Fasulye

Fasulye, dünyada en çok ekilen baklagil türüdür.

Fasulye pişirirken kabuk atmasını önlemek için şu yöntemler uygulanabilir: 1. Soğuk Su Kullanımı: Fasulyeleri pişirirken soğuk su kullanmak, ani sıcaklık değişimlerini önleyerek kabukların çatlamasını engeller. 2. Un Ekleme: Fasulyenin suyuna pişirmeden önce bir yemek kaşığı un ekleyip iyice karıştırmak, kabuk atmasını azaltır. 3. Karbonat Kullanımı: Pişirme suyuna bir çay kaşığı karbonat eklemek, fasulyelerin daha yumuşak olmasını ve kabuklarının soyulmasını önler. 4. Limon veya Sirke: Pişirme suyuna birkaç damla limon suyu veya bir tatlı kaşığı sirke eklemek, fasulyelerin kabuklarının sağlam kalmasına yardımcı olur. Bu yöntemler, fasulyenin daha lezzetli ve kabuksuz pişmesini sağlar.

Kuru fasulyenin çeşitleri şunlardır: 1. Barbunya Fasulye: Kırmızı lekeli, protein ve mineral bakımından zengin, hem taze hem de kuru olarak tüketilir. 2. Şeker Fasulye: Beyaz renkli, orta büyüklükte ve düz yapılı, sindirimi kolaylaştıran lifli bir yapıya sahiptir. 3. Çalı Fasulye: Küçük ve yuvarlak taneleri ile dikkat çeker, haşlanarak tüketilir ve salatalara eklenir. 4. Tulum Fasulye: Kahverengi renkli, yüksek besin değerine sahiptir. 5. Siyah Fasulye: Güney Amerika mutfağında sıkça kullanılır, besin değerleri yüksektir. Diğer çeşitler arasında Frenk Fasulye ve Sivri Kuru Fasulye de bulunmaktadır.

Kuru fasulye ile birçok farklı yemek yapılabilir. İşte bazı örnekler: 1. Kuru Fasulye Yemeği: Klasik tarifte kuru fasulye, soğan, domates, biber ve baharatlarla pişirilir. 2. Fasulye Pilaki: Kuru fasulye, havuç ve kereviz gibi sebzelerle birlikte zeytinyağında pişirilir. 3. Fasulye Çorbası: Kış aylarının vazgeçilmezi olan bu çorba, haşlanmış kuru fasulye, soğan, havuç ve baharatlarla hazırlanır. 4. Fasulye Köftesi: Haşlanmış kuru fasulye, bulgur, soğan, baharatlar ve yeşilliklerle hazırlanan köfteler. 5. Fasulye Burger: Vegan veya vejetaryen beslenenler için kuru fasulye, baharatlar ve sebzelerle hazırlanan burgerler. 6. Fasulye Humus: Haşlanmış kuru fasulye, tahin, sarımsak, limon suyu ve zeytinyağı ile hazırlanan humus. 7. Fasulyeli Börek: Milföy hamuru veya yufka ile hazırlanan, kuru fasulye, soğan, peynir ve baharatlarla doldurulan börek. Ayrıca, kuru fasulye ile piyaz, sütlü kuru fasulye, bakliyat türlüsü gibi farklı tarifler de mevcuttur.

Diyet yaparken taze fasulye yoğurtlaması yenebilir. Ancak, diyette taze fasulye yoğurtlaması hazırlarken yağ, tuz ve baharat kullanımına dikkat edilmelidir.

Sıra fasulye ve bodur fasulye arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Bitki Boyu: Sıra fasulyeleri, sülük veya bıyık denilen kısımları ile yanlarına dikilen desteğe sarılıp 1,5 - 3 metre kadar boylanabilirken, bodur fasulyeler fazla boylanmaz ve bodur kalır. 2. Yetiştirme Alanı: Bodur fasulyeler daha az yer kaplar ve herhangi bir desteğe gerek yoktur, bu nedenle daha dar sıra aralıklarında yetiştirilebilirler. 3. Verim ve Erkencilik: Sıra fasulyeleri daha uzun ömürlü ve daha verimli iken, bodur fasulyeler daha az ürün verir ancak erkencidir.

Sırık ve sıra fasulye arasındaki fark, büyüme ve verim özelliklerine göre ortaya çıkar: - Sırık fasulye, 2-3 metre boylanabilen sarmaşık türü bir bitkidir. - Sıra fasulye (oturak veya yer fasulyesi) ise erken ürün verir ve çok lezzetli türleri vardır.

Evde fasulye yetiştirmek için gerekli malzemeler şunlardır: 1. Toprak: pH seviyesi 6,0 ile 7,5 arasında, iyi drenajlı toprak. 2. Tohumlar: Taze fasulye tohumları veya filizlenmiş tohumlar. 3. Kaplar: Cam, plastik kaplar veya saksılar. 4. Pamuk: Tohumları nemlendirmek için. 5. Sulama: Sulama kabı veya hortum. 6. Gübreler: Özellikle nitrojen açısından zengin gübreler. Ayrıca, fasulye bitkisinin dikey olarak yetiştirilmesi için kafes veya kazıklar da kullanılabilir.

