MentalSağlık

F32 depresif bozukluk, tek epizod depresyon bozukluğu anlamına gelir. Belirtiler arasında düşük ruh hali, ilgi kaybı, enerji düşüklüğü ve uyku bozuklukları yer alır.

Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) genellikle ergenlik veya genç yetişkinlik döneminde başlar. OKB'nin gelişiminde etkili olan bazı faktörler: - Genetik yatkınlık: Ebeveynlerde veya birinci derece akrabalarda OKB görülmesi, riski artırır. - Beyin kimyasındaki dengesizlikler: Serotonin gibi nörotransmitterlerin seviyelerindeki anormallikler. - Çevresel faktörler: Stresli yaşam olayları, travmatik deneyimler ve aile içi sorunlar. - Çocukluk dönemi deneyimleri: Erken yaşta yaşanan korkular veya aşırı denetimsel bir ebeveynlik tarzı. OKB'nin belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak en yaygın olanlar takıntılı düşünceler ve zorlayıcı davranışlardır. Tedavi için bilişsel davranışçı terapi, ilaç tedavisi ve duygusal destek gibi yöntemler kullanılır.

İntiharı önleme eylem planı, intihar kaynaklı ölümleri azaltmak için geliştirilen kapsamlı ve çok sektörlü bir yaklaşımdır. Bu plan, aşağıdaki adımları içerir: 1. Bilimsel Çalışmalar: Genç intiharlarının gerçek boyutlarını ve nedenlerini ortaya çıkaracak araştırmaların yapılması. 2. Psiko-Sosyal Destek Mekanizmaları: Üniversitelerde ve diğer kurumlarda gençlere yönelik destek mekanizmalarının oluşturulması. 3. Bilgilendirici Afişler ve Kamu Spotları: Ruhsal sorunlar ve intiharla ilgili bilgilendirici afişlerin hazırlanması ve toplu taşıma araçlarındaki ekranlarda kamu spotlarının yer alması. 4. Hekim Eğitimleri: Hekimler ve tıp öğrencileri için başa çıkma mekanizmalarını güçlendirip, iyilik halini artırmaya yönelik eğitimlerin ve destek hizmetlerinin geliştirilmesi. 5. İzleme ve Değerlendirme: İntihar önleme il koordinasyon kurullarının daha etkili çalışması ve gerekli düzenlemelerin yapılması. 6. Toplum Farkındalığı: Ruh sağlığını koruma ve geliştirme konusunda topluma yönelik çalışmaların yapılması. Bu tür eylemler, intiharı önleme konusunda devletin koordinasyonu ve toplumun tüm kesimlerinin katılımıyla gerçekleştirilir.

Psikiyatrist, aşağıdaki durumlarda ilaç tedavisi önerebilir: 1. Tanı: Psikiyatrik bir rahatsızlık tanısı konulduğunda, özellikle depresyon, anksiyete bozuklukları, bipolar bozukluk, şizofreni gibi ciddi mental sağlık sorunları olduğunda. 2. Semptomların Şiddeti: Yaşanılan semptomlar günlük yaşamı etkiliyor, işlevselliği azaltıyor veya yaşam kalitesini düşürüyorsa. 3. Psikoterapi Yetersizliği: Terapi ve diğer psikososyal destek yöntemleriyle istenen iyileşme sağlanamazsa. 4. Geçmiş Tedavi Deneyimleri: Daha önce ilaç tedavisiyle olumlu sonuçlar elde edilmişse. 5. Biyolojik Faktörler: Mental sağlık sorunları biyolojik ve genetik etmenlerle ilişkili olduğunda. İlaç tedavisi, hastanın genel sağlık durumu, diğer sağlık sorunları ve mevcut tedavi yöntemleri göz önünde bulundurularak kişiselleştirilir.

