Delil

"Zehirli ağacın meyvesi de zehirli olur" ilkesi, hukuka aykırı yolla elde edilen delillerin hukuka aykırı kabul edilmesi ve dolayısıyla hükme esas alınmaması gerektiği ilkesine dayanır. Bu ilkeye dayanak oluşturan bazı mevzuat hükümleri şunlardır: Anayasa, madde 38/3: Kanuna aykırı elde edilmiş bulgular delil olarak kabul edilemez. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, madde 189/2: Hukuka aykırı olarak elde edilmiş olan deliller, mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında dikkate alınamaz. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, madde 12: Özel hayata, aileye, konuta veya haberleşmeye keyfi olarak karışılamaz. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, madde 8: Özel ve aile hayatına, konuta ve yazışmaya saygı gösterilmesi hakkı.

Kanıt ve delil kavramları benzer anlamlara sahip olsa da aynı şey değildir. Delil, bir olayı, durumu veya iddiayı destekleyen her türlü kanıt anlamına gelir. Kanıt ise delillerin değerlendirilmesi ve suçlunun tespiti amacıyla kullanılan bilgilerdir. Dolayısıyla, kanıt, delilin bir türü veya sonucu olarak değerlendirilebilir.

Evet, poşette parmak izi kalabilir. Plastik, poşet, naylon ve pürüzlü yüzeylerde gözle görünmeyen parmak izinin ortaya çıkartılması için çeşitli bilimsel yöntemler kullanılmaktadır. Ayrıca, Yargıtay'ın verdiği bir karara göre, günlük hayatta sıklıkla el değiştiren poşetler üzerinde bulunan parmak izinin tespit edilmiş olması, tek başına atılı suçu işlediğinin kanıtı olamaz. Bir poşet üzerinde parmak izinin kalma süresi, çevresel faktörlere, kullanılan malzemenin türüne ve yüzeye uygulanan fiziksel temasa göre değişir.

Tahliye itirazında sunulan deliller, itirazın türüne göre değişiklik gösterebilir. Tahliye taahhütnamesine dayalı itirazda: Tahliye taahhüdünün yazılı olarak düzenlenmesi. Taahhütte kesin ve belirli bir tahliye tarihinin bulunması. Taahhütte kayıtsız ve şartsız bir ifadenin yer alması. Kira sözleşmesine dayalı itirazda: Kira sözleşmesinin aslı veya onaylı bir örneği. Kira ödemelerini gösteren banka dekontları veya ödeme makbuzları. Kira sözleşmesinin imzalanması ve kiralananın tesliminden sonra makul bir süre geçmiş olması. Genel olarak itirazda: Tahliye kararının aslı veya sureti. İtiraz dilekçesinde itiraz gerekçelerinin açıkça belirtilmesi ve bu gerekçeleri destekleyen delillerin eklenmesi. Tarafların kimlik bilgileri. İlgili diğer belgeler (kira sözleşmesi veya tahliye sebebini destekleyen belgeler). İtiraz sürecinde doğru ve eksiksiz belge sunumu, itirazın kabul edilmesi açısından önemlidir.

Hayır, hâkimin bilirkişi raporunu dikkate alması zorunlu değildir. Bilirkişi raporu, hâkimi bağlamayan bir delil olarak değerlendirilir; hâkim, raporu değerlendirip kabul edebilir ya da gerekçesiyle birlikte farklı bir sonuca varabilir. Hâkim, bilirkişi raporunun yetersiz, çelişkili veya hatalı olduğunu düşünürse, yeni bir bilirkişi incelemesi talep edebilir ya da kendi hukuki değerlendirmesiyle farklı bir sonuca ulaşabilir.

İtirazın iptali davasında, icra takibinde sunulmayan belgeler delil olarak kabul edilmez. Bu tür davalarda, alacaklı sadece icra takibinde dayandığı belgeleri kullanabilir.

Yeminli ifadenin ispat gücü, hukuk davalarında güçlü bir delil olarak kabul edilir. İspat gücü, davanın türüne ve koşullarına göre değişebilir. Genel olarak, davayı açan tarafın ispat yükü vardır. Hukuka aykırı yollarla elde edilen deliller, mahkemede kabul edilmez.

