Biyokimya

Proteinin dört yapısı şunlardır: 1. Birincil (Primer) Yapı: Proteinin karakteristik amino asit dizilişidir; belirli türde, belirli sayıda ve belirli diziliş sırasında amino asitlerin peptit bağlarıyla bağlanmasıyla oluşan polipeptit zinciri. 2. İkincil (Sekonder) Yapı: Polipeptit zincirinin bükülmeler ve katlanmalarla oluşturduğu özgün kangallar biçimindeki yapıdır; alfa (α) helis ve beta (β) kıvrımlı tabaka yapılarını içerir. 3. Üçüncül (Tersiyer) Yapı: Sekonder yapı oluşumundan sonra polipeptit zincirinin daha ileri katlanmalar ve kıvrılmalar yaparak üç boyutlu yapısını oluşturması. 4. Dördüncül (Kuaterner) Yapı: İki veya daha fazla alt ünitenin (polipeptit zincirleri) etkileşmesiyle oluşan yapıdır; hemoglobin gibi konjuge proteinlerde görülür.

Biyosem sindirim sistemi, besinlerin vücuda alınıp enerjiye dönüştürülmesi sürecini içerir ve şu şekilde çalışır: 1. Ağızda Başlayan Sindirim: Yiyecekler dişler tarafından çiğnenerek mekanik sindirime uğrar, tükürük içindeki enzimler ise karbonhidratların parçalanmasına yardımcı olur. 2. Yutak ve Yemek Borusu: Çiğnenen besinler, yutak aracılığıyla yemek borusuna geçer ve peristaltik hareketler sayesinde mideye iletilir. 3. Midede Sindirim: Mide, güçlü kas yapısıyla besinleri karıştırır ve mide asidi ile enzimler sayesinde proteinleri parçalar. 4. İnce Bağırsakta Emilim: Mideden gelen yarı sıvı besinler, safra, pankreas enzimleri ve bağırsak sıvıları ile sindirilir ve karbonhidratlar, proteinler ile yağlar en küçük yapı taşlarına ayrılarak ince bağırsağın villusları tarafından emilir. 5. Kalın Bağırsakta Son Aşama: Emilemeyen besin atıkları kalın bağırsağa geçer, burada su ve minerallerin geri emilimi sağlanır ve sindirilemeyen lifli besinlerin parçalanmasına yardımcı olan bakteriler bulunur.

Nükleotidlerin şeker, fosfat ve organik baz bağlanması şu şekilde gerçekleşir: 1. Şeker ve Fosfat Bağlanması: Beş karbonlu şeker (riboz veya deoksiriboz) ile fosfat arasında ester bağı (fosfoester) bulunur. 2. Baz ve Şeker Bağlanması: Azotlu organik baz (adenin, guanin, timin, sitozin veya urasil) ile şeker arasında glikozit bağı oluşur. 3. Nükleotid Oluşumu: Baz, şeker ve fosfatın bu şekilde bağlanmasıyla nükleotid oluşur.

Plazmada bulunan başlıca proteinler şunlardır: 1. Albumin: Plazma proteinlerinin %57'sini oluşturur ve kan hacminin korunmasına yardımcı olur. 2. Globulinler: Plazma proteinlerinin %38'ini oluşturur ve antikorları, taşıyıcı proteinleri içerir. 3. Fibrinojen: Plazma proteinlerinin %4'ünü oluşturur ve pıhtılaşma sürecinde görev alır. 4. Protrombin: Son 2 plazma proteinlerinden biridir ve ayrıca pıhtılaşma sürecine yardımcı olur. Ayrıca plazmada elektrolitler, besinler, atıklar ve hormonlar gibi diğer katı maddeler de bulunur.

Histamin, aşağıdaki durumlarda artabilir: 1. Histamin içeren besinlerin tüketimi: Mayalı besinler, işlenmiş et ürünleri, mantar, domates, ıspanak, ananas, çilek ve avokado gibi besinler yüksek miktarda histamin içerir. 2. Bağırsak florasının bozulması: Bağırsaklarda kontrolsüz bakteri üremesi, histamin üretimini artırır. 3. Mast hücrelerinin aşırı uyarılması: Güneş ışığına aşırı maruz kalma, bağışıklık hücrelerinin düzensiz uyarılması ve otoimmün hastalıklar gibi durumlar mast hücrelerinin histamin salınımını artırır. 4. DAO enziminin yetersizliği: Diamin oksidaz (DAO) enziminin eksikliği, histaminin parçalanmasını engelleyerek vücutta birikmesine neden olur. Histamin artışının belirtileri arasında baş ağrısı, burun tıkanıklığı, deri döküntüsü, mide bulantısı ve anksiyete gibi durumlar yer alır.