Bipolar şarkılar, genellikle bipolar bozukluğun duygusal dalgalanmalarını ve bu durumun kişisel deneyimlerini anlatır. Bazı örnekler ve şarkıların anlatım konuları: Demi Lovato - "Bipolar": Şarkının sözleri, bipolar bozuklukla yaşamanın içsel mücadelesini ve istikrar arzusunu dile getirir. Halsey - "Control": Şarkı, bipolar bozukluğun yüksek ve alçak durumlarının çalkantılı yolculuğunu canlı imgeler ve duygusal bir teslimatla anlatır. Nirvana - "Lithium": Kurt Cobain'in kendi zihinsel sağlık mücadelelerinden ilham aldığı düşünülen şarkı, euphoria ve despair arasındaki geçişleri yansıtır. Imagine Dragons - "Demons": Şarkı, bipolar bozuklukla yaşayanların iç kargaşasını ve kabullenme ile sevilme arzusunu işler. Kanye West - "Power": Şarkının sözleri ve prodüksiyonu, maninin eşlik ettiği şişirilmiş özsaygı ve yenilmezlik hissini yansıtır. Ebru Aydın - "Bipolar": Psikolojide sık ve kontrolsüz duygu durum bozukluğu olarak tasvir edilen bipolarlığı konu alan bir şarkıdır.

Enteresanlık (aşırı düşünme) nedenleri tam olarak belirlenmemiş olsa da, genellikle psikolojik ve çevresel etmenlerle ilişkilidir. İşte bazı olası nedenler: Genetik faktörler: Aile geçmişinde benzer durumlar bulunan bireylerde risk artabilir. Beyin kimyası: Serotonin ve diğer nörotransmitterlerdeki dengesizlikler. Psikososyal stresörler: Travmatik yaşantılar, stres, çocukluk dönemi olumsuz deneyimleri. Kişilik özellikleri: Mükemmeliyetçilik veya kontrol arzusu gibi özellikler. Bilişsel faktörler: Olumsuz düşünce döngüleri ve obsesyonlar. Çevresel etkiler: Aşırı stresli çalışma koşulları, aile içi sorunlar veya sosyal baskılar. Aşırı düşünme, anksiyete veya depresyon gibi psikolojik rahatsızlıkların belirtisi de olabilir.

"The Shining" filmi, çeşitli nedenlerle yasaklanmış ve meydan okumalarla karşılaşmıştır: 1. Mental Sağlık ve Şiddet İçerikleri: Film, zihinsel sağlık krizleri, alkolizm ve şiddet sahneleri nedeniyle bazı okul kütüphanelerinden yasaklanmıştır. 2. Dini ve Kültürel Temalar: Filmin, Hristiyan dinini alaya aldığı ve Amerikan yerlilerine yönelik soykırım temaları işlediği iddiaları da yasaklanma nedenlerinden biridir. 3. Yönetmenin Yaklaşımı: Stanley Kubrick'in, filmde karakterleri aşırı psikolojik baskıya maruz bırakması ve oyuncuların sette kötü deneyimler yaşaması da eleştirilmiştir.

Halüsinasyon bozukluğu belirtileri şunlardır: 1. Gerçeklikten kopma: Birey, çevresindeki gerçekliği algılamakta zorluk çeker. 2. Duyusal algıların değişimi: Halüsinasyonlar, bireyin duyusal algılarını etkileyerek farklı deneyimler yaşamasına neden olur. 3. Kaygı ve korku: Halüsinasyonlar, özellikle olumsuz içerik taşıdıklarında bireyde kaygı ve korku yaratabilir. 4. Davranış değişiklikleri: Halüsinasyonlar, bireyin davranışlarını etkileyerek sosyal ilişkilerini zedeleyebilir. Diğer belirtiler arasında sanrılar, düşünce bozukluğu, motivasyon eksikliği ve sosyal izolasyon da yer alabilir. Halüsinasyon belirtileri yaşıyorsanız, bir uzmana danışmanız önemlidir.

