Böbrek

Böbrek yetmezliğinde idrar rengi koyu sarıdan kahverengiye kadar değişebilir. İdrarda azalma, yoğun koku, köpüklülük veya renk değişimleri böbrek yetmezliğinin belirtileri arasında yer alır. İdrar rengindeki değişikliklerin tıbbi bir sorunun göstergesi olabileceği unutulmamalıdır; bu tür durumlarda bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Böbrek ağrısına neden olan bazı hastalıklar şunlardır: Böbrek enfeksiyonları. Böbrek taşı. Dehidrasyon. İdrar yolu iltihaplanmaları. Böbrek tümörleri ve kistleri. Böbrek damar hastalıkları. Travma. Zona gibi cilt enfeksiyonları. Böbrek ağrısı ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabileceğinden, doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.

Nurettin Bay, sol böbreğinde tümör olduğu için 10 Haziran 2024 tarihinde İstanbul'da özel bir hastanede ameliyat olmuştur.

Böbrek rahatsızlığı olan bir hasta aşağıdaki belirtileri yaşayabilir: İdrarda değişiklik: İdrarda renk değişikliği, köpürme, idrar yaparken ağrı veya yanma. Sık idrara çıkma: Özellikle geceleri sık idrara kalkma veya idrar miktarında azalma. Ödem: Yüzde, ellerde, ayaklarda veya bacaklarda şişlik. Yorgunluk ve halsizlik: Sürekli yorgunluk hissi ve enerji kaybı. İştahsızlık: Yemek yeme zorluğu ve iştah azalması. Kas krampları: Elektrolit dengesizliğine bağlı kas krampları ve ağrılar. Cilt sorunları: Kuruluk, kaşıntı veya ciltte renk değişiklikleri. Nefes darlığı: Vücutta biriken fazla sıvı nedeniyle nefes darlığı. Yüksek tansiyon: Kontrol altına alınamayan yüksek kan basıncı. Bu belirtiler başka sağlık sorunlarının da işareti olabileceğinden, doğru tanı için uzman bir doktora danışmak önemlidir. Böbrek rahatsızlıklarıyla ilgili tanı, tedavi ve takip süreçleri genellikle nefroloji uzmanları tarafından yönetilir.

Sol böbrek ağrısı genellikle sol tarafta, kaburgaların altında, belin yanlarında hissedilir. Ancak ağrı, karın veya kasıklara da yayılabilir. Böbrek ağrısı ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabileceğinden, doğru teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Böbrek taşı ameliyatının süresi, kullanılan yönteme, taşın büyüklüğüne, sayısına ve konumuna göre değişmektedir. Üreteroskopi (URS). Perkütan nefrolitotomi (PCNL). Laparoskopik böbrek taşı ameliyatları. Açık ameliyatlar. Ameliyatın karmaşıklığı ve taşın özelliklerine bağlı olarak süre değişebilir.

Böbrek kanserinin en tehlikeli evresi, metastazın görüldüğü Evre IV'tür. Bu evrede, kanserli hücreler böbrek dışındaki dokular ve birçok lenf nodunun yanı sıra karaciğer, akciğer ve kemikler gibi bölgelere de yayılmıştır. Böbrek kanserinin evreleri şu şekildedir: Evre I. Evre II. Evre III. Evre IV. Böbrek kanseri teşhisi ve tedavisi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Kreatinin, vücutta kasların enerji üretim sürecinde ortaya çıkan bir atık maddedir. Başlıca işlevleri: Böbrek fonksiyonlarının izlenmesi. Kas metabolizmasının göstergesi. Kronik hastalıkların takibi. Normal kreatinin değeri, erkeklerde 0,6–1,2 mg/dL, kadınlarda ise 0,5–1,1 mg/dL arasında değişir.

BUN (Kan Üre Azotu) testi, kandaki üre miktarını ölçerek böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılır. BUN seviyesinin yüksek olması, genellikle böbreklerin yeterince çalışmadığına veya vücudun susuz kaldığına işaret edebilir. Düşük BUN seviyeleri ise bazen karaciğer sorunları veya yetersiz protein alımıyla ilişkili olabilir. BUN testi tek başına değerlendirilmez, diğer testlerle birlikte yorumlanır.