Kolesterol ve ergosterol arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Yapı: Kolesterol, dört hidrokarbon halkasından oluşan bir sterol çekirdeğine sahipken, ergosterol ek bir çift bağ ve alkıl yan zincirinde bir çift bağ ve metil grubu içerir. 2. Dağılım: Kolesterol, memeli hücre zarlarının bir bileşenidir ve hayvanlar aleminde yaygındır. 3. İşlev: Kolesterol, hormonların ve D vitamininin öncüsüdür.

Amilaz enzimi, ağırlıklı olarak pankreas ve tükürük bezleri tarafından salgılanır. Pankreas, amilaz enziminin büyük bir kısmını üretir. Tükürük bezleri, daha az miktarda amilaz salgılar.

Serbest radikaller ve reaktif oksijen türevleri (ROT), yapılarında bir veya daha fazla eşleşmemiş elektron bulunan moleküllerdir. Serbest radikaller genel olarak iki ana gruba ayrılır: 1. Oksijen kaynaklı serbest radikaller (ROS): Süperoksit (O2.-), hidroksil (OH.), peroksil (ROO.), lipid peroksil ve alkoksil (RO.) radikallerini içerir. 2. Nitrojen kaynaklı serbest radikaller (RNS): Nitrik oksit (NO.) ve azot dioksit (NO2.) gibi molekülleri kapsar. Reaktif oksijen türleri ise ROT'un bir alt kümesidir ve hidrojen peroksit (H2O2), singlet oksijen (1O2), hipokloröz asit (HOCl) gibi oksidan türleri de içerir.

Enzim sentezi, enzimlerin hücreler tarafından üretilmesi anlamına gelir. Bu süreç, enzimleri kodlayan genlerin sürekli olarak ifade edilmesi, mRNA'ya kopyalanması ve daha sonra hücredeki aktif enzimlere çevrilmesi ile gerçekleşir.

Defosforilasyon, proteine bağlanarak aktifleşmesini sağlayan fosfat molekülünün, fosfataz enzimi ile koparılması olayıdır.

Glikoz-6-fosfat dehidrojenaz (G6PD) enzimi, hücresel metabolizmada önemli işlevlere sahiptir: 1. Enerji Üretimi: G6PD, pentoz fosfat yolu üzerinden NADPH üreterek hücresel enerji metabolizmasında yer alır. 2. Antioksidan Savunma: NADPH, glutatyon gibi antioksidanların sentezinde kullanılır ve hücreleri oksidatif stresten korur. 3. Yağ Asidi ve Steroid Sentezi: NADPH, yağ asidi ve steroid sentezinde koenzim olarak görev yapar. 4. Nükleotid Sentezi: G6PD, DNA ve RNA üretiminde gerekli olan nükleotidlerin sentezine katkıda bulunur. G6PD eksikliği, hemolitik anemiye yol açabilir ve bu durum, kırmızı kan hücrelerinin normalden daha hızlı parçalanması anlamına gelir.

Renal reabsorbsiyonda rol oynayan hormonlar şunlardır: 1. Atrial Natriüretik Peptid (ANP): Böbreklerde Na ve su reabsorbsiyonunu azaltır, kan basıncını düşürür. 2. Aldosteron: Distal tübül bölgesine etki ederek, Na+ iyonunun ve suyun geri emilimini artırırken, K+ iyonunun idrar ile atılmasını hızlandırır. 3. Antidiüretik Hormon (ADH): Toplayıcı kanalların suya olan geçirgenliğini kontrol eder, ADH varlığında suyun geri emilimi artar. 4. Parathormon (PTH): Kalsiyum ve fosfat metabolizmasını düzenler, böbreklerde Ca2+ reabsorbsiyonunu artırır.

Triiyodotironin (T3) ve triiyodo-L-tirozin farklı bileşiklerdir: 1. Triiyodotironin (T3): Tiroid bezi tarafından salgılanan, iki adet tirozin aminoasitinden oluşan ve iyot atomları içeren bir hormondur. 2. Triiyodo-L-tirozin: Bu bileşik hakkında spesifik bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, "L-tirozin" genellikle tiroid hormonlarının üretiminde kullanılan bir aminoasit olarak bilinir.

