Tanık

Tanıkların mazeret bildirmeden duruşmaya gelmemelerinin birkaç nedeni olabilir: Bilginin gizlenmesi: Tanık, ifade vermekten çekinebilir veya bilgi vermekten kaçınabilir. Yasal yükümlülüklerin farkında olmama: Tanık, mahkemeye katılma zorunluluğunu ve gelmemenin sonuçlarını yeterince bilmeyebilir. İletişim sorunları: Tanığa yapılan çağrıların telefon veya e-posta gibi yöntemlerle yapılması durumunda, bu iletişim araçlarına erişim eksikliği olabilir. Tanıkların duruşmaya katılmaması durumunda, mahkeme zorla getirme kararı çıkarabilir.

Davalı tanık beyanına karşı, tanık beyanlarına karşı beyan dilekçesi hazırlanarak cevap verilebilir. Bu dilekçede: Tanıkların tarafsızlığının sorgulanması. Beyanların çelişkili ve gerçeğe aykırı olduğunun vurgulanması. Somut delillerin sunulması. Dilekçe, tanığın dinlenmesinden hemen sonra veya duruşma arasında, hâkimin izniyle yazılı şekilde sunulabilir. Bu süreçte bir avukattan hukuki destek alınması önerilir.

Tanık beyanı, SEGBİS (Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi) aracılığıyla aşağıdaki durumlarda alınabilir: Tanığın yargı çevresi dışında bulunması. Tanığın geçerli bir mazereti nedeniyle ilgili makamın yargı çevresine gelemeyecek durumda olması. Güvenlik riski taşıyan durumlar. Tanık beyanı için SEGBİS'in kullanılabilmesi, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 58. maddesinin üçüncü ve beşinci fıkralarındaki koşulların sağlanmasına bağlıdır. Tanık beyanının SEGBİS ile alınma süreci: 1. Talep: Mahkeme, SEGBİS kullanımını talep eder. 2. Bağlantı: Kişi, bulunduğu il veya ilçedeki en yakın adliyede SEGBİS sistemi üzerinden duruşmaya bağlanır. 3. Kayıt: Görüşme sırasında yapılan ifade alma, sorgulama veya beyanlar kayıt altına alınır. 4. Dosya Eklenmesi: Kaydedilen görüntü ve ses dosyası, mahkeme dosyasına eklenir.

İhzaren getirme, hukukta "zorla getirme" anlamına gelir. İhzar kararı, mahkemeler tarafından verilen ve kişinin kolluk kuvvetleri aracılığıyla mahkemeye getirilmesini sağlayan resmi bir karardır. İhzar kararı, soruşturma ya da kovuşturma sürecinde şikayetçi, şüpheli, sanık ya da bilirkişi ve ispat araçlarının gerektiğinde zor kullanılarak savcılık, hakim ya da mahkeme önüne çıkarılması için uygulanır. İhzar kararı, Ceza Muhakemesi Kanununa göre, “şikayetçi ve mağdurlar hakkında CMK madde 233 ve madde 44/1, tanıklar hakkında madde 43 ve 44 hükümleri çerçevesinde uygulanır. İhzar kararı, kişi özgürlüğünü sınırlayan bir koruma tedbiri olarak işleme alınır.

Tanık dinlenmeden karar verilebilecek durumlar: Tanıklıktan çekinme: Tanık, kanunda belirtilen durumlarda (kişisel nedenler, sır nedeniyle, menfaat ihlali tehlikesi) tanıklıktan çekinebilir. İkinci tanık listesi verilmemesi: Tanık listesi için kesin süre verildiği ve dinlenme günü belirlendiği hallerde, liste sunulmamış olsa bile, taraf o duruşmada tanığı hazır bulundurursa tanık dinlenir. Acele veya istisnai haller: Mahkemenin, tanığın daha kısa süre içinde duruşmaya çağrılmasına karar verdiği durumlar. Bu durumlarda, tanığın dinlenmemesi kararın doğruluğunu etkilememelidir.

