Felsefe

Bu sözler, Şeyh Bedrettin'e aittir. Sözlerin devamı şu şekildedir: > "Ay ve güneş herkesin lambasıdır, hava herkesin havasıdır, su herkesin suyudur. Ekmek neden herkesin ekmeği değildir?". Bu sözün, kapitalist düzenin eleştirisi olduğu ve ortak mülkiyet fikrini savunduğu düşünülmektedir.

Sezgiye dayalı bilgi, aracısız ve doğrudan kavramayla elde edilir. Sezginin bazı türleri şunlardır: Duyu sezgisi. Akli sezgi. Mistik sezgi. Metafizik sezgi. Sezgiye dayalı bilgi, bireyseldir ve bireyin öznel yaşantısının dışına aktarılamaz.

Gelecek, geçmişten daha iyi olabilir, ancak bu, birçok faktöre bağlıdır. Tana Eskinazi Alalu'nun da belirttiği gibi, zaman ve dünya değiştikçe, hayatta kalma şartları da değişmektedir. Ancak, bazı hadislerde gelecek günlerin, geçmiş günlerden daha zor ve kötü olacağı ifade edilmektedir. Sonuç olarak, geleceğin geçmişten daha iyi olup olmayacağı kesin olarak tahmin edilemez.

Ortaçağ felsefesinin temel özellikleri şunlardır: Din odaklılık: Felsefi düşüncelerin çoğu dini temeller ışığında yorumlanmıştır. Teosantrik yapı: Felsefenin merkezinde Tanrı vardır; Tanrı'nın varlığı ve doğası gibi konular ön plandadır. Statik yapı: Antikçağ felsefesinin dinamik yapısının aksine, Ortaçağ felsefesi mutlak hakikatleri bulmuş olduğuna inanan statik bir yapı sergiler. Aposteriori bilgiler: Bilgi, inanç temelinde şekillenir ve inancın insanlığı gerçek bilgiye götüreceği düşünülür. Arap ve İslam etkisi: Arap felsefesi ve Müslümanlığın da Ortaçağ felsefesi üzerinde etkileri olmuştur. Şüpheciliğin dışlanması: Şüphecilik, din temelli felsefe tarafından dışlanmıştır. Otoriteye bağlılık: Felsefe, otoriteye duyulan inancı temele alır ve eleştiriye kapalıdır. Realizm: Ortaçağ felsefesi, metafiziksel bir anlam içinde realist bir görüş benimsemiş, tümellerin insan zihninden bağımsız bir varoluşa sahip olduğunu savunmuştur.

II. Türkiye Felsefe Kongresi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye Felsefe Kurumu tarafından düzenlenen bazı kongreler şunlardır: Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye'de Felsefe Kongresi. 21. Yüzyılda Dünya Sorunları Karşısında Felsefe Kongresi. Türkiye Felsefe Kurumu'nun etkinlikleriyle ilgili güncel bilgilere kurumun resmi web sitesi olan tfk.org.tr adresinden ulaşılabilir.

Kötülük problemine çözüm arayan bazı filozoflar: Leibniz: Kötülük problemine "mümkün dünyalar teorisi" ile çözüm önermiştir. Augustinus: Kötülüğü "iyiliğin yokluğu" olarak açıklamış ve Tanrı'nın evreni iyi bir amaç uğruna yarattığını, kötülüklerin ise insanların günahlarının sonucu olduğunu belirtmiştir. John Leslie Mackie: Kötülük problemini mantıksal bir problem olarak ele almış ve Tanrı'nın varlığı ile kötülüğün bir arada bulunmasının çelişkili olduğunu savunmuştur. Voltaire: Leibniz'in mümkün dünyalar öğretisini eleştirmiş ve kötülüğün varlığı sorununu ele almıştır. Schopenhauer: Kötülük probleminin teodise ile çözülemeyeceğini, kötülüğün var olmasının bir Tanrı tarafından yapıldığını veya yapılmadığını formüle etmenin kötülüğün varlığını engellemeyeceğini savunmuştur.