Kolesterol çeşitleri, kolesterolü taşıyan lipoprotein türlerine göre ikiye ayrılır: iyi kolesterol (HDL) ve kötü kolesterol (LDL). Diğer kolesterol çeşitleri ise şunlardır: 1. VLDL (Çok Düşük Yoğunluklu Lipoprotein): Karaciğerde bulunan lipid gruplarının yağ dokusuna ve kaslara taşınmasında görev alır. 2. Şilomikronlar: Kolesterol ve lipidlerin bağırsaktan emilim sonrasında karaciğere taşınmasını sağlarlar. 3. Trigliseridler: Vücut hücrelerinde bulunan yağların depolandığı formdur.

Peptit ve protein arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Boyut: Peptitler, genellikle 50 veya daha az amino asit içeren kısa zincirlerdir. 2. Yapı: Peptitlerin yapısı daha basittir ve doğrusal bir zincir şeklindedir. 3. Bondlar: Peptit bağlarının oluşumu, amino asitler arasında gerçekleşir. 4. Fonksiyon: Peptitler, genellikle diğer moleküllerin aktivitelerini düzenlemede rol oynar.

Bağırsakta bulunan enzimler iki ana kategoriye ayrılır: pankreatik enzimler ve bağırsak mukoza enzimleri. Pankreatik enzimler arasında şunlar bulunur: - Amilaz: Karbonhidratların, özellikle nişastanın, glikoza dönüşümünü sağlar. - Lipaz: Yağların, yağ asitlerine ve gliserole ayrılmasını sağlar. - Proteaz: Proteinlerin, amino asitlere parçalanmasında görev alır. Bağırsak mukoza enzimleri ise şunlardır: - Sukraz: Sakarozu (şeker) glikoz ve früktoza parçalar. - Laktaz: Laktozu (süt şekeri) glikoza ve galaktoza dönüştürür. - Maltaz: Maltosayı glikoza dönüştürerek enerji üretiminde katkıda bulunur.

Karoten ve karotenemi arasındaki farklar şunlardır: 1. Karoten: Bitkilerde bulunan, fotosenteze katkıda bulunan ve havuç ile diğer sebze ve meyvelerin turuncu renginden sorumlu olan bir pigmenttir. 2. Karotenemi: Kandaki karotenoid seviyesinin artması sonucu ciltte sarı-turuncu renkte bir değişim oluşmasına neden olan bir durumdur.

Hayır, asidozda sodyum yükselmez. Asidoz, vücuttaki asit-baz dengesinin bozulmasıdır ve genellikle bikarbonat (HCO₃⁻) seviyesinin düşmesiyle karakterizedir. Metabolik asidoz durumunda, sodyum bikarbonat (NaHCO₃) infüzyonu pH'ı düzeltmek için kullanılabilir, ancak bu durum genellikle ağır ve yaşamı tehdit eden vakalarda tercih edilir. Hipernatremi (yüksek sodyum seviyeleri), genellikle su kaybı veya sodyum artışının bir sonucu olarak ortaya çıkar ve asidozla doğrudan bir ilişkisi yoktur.

Glikoz polimerleri, glikoz moleküllerinin uzun zincirler halinde birleşmesiyle oluşan polisakkaritler olarak adlandırılır. Başlıca glikoz polimerleri şunlardır: 1. Nişasta: Bitkilerde enerji depolama polisakkaritidir, kökler ve tohumlarda depolanır. 2. Glikojen: Hayvanlarda enerji depolamak için kullanılır, karaciğer ve kaslarda bulunur. 3. Selüloz: Bitkilerin hücre duvarının ana bileşenidir, kağıt ve pamuğun ham maddesidir. 4. Kitin: Eklembacaklıların dış iskeleti ve mantarların hücre duvarı yapısında yer alır.

İnsan biyokimyası ve organik kimya yakından ilişkilidir, çünkü biyokimya, canlı organizmalarda bulunan kimyasal bileşikleri ve bunların işlevlerini incelerken, organik kimya karbon elementini içeren bileşiklerin yapısını, özelliklerini ve tepkimelerini araştırır. Bu iki bilim dalının insan hayatındaki bazı ortak konuları şunlardır: Proteinlerin yapısı ve görevleri. Biyokimya, proteinlerin canlılardaki rolünü anlamamıza yardımcı olur. Besinlerin enerjiye dönüştürülmesi. Bu süreç, organik kimyanın ilgi alanına giren metabolizma ile ilgilidir. İlaçların keşfi ve üretimi. Organik kimya, yeni ilaçların temel bileşenlerini sağlar.