Tanık gösterme dilekçesi, mahkemeye verilir. Dilekçede, tanıkların adı, soyadı ve tebliğe elverişli adresleri yer almalıdır.

HMK'nın 240. ve 241. maddeleri şunlardır: Tanık Gösterme Şekli (HMK m. 240). Davada taraf olmayan kişiler tanık olarak gösterilebilir. Tanık gösteren taraf, tanık dinletmek istediği vakıayı ve dinlenilmesi istenen tanıkların adı ve soyadı ile tebliğe elverişli adreslerini içeren listeyi mahkemeye sunar. Bu listede gösterilmemiş olan kimseler tanık olarak dinlenemez ve ikinci bir liste verilemez. Tanık listesinde adres gösterilmemiş veya gösterilen adreste tanık bulunamamışsa, tarafa adres göstermesi için, işin niteliğine uygun kesin süre verilir. Bu süre içinde adres gösterilmez veya gösterilen yeni adres de doğru değilse, bu tanığın dinlenilmesinden vazgeçilmiş sayılır. Tanıklardan Bir Kısmının Dinlenilmesiyle Yetinilmesi (HMK m. 241). Mahkeme, gösterilen tanıklardan bir kısmının tanıklığı ile ispat edilmek istenen husus hakkında yeter derecede bilgi edindiği takdirde, geri kalanların dinlenilmemesine karar verebilir.

Evet, mahkemeye gitmeyen şahide para cezası verilir. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 60. maddesine göre, tanık olarak çağrılan ve geçerli bir mazereti olmadan mahkemeye gitmeyen kişiye disiplin para cezası verilir. Ayrıca, tanığın bir daha çağrılması gerekmeden zorla getirilmesine de karar verilebilir.

Boşanma tenfiz davasında tanık dinlenmez. Tanıma ve tenfiz davaları, yabancı mahkeme kararının Türkiye'de tanıtılmasına ilişkin olup kesinleşmiş bir karar olduğu için bu davalarda tanık dinlenmez, yabancı mahkeme kararı tanınıp tenfiz edilir veya dava eksik evraklardan ötürü reddedilir.

İstinabe, bir mahkemenin, kendi yargı çevresi dışında bulunan bir yargı organından veya yurtdışında ise ilgili devletin adli makamlarından, belirli bir usul işlemini yapmasını talep etmesidir. İstinabe kelimesinin diğer anlamları: Bir başkası yerine, başkası adına, geçici olarak bir iş ve işlemi yerine getirme. Davanın görülmekte olduğu mahkemeye gönderilmek için başka bir yerde bulunan bir tanığın, oradaki mahkeme tarafından ifadesinin alınması.

Vergi müfettişi, vergi yargılamasında tanık olarak dinlenebilir. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 378. maddesinde, vergi mahkemelerinde yapılacak duruşmalarda, iddia ve savunmanın gerekli kılması halinde, incelemeye konu tarhiyatın dayanağı incelemeyi yapan vergi müfettişinin dinleneceği hükme bağlanmıştır. Ancak, bu dinleme, yargı organlarının takdirine bağlıdır.

Üçüncü kişi tanıklığı, ceza hukukunda delil olarak kabul edilir. Ancak, tanık beyanının delil olarak değerlendirilebilmesi için bazı koşulların sağlanması gerekir: Beyanın tutarlılığı. Diğer delillerle desteklenme. Hukuka uygunluk. Ayrıca, tanıklıktan çekinme hakkı olan kişilerin bu hakları hatırlatılmadan alınan beyanları delil olarak kullanılamaz.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) uyarınca tanıkların dinlenmesinde geçerli olan bazı ilkeler: Tanıkların davaya bakan mahkemede dinlenmesi. Tanıkların hangi vakıa hakkında dinlenileceğinin belirtilmesi. Tanık listesinden vazgeçilememesi. Tanıkların ayrı ayrı dinlenmesi. Tanıkların gerektiğinde yüzleştirilmesi. Tanıkların yazılı not kullanamaması. Tanıkların yemin etmesi. Tanıkların mahkeme salonunu terk edememesi.