Yağmur Ün'ün neden ameliyat olduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, "Yağmur" ismi ile anılan farklı kişilerin ameliyat olma sebepleri hakkında bilgi mevcuttur: 9 yaşındaki Yağmur Bingöl: Kronik böbrek yetmezliği nedeniyle diyaliz katateri kullanımı sonucu akciğerlerinde gelişen ölümcül pıhtılar nedeniyle ameliyat olmuştur. 16 yaşındaki Yağmur Gümüş: Beyin ölümü gerçekleştikten sonra organları bağışlanmış ve ameliyatla böbrekleri, akciğeri ve karaciğeri alınmıştır.

Üreter, böbrekler ile idrar torbasını birleştiren ve idrarı böbreklerden idrar torbasına taşıyan tüptür. Üreterlerin diğer işlevleri: Peristaltizm hareketleri: Kaslı bir yapı olan üreterler, idrarı peristaltizm hareketleri ile ileri itebilir. İdrarın taşınması: Böbreklerde biriken idrar, üreterler aracılığıyla karın üst bölümünden kasıklara doğru ilerleyip mesane içine boşalır.

Tek böbrekle yaşam süresi, kişinin genel sağlık durumu, yaşam tarzı ve düzenli tıbbi kontroller gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdüren tek böbrekliler, düzenli doktor kontrolleri ve gerekli önlemlerle normal ve sağlıklı bir yaşam sürebilir. Uzmanlara göre, tek böbrekliler 70-80 yıl ve üzeri yaşayabilir. Böbrek yetmezliği olan hastaların yaşam süresi ise hastalığın tipi, evresi ve bireysel sağlık faktörlerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Akut böbrek yetmezliği genellikle tedavi edilebilir. Kronik böbrek yetmezliği durumunda, diyaliz veya böbrek nakli ile yaşam süresi uzatılabilir.

Vücutta ödem olması, kalp yetmezliği, böbrek hastalıkları, karaciğer sirozu, tiroit problemleri gibi ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. Ödemle ilişkili bazı hastalıklar: Kalp yetmezliği: Kalbin kanı yeterince pompalayamaması, dokularda sıvı birikimine yol açar. Böbrek hastalıkları: Böbreklerin sıvıyı filtreleme kapasitesinin azalması, vücutta ödeme neden olur. Karaciğer hastalıkları: Özellikle siroz gibi durumlarda karaciğerin sıvı dengesini düzenleyen proteinleri üretememesi ödem oluşturur. Hormon bozuklukları: Hormon dengesizlikleri, vücuttaki sıvı dağılımını etkileyebilir. Venöz yetmezlik: Damarların kanı kalbe geri taşıyamaması, bacaklarda ödeme yol açar. Ödemin nedenini belirlemek için bir doktora başvurulması önerilir.

İdrarda yassı epitel yüksekliğinin bazı nedenleri: İdrar yolu enfeksiyonları. Hijyen eksikliği veya hatalı numune alma. Böbrek ve mesane taşları. Tahriş ve travmatik etkenler. Tümöral oluşumlar. Karaciğer hastalıkları. Hormon düzensizlikleri. Yassı epitel yüksekliği, tek başına bir hastalık olarak kabul edilmez; diğer belirtilerle birlikte değerlendirilmelidir.

Hemolitik Üremik Sendrom (HÜS), kılcal damar kanaması sonucu anemi, akut böbrek yetmezliği ve düşük trombosit seviyesi ile tanımlanan bir hastalıktır. HÜS'ün bazı türleri: Tipik HÜS. Atipik HÜS. Kalıtsal HÜS. HÜS'ün yaygın belirtileri: kanlı ishal; karın ağrısı, kramp veya şişkinlik; kusma; ateş; solukluk; nefes darlığı; kolay morarma veya açıklanamayan morluklar; burun ve ağızdan kanama gibi olağan dışı kanamalar; azalmış idrara çıkma veya idrarda kan; bacaklarda, ayaklarda veya ayak bileklerinde ve daha seyrek olarak yüz, eller, ayaklar veya tüm vücutta şişme (ödem); karışıklık, nöbetler veya inme; yüksek kan basıncı. HÜS, özellikle 5 yaşın altındaki çocuklarda daha sık görülür.