Liberalizm kitapları, genellikle bireysel özgürlüğü, demokrasiyi ve piyasa ekonomisini savunan görüşleri ele alır. Bazı liberalizm kitaplarının konuları: Ludwig von Mises'in "Liberalizm" kitabı, liberalizmin insanın doğası gereği en ileriye taşıyabilecek felsefe olduğunu savunur ve liberalizme karşı olan suçlamaların çoğunun aslında liberalizm içinde olmadığını iddia eder. Eamonn Butler'ın "Klasik Liberalizm" kitabı, klasik liberalizmin ne olduğunu, tarihsel gelişimini ve temel ilkelerini açıklar. Andrew Heywood'un "Siyasi İdeolojiler" kitabında liberalizm bölümü, liberalizmin temel değerlerini (birey, özgürlük, akıl, adalet, hoşgörü) ve tarihsel gelişimini ele alır. Liberalizm kitapları, ayrıca devletin rolünün ne olması gerektiği, bireysel hakların korunması ve toplumsal düzenin nasıl sağlanması gerektiği gibi konuları da işleyebilir.

Maiotik yöntem, soru sorarak öğretmeyi amaçlayan bir öğrenme yöntemidir. Maiotik yöntemin aşamaları: 1. Yanlışın ayıklanması. 2. Doğru bilgiye ulaşma. 3. Tanrı kavramı. Maiotik yöntem, bilginin doğuştan insan zihninde var olduğu ilkesini savunur.

Wittgenstein, Kant'ı iki ana konuda eleştirmiştir: 1. Sentetik apriori yargılar: Kant, metafiziğin mümkün olduğunu savunmak için sentetik apriori yargıların varlığını öne sürmüştü. 2. Dilin sınırları: Kant, bilginin sınırlarını aklın yetileriyle çizerken, Wittgenstein dilin sınırları aracılığıyla düşünceye sınır çizmiştir. Wittgenstein, mantığın sınırlarına vurgu yaparak, mantığın alanının mantıksal uzay içinde ortaya çıkan olgu bağlamları ile sınırlı olduğunu, mantıksal form, felsefe, estetik ve etik gibi kavramların ise mantıksal önermelerle ifade edilemeyeceğini savunmuştur.

Immanuel Kant'ın "Saf Aklın Eleştirisi" adlı eseri, tek başına akılla gerçekliğin doğasının keşfedilebileceği düşüncesine yönelik bir eleştiridir. Kant, bilginin hem duyu deneyimini hem de algılayanın katkıda bulunduğu kavramları gerektirdiğini savunur. Eserde ele alınan bazı konular şunlardır: A priori ve a posteriori bilgi: Tecrübe ve algıdan bağımsız olarak edinilen bilgi a priori, doğruluğu sadece tecrübeye dayalı olarak belirlenebilen önermeler ise a posteriori olarak adlandırılır. Analitik ve sentetik yargılar: Analitik önermeler, öznenin zaten tanım olarak bir özelliği olduğu önermelerdir; sentetik önermelerde ise özne, yüklemin içinde barındırmaz. Numenler ve fenomenler: Deneyimlenen dünya (fenomenler) ile onun ötesinde, altta yatan gerçeklik (numenler) ayırt edilir. Sentetik a priori yargılar: Zorunlu olarak doğru olan ve deneyimden bağımsız olarak bilinebilen, ancak dünyaya ilişkin sahici bilgi veren yargılar araştırılır. Kant'ın amacı, bu tür yargıların nasıl mümkün olduğunu açıklamaktır.

Tecerrütün amacı, her şeyden uzaklaşma, sıyrılma ve soyutlanma olarak açıklanabilir. Tecerrüt kavramı, farklı bağlamlarda çeşitli amaçlar taşıyabilir: Tasavvufta tecerrüt, enbiyâ ve asfiyâ kuşağında bilinen halvetin bir parçası olarak, halktan uzaklaşma ve Allah ile bütünleşme amacını taşır. Genel kullanımda tecerrüt, genellikle evli olmama veya iman ve İslam'a hizmet etme gibi anlamlar da içerir.

Felsefe kart oyunu, içinde felsefi kavramlar barındıran sorulardan oluşan kartlarla oynanan bir oyundur. Az Lakırtı Bol Felsefe adlı oyun, bu tür oyunlara bir örnektir.

Adam Smith, devletin eğitim hizmeti vermesini savunan bir eğitim modeli önermiştir. Smith'in eğitim modelinin temel özellikleri: Devlet tarafından organizasyon ve finansman: Eğitim, devlet tarafından organize edilmeli, yönetilmeli ve finanse edilmelidir. Genel erişim: Eğitim, yaş, cinsiyet ve din farkı gözetmeksizin tüm topluma açık olmalıdır. Yoksul ailelere öncelik: Özellikle yoksul ailelerin çocuklarının eğitimine daha fazla önem verilmelidir. Bilimsel ve felsefi eğitim: Batıl inançlara ve dini fanatizme karşı bir panzehir olarak bilimsel ve felsefi eğitime büyük önem verilmelidir. Sanat ve kültür faaliyetleri: Şiir, resim, müzik, dans gibi alanlara önem verilmeli ve halk bu faaliyetlere yönlendirilip özendirilmelidir.

