Kötülük

"Pamuk Prenses ve Avcı" (Snow White and the Huntsman) filmi ve kitabı, iyilik ile kötülük arasındaki mücadeleyi anlatır. Konu özeti: Kötü kalpli Kraliçe Ravenna, kendisinden daha güzel olan Pamuk Prenses'i öldürmeye çalışır. Kraliçe, Pamuk Prenses'i öldürmesi için Avcı Eric'i tutar, ancak Eric, Pamuk Prenses'in güzelliği karşısında ona aşık olur ve onu korumaya karar verir. Pamuk Prenses, Avcı ile birlikte kaçar ve birlikte kraliçeye karşı savaşırlar. Filmin ve kitabın mesajı: Film, karanlığın ve saflığın savaşı olarak tanımlanabilir. Hikaye, kötülerle başa çıkmak için umut, azim ve bir olmanın gerekliliğini vurgular.

Cruella'nın kötü olmasının sebebi, doğuştan iki karakterli olarak yaratılmış olmasıdır. Cruella'nın bir tarafı Estella'dır. Estella, Londra'da yapayalnız kalırken, içinde bulunan kötü taraf olan Cruella ortaya çıkmıştır. Craig Gillespie'nin yorumunda Cruella, "kötü olmanın o kadar da kötü olmayabileceğine" dair bir karakter olarak ele alınmıştır.

Azazel, Yahudi ve Hristiyan kaynaklarında geçen bir isimdir ve farklı anlamlar taşır: İblis'in melek olduğu zamanki adı. Günah keçisi. Düşmüş melek. Yer adı. Azazel, İslam literatüründe de yer alır, ancak Kur'an-ı Kerim'de adı geçmez.

Pandora'nın kutusu, Antik Yunan mitolojisinde insanlığa hem umut hem de felaket getiren bir efsaneyi temsil eder. Temsil ettiği bazı unsurlar: Merak: Pandora'nın kutuyu açması, insanın merakının olumsuz sonuçlarını simgeler. Kötülükler: Kutunun içinden çıkan hastalıklar, acılar, sefalet ve kötülükler, insanlığın zayıflıklarını ve acılarını temsil eder. Umut: Kutunun içinde kalan tek şey olan umut, zorluklara rağmen bir direnç ve dayanma gücü olarak görülür. Ceza: Pandora, Prometheus'un insanlığa ateşi vermesinin cezası olarak yaratılmıştır. Ders: Efsanenin, insanların en kötü koşullarda bile umuda sarılabileceğini göstermesi açısından bir ders niteliği taşıdığı düşünülür. Ayrıca, deyim olarak kullanıldığında, istenmeyen sonuçların zincirleme ortaya çıkmasına yol açan bir başlangıcı ifade eder.

"Rüzgar ekene, fırtına biçene" ifadesi için özel bir terim bulunmamaktadır. Ancak, "rüzgar eken fırtına biçer" bir atasözüdür ve anlamı şu şekildedir: Rüzgar eken fırtına biçer. Herkesin zarar görmesine yol açacak işler yapan kimse, çok sert tepkilerle karşılaşır ve sonunda en büyük zarara kendisi uğrar.

Talihsiz Serüvenler Dizisi, anne ve babalarını kaybeden Baudelaire kardeşlerin hikayesini anlatıyor. Kardeşler; Violet, Klaus ve Sunny, amcalarının vasiliği altında yeni bir hayata başlarlar. Dizi, sadece kardeşlerin başına gelen olayları değil, aynı zamanda gizli bir örgüt olan GİT'in (Gönüllü İtfaiye Teşkilatı) ortaya çıkışını ve gelişimini de işler. Kitap serisinden uyarlanan dizi, kara mizah ve drama unsurlarını bir araya getirir.

Teodikenin temel sorunu, Tanrı'nın varlığı ve kötülüklerin bir arada nasıl var olabileceğini açıklamaktır. Bu bağlamda, teodise sorunu şu sorulara cevap bulmayı amaçlar: Eğer Tanrı her şeye gücü yeten ve mutlak iyiyse, neden kötülükler vardır? Tanrı, kötülükleri ortadan kaldırmak istiyor da kaldıramıyorsa, bu Tanrı'nın gücünü sınırlar. Teodise sorununa verilen bazı cevaplar arasında özgür irade teodisesi, ruhsal büyüme teodisesi ve Tanrı'nın gizli amaçları teodisesi gibi yaklaşımlar bulunur.

