Fizikokimya

Kohezyon, aynı cins moleküllerin birbirine tutunması anlamına gelir. Kohezyonun bazı örnekleri: - Su moleküllerinin birbirine çekilerek su damlalarını oluşturması. - Katı maddelerin sabit bir şekle sahip olması. - Gaz molekülleri arasında böyle bir kuvvet olmadığından gazların belirli bir hacmi veya şekli olmaması.

Çözünme hızına etki eden faktörler şunlardır: 1. Sıcaklık: Sıcaklık arttıkça çözünme hızı genellikle artar. 2. Karıştırma: Karıştırma, çözünme hızını artırır. 3. Tanecik Boyutu (Temas Yüzeyi): Tanecik boyutu küçüldükçe, yani yüzey alanı arttıkça çözünme hızı artar. 4. Basınç: Gazlarda basınç arttıkça çözünme hızı da artar.

Tanecik boyutu büyüdükçe çözünme hızı azalır. Bunun nedeni, büyük parçacıklara ayrılmış bir maddenin, çözücü ile temas yüzeyinin daha az olmasıdır.

Tanecik boyutunun küçültülmesi, çözünme hızını artırır. Çözünme hızını artırmak için diğer yöntemler: - Sıcaklık: Sıcaklığın artırılması, çözünme hızını hızlandırır çünkü sıcaklık arttıkça taneciklerin hareketi ve çarpışmaları daha sık olur. - Karıştırma: Karıştırma, çözücü ve çözünen maddenin daha homojen dağılmasını sağlar ve çözünme hızını artırır. - Basınç (gazlar için): Basıncın artırılması, gazların sıvılarda çözünme hızını yükseltir.

Metalik bağın kuvveti, üç ana faktöre bağlı olarak artar: 1. Değerlik elektron sayısı: Değerlik elektron sayısı arttıkça, elektron denizi daha yoğun olur ve pozitif iyonlarla elektronlar arasındaki çekim kuvveti artar. 2. Atom çapı: Atom çapı küçüldükçe, çekirdek ile elektronlar arasındaki etkileşim daha güçlü olabilir. 3. Katyon yükü: Atom, daha fazla elektron verip katyon yükü oluşturduğunda, çekim kuvveti de o kadar artar.

Molalitenin birimi mol/kg'dır.

Karbon monoksit patlamasının belirli bir sıcaklık derecesi yoktur. Karbon monoksit (CO) gazı, kaynama noktası -191,5 °C olan bir gazdır.

Homojen bir maddenin ayırt edilmesi için şu özelliklere bakılır: 1. Bileşimin Tek Tipliği: Homojen maddeler, her yerinde aynı özellikleri gösterir ve tek tip bir bileşim ve görünüm sergiler. 2. Fazların Görünümü: Homojen karışımlar tek bir faz gösterir, yani bileşenler çıplak gözle veya ışık mikroskobu altında bile ayırt edilemez. 3. Işığın Saçılması: Homojen karışımlar ışığı dağıtmaz. Örnek homojen maddeler: tuzlu su, hava, sirke, çelik.

Pas, demir veya demir içerikli alaşımların çeşitli etkenlere maruz kaldıklarında oluşan oksitli yapılardır. Pas oluşumuna neden olan başlıca faktörler şunlardır: Nem ve rutubet: Su, paslanmayı hızlandıran en önemli unsurlardan biridir. Oksijen: Paslanma, ancak ortamda oksijen bulunduğu takdirde gerçekleşir. Asitler ve kimyasallar: Asitler, metal yüzeydeki oksit tabakasını parçalayarak metalin oksijen ve su ile daha fazla temas etmesine neden olur. Sıcaklık: Ortam sıcaklığı ne kadar yüksek olursa, metalin paslanma ihtimali de o kadar artar. Bu faktörler bir araya geldiğinde, demir ve oksijen atomları kimyasal bir reaksiyona girerek demir oksit (pas) oluşturur.

Kohezyon ve adezyon kuvvetleri, moleküller arası etkileşimlerden kaynaklanan iki farklı çekim kuvvetidir. Kohezyon, aynı cins moleküllerin birbirine tutunmasını ifade eder. Adezyon ise farklı cins maddeler arasındaki çekimi tanımlar.

Biyokimya ve fizikokimya, kimyanın alt dalları olarak kabul edilir.

Sakız, içeriğindeki maddelerin sıcaklık değişimine tepkisi nedeniyle sertleşebilir. Bunun başlıca nedenleri: - Hava ile temas: Açık havada uzun süre bekletildiğinde, sakızın içerisindeki nemin buharlaşması sonucu sertleşmesi. - Sakızın depolama koşulları: Sıcak ve nemli bir ortamda saklandığında, zamanla sertleşmesi. - Kimyasal reaksiyonlar: Sakız, şekerler veya tatlandırıcılar ile kimyasal reaksiyona girerek yapısını ve dokusunu etkileyebilir.