Kant, ahlaki eylemde failin niyetini eylemin kaynağı ve gerekçesi olduğu için önemser. Kant'a göre, bir eylemin ahlaki bir değeri olabilmesi için kaynağı ödev düşüncesi olmalıdır. Dolayısıyla, Kant için ahlaki bir eylemin ölçütü, görev anlayışıdır. Kant, eylemlerin sonuçlarının genellikle kişinin kontrolü dışında olduğunu ve bu nedenle ahlak açısından belirleyici olamayacağını savunur.

Bazı nihilist sözler: "Ben Tanrı’yı öldürdüm". "Doğaüstü güçlere inanmam ve nihilizm içinde boğuluyorum". "Neden yaşamam gerektiğini bilmiyorum". "Nasıl yaşayacağımı bilmiyorum". "Ölümlülerin yaşamı neredeyse yaşam dışı olacak kadar anlamsızdır". "Boşuna" (nihilistlerin pathosu). Bu sözler, nihilizmin temel felsefesini yansıtan, yaşamın anlamını ve değerleri reddeden ifadeler içerir.

Hayır, idea ve düşünce aynı şey değildir. Düşünce, uzay ve zamanın ötesinde, öznenin dışında, kendiliğinden var olan, duyularla değil, yalnızca ruhen algılanabilen asıl gerçeklik, mütalaa, fikir, ide, idea ya da dış dünyanın insan zihnine yansıması olarak tanımlanır. İdea ise genel anlamda "düşünce" anlamına gelir.

Saik ve şaika kavramları, genellikle felsefede ve dini metinlerde kullanılır. Saik: Bir davranışı, düşünceyi veya eylemi harekete geçiren neden, etken veya dürtüdür. Şaika: Canlılardaki şevk duygusudur. Bu duygular her canlıda aynı derecede görünmez, insanlarda daha kapsamlı ve mükemmeldir.

İbni Sina'nın müzik için söylediklerinden bazıları şunlardır: Müzikle tedavi: Ruh hastalarını, içine şeytan girdiği düşüncesiyle ateşe atarak değil, normal hastalar gibi tedavi etmiş ve müzikle tedavi yollarını getirmiştir. Müziğin tanımı: "Müzik, uyum ve uyumsuzlukları bakımından notaların hallerini ve melodilerin nasıl telif edildiğinin bilinmesi için notalar arasındaki birleşim zamanların hallerini araştıran matematik ilmidir ki böylece melodilerin nasıl telif edildiği bilinir" demiştir. Müziğin ilimler tasnifindeki yeri: Müziği, matematik ilimleri arasında değerlendirmiştir. Müzik ve fizik: Seslerin tizliği ve pestliği gibi konuları fizik ilkeleri çerçevesinde ele almıştır. Müzik ve aritmetik: Aralıklar, cinsler ve ritmik yapılar gibi unsurların matematiksel hesaplamalarla anlaşılabileceğini belirtmiştir.

Siyasi düşünceler çeşitli ideolojiler altında toplanır ve bu ideolojiler arasında birçok farklı tür bulunur. İşte bazı örnekler: Liberalizm: Klasik liberalizm, sosyal liberalizm, liberteryen düşünce. Muhafazakârlık: On dokuzuncu yüzyıl düşünürlerinin tartışmalarıyla şekillenmiştir. Sosyalizm: Komünizm, sosyal demokrasi, devlet sosyalizmi, Fabianizm, Hıristiyan sosyalizmi. Faşizm: Antik Yunan düşünürü Platon’un düşüncelerinden etkilenmiştir. Ekolojizm: Çevrecilikten daha radikal bir akımdır. Bu ideolojiler, siyasi düşünce çeşitlerinin sadece birkaç örneğidir ve daha birçok farklı siyasi düşünce türü bulunmaktadır.

Madde olmayan varlıkların bazı özellikleri: Kütle ve hacim eksikliği. Fiziksel olmayan form. Soyutluk. Değer kaybı. Algılanamazlık. Madde olmayan varlıkların varlığı, genellikle soyut ve akıl yürütme yoluyla anlaşılabilir.