Kronik böbrek yetmezliğinde güncel yaklaşımlar şunlardır: Altta yatan nedenin tedavisi: Tansiyonun ilaçlarla kontrol altına alınması, diyabete bağlıysa kan şekerinin düzenlenmesi, enfeksiyonun tedavi edilmesi veya tıkanıklığa sebep olan böbrek taşının çıkarılması gibi yöntemlerle temel sorunun düzeltilmesi hedeflenir. Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri: Tuz ve protein tüketiminin kısıtlanması, fazla sıvı alımının kontrolü, sigara ve alkol tüketiminden uzak durulması, düzenli hafif egzersiz yapılması önerilir. İlaç tedavisi: Tansiyonu kontrol altına almak için antihipertansif ilaçlar, anemiyi düzeltmek için eritropoetin iğneleri veya demir takviyeleri, kemik sağlığını korumak için D vitamini ve kalsiyum destekleri verilir. Diyaliz: İleri evre böbrek yetmezliğinde, böbreklerin yapamadığı filtrasyon görevini makine yardımıyla yerine getiren diyaliz tedavisi uygulanır. Böbrek nakli: Uygun bir donörden alınan sağlıklı böbreğin hastaya cerrahiyle nakledilmesi, diyaliz bağımlılığını ortadan kaldırarak hastanın yaşam kalitesini artırır. Tedavi planı her hastanın durumuna göre bireysel olarak belirlenir.

Lasix tablet, idrar söktürücü (diüretik) adı verilen bir ilaç grubuna dahildir. Kullanım amaçları: Vücutta aşırı su tutulmasının tedavisi: Kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği veya karaciğer hastalığı gibi durumlarla bağlantılı olarak vücutta aşırı sıvı biriktiğinde kullanılır. Yüksek tansiyon tedavisi: Yüksek tansiyon ve buna bağlı kriz durumlarında destekleyici önlem olarak kullanılır. Zehirlenmeler: İdrar atılımının zorlanması gereken durumlarda destek olarak kullanılır. İlacı kullanmadan önce bir doktora danışılmalıdır.

Böbrek yetmezliğini anlamak için yapılan bazı tahliller şunlardır: Kan testleri. İdrar tahlili. Görüntüleme yöntemleri. Böbrek biyopsisi. Böbrek yetmezliği şüphesi varsa, bu konuda uzmanlık alanı nefroloji olan bir doktora başvurulmalıdır.

RI (Resistive Index) değeri, ultrason görüntülemede kullanılan ve kan akışının pulsatilitesini yansıtan bir ölçümdür. Bazı RI değerleri ve anlamları: 0 değeri: Sürekli akış. 1 değeri: Sadece sistolik akış, diyastolik akış yok. >1 değeri: Ters diyastolik akış. RI değerinin kullanıldığı durumlar: Böbreklerin değerlendirilmesi: Diyabet veya böbrek nakli gibi durumlarda böbrek hasarını tespit etmek için kullanılır. Gebeliğin 30. haftasında umbilikal arter: Plasental yetmezliği değerlendirmek için kullanılır. Retina arterleri ve damarları: Lazer Doppler görüntüleme ile RI değeri, retinal damarların sistol-diyastol değişikliklerine dayanarak net bir şekilde tanımlanmasını sağlar. Normal RI değerleri: Yetişkinler için renal arter RI, 0,50-0,70 aralığındadır. Çocuklarda, 12 aya kadar RI genellikle 0,7'nin üzerinde olabilir ve 4 yaşına kadar bu değer korunabilir.

Nakil sonrası böbreğin ne kadar süre sağlıklı çalışacağı kişiden kişiye değişir ve birçok faktöre bağlıdır. Bazı istatistikler: Canlı vericili böbrek nakli sonrası hastaların yarısı 25 yıla sağlıklı bir şekilde girerken, kadavra böbrek nakilli hastaların yarısı 10 yıla diyalizden uzak ve sağlıklı bir şekilde girer. Birinci yıla gelindiğinde, canlıdan böbrek nakli olan hastaların %95'i sağlıklı ve diyalizden uzak yaşamını sürdürür. Nakil sonrası böbreğin ömrü konusunda kesin bir süre vermek mümkün değildir.