Eşitlik

Eşitlik ve denklem bilgi haritası, bu iki matematiksel kavramın ilişkilerini ve kullanım alanlarını gösteren bir şemadır. Eşitlik, iki veya daha fazla sayı, ifade veya değişkenin aynı değerine sahip olduğunu belirtir. Denklem, bir veya daha fazla değişkenin bir veya daha fazla sayısal değere sahip olduğunu gösterir. Bilgi haritasında bu kavramlar arasındaki temel farklar, çözüm yöntemleri ve ilgili diğer konular da yer alabilir.

Birbiri ile tam örtüşen kümelere eşit kümeler denir.

Toplumsal cinsiyet eşitliği haberleri, genellikle kadınların ve erkeklerin sosyal, ekonomik ve politik alanlarda eşit hak ve fırsatlara sahip olması konusundaki gelişmeleri içerir. 2024 yılında bu konuda öne çıkan bazı haberler şunlardır: 1. Dünya Bankası Raporu: Kadınların yasal haklarının dünya genelinde sınırlı ilerleme kaydettiğini ve kadınların iş gücüne katılımının artırılmasının küresel ekonomiyi yüzde 20'den fazla yükseltebileceğini ortaya koydu. 2. PwC Raporu: OECD ülkelerinde kadınlar ve erkekler arasındaki ücret farkının yıllardır yüzde 14 seviyesinde sabit kaldığını ve ebeveyn izin politikalarının yeniden düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. 3. KONDA Araştırma: Türkiye'de toplumsal cinsiyet eşitliği algısının son on yılda yavaş bir ilerleme gösterdiğini, ancak ev içi işlerde daha adil bir görev paylaşımına doğru bir eğilim olduğunu ortaya koydu. 4. Dünya Ekonomik Forumu Raporu: Cinsiyet eşitliği uçurumunun dünya genelinde yüzde 68.5 oranında kapandığını, ancak tam eşitliğe ulaşmanın 134 yıl süreceğini öngördü. 5. Bahçeşehir Üniversitesi Raporu: İş gücü piyasasında yaşanan olumsuz gelişmelerin kadınları erkeklere kıyasla daha fazla etkilediğini ve kadın işsizlik oranının arttığını belirtti.

Anayasanın 41. maddesi, ailenin korunması ilkesini içerir. Bu maddeye göre: Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar. Her çocuk, korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir. Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri alır.

Toplumsal adaletin tesis edilmesi için aşağıdaki unsurların bir arada çalışması gerekmektedir: 1. Hukukun Üstünlüğü: Her bireyin kanun önünde eşit olduğu, ayrıcalıkların ortadan kaldırıldığı bir hukuk sistemi inşa edilmelidir. 2. Eğitim: Eğitim sisteminin adalet, etik ve insan hakları gibi değerleri öne çıkarması, gelecek nesillerin bu değerleri benimsemesine katkı sağlar. 3. Eşitlik: Cinsiyet, ırk, dil, din veya sosyoekonomik durum gibi unsurlara dayalı ayrımcılığın önlenmesi, herkes için eşit fırsatların yaratılması önemlidir. 4. Şeffaflık: Kamu kurumlarının hesap verebilir bir yapıya sahip olması ve karar alma mekanizmalarının şeffaf olması, adaletin herkes için çalıştığını gösterir. 5. Sivil Toplum ve Medya: Sivil toplum kuruluşları adaletsizlikleri tespit ederek kamuoyu oluşturabilir ve yetkilileri harekete geçirebilir, medya ise toplumu bilinçlendirme ve yanlışları ifşa etme işlevi görür. 6. Toplumsal Dayanışma: Toplumun her kesiminin, haksızlıklara karşı birlikte hareket etmesi, adaletin daha hızlı ve etkili bir şekilde sağlanmasına yardımcı olur.

İngilizce'de "fırsat eşitliği" ifadesi "equal opportunity" veya "equality of opportunity" olarak çevrilir.

İş hukukunun temel ilkeleri şunlardır: 1. Adil İş Koşulları: İşçilere insan onuruna yakışır ve sağlıklı çalışma koşulları sağlanmalıdır. 2. Eşitlik İlkesi: Irk, din, dil, cinsiyet, siyasi görüş veya sendikalı olma gibi unsurlara dayalı ayrımcılık yapılmamalıdır. 3. Koruyucu İş Hukuku: İşçiler, işverenlere karşı daha zayıf bir konumda olduklarından, yasa tarafından özel olarak korunmaktadır. 4. Sözleşme Özgürlüğü: İşçi ve işveren, yasalara aykırı olmamak kaydıyla serbestçe iş sözleşmesi akdedebilirler. 5. Toplu İş Sözleşmesi: Birden fazla işçi ve birden fazla işveren arasında toplu olarak akdedilen sözleşmelerdir. 6. Grev ve Lokavt: İşçilerin ve işverenlerin haklarını korumak için başvurabilecekleri eylemlerdir.

