Biyokimya

Bikarbonat (bikarbonik asit), böbrek tübül hücrelerinde ve bağırsak bezi hücrelerinde üretilir.

Sitikolin ve fosfatidilserin farklı maddelerdir. Sitikolin, beyinde doğal olarak oluşan ve hücre zarlarının temel bileşenleri olan fosfolipidlerin sentezinde öncü olan bir moleküldür. Fosfatidilserin ise beyin hücre zarının yapısında bulunan bir fosfolipid olup, sinir hücreleri arasındaki sinyalleşmeyi destekler ve yaşlanmaya bağlı hafıza kayıplarını önleyebilir.

"Lizek" kelimesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Lösin (L-Leucine): Bu, esansiyel amino asitlerden biridir ve vücut tarafından sentezlenemez, dışarıdan alınması gerekir. İşe yaradığı bazı alanlar: - Protein sentezine katılır ve kas onarımında kritik öneme sahiptir. - Kan şekeri düzeylerinin düzenlenmesine yardımcı olur. - Yara iyileşmesini ve büyüme hormonu üretimini uyarır. 2. Lesitin: Bu, bitkisel ve hayvansal dokularda bulunan bir tür yağdır. İşe yaradığı bazı alanlar: - Hücre zarlarının yapı taşlarından biridir ve hücreler arası iletişimi kolaylaştırır. - Gıda endüstrisinde emülsifiye edici olarak kullanılır, yağ ve su karışımlarını stabil hale getirir. - Cilt bakım ürünlerinde nemlendirici ve koruyucu olarak kullanılır.

Katabolizma, büyük ve karmaşık moleküllerin daha küçük bileşenlere parçalanması sürecidir. Katabolizma sürecinin temel aşamaları şunlardır: 1. Büyük moleküllerin parçalanması: Proteinler, karbonhidratlar ve yağlar gibi büyük moleküller, amino asitler, glikoz ve yağ asitleri gibi daha küçük yapı taşlarına ayrılır. 2. Enerji üretimi (ATP): Küçük moleküllerin parçalanması sırasında açığa çıkan enerji, hücrelerin işlevlerini yerine getirmesi için adenozin trifosfat (ATP) moleküllerine dönüştürülür. 3. Atık ürünlerin oluşumu: Katabolizma sonucunda su, karbondioksit ve üre gibi atık maddeler oluşur ve bu atıklar vücuttan atılır.

Protein kinaz, diğer proteinlere fosfat grupları ekleyerek (fosforilasyon) onları değiştiren bir enzimdir. Protein kinazın başlıca görevleri: - Hücre içi enerji dengesini düzenlemek: Yenilenme süreçlerini hızlandırır. - Kasların çalışmasını desteklemek: Hücre içindeki fosfokreatini kullanarak ATP üretimini artırır. - Zorlayıcı egzersizler sonrası kas hasarının onarılmasını desteklemek: Travmalar sonrası iyileşmeyi hızlandırır. - Sinyal iletiminde düzenleyici rol oynamak: Hücreler arasında sinyallerin iletilmesini ve hedef proteinlerin aktivasyonunu sağlar.

3-fosfogliserat, üç basamaklı enzimatik reaksiyonun sonunda serine dönüştürülür. Bu süreçte gerçekleşen adımlar şunlardır: 1. Fosfogliserat dehidrogenaz enzimi ile 3-fosfogliserat, 3-fosfohidroksipiruvata okside olur ve NADH üretilir. 2. Fosfoserin transaminaz ile 3-fosfohidroksipiruvatın indirgeyici aminasyonu yapılır ve 3-fosfoserin oluşur. 3. Fosfoserin fosfataz ile 3-fosfoserin hidrolizi gerçekleştirilir ve son ürün olarak serin elde edilir. Bu biyosentetik yol, glikoliz sırasında üretilen bir glikolitik ara üründür.

Aslı Baykal, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde biyokimya profesörü olarak görev yapmaktadır. Akademik kariyerinin yanı sıra, Türkiye’de sağlık ve eğitim konularında çeşitli platformlarda görüşlerini dile getirmektedir. 2022 yılında Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) istifa etmiştir.

Peptit bağı, bir amino asidin alfa-amino grubuyla diğerinin alfa-karboksil grubu arasında bir mol su ayrılarak oluşan kovalent bağdır. Bu bağ, protein sentezi sırasında oluşur ve iki amino asidin birbirine bağlanmasını sağlar.

