Biyokimya

Patofizyoloji, hastalık veya hastalık olarak adlandırılamayacak anormal sendromlar veya durumlar nedeniyle normal mekanik, fiziksel ve biyokimyasal işlevlerde ortaya çıkan bozuklukları inceleyen bir bilim dalıdır. Bu alan, fizyoloji ve patolojinin kesişim noktası olarak görülür.

Safra asidi ve safra tuzu aynı şeyler değildir, ancak birbirleriyle ilişkilidirler. Safra asitleri, kolesterolün metabolizması sonucunda karaciğerde üretilen organik asitlerdir. Safra tuzları ise, safra asitlerinin sodyum veya potasyum gibi iyonlarla birleşerek oluşturduğu tuzlardır.

İzo ve izoform farklı bağlamlarda kullanılan terimlerdir: 1. İzo: Bu terim, "aynı" veya "benzer" anlamına gelir ve çeşitli bilimsel alanlarda kullanılır. 2. İzoform: Proteinlerin, amino asit dizisi bakımından çok az farklı olan, aynı veya farklı genler tarafından kodlanan fakat genel işlevleri aynı olan çeşitli biçimleridir.

Amino asitlerde R grubu, yan zincir olarak adlandırılır ve α-karbonuna bağlıdır. Her amino asitte farklı olan R grubu, proteinin kendine özgü yapı ve aktivitelerini kazandırır. R grubunda bulunan bazı fonksiyonel gruplar şunlardır: Hidroksil grubu. Amid grubu. Sülfidril veya thiol grubu. Guanidino grubu. İmidazol grubu. R grubu, amino asidin sınıflandırılmasında da kullanılır.

Pirüvat, glikoza iki farklı yolla çevrilebilir: 1. Glikoneogenez: Karaciğer, gerektiğinde pirüvatı amino asitler, laktat ve diğer bileşenlerden sentezleyerek glikoza dönüştürür. 2. Glikoliz Tersi: Glikolizin tersine işleyen bir süreçle, glikojen pirüvata dönüştürülerek tekrar glikoza çevrilebilir.

Kolesistokinin (CCK) enterik sinir sistemi tarafından uyarılır.

Serotonin ve "zerotonin" aynı madde değildir. Serotonin, beyindeki sinir hücreleri tarafından üretilen ve vücut tarafından doğal olarak salgılanan bir kimyasaldır. "Zerotonin" terimi, muhtemelen bir yazım hatası veya yanlış bir kullanımdır.

Biyokimya, TUS'ta zor derslerden biri olarak kabul edilir. Ayrıca, biyokimya dersinde sorulan soruların konulara göre dağılımı da oldukça çeşitlidir ve bu da zorluğu artırır.

Proteinlerin midede parçalanması şu şekilde gerçekleşir: 1. Pepsin Enzimi: Mide bezlerinde üretilen pepsinojen enzimi, mide asidi (HCl) ile aktif hale gelerek pepsin enzimine dönüşür. 2. Pepsin Etkisi: Pepsin, proteinleri polipeptit parçalarına (peptonlar) ayrıştırır. 3. Rennin Enzimi: Geviş getiren memelilerin midelerinde, sütü pıhtılaştıran rennin enzimi bulunur. Midede proteinlerin tam sindirimi gerçekleşmez, sadece büyük bir kısmı parçalanır.

İkincil aktif taşıma örnekleri şunlardır: 1. Na+/glikoz cotransporter (SGLT1): Bu taşıyıcı, ince bağırsak ve böbrek proximal tübüllerinde bulunur ve 2 Na+ iyonu ile 1 glikoz molekülünü hücre içine taşır. 2. Na+/Ca2+ exchanger (NCX): Kalp kası hücrelerinde ve diğer vücut bölgelerinde bulunan bu taşıyıcı, 3 Na+ iyonunu hücre içine alırken, 1 Ca2+ iyonunu dışarı atar. 3. H+/oligopeptid transporter (PepT): İnce bağırsakta bulunan bu taşıyıcı, protonların (H+) hücre dışına taşınmasını, dipeptit ve tripeptitlerin ise hücre içine taşınmasını sağlar. 4. H+/nörotransmitter exchanger: Sinaptik veziküllerin zarında bulunan bu taşıyıcı, proton elektrokimyasal gradyanını kullanarak nörotransmitter moleküllerini vezikül içine taşır.

Evet, parathormon ve kalsitonin zıt etkiye sahiptir. Parathormon, kandaki kalsiyum seviyesini yükseltirken, fosfat seviyesini düşürür. Kalsitonin ise kandaki kalsiyum seviyesini düşürerek, kemiklere geçmesini sağlar ve böbreklerdeki kalsiyum geri emilim sürecini azaltır.

Monosakkaritler ve disakkaritler farklı kriterlere göre sınıflandırılabilir: Monosakkaritler, içerdikleri karbon atomu sayısına göre sınıflandırılır: - 3 karbonlu: triozlar; - 4 karbonlu: tetrozlar; - 5 karbonlu: pentozlar (riboz ve deoksiriboz); - 6 karbonlu: heksozlar (glikoz, fruktoz, galaktoz). Disakkaritler, iki monosakkaritin birleşmesiyle oluşma şekline göre sınıflandırılır: - Sükroz (sakkaroz): glikoz ve fruktozun birleşmesiyle oluşur; - Maltoz: iki glikoz molekülünün birleşmesiyle oluşur; - Laktoz: glikoz ve galaktozun birleşmesiyle oluşur.