Mol sayısı, bir maddenin gram cinsinden kütlesinin, o maddenin mol kütlesine bölünmesiyle hesaplanır. Örnek sorular ve çözümleri: 1. Soru: 25 gram sodyum klorür (NaCl) kaç mol sodyum klorür içerir? Çözüm: 1. NaCl'nin mol kütlesini hesaplayalım: Na: 23 g/mol, Cl: 35.5 g/mol, toplam mol kütlesi: 58.5 g/mol. 2. Mol sayısını bulalım: 25 g / 58.5 g/mol ≈ 0.428 mol. 2. Soru: 1 litre (1000 mL) suyun yoğunluğu 1 g/mL olduğuna göre, bu suyun kaç mol olduğunu hesaplayınız? Çözüm: 1. Suyun kütlesini bulalım: 1000 mL su × 1 g/mL = 1000 g. 2. Suyun mol kütlesi: 18 g/mol. 3. Mol sayısını hesaplayalım: 1000 g / 18 g/mol ≈ 55.56 mol.

Çözeltinin özellikleri şunlardır: 1. Homojenlik: Çözeltiler homojendir, yani bileşimleri çözelti boyunca tekdüzedir. 2. Parçacık Boyutu: Çözünen parçacıklar son derece küçüktür ve genellikle 1 nanometreden küçüktür. 3. Çözünen Maddenin Çökelmemesi: Çözünen madde, bekletildiğinde dibe çökmez. 4. Filtre Edilebilirlik: Çözeltilerdeki çözünen parçacıklar filtre kağıdından geçemez. 5. Saydamlık: Çözeltiler genellikle saydamdır, ışığın içlerinden geçmesine izin verir. 6. Elektrik İletkenliği: İyonik çözeltiler elektrik akımını iletir. 7. Kaynama ve Donma Noktaları: Çözeltilerin kaynama noktası saf çözücünün kaynama noktasından büyük, donma noktası ise daha düşüktür.

Atom yarıçapı, iki ana faktöre göre değişir: 1. Periyodik tablo konumu: - Aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru inildikçe atom yarıçapı artar. - Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe atom yarıçapı genellikle azalır. 2. Diğer faktörler: - Atom yarıçapı, nükleer yük, elektronik konfigürasyon ve değerlik elektronlarının çekirdekten uzaklığı gibi diğer faktörlerden de etkilenir.

Difüzyon, maddelerin çok yoğun ortamdan, az yoğun ortama doğru kendiliğinden yayılmasıdır.

Suyun üç temel özelliği şunlardır: 1. Evrensel Çözücü Olması: Su, polar yapısı sayesinde birçok iyon ve molekülü çözebilir. Bu özelliği, canlı organizmaların biyokimyasal süreçlerinde büyük önem taşır. 2. Isı Düzenleyici Özelliği: Su, yüksek özgül ısı kapasitesine sahiptir, bu da sıcaklık değişimlerine karşı direnç göstermesini sağlar. Bu, canlı organizmaların vücut sıcaklığını dengede tutar ve küresel sıcaklık değişimlerini yavaşlatır. 3. Donduğunda Hacminin Artması ve Yoğunluğunun Azalması: Su, donarken genleşir ve buz hâline geldiğinde yoğunluğu azalır, bu yüzden suyun üzerinde yüzer. Bu durum, buz tabakasının alttaki suyu izole ederek deniz ve göl canlılarının yaşamını sürdürmesini sağlar.

Difüzyonun amacı, maddelerin yüksek yoğunluklu bir ortamdan düşük yoğunluklu bir ortama kendiliğinden yayılmasını sağlamaktır. Bu süreç, biyolojik sistemlerde hücrelerin besin ve oksijen alması, atık maddeleri dışarı atması gibi temel işlemlerde önemli bir rol oynar. Endüstriyel alanda ise difüzyon, kimya mühendisliği ve malzeme biliminde gazların ayrıştırılması, sıvıların karıştırılması veya katı maddelerin çözünmesi gibi işlemlerde kullanılır.

Süblime olan maddeler, katı halden doğrudan gaz hale geçen maddelerdir. İşte bazı örnekler: Kuru buz (katı karbondioksit); Naftalin; İyot; Arsenik; Kamfor; Kükürt.

Radyasyonun canlı doku üzerinde olan etkisinden sorumlu tutulan fizikokimyasal aşamada ortaya çıktığı düşünülen maddeler serbest radikallerdir.