Buğday

Buğdayda hektolitre ağırlığını etkileyen faktörler şunlardır: 1. Tane büyüklüğü ve şekli: İri taneli buğdaylar, küçük tanelilere göre daha yüksek hektolitre değeri verir. 2. Yüzey pürüzlülüğü: Tanenin yüzeyinin pürüzsüz olması hektolitreyi artırır. 3. Rutubet: Buğdayın rutubeti, hektolitre değerini düşürür. 4. Yabancı maddeler: Taş, cam, diğer tahıllar ve kırık taneler gibi yabancı maddeler hektolitreyi düşürür. 5. Buğday zararlıları: Zararlılar tarafından etkilenen buğdaylar, hektolitre değerini azaltır.

Sürdürülebilirlik açısından kuraklığa ve hastalıklara dayanıklı buğday çeşitleri tercih edilmelidir. Bu bağlamda öne çıkan bazı buğday çeşitleri şunlardır: Bezostaya-1: Soğuğa dayanıklılığı ve yüksek verim potansiyeli ile bilinir, özellikle İç Anadolu Bölgesi'nde yetiştirilir. Gerek-79: Yüksek verimi ve hastalıklara karşı dirençli yapısı ile İç Anadolu'da sıkça ekilir. Çakmak: Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaygın olarak ekilen, yüksek verimli ve kaliteli irmik üretimi sağlayan bir makarnalık buğday çeşididir. Kızıltan-91: İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri'nde kaliteli makarnalık buğday üretimi için tercih edilir. Meltem ve Poyraz: Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nde geliştirilen, yüksek verim ve hastalıklara dayanıklılık özelliklerine sahip yeni yerli buğday çeşitleridir. Ayrıca, organik buğday üretimi de sürdürülebilir tarım uygulamaları açısından önemlidir.

Tokaçlama yöntemi, genellikle mahsullerin hasadı sırasında kullanılan bir ayırma tekniğidir. Bu yöntemde, buğdayın sapları hasat edildikten sonra kurutulur ve daha sonra kuru taneleri silkelemek için kuru saplar dövülür.

Şahman kelimesi, parlak, sert ve kırmızı özlü bir çeşit buğdayı ifade eder.

Temu buğdayının kaç günde bir sulanması gerektiği, mevsim koşullarına ve toprağın durumuna bağlı olarak değişir. Genel olarak, buğday bitkisi sapa kalkma, başaklanma ve süt olum dönemlerinde üç kez sulanır.

Buğday yapraktan beslenmesi, bitkinin büyüme dönemlerine göre planlanmalıdır: 1. Çimlenme dönemi: Tohum ekiminden sonra, çimlenme sürecinin başlangıcında, azot, fosfor ve potasyum içeren gübreler kullanılarak yaprak gübresi uygulaması yapılır. 2. Vejetatif dönem: Bitkinin yaprak ve sap gelişiminin en yoğun olduğu bu dönemde, azot ağırlıklı gübreler tercih edilir. 3. Generatif dönem: Buğdayın başaklanma dönemine girdiği bu aşamada, mikro besin elementleri içeren gübreler kullanılarak yaprak gübresi uygulaması, başakların kalitesini artırmak için yapılır. 4. Olgunlaşma dönemi: Hasat öncesi, bitki stres altında ise (kuraklık, hastalık vb.), potasyum ve fosfor açısından zengin yaprak gübreleri kullanılarak bitkinin sağlıklı bir şekilde olgunlaşması desteklenir.

COWBOY 80 EC herbisiti, buğday bitkisinde kullanılır.

Serrad buğday eleği, buğdayın temizlenmesi ve ayrıştırılması sürecinde kullanılır. Bu elek, buğdayın boyutlarına göre ayrılmasını sağlayarak aşağıdaki işlevleri yerine getirir: Yabancı maddelerin uzaklaştırılması: Elek, buğday tanelerinden yabancı maddeleri ve kırık taneleri ayırır. Kalite kontrolü: Buğdayın kalitesini etkileyen unsurların belirlenmesine yardımcı olur. Endüstriyel kullanım: Elek altındaki buğday, hayvan yemi, un üretimi ve diğer endüstriyel uygulamalarda kullanılır.