Eşitlik ile ilgili bazı gazete haberleri şunlardır: 1. "İş Dünyasında Kadın Erkek Eşitsizliğinin Kapanmasına 200 Yıl Var" başlıklı haber, iş dünyasında cinsiyet eşitliğinin sağlanması için uzun bir süre gerektiğini vurgulamaktadır. 2. "Türkiye'de Ortalama Yaşam Süresi Belli Oldu!" haberinde, Türkiye'de doğuşta beklenen yaşam süresinin 77,3 yıl olduğu açıklanmaktadır. 3. "Kadınların Mühendislik Alanında Eşit Koşullarda Yer Alması" haberi, kadınların mühendislik alanında eşit fırsatlara sahip olması için yapılan çalışmaları ele almaktadır. 4. "Eşitlik İzleme Merkezi" haberleri, ayrımcılık ve eşitlik konularında yapılan izleme ve raporlama çalışmalarını kapsamaktadır. 5. "CHP'li Dinçer: Türkiye AKP Döneminde Her Alanda Dibi Gördü!" haberinde, CHP'li vekillerin kadın-erkek eşitliği konusundaki eleştirileri yer almaktadır.

Adalet yerine kullanılabilecek bazı kelimeler ve ifadeler şunlardır: Hak; Hakkaniyet; Eşitlik; Tarafsızlık; Doğruluk.

Kapsayıcı bir toplum oluşturmak için aşağıdaki adımlar atılabilir: 1. Eğitimde fırsat eşitliği sağlamak: Herkesin eğitim hakkına eşit şekilde erişebilmesi önemlidir. 2. Sosyal hizmetlere erişimi artırmak: Sağlık, barınma ve diğer temel hizmetlere herkesin ulaşabilmesi sağlanmalıdır. 3. Ayrımcılıkla mücadele etmek: Cinsiyet, ırk, engellilik gibi konularda ayrımcılığı önleyecek yasal düzenlemeler yapılmalıdır. 4. Fiziksel erişilebilirlik sağlamak: Toplu taşıma sistemleri ve kamusal alanlar, engelli bireylerin de rahatça kullanabileceği şekilde tasarlanmalıdır. 5. Farkındalık ve empati artırmak: Eğitim ve farkındalık programları ile insanların farklılıklara saygı duyması ve empati kurabilmesi teşvik edilmelidir. 6. Çeşitliliği desteklemek: İş yerlerinde ve toplumda çeşitliliği kucaklayan politikalar ve uygulamalar benimsenmelidir.

Anayasa madde 10, "Kanun önünde eşitlik" başlığını taşır ve şu şekildedir: > "Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. (Ek fıkra: 7/5/2004-5170/1 md.) Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. (Ek cümle: 7/5/2010-5982/1 md.) Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. (Ek fıkra: 7/5/2010-5982/1 md.) Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz. (Ek fıkra: 7/5/2010-5982/1 md.) Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz."

"Kısa çöp uzun çöpten hakkın alır elbette" sözü, adalet ve eşitliğin önemini vurgulayan bir atasözüdür. Hikayesi ise şöyle anlatılır: Bir zamanlar, kısa ve uzun iki çöp bir davaya düşer. Bu hikaye, haklı olanın galip geleceği ve haksızlığın karşılıksız kalmayacağı mesajını verir.

Âdemiyyet ilkesi, İslam hukukunda insan haklarının temelini oluşturan bir kavramdır. Âdemiyyet kavramı, Arapça "adam" kökünden gelir ve "eksiklik, noksanlık, tamamlanmamışlık" anlamına gelir. İsmet kavramı ise, beş temel değeri ifade eder: hayat, mal, din, akıl, nesil. Bu ilkeye göre, tüm insanlar doğuştan "zimmet"le, yani hak ve sorumluluklara ehil olarak doğarlar.