Dünyada bu kadar çok kötülüğün olmasının farklı açıklamaları bulunmaktadır: İnsan Özgürlüğü: Kötülüğün büyük bir kısmı insanların özgür seçimlerinin bir sonucudur. Doğal Kötülük: Acı ve sıkıntılara neden olan hastalık, yangın, deprem gibi doğa kaynaklı olayları ifade eder. Metafizik Kötülük: Evrenin sonlu, sınırlı ve eksik (mükemmel olmayan) olduğuna işaret eder. Ahlaki Kötülük: Adaletsizlik, yalan, cinayet, hırsızlık gibi insan iradesi ile işlenen eylemleri ifade eder. Ayrıca, bazı filozoflar kötülüğü, iyiliğin varlığını anlayabilmek için gerekli bir varoluş eksiği veya ikili dengenin mecburiyeti olarak tarif ederler. Bu konuda farklı dini ve felsefi görüşler bulunmaktadır ve kesin bir cevap vermek zordur.

Lars Svendsen'in "Kötülüğün Felsefesi" kitabı, kötülüğün doğasını ve kötülüğe karşı mücadeleyi ele alır. Kitapta ele alınan bazı konular: Kötülüğün türleri: Şeytani, araçsal, idealist ve şaşkın kötülük olarak dört tür kötülük tanımlanır. Bireysel ve toplumsal deneyimler: Kötülüğe ilişkin bireysel ve toplumsal deneyimler incelenir. Kavramsal zayıflık: Kötülükle ilgili kavramların zayıf olduğu ve bu durumun, kötülüğün her yerde var olmasıyla ilişkili olduğu belirtilir. Meşrulaştırma ve mücadele: Kötülüğün meşrulaştırılmaması ve onunla mücadele edilmesi gerektiği vurgulanır.

Belial, İbranice Kutsal Kitabı'nda geçen ve daha sonra Musevi ve Hristiyan metinlerinde kötülüğü veya değersizliği temsil eden bir terimdir. Belial'in temsil ettiği kavramlar: Kötülüğün kişileştirilmesi. Şeytani bir figür. Değersiz insanlar. Yeni Ahit'te ise Belial, doğrudan Şeytan'ı ifade eden bir isim olarak da kullanılır (2. Korintliler 6:15).

Hannah Arendt'in "kötülüğün sıradanlığı" kavramı, kötülüğün genellikle aşırı bir kötücüllükten değil, özgür düşünebilme konusundaki yetersizlikten kaynaklandığını göstermesi açısından önemlidir. Arendt, kötülüğün sıradanlığını, bireylerin düşüncelerini kamusal alanda ifade edememesi ve başkalarıyla paylaşamamasıyla da ilişkilendirmiştir. Arendt'in bu analizi, aynı zamanda totaliter rejimlerin kötülüğe kaynaklık ettiğini ve bu rejimlerin propaganda makinası olarak çalıştığını ortaya koyması bakımından da dikkat çekicidir. Ancak, Arendt'in bu analizleri, bazı eleştirmenler tarafından Yahudi Soykırımı'nı tehlikesiz göstermekle itham edilmiştir.

Selena dizisinde Hades, insanlara kötülük yapmak ve yaptırmakla görevli bir karakterdir. Sinan Çalışkanoğlu'nun canlandırdığı Hades, gördüğü kişileri kötülük yapmaya iter. Hades'in neden kötülük yaptığına dair başka bir bilgi bulunamamıştır.

Rüyada beyaz fare öldürmek farklı şekillerde yorumlanabilir: Olumlu yorumlar. Olumsuz yorumlar. Rüya tabirleri bilimsel temellere dayanmaz.

Kötülük problemine çözüm arayan bazı filozoflar: Leibniz: Kötülük problemine "mümkün dünyalar teorisi" ile çözüm önermiştir. Augustinus: Kötülüğü "iyiliğin yokluğu" olarak açıklamış ve Tanrı'nın evreni iyi bir amaç uğruna yarattığını, kötülüklerin ise insanların günahlarının sonucu olduğunu belirtmiştir. John Leslie Mackie: Kötülük problemini mantıksal bir problem olarak ele almış ve Tanrı'nın varlığı ile kötülüğün bir arada bulunmasının çelişkili olduğunu savunmuştur. Voltaire: Leibniz'in mümkün dünyalar öğretisini eleştirmiş ve kötülüğün varlığı sorununu ele almıştır. Schopenhauer: Kötülük probleminin teodise ile çözülemeyeceğini, kötülüğün var olmasının bir Tanrı tarafından yapıldığını veya yapılmadığını formüle etmenin kötülüğün varlığını engellemeyeceğini savunmuştur.