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)'nin en ağır hali, bireyin yaşamını ciddi ölçüde kısıtlayacak düzeyde yoğun ve tekrarlayıcı düşünce-davranış örüntüleri ile kendini gösterir. Bu durumda olan kişiler, günlük yaşamda basit bir eylemi tamamlamak için saatler harcayabilir. OKB'nin belirtileri ve şiddeti kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Kesin teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Mola Psikoloji'de aşağıdaki terapiler uygulanmaktadır: 1. Bilişsel ve Davranışçı Terapiler: Duygusal sıkıntıların algılanma ve değerlendirilme biçiminden kaynaklandığını ele alır. 2. Çözüm Odaklı Terapi: Küçük adımların büyük değişikliklere yol açabileceğini vurgular. 3. Deneyimsel Oyun Terapisi: Çocukların oyun aracılığıyla duygularını ifade etmelerine yardımcı olur. 4. EMDR: Travma sonrası stres bozukluğunun tedavisi için kullanılır. 5. Gottman Çift Terapisi: Çiftlerin birbirlerini tanındıklarını ve anlaşildiklerini hissetmelerini sağlar. 6. İmago Çift Terapisi: Geçmişteki acıların, seven bir partnerin ilgisi ve empatisi ile iyileştirilebileceğini savunur. 7. Kabul ve Adanmışlık Terapisi: Psikolojik acının normal ve önemli olduğunu kabul eder. 8. Sistemik Aile ve Çift Terapisi: Aile ve çift dinamiklerini ele alır. 9. Theraplay: Çocuk ve aile ilişkilerini iyileştirmeye yönelik bir terapidir.

DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) için önerilen psikoterapiler şunlardır: 1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Davranışları yönetmek ve olumsuz düşünme kalıplarını değiştirmek için belirli beceriler öğretir. 2. Diyalektik Davranışçı Terapi: Farkındalık, duygu düzenleme, kişilerarası ilişkiler ve sıkıntıya tolerans gibi başa çıkma becerilerini geliştirir. 3. Aile Terapisi: DEHB'li bireyin ailesiyle yaşadığı zorlukları ele alır, iletişimi ve problem çözme becerilerini geliştirir. 4. Grup Terapisi: Benzer zorluklarla uğraşan diğer insanlarla deneyim paylaşımı ve destek sağlar. DEHB tanısı ve tedavisi için mutlaka bir psikiyatriste başvurulmalıdır.

Psikolojik rahatsızlığı olan bazı filmler şunlardır: A Beautiful Mind (Akıl Oyunları, 2001). Black Swan (2010). Silver Linings Playbook (Umut Işığım, 2012). To The Bone (2017). Shutter Island (Zindan Adası, 2010). Cake (2014). American Psycho (2000). Bu filmler, psikolojik rahatsızlıkları farklı açılardan ele alan yapımlardır.

Grup danışmanlığı, bireylerin benzer zorluklar ve duygusal sorunlarla başa çıkmak amacıyla bir araya gelerek, bir uzman danışman veya psikoterapist liderliğinde yaşadıkları deneyimleri paylaştıkları bir psikolojik danışmanlık hizmetidir. Bu süreçte katılımcılar, birbirlerinden destek alır, empati geliştirir ve kişisel gelişim hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olacak çözümler üretirler. Grup danışmanlığı genellikle şu alanlarda uygulanır: - Depresyon ve anksiyete: Duygusal destek ve başa çıkma becerileri. - Bağımlılıklar: Bağımlılıkla mücadelede destek. - İlişki sorunları: Çift danışmanlığı ve aile içi ilişkilerin iyileştirilmesi. - Stres yönetimi: Yoğun stres altında olanlar için destek.

Takıntı hastalığı (obsesif kompulsif bozukluk - OKB), obsesif kompulsif kişilik bozukluğundan kaynaklanabilir.

Atelofobi, kusurlu olma veya mükemmel olamama korkusudur. Atelofobinin bazı belirtileri: aşırı kaygı ve stres; kendini sürekli eleştirme; başarısızlık korkusuyla eyleme geçememe; sosyal geri çekilme ve izolasyon. Atelofobinin nedenleri arasında şunlar yer alır: travmatik deneyimler; ailede zihinsel sağlık sorunları; başka fobiler veya anksiyete bozukluklarına sahip olma; mükemmeliyetçiliğin aşırı biçimde öğretildiği bir aile veya çevrede büyüme. Atelofobi, bilişsel davranışçı terapi, mindfulness ve meditasyon gibi yöntemlerle tedavi edilebilir.

Depresif ruh haline sahip kişilere yoga, meditasyon ve hafif yürüyüşler gibi sakinleştirici egzersizler önerilir. Ayrıca, dans etmek de depresyona iyi gelen bir egzersiz olarak belirtilmiştir. Egzersiz programına başlamadan önce bir uzmana danışmak faydalı olabilir.