Uzman mütalaası, mahkemelerde delil olarak kabul edilir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 293. maddesi ve Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 67/6. maddesi kapsamında, taraflar dava konusu olayla ilgili olarak uzman kişilerin görüşüne başvurabilir ve aldıkları raporu mahkemeye sunabilirler. Ancak, uzman mütalaası takdiri delil niteliğindedir; yani hâkimin kararını doğrudan etkilemez.

Ankesörlü telefon aramaları, tek başına mahkumiyete esas alınamayacak yardımcı bir delil olarak kabul edilir. Bu tür aramaların delil olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki kriterlerin de göz önünde bulundurulması gerekir: Aramaların tek taraflı ve kısa süreli olması; Aranan askerlerin genellikle rütbelerinin ve bağlı bulundukları kuvvetlerin denk olması; Aramanın mesai saatleri dışında yapılması; Sorumlu kişinin, hedef kişilerin kaybolmasını sağlamak amacıyla askeri personeli aradıktan sonra tedbir amaçlı ilgisiz ve alakasız kişileri de araması; Aramanın 15 gün, ayda veya 2 ayda bir kez olmak üzere periyodik olması; Mahrem imamın, sorumlu olduğu asker şahıs veya şahıslarla aynı ilde ikamet etmesi ve aynı ildeki sabit hatlarla iletişim kurması. Ayrıca, ankesörlü telefon aramalarına ilişkin delillerin, başka delillerle desteklenmesi ve şüphelinin veya sanığın usuli haklarının korunması önemlidir.

Kesinleşen delil, kararın kesinleştiği tarihte kesinleşir. Kararın kesinleşmesi, temyiz süresinin dolması veya temyiz başvurusu yapılmadığında gerçekleşir. Temyiz süresi, kararın tebliğinden itibaren genellikle 15 gündür. Özetle: - Temyiz Süresi: Kararın tebliğinden itibaren 15 gün. - Kesinleşme: Temyiz süresi dolduğunda veya temyiz başvurusu yapılmadığında. Bu süreçler, mahkemelerin türüne ve hukuki sistemin işleyişine bağlı olarak değişebilir.

Adli bilişim uzmanları, dijital ortamda bulunan her türlü delili inceleyebilir. Bu deliller arasında şunlar yer alır: Bilgisayar dosyaları ve e-postalar; Metin mesajları; Ses kayıtları ve video dosyaları; Sosyal medya mesajları; GPS verileri; USB sürücüler ve sabit diskler gibi dijital medya depolama cihazları. Adli bilişim uzmanları, bu delilleri toplamak, analiz etmek ve suçların işlenmesiyle ilgili kanıtları sağlamak için özel yazılım ve donanımlar kullanır.

Ses kaydının delil olarak kabul edilmesi için gerekli şartlar: Ani gelişen durum: Ses kaydı, kişinin kendisine veya yakınlarına karşı işlenmekte olan bir suçla ilgili olarak ve başka türlü kanıt elde etme imkanı bulunmayan ani gelişen bir durumda yapılmalıdır. Kolluk güçlerine başvurma imkanının olmaması: Kayıt yapan kişi, o anda kolluk güçlerine başvurma imkanından yoksun olmalıdır. Kanıtların kaybolma riski: Kayıt, kaybolma olasılığı bulunan kanıtların kaybolmasını engelleme amacıyla yapılmalıdır. Yetkili makamlara sunma amacı: Kayıt, sadece yetkili mercilere sunulmalı ve üçüncü kişilerle paylaşılmamalıdır. Bu şartlar sağlanmadığında, ses kaydı hukuka aykırı olarak kabul edilir ve delil olarak kullanılamaz.

Temyiz başvurusunda sunulması gereken bazı deliller: Temyiz dilekçesi. Mahkeme kararı. Gerekçeli karar. Delil ve belgeler. Kural olarak, yargılama aşamasında sunulmayan deliller, temyiz veya karar düzeltme aşamasında sunulamazlar.