1 ton buğdaydan yaklaşık 800 kg un elde edilir.

Buğday, 3/4 ila 2 inç (2-5 cm) derinliğe ekilir.

Kepek ve buğday aynı şey değildir, ancak buğday kepeği, buğdayın bir yan ürünüdür. Kepek, buğday tanesinin dış kabuğunu, tohum kabuğunu ve aleuron tabakasını içeren öğütme işleminin bir yan ürünüdür. Buğday ise, kepekle birlikte un, mikrop ve endospermi de kapsayan tüm taneyi ifade eder.

En iyi ekmeklik buğday çeşidi olarak şu türler öne çıkmaktadır: 1. TANER: Kuru koşullarda yüksek verim ve ekmeklik kalitesi ile bilinir. 2. Ceyhan Buğdayı: Sulama imkanı bulunan bölgelerde yüksek verim sağlar, özellikle Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde tercih edilir. 3. Seval: Yüksek verimli ve soğuğa, kuraklığa dayanıklı bir çeşittir. Bu çeşitler, iklim koşulları ve tarım yöntemlerine göre değişiklik gösterebilir.

Buğday sapa kalktığında azotlu gübre atılması önerilir. Uygulama şekli: Azotlu gübrenin diğer yarısı, kardeşlenme döneminden sonra toprak yüzeyine verilir.

Buğday yığınları, depolama sırasında nem göçünü ve mikrobiyolojik faaliyetleri önlemek amacıyla örtülür. Örtme işlemi için genellikle polietilen kullanılır ve yığının hem altına hem de üstüne serilir, ardından toprağın dış etkenlerden korunması için toprak atılır.

Buğday, uygun koşullar sağlandığında 5-12 gün içinde toprakta yeşerebilir. Bu süre, toprak sıcaklığı, nem oranı ve tohum kalitesi gibi faktörlere bağlıdır.

Türkiye'de en verimli tarım ürünü konusunda kesin bir yanıt vermek zor olsa da, buğday genellikle en fazla üretilen ve verimli tarım ürünlerinden biri olarak kabul edilir.

Türkiye'de buğday, birkaç önemli nedenden dolayı kritik bir tarım ürünüdür: 1. Ekonomik Katkı: Buğday, Türkiye'nin ekonomik yapısının önemli bir parçasıdır ve tarım sektörünün bel kemiğini oluşturur. 2. Besin Değeri: Buğday, insan beslenmesinde temel bir besin maddesidir ve lif, vitamin ve mineral açısından zengindir. 3. Sürdürülebilir Tarım: Buğday, yerel ekosistemler için faydalıdır ve toprak erozyonunu önleyerek tarım alanlarının korunmasına katkı sağlar. 4. İhracat Geliri: Türkiye, dünya buğday pazarında önemli bir konuma sahiptir ve buğday ihracatı, ülkenin dış ticaret dengesine önemli katkılarda bulunur.

Buğdayda nisap miktarı, beş vesk olarak belirlenmiştir.

Tritikale, bazı koşullarda buğdaya göre daha verimli olabilir. Özellikle kıraç topraklarda ve problemli alanlarda tritikaleden daha yüksek verim alınabilir; buğday ve arpada bu değer 200-250 kg/da iken, tritikalede 400-500 kg/da'ya kadar çıkabilir. Ayrıca, tritikalenin soğuk ve verimsiz topraklarda daha iyi performans gösterdiği bilinmektedir.

"Ata 81" terimi, kılçıklı, beyaz-çıplak başaklı beyaz yarı sert bir buğday çeşidini ifade eder.