Hakimin tanık beyanını dikkate almaması, tanık ifadesinin hükme esas alınmaması anlamına gelir. Bu durum, aşağıdaki gerekçelerle ortaya çıkabilir: Tanık beyanının tek başına yetersiz olması. Tanığın güvenilirliğinin sorgulanması. Çelişkili beyanların olması. Hayatın olağan akışına uygunluk eksikliği. Hakim, tanık beyanını neden kabul etmediğini kararında gerekçeli şekilde belirtmek zorundadır.

Evet, itirazın iptali davasında tanık dinlenebilir. Ancak, senetle ispat gereken durumlarda, karşı tarafın açık muvafakati olmadan tanık dinlenemez. Ayrıca, tanık beyanına başvurulabilmesi için borç ilişkisinin tanıkla ispat edilebilecek nitelikte olması gerekir.

Evet, Yargıtay'da hazır bulunan tanık dinlenebilir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 243. maddesi, tanığın davetiye ile çağrılacağını belirtir; ancak davetiye gönderilmeden taraflarca hazır bulundurulan tanık da dinlenir.

Mülkiyet tespit davasında tanıkların dinlenmesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) hükümlerine göre şu şekilde gerçekleşir: Ayrı Ayrı Dinlenme: Tanıklar, hâkim tarafından ayrı ayrı dinlenir ve biri dinlenirken henüz dinlenmemiş olanlar salonda bulunamaz. Yazılı Not Kullanamama: Tanık, dinlenilme sırasında yazılı notlar kullanamaz. Yüzleştirme: Tanıklar gerektiğinde yüzleştirilir. İfade Kesintisi: Tanık, bildiğini sözlü olarak açıklar ve sözü kesilmeden dinlenir. Tutanak İmzalama: Tanığın sözleri tutanağa yazılır, okunur ve tutanağın altı tanığa imza ettirilir.

Evet, tanık beyanı kira sözleşmesinde delil olarak kabul edilir. Tanıkların, kira ödemesinin yapıldığını gözlemlemiş ve olayı birebir anlatmış olmaları önemlidir.

İş mahkemesinde tanık olarak dinlenen kişi, işveren aleyhine ifade verebilir. Ancak, tanık olarak dinlenen kişilerin işveren ile husumet içinde olması durumunda, beyanlarına ihtiyatla yaklaşılması ve diğer yan delillerle birlikte değerlendirilmesi gerekir. Ayrıca, tanığın çekinme hakkının olması durumunda, haklı mazeretini sebep ve deliliyle birlikte, dinleneceği günden önce usulüne uygun şekilde mahkemeye bildirmesi gerekir. Bu konuda daha fazla bilgi için bir avukata danışılması önerilir.

Halit Ergenç ve Rıza Kocaoğlu, menajer Ayşe Barım hakkında yürütülen Gezi Parkı soruşturması kapsamında "yalan tanıklık" yaptıkları iddiasıyla davalık oldular. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın hazırladığı iddianamede, iki oyuncunun tanık olarak alınan ifadelerinde, Gezi Parkı davasının sanıklarından sanatçı Memet Ali Alabora ile irtibatlarının bulunup bulunmadığına yönelik sorulara verdikleri cevapların çelişkili olduğu iddia edildi. Sanıklar, ifadelerinde Alabora ile hiçbir şekilde irtibatlarının bulunmadığını, yalnızca sanat camiasında birbirlerini tanıdıklarını beyan ettiler. Mahkeme, Halit Ergenç'i "yalan tanıklık" suçundan 1 yıl 10 ay 15 gün hapis cezasına, Rıza Kocaoğlu'nu ise aynı suçtan 1 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırdı ve her ikisi için de hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.