Veraset ilamının iptali davasında dikkate alınan bazı deliller: Nüfus kayıtları ve vukuatlı nüfus kayıt örnekleri. Mirasbırakana ait vasiyetname (el yazılı, resmi veya sözlü vasiyetnameye ilişkin belgeler). Mahkeme kararları (örneğin, soybağının reddi, tanıma veya babalık davası kararları, evlat edinme kararları). Tanık beyanları (özellikle mirasçıların tespiti veya mirasbırakanın iradesi gibi konularda). DNA testi raporları (soybağına ilişkin uyuşmazlıklarda). Mirasçılıktan feragat sözleşmesi veya mirasçılıktan çıkarma (ıskat) belgeleri. İspat külfetini yerine getirmek için davacı, iddiasını destekleyecek çeşitli delillere başvurabilir. Dava süreci ve delillerin değerlendirilmesi için bir avukattan destek alınması önerilir.

Yardım nafakası davasında sunulan deliller: Davacının geçimini sağlayamadığını gösteren belgeler: gelir belgeleri; kira kontratları; sağlık giderleri. Davalının mali durumunu gösteren belgeler: maaş bordroları; mal varlığı bilgileri; bankada bulunan para. Ayrıca, sosyal ve ekonomik durum araştırma raporu (SED raporu) da delil olarak incelenir. İspat yükü, yardım nafakası talebinde bulunan kişide olup, nafakaya hükmedilmemesi halinde yoksulluğa düşeceğini ve yardıma muhtaç hale geleceğini ispatlaması gerekir.

Kabahatler Kanunu'na göre kabahati ispata yarayacak bütün deliller belge olarak kabul edilir. Bu deliller arasında: Hakkında idari yaptırım kararı verilen kişinin kimlik ve adresi. İdari yaptırım kararı verilmesini gerektiren kabahat fiili. Kabahatin işlendiğini gösteren deliller. Karar tarihi ve kararı veren kamu görevlilerinin kimliği. bulunur. Ayrıca, kabahati oluşturan fiilin işlendiği yer ve zaman da tutanakta belirtilmelidir.

Kaza yapan kişinin değişmesinin birkaç nedeni olabilir: Ehliyet durumu: Ehliyetsiz bir sürücü, kaza yaptığında kendi aralarında kaza tespit tutanağı düzenleyemez ve kolluk kuvvetlerini çağırmak zorundadır. Alkol veya uyuşturucu etkisi: Alkol veya uyuşturucu etkisi altında yapılan kazalar, sigorta kapsamı dışındadır ve kusurlu sürücü değişir. Kamu malına zarar: Kamu malına zarar verilmesi durumunda, kusurlu sürücü değişir. Sürücü kusuru: Kırmızı ışıkta geçme, hız sınırını aşma, trafik kurallarına uymama gibi durumlar kazalara yol açabilir ve kusurlu sürücü değişebilir.

Evet, Yargıtay'a göre darp raporu delil olarak kabul edilir. Yargıtay'ın çeşitli kararları, darp raporlarının boşanma davalarındaki önemini ortaya koymaktadır. Ancak, darp raporu tek başına yeterli bir delil değildir; diğer delillerle desteklenmesi gerekir.

Tanık beyanı, tek başına hükme esas alınmaz. Tanık beyanı, hukuk sistemimizde takdiri delil niteliğinde olup, diğer delillerle desteklendiğinde tam bir ispat gücüne kavuşur. Ayrıca, tanık ile taraflar arasındaki akrabalık veya iş ilişkisi gibi yakınlıklar, tanık beyanının geçersizliği sonucunu doğurmaz. Tanık beyanlarının hükme esas alınabilmesi için, aşağıdaki koşulların sağlanması gereklidir: Duruşmada dinlenmesi. Diğer delillerle desteklenmesi.

Zina sebebiyle çekişmeli boşanmada kullanılan bazı deliller: Tanık beyanları. Telefon görüşme kayıtları veya içerikleri, mesajlar, WhatsApp içerikleri. Sosyal medya içerikleri (Instagram, Facebook, Twitter vb.). Uçak veya otel kayıtları, güvenlik kamerası görüntüleri. Fotoğraflar, video kayıtları. Banka kayıtları, kredi kartı ekstresi. Delillerin hukuka uygun yollarla elde edilmiş olması önemlidir.