"Kötülüğün Kılavuzu" iki farklı bağlamda değerlendirilebilir: Kitap: Luke Russell tarafından yazılan "Kötülük Kılavuz Dizisi", kötülüğün tanımı, psikolojisi ve toplumsal etkileri üzerine bir eserdir. Film: 2018 yapımı "Kötülük Kılavuzu" (The Field Guide to Evil), dünyanın dört bir yanından halk öykülerine dayanan sekiz kısa korku filminden oluşan bir antolojidir.

"Yüzüklerin Efendisi"nde kötülüğün kazanmasının birkaç nedeni vardır: Sauron'un gücü: Sauron, Tek Yüzük'ü ele geçirerek Orta Dünya'yı karanlığa boğmak ve mutlak kraliyeti kurmak ister. Saruman'ın ihaneti: Saruman, Sauron'un gücünü kıskanarak ona katılır ve Yüzük Savaşı'nda kötü tarafta yer alır. Irkların çatışması: Elfler ve insanlar gibi bazı ırklar, mültecileri yanlarında istemez ve bu da çatışmalara yol açar. Tolkien'in eserlerinde iyilik ve kötülük arasındaki mücadele, hayatın gerçeklerini yansıtan bir temadır.

Yüzüklerin Efendisi'ndeki en büyük kötülük, Karanlıklar Efendisi Sauron'un Orta Dünya'yı ele geçirme çabalarıdır. Sauron, kendi efendisi Melkor'un görevini tamamlamak üzere "güç yüzükleri" yapar. Sauron'un kötülüğünün en büyük örneği, "hepsine hükmedecek bir yüzük" yaparak tüm ırklara hakim olma isteğidir. Ayrıca, Saruman'ın Isengard'da ordu kurması ve goblinlerle orklardan melez bir ırk yaratması da önemli kötülükler arasında sayılabilir.

Cruella'nın kötü olmasının sebebi, doğuştan iki karakterli olarak yaratılmış olmasıdır. Cruella'nın bir tarafı Estella'dır. Estella, Londra'da yapayalnız kalırken, içinde bulunan kötü taraf olan Cruella ortaya çıkmıştır. Craig Gillespie'nin yorumunda Cruella, "kötü olmanın o kadar da kötü olmayabileceğine" dair bir karakter olarak ele alınmıştır.

Kötülükle ilgili bazı cümleler: "Kötülük insanın ağzına girende değil, oradan çıkandadır". "Kötülük yaptın mı kork, çünkü o bir tohumdur, Allah yeşertir karşına çıkartır". "Kötülük aklın yer etmiş, inatçı ve ancak mucize ile iyileşebilen bir ruh hastalığıdır". "Kötülük ateştir, ateş ise yakıcıdır, onun yolunda geçilebilecek bir geçit yoktur". "Kötülükle ancak kötülük uyuşabilir". "Kötülük kapısını aralık etmeye gelmez, ardına kadar açılır". "Kötülük yapan kimse, kötülüğe uğrayandan daha talihsizdir". "Kötülüğün muzaffer olabilmesi için biricik şart, iyi insanların hiçbir şey yapmamasıdır". "Kötüler, kendilerine tahammül edildikçe daha çok azarlar". "İnsanlar kötülüğü, arzularının kuvvetli olmasından çok vicdanlarının zayıf oluşundan dolayı yaparlar".

"İyilik yaptım, kötülük buldum" durumunda yapılması gerekenler: Allah rızası için yapılan iyilikleri tescillemek: İyilik yapıldığında, karşı taraftan bir sıkıntı yaşanması, yapılan iyiliğin tescil edilmesi anlamına gelebilir. İyi niyeti korumak: Dindar bir kişi, Allah'ın rızasını esas tutarak iyilik yapmaya devam etmeli, ancak iyi niyetinin kötüye kullanılmasına karşı uyanık olmalıdır. Gerektiğinde tedbir almak: Kötülüğe karşı iyilik yapmak, suistimal ediliyorsa, gerekli tedbirler alınmalıdır. Kendi değerini bilmek: Yapılan iyiliklerin değer görmediği veya yorgunluk hissedildiğinde, bu durumun normal olduğu ve insanların kendi karakterlerini ortaya koyduğu unutulmamalıdır. Eğer bu tür durumlarla başa çıkmakta zorluk yaşanıyorsa, bir uzmandan destek alınabilir.