Fasulye pilaki yapımı için gerekli malzemeler: 2 su bardağı kuru fasulye; 1 demet kum havucu; 7-8 diş sarımsak; 1 soğan; 2 domates; 3-4 sivri biber; 1 çay kaşığı kırmızıbiber; 1 kahve fincanı zeytinyağı; 2 patates; 1 kereviz ve yaprakları; 1 demet maydanoz; 1 tatlı kaşığı tozşeker; Tuz ve karabiber. Yapılışı: 1. Kuru fasulyeleri bir gün önceden ıslatın. 2. Havuçları yeşilliklerinden ayırıp yıkayın ve zar şeklinde doğrayın. 3. Sarımsakları ve soğanı ayıklayıp küp şeklinde doğrayın. 4. Domatesleri yıkayıp rendeleyin. 5. Sivribiberleri ince ince doğrayın. 6. Patates, kereviz ve yapraklarını temizleyip yıkayın ve zar şeklinde doğrayın. 7. Maydanozu yıkayıp kıyın. 8. Fasulyeleri iyice yıkayıp bir tencereye alın. 9. Domates, biber, sarımsak, soğan, havuç, karabiber, zeytinyağını ve yeterince sıcak suyu fasulyeye ekleyip pişirmeye başlayın. 10. Fasulye ve havuçlar yarı yarıya piştiğinde patates, kereviz, yaprakları ve maydanozu ilave edin. 11. Son olarak tuz ve tozşeker serpin. 12. Tüm malzemeler pişince ocaktan alın. 13. Sıcak ya da soğuk servis yapın.

İspir'in en iyi fasulyesi, Ekozel İspir fasulyesi olarak kabul edilmektedir.

İspir'in en iyi fasulyesi, Ekozel İspir fasulyesi olarak kabul edilmektedir.

Fasulye turşu kavurmasına pul biber, karabiber ve kimyon gibi baharatlar eklenir. Ayrıca, kekik gibi farklı baharatlar da kullanılabilir.

Kuru fasulye konservesi yapmak için gerekli malzemeler ve adımlar şunlardır: Malzemeler: - 2 kg yeni hasat kuru fasulye - Tuz Hazırlanışı: 1. Fasulyeleri ıslatıp 4-5 saat bekleyin. 2. Suyunu değiştirip diri kalacak şekilde haşlayın. 3. Haşlama suyunu süzüp fasulyeleri 1 litrelik kavanozlara 1 parmak boşluk kalacak şekilde doldurun. 4. Her kavanoza bir çay kaşığı tuz ekleyin. 5. Üzerini örtecek kadar suyla doldurup kapaklarını sıkıca kapatın. 6. Kavanozları derin bir tencereye, birbirlerine değmeyecek şekilde yerleştirip üzerlerine çıkacak kadar suyla doldurun ve kaynamaya bırakın. 7. Kaynamaya başladıktan sonra 30 dakika süre tutun. 8. Soğuduktan sonra kavanozları kuru bez üzerine alın ve serin bir yerde saklayın. Bu tarif, taze fasulye konservesi için de benzer şekilde uygulanabilir.

Taze fasulye, sık ve hafif sulama ister, bol sudan hoşlanmaz.

Fasulye, ekimden sonra 50-60 gün içinde hasat edilebilir.

Etli Orbit Fasulye pişirmek için gerekli malzemeler ve adımlar şunlardır: Malzemeler: - 500 gram dana kuşbaşı - 750 gram orbit fasulye - 1 adet büyük soğan - 1 adet büyük domates - 1 tatlı kaşığı biber salçası - 2 adet sarımsak - 1 adet kesme şeker - Yarım çay bardağı ayçiçek yağı - 1 yemek kaşığı tereyağı - Tuz - Sıcak su Hazırlanışı: 1. Orbit fasulyelerini temizleyip dilediğiniz büyüklükte kesin. 2. Yemeklik doğranmış soğanları bir tencereye alıp yağda soteleyin. 3. Üzerine etleri ekleyip kavurmaya devam edin ve salçayı ekleyin. 4. Fasülyeleri, domatesi, sarımsakları, şekeri ve tuzu ekleyip 5 dakika daha kavurun. 5. Son olarak sıcak su ilave edip pişmeye bırakın. 6. Sıcak servis edin.

Loviya fasulyesi (Phaseolus lunatus), Güney Amerika ve Orta Amerika bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilir. Ayrıca, dünya genelinde çeşitli iklim ve toprak koşullarında da yetiştirilebileceği belirtilmektedir.

İspir fasulyesi ile diğer fasulye türleri arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Görünüm: İspir fasulyesi, açık krem veya beyaz renkte olup, üzerinde koyu kahverengi veya kırmızı lekeler bulunur ve şekli ovaldir. 2. Pişme Süresi: İspir fasulyesi, diğer fasulye çeşitlerine göre daha çabuk pişer ve kabuk atmaz. 3. Lezzet: Piştiğinde hafif tatlı bir tada sahiptir ve baharatlarla uyum sağlar. 4. Yetiştirme Koşulları: İspir fasulyesi, serin ve nemli iklimleri tercih eder, iyi drene edilmiş, organik madde açısından zengin topraklarda yetişir. 5. Besin Değeri: Yüksek protein, lif, vitamin ve mineral içeriği ile besleyici bir gıdadır.

Ayşe Kadın fasulye, ilkbahar ve yaz aylarında yetişen bir sebzedir.

Kış fasulyesi, sonbahar ortalarına kadar taze olarak bulunabilir.