Egzersiz, çeşitli sağlık ve yaşam kalitesi faydaları sağlamak için kullanılır: 1. Kilo Kontrolü: Egzersiz, kalori yakarak sağlıklı bir kiloya ulaşmanıza ve kilo bakımını yapmanıza yardımcı olur. 2. Kalp Sağlığı: Kalp ve damar hastalıklarını önler, kalp kasını güçlendirir ve kan dolaşımını iyileştirir. 3. Mental Sağlık: Endorfin salınımı ile ruh halini iyileştirir, stres ve kaygıyı azaltır, depresyon riskini düşürür. 4. Kemik ve Kas Sağlığı: Kemik yoğunluğunu artırır, kas kütlesini ve gücünü korur. 5. Kanser Riski: Bazı kanser türlerine yakalanma riskini azaltır. 6. Uyku Kalitesi: Daha hızlı uykuya dalmanızı ve daha derin uyumanızı sağlar. 7. Sosyal Etkileşim: Egzersiz grupları ve sınıfları, sosyal bağlantıları artırır.

Sosyal medya bağımlılığı ile ilgili psikologların yazılarında genellikle şu konular ele alınmaktadır: 1. Sosyal Karşılaştırma ve Özgüven Kaybı: Sosyal medya, insanların en iyi anlarını paylaştığı bir platform olduğu için, kullanıcılar arasında gerçekçi olmayan bir karşılaştırma döngüsü yaratır ve bu da özgüven kaybına yol açabilir. 2. Dopamin Bağımlılığı ve Kaygı Artışı: Sosyal medyada beğeni almak, beyinde dopamin salgılanmasını tetikler ve bu da bağımlılığa dönüşür. 3. Sanal İlişkiler ve Gerçek Bağların Zayıflaması: Sosyal medya, yüz yüze iletişimin yerini alan sanal etkileşimlerle gerçek ilişkileri zayıflatır ve yalnızlık hissini derinleştirebilir. 4. Dikkat Dağınıklığı ve Üretkenlik Kaybı: Sosyal medya, odaklanma becerilerini olumsuz etkileyen bir dikkat dağıtıcıdır ve uzun vadede üretkenliği düşürebilir. 5. Çözüm Önerileri: Sosyal medya bağımlılığıyla başa çıkmak için dijital detoks yapmak, bildirimleri kapatmak, sosyal medyada geçirilen süreyi ölçen uygulamalar kullanmak ve gerçek ilişkilere zaman ayırmak önerilir.

Unipolar depresyonu tetikleyen faktörler karmaşık olup, genellikle birden fazla etkenin etkileşimi sonucu ortaya çıkar. İşte bazı yaygın tetikleyiciler: Genetik faktörler: Aile geçmişinde depresyon öyküsü, riski artırabilir. Kimyasal dengesizlikler: Beyindeki serotonin, norepinefrin gibi kimyasal maddelerin dengesizliği. Çevresel stres: Travma, kayıp, iş kaybı, ilişki sorunları gibi stresli yaşam olayları. Kişilik ve zihinsel sağlık geçmişi: Düşük özsaygı, mükemmeliyetçilik veya diğer kişilik özellikleri. Alkol ve uyuşturucu kullanımı, tıbbi rahatsızlıklar ve bazı ilaçlar. Unipolar depresyonun kesin nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Depresyon belirtileri yaşıyorsanız, bir uzmana başvurmanız önemlidir.

Heziyanlı şizofreni, şizofreni hastalığının bir alt türü değildir. Şizofreni, düşünce, gerçeklik bağlantısının kesilmesi sonucu algıda ve davranışta bozulmaların yaşandığı bir zihinsel hastalıktır. Heziyanlı şizofreni yerine, şizofreninin pozitif belirtileri olan hezeyanlar (sanrılar) ve halüsinasyonlar kullanılabilir. Hezeyanlar, gerçeklikle bağdaşmayan inançları ifade ederken, halüsinasyonlar ise duyu organlarının hepsiyle ilgili olarak ortaya çıkabilen yanlış algılamaları tanımlar. Şizofreni teşhisi ve tedavisi için bir psikiyatriste başvurulması önerilir.