Statü hukukunun temel ilkeleri şunlardır: 1. Hukukun Üstünlüğü: Herkesin hukuka tabi olması ve hukukun bireylerin haklarını koruması. 2. Eşitlik İlkesi: Herkesin hukuk önünde eşit olması ve ayrımcılığa uğramadan eşit muamele görmesi. 3. Adalet İlkesi: Hakkın korunması ve hak sahibine hakkının verilmesi, adaletin sağlanması. 4. İyi Niyet ve Dürüstlük İlkesi: Hukuki ilişkilerde tarafların birbirlerine karşı dürüst ve samimi davranmaları. 5. Hukuki Belirlilik ve Güvenlik İlkesi: Bireylerin hak ve yükümlülüklerinin açık ve anlaşılır bir şekilde belirlenmesi. 6. Makul Sürede Yargılanma İlkesi: Davaların gereksiz gecikmeler olmadan, makul bir süre içinde sonuçlandırılması.

0,9 devirli, 1'e eşittir. Bunun nedeni, devirli ondalık sayıların rasyonel (kesirli) olarak yazılabilmesi ve sadeleştirilebilmesidir. Açıklama: 0,9 devirli, 9/10 + 9/100 + 9/1000 + ... şeklinde bir kesre eşittir. Bu kesirdeki paydalar 10'un katlarıdır ve pay 9'dur. Kesir sadeleştirildiğinde, 0,9 devirli = 9/10 + 0,09 + 0,009 + ... şeklinde bir sonuç elde edilir. Bu kesir sonsuza kadar toplanabilir ve her toplamada paydan 10 kat küçülür. Dolayısıyla, toplam 1'e eşit olur. Ayrıca, 0,9 devirli sayısı, devreden kısmı silinerek ve solundaki basamağa 1 eklenerek kendisine eşit, ancak devirli olmayan bir sayıya dönüştürülebilir.

Kadın-erkek eşitliğini ilk savunan kişilerden biri olarak kabul edilen kişi, Marie Le Jars de Gourney'dir.

Adalet, eşitliği sağlar çünkü: Herkesin haklarının korunmasını garanti eder. Hukukun tarafsız uygulanmasını temin eder. Toplumsal düzeni korur. Eşitlik, adaletin bir gereği olarak görülse de, her zaman adil sonuçlar doğurmayabilir.

Sürveyan olmak için kadın ve erkek arasında bir ayrım yoktur, bu mesleği hem kadınlar hem de erkekler yapabilir.

Eğitimdeki sorunların çözümü için aşağıdaki öneriler dikkate alınabilir: 1. Eğitimde Fırsat Eşitliği: Sosyoekonomik durum ve bölgesel farklılıkları azaltmak için yoksul bölgelere daha fazla kaynak ayrılmalı, burs ve destek programları artırılmalıdır. 2. Kademeler Arası Geçiş: Seviye geçişlerinde sınav odaklı sistemden vazgeçilerek, öğrencilerin yeteneklerine ve ilgi alanlarına göre eğitim verilmesi sağlanmalıdır. 3. Temel Eğitim: Okul öncesi eğitim yaygınlaştırılmalı, tam zamanlı eğitim sunulmalı ve eğitim projeleri güncel ihtiyaçları karşılayacak şekilde güncellenmelidir. 4. Mesleki ve Teknik Eğitim: Mesleki eğitim kurumlarının altyapısı güçlendirilmeli, müfredatlar iş dünyasının taleplerine göre revize edilmelidir. 5. Öğretmen Eğitimi: Öğretmenlerin maaşları ve çalışma koşulları iyileştirilmeli, hizmet içi eğitim programları artırılmalıdır. 6. Teknolojik Erişim: Maddi durumu yetersiz ailelere, eğitim teknolojilerine erişim için destek verilmelidir. Bu önerilerin hayata geçirilmesi, eğitim kalitesinin artmasına ve sistemdeki eşitsizliklerin giderilmesine katkıda bulunacaktır.

Adalet ve eşitlik kavramları birbiriyle doğrudan ilgili olsa da birbirlerinden farklıdır. Eşitlik, iki şeyin her yönden denk olması demektir. Adalet ise her hak sahibine hakkını vermek ve haksızları cezalandırmak şeklinde tarif edilir. Adalet neden eşitlik değildir? İhtiyaçlara göre dağıtım: Adalet, mevcut kaynakların ihtiyaçları göz önüne alarak en orantılı şekilde dağıtılmasını sağlar. Bireysel farklılıklar: İnsanların farklı ihtiyaçları ve durumları vardır, bu nedenle herkese aynı şekilde davranmak adil olmayabilir. Örnekler: İki çocuğa eşit boyutta merdiven vermek adaletli değildir; kaplana daha fazla et vermek, ihtiyacı olan okullara daha fazla yazıcı sağlamak adaletli bir davranış olacaktır.