Ligand ve reseptör tıpta şu şekilde tanımlanır: 1. Ligand: Hücre yüzeyi veya içinde bir alıcı molekül olan reseptöre bağlanarak kendisi değişmediği halde reseptörün yapısında değişikliğe neden olan maddedir. 2. Reseptör: Etkin endojen maddeleri veya onlara yapıca benzeyen ilaç moleküllerini seçici olarak bağlayıp hücresel etkinin başlamasına aracılık eden moleküldür.

Hayır, antikodon ve kodon aynı şey değildir. Kodon, mRNA molekülündeki üç ribonükleotitten oluşan ve bir aminoasiti belirleyen gruptur. Antikodon ise, tRNA molekülünde bulunan ve mRNA üzerindeki kodona karşılık gelen üç bazlık bölgedir.

SE-C kısaltmasının farklı anlamları olabilir: 1. SE-C, Uppsala län, İsveç için kullanılan bir bölgesel kısaltmadır. 2. SE-C, "also produced enterotoxin-C" anlamına gelen bir biyokimya terimidir. 3. SE-C, Naval Research Laboratory (NRL) tarafından NASA için inşa edilen bir araştırma uydusunun adıdır.

Oksijensiz solunum denklemi şu şekildedir: C6H12O6 → 2 C2H5OH + 2 CO2. Bu denklem, glikozun (C6H12O6) etanol (C2H5OH) ve karbondioksit (CO2) üretimine dönüşmesini ifade eder.

Selüloz ve nişasta arasındaki moleküler fark, glikoz moleküllerinin birbirine bağlanma şeklinde yatmaktadır. - Selülozda, glikoz monomerleri arasında beta 1,4 bağları bulunur. - Nişastada ise glikoz monomerleri arasında alfa 1,4 bağları vardır. Bu yapısal farklılık, her iki polisakkaridin fiziksel ve kimyasal özelliklerini etkiler.

Basit ve karışık trigliseritler, yağ asitlerinin trigliserit molekülündeki yerleşimine göre yapılan sınıflandırmadır. - Basit trigliseritler, yapıda yer alan yağ asitlerinin hepsinin aynı olduğu trigliseritlerdir. - Karışık trigliseritler, yağ asitlerinin farklı olduğu trigliseritlerdir.

Lipidlerin katabolizması, karmaşık lipid moleküllerinin daha basit bileşenlere ayrılması sürecidir. Bu süreç, oksidatif nitelikteki enzimatik reaksiyonlar aracılığıyla gerçekleşir ve sonucunda asetil CoA gibi ara metabolitler oluşur.

Evet, protein sentezinde ATP harcanır. ATP, aminoasil-tRNA'ların hazırlanmasında ve protein sentezi süresince hidroliz edilerek yüksek miktarda enerji sağlar.

Gliseraldehit ve gliserin farklı maddelerdir. Gliseraldehit, C3H6O3 formülüne sahip, üç karbonlu bir monosakkarittir. Gliserin ise, diğer adıyla gliserol, üç değerli bir alkol olup, trigliseridlerin oluşmasında yağ asitleri ile esterleşir.

İnsan bedeni, kimyanın çeşitli dallarından oluşur: 1. Biyokimya: Canlı organizmalarda bulunan kimyasal bileşikleri ve işlevlerini inceler. 2. Organik Kimya: Karbon elementini içeren bileşiklerin yapısını, özelliklerini ve tepkimelerini araştırır. 3. Anorganik Kimya: Organik olmayan bileşiklerin yapısını, özelliklerini ve tepkimelerini inceler. 4. Fizikokimya: Kimyasal sistemlerin enerji dönüşümleri, ısı alışverişi gibi fiziksel faktörlerle etkileşimini araştırır. Ayrıca, insan bedeninin kimyasal bileşiminde su, yağlar, proteinler, karbonhidratlar ve nükleik asitler gibi organik ve inorganik bileşikler de bulunur.

Transferrin ve apotransferrin farklı kavramlardır, ancak birbirleriyle ilişkilidirler. Transferrin, kanda demiri taşıyan ana proteindir ve demir ile birleşerek transferrin-Fe3+ kompleksini oluşturur. Apotransferrin ise, transferrinin demir içermeyen halidir; yani, iki adet Fe3+ iyonu bağlanmasıyla oluşmuş gerçek bir demir taşıyıcısıdır.

Deaminasyonun amacı, amino asitlerin metabolizmasında amino grubunun uzaklaştırılarak enerjinin elde edilmesi veya yeni bileşiklerin sentezlenmesidir. Bu süreç ayrıca, proteinlerde ve diğer organik bileşiklerde bulunan azottun yeni yapıların oluşumu için kullanılmasına da olanak tanır.