DNA Polimeraz 1 ve DNA Polimeraz 3 farklı işlevlere sahiptir: 1. DNA Polimeraz 1: - DNA replikasyonunda RNA primerlerin yerini alarak yeni DNA zincirlerinin sentezini sağlar. - DNA onarımında hasar görmüş veya eksik DNA parçalarını tamir eder. - 3' → 5' eksonükleaz aktivitesi sayesinde sentez sırasında hatalı nükleotidleri çıkararak doğruluğu artırır. 2. DNA Polimeraz 3: - Prokaryotik DNA replikasyonunun ana enzimi olarak işlev görür. - DNA replikasyon sürecinde yeni DNA zincirlerinin sentezini gerçekleştirir. - 3' → 5' eksonükleaz aktivitesi ile hatalı nükleotidlerin çıkarılmasını sağlar.

Fenilketonüride fenilalanin, fenilalanin hidroksilaz enziminin yetersiz çalışması veya hiç üretilmemesi nedeniyle tirozine çevrilemez.

Üç çeşit disakkarit ve görevleri: 1. Maltoz (Malt Şekeri): Görevi: İki glikozun birleşmesiyle oluşur ve bitkiseldir. Bulunduğu Besinler: Tatlı patates, olgunlaşmamış soya fasulyesi, ekmek, pizza, turta, kek ve kurabiyeler. 2. Sakkaroz (Sükroz, Çay Şekeri): Görevi: Glikoz ve fruktozun birleşmesiyle oluşur, bitkiseldir ve insan beslenmesinde önemli bir yere sahiptir. Bulunduğu Besinler: Meyve (elma, karpuz, mango, muz), sebze (havuç, mısır, pancar, domates), şeker, alkolsüz içecekler. 3. Laktoz (Süt Şekeri): Görevi: Glikoz ve galaktozun birleşmesiyle oluşur, hayvansaldır ve sadece hayvan hücrelerinde bulunur. Bulunduğu Besinler: Süt, yoğurt, dondurma, peynir. Disakkaritlerin Genel Görevleri: Sindirilebilirler ve sindirilmeden hücre zarından geçemezler. Suda çözünürler. Canlılara hızlı bir enerji kaynağı sağlarlar.

Diyaliz makinesi, kimya prensiplerine dayanarak çalışır ve aşağıdaki temel süreçleri içerir: 1. Difüzyon: Atık maddeler ve fazla elektrolitler, hasta kanındaki yüksek yoğunluktan diyaliz solüsyonuna doğru geçer. 2. Osmoz: Diyaliz solüsyonunun, kanın osmotik basıncına göre düzenlenmesi gerekir. 3. Ultrafiltrasyon: Diyaliz sırasında sıvıların ve belirli moleküllerin zar boyunca filtrasyonu gerçekleşir. Çalışma prensibi ise şu şekildedir: 1. Hastanın kanı, diyaliz makinesine yönlendirilir. 2. Kan, diyalizör adı verilen yarı geçirgen zar içeren bir cihazdan geçirilir. 3. Temizlenmiş kan, tekrar hastaya verilir.

Yağ asitleri — uzun karbon zincirlerinden oluşan ve yağların temel yapı taşları olan organik moleküllerdir. Başlıca özellikleri: - Doymuşluk derecesi. - Karbon atomu sayısı. Kullanım alanları: - Enerji kaynağı olarak kullanılır. - Hücre zarlarının yapısında yer alır. - Sabun ve deterjan üretiminde kullanılır. - Biyoyakıt üretiminde hammadde olarak kullanılır. Önemli yağ asitleri: - Oleik asit — tekli doymamış bir omega-9 yağ asididir. - Linoleik asit ve alfa-linolenik asit — insan vücudunda sentezlenemeyen, bu nedenle dışarıdan besinlerle alınması gereken elzem yağ asitleridir.

Enterokinaz enzimi, tripsinojeni aktive ederek tripsine dönüştürür.

Beta oksidasyon ve ketogenez iki farklı biyokimyasal süreçtir: 1. Beta Oksidasyon: Uzun zincirli yağ asitlerinin enerji üretmek amacıyla parçalanması sürecidir. 2. Ketogenez: Vücudun keton cisimciklerinin oluşma sürecidir.

Betain çeşitli alanlarda faydalı olan bir bileşiktir: 1. Metilasyon Döngüsü: Vücutta metil grupları kaynağı olarak görev yapar ve genetik materyalin düzenlenmesi ile protein sentezi gibi biyokimyasal reaksiyonlar için gereklidir. 2. Sindirim ve Yağ Metabolizması: Sindirim sisteminin sağlıklı işleyişine ve yağ metabolizmasına katkıda bulunur. 3. Cilt Bakımı: Cilt bakım ürünlerinde nemlendirici olarak kullanılır, cilt bariyerini güçlendirir ve cildin nem dengesini korur. 4. Spor Performansı: Kas kütlesi, dayanıklılık ve gücü destekleyebilir. 5. Homosistinüri Tedavisi: Nadir görülen genetik hastalıkların tedavisinde kullanılır. Betain takviyesi almadan önce bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.