Selüloz

Selüloz, bitkisel kökenli birçok besin maddesinde bulunur. İşte selüloz içeren bazı besinler: Meyveler: Elma, armut, muz, portakal, çilek, ahududu, böğürtlen, yaban mersini, kivi. Sebzeler: Lahana, hindiba kökü, brokoli, kabak, havuç, marul, ıspanak, pazı, turp, soğan, sarımsak, domates, biber, patlıcan, karnabahar, Brüksel lahanası. Tahıllar: Tam buğday, yulaf, arpa, çavdar, mısır, pirinç. Kuru baklagiller: Mercimek, nohut, fasulye. Fındık ve soya ürünleri: Fındık, badem, soya sütü. Ayrıca, pamuk, keten ve kenevirden yapılan bitkisel lifler de yüksek oranda selüloz içerir.

Acıselsan Acıpayam Selüloz Sanayi ve Ticaret A.Ş. (ACSEL), selüloz ve selüloz türevlerinin üretimi ve ticareti ile uğraşan bir şirkettir. Ürünleri, petrol sondajı, deterjanlar, tekstil, boyalar, tutkal, gıda, ilaç, kozmetik, seramik, porselen ve kaynak çubukları gibi çeşitli sanayi sektörlerinde kullanılmaktadır.

Selülozu sindiremeyen ve dolayısıyla tüketmemesi gereken kişiler, insanlardır çünkü insanlar selülozu parçalayacak enzime sahip değildir.

Pelur kağıdın hammaddesi yüzde yüz selülozdur.

Selüloz, D-glikoz birimlerinin β(1→4)-glikozidik bağlarla bağlı doğrusal bir polimeridir ve doğadaki en bol bulunan organik bileşiklerden biridir. İşe yararları: 1. Kağıt Endüstrisi: Selüloz, kağıt ve karton üretiminde ana bileşen olarak kullanılır, güç ve dayanıklılık sağlar. 2. Tekstil: Pamuk gibi selüloz lifleri, kumaşların üretiminde temel hammaddedir. 3. Biyoplastik ve Yapı Malzemeleri: Biyolojik olarak parçalanabilir plastikler ve fiber takviyeli alçı tahtaları yapımında kullanılır. 4. Gıda ve İlaç Endüstrisi: Karboksimetil selüloz ve metil selüloz gibi selüloz türevleri, gıdalarda kıvamlaştırıcı ve stabilizatör olarak kullanılır. 5. Enerji: Selüloz, biyoyakıt üretiminde kullanılarak yenilenebilir enerji kaynakları sağlar. 6. Diğer Alanlar: Kozmetik, temizlik ürünleri ve filtre malzemelerinde de kullanılır.

Yağlı kağıdın ham maddesi selülozdur.

Kraft kağıdın hammaddesi odun selülozudur.

Kağıt havlunun ham maddesi selülozdur. Selüloz, odun, pamuk ve diğer bitkilerin parçalanmış materyalinden elde edilir.

Kristal kutunun hammaddesi selüloz adı verilen değerli bir maddedir. Bu madde, özel olarak yetiştirilen bitkilerden ve ağaçlardan elde edilir.

Lyocell kumaşı, okaliptüs gibi ağaçlardan elde edilen selülozdan yapılır.

Selüloz ve kitin, polisakkaritlerdir. Selüloz, bitkilerin hücre duvarında bulunan yapı maddesidir ve suda çözünmez. Kitin, böcek ve örümcek gibi eklembacaklıların dış iskeletinde bulunan azotlu bir polisakkarittir.

Selülozun moleküler yapısı şu şekilde tanımlanabilir: - Formül: (C6H10O5)n. - Yapı: Selüloz, β-D-glikoz kalıntılarının dallanmamış zincirlerini temsil eder ve bu zincirler glikozit bağlarıyla birbirine bağlanır. - Tekrarlanma sayısı: Odunda 600-1000, pamuk ipliklerinde ise 3500'e kadar olabilir. - Hidroksil grupları: Her bir anhidro-glikoz biriminde üç tane hidroksil (OH) grubu bulunur.

Selüloz, moleküler yapısındaki hidrojen bağları ve karbonhidrat zincirinin kristal yapıdaki düzenlenmesi nedeniyle suda çözünmez. Bu kristal yapı, su molekülleri ile etkileşime girmeyecek şekilde düzenlenmiştir, bu da selülozun suda çözünmeyen bir madde olmasına katkıda bulunur.

Hücre duvarının sert ve dayanıklı olmasını sağlayan madde selüloz'dur.

Selülozun doğrusal bir yapıya sahip olmasının nedeni, glikoz moleküllerinin beta 1-4 glikozidik bağlarla bağlanmasıdır.

Bitki çeperi, suda çözünmeme özelliği nedeniyle selülozdan yapılmıştır. Bu, bitkilere dayanıklılık kazandırır ve onların bol miktarda suya ihtiyaç duymalarına rağmen çeperlerindeki yapının bozulmasını önler.

Tensel kumaşı, okaliptüs, meşe ve akasya gibi sert ağaçlardan elde edilen selüloz liflerinden yapılır.

Evet, Konya'da selüloz fabrikası bulunmaktadır. 2025 Şubat ayında Çumra Organize Sanayi Bölgesi'nde temeli atılacak olan bir selüloz fabrikası inşa edilmektedir.

Kağıt yapımında ağaç kullanılmasının nedeni, ağacın kağıdın ana ham maddesi olmasıdır. Ağaçlar, kimyasal veya mekanik yöntemlerle işlenerek hamur haline getirilir ve bu hamur, kağıdın temel malzemesi olan selülozu oluşturur.

Metil selüloz (MC) ve hidroksipropil metil selüloz (HPMC) arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Kimyasal Yapı: MC, selüloz üzerindeki hidroksil gruplarının metil gruplarıyla değiştirilmesiyle üretilirken, HPMC bu grupların bir kısmının ayrıca hidroksipropil ile değiştirilmesiyle daha da modifiye edilir. 2. Çözünürlük: MC genellikle soğuk suda çözünür, ancak sıcaklık yükseldiğinde jel oluşturur ve sıcak suda çözünmez hale gelir. 3. Termal Jelleşme: MC güçlü termal jelleşme özelliklerine sahiptir ve belirli bir sıcaklığa ulaştığında jel oluşturur. 4. Yüzey Aktivitesi: HPMC, çözelti içinde emülsifikasyonu, süspansiyonu ve koyulaştırmayı kolaylaştıran daha güçlü yüzey aktivitesine sahiptir. 5. Uygulama Alanları: MC, yapı malzemelerinde kalınlaştırıcı, su tutucu madde ve yapıştırıcı olarak kullanılırken, HPMC daha çok farmasötik ve gıda endüstrisinde tercih edilir.