Psikiyatri

Ajite hasta, ruhsal durumların ani bozulması sonucu aşırı kaygı, huzursuzluk ve agresif davranışlar sergileyen bireyi ifade eder. Bu durum, çeşitli psikiyatrik rahatsızlıkların, madde bağımlılığının veya tıbbi durumların bir belirtisi olabilir.

Prozac (fluoksetin), selektif serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI) sınıfına ait bir antidepresandır ve çeşitli psikiyatrik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılır. Prozac'ın işe yaradığı durumlar şunlardır: - Depresyon: Majör depresif bozukluk. - Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB). - Panik bozukluk. - Bulimia nervoza (yeme bozukluğu). - Sosyal anksiyete bozukluğu. - Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB). - Premenstrüel disforik bozukluk (PMDD). Prozac kullanmadan önce mutlaka bir uzmana danışmak önemlidir, çünkü ilacın yan etkileri ve dozajı kişiden kişiye farklılık gösterebilir.

"Cursed" adlı filmler farklı hikayelere sahiptir: 1. 2024 yapımı "Cursed" filmi: Bir Amerikan serserinin, Romanya'nın kırsal bir köyünde bir manav tezgahından hırsızlık yaptıktan sonra doğaüstü bir dönüşüme uğramasını konu alır. 2. 2021 yapımı "Cursed" filmi: Seçkin bir psikiyatrist olan Dr. David Elder'ın, hastanede delilik ve karanlık güçlerle mücadelesini ve polis Mary Branigan ile birlikte hastaneden kaçıp beş kişiyi rehin tutan bir hastayı durdurma çabalarını anlatır. 3. 2005 yapımı "Cursed" filmi: Los Angeles'ta dolunaylı bir gecede, Ellie ve Jimmy kardeşlerin geçirdikleri kazanın hayatlarını sonsuza dek değiştirmesini ve ardından yaşadıkları fiziksel güç, hassasiyet ve çekicilik artışını işler.

Zeka testi için psikiyatrist veya psikolog gibi uzman doktorlara başvurulabilir.

Psikiyatrist, ruhsal ve zihinsel sağlık sorunlarıyla ilgilenen bir tıp dalıdır. Bu kapsamda aşağıdaki hastalıklara bakar: Depresyon ve anksiyete gibi duygudurum bozuklukları; Şizofreni ve diğer psikotik bozukluklar; Yeme bozuklukları (anoreksiya nervoza, bulimia nervoza); Bağımlılık (alkol ve madde bağımlılığı); Uyku bozuklukları; Obsesif-kompulsif bozukluk; Travma sonrası stres bozukluğu. Psikiyatristler, terapi seansları, ilaç tedavileri ve destek grupları gibi farklı tedavi yöntemlerini kullanarak hastaların sağlıklarını iyileştirmelerine yardımcı olurlar.

Psikiyatriye gitmek, aşağıdaki durumlarda zorunlu hale gelebilir: 1. Şizofreni ve diğer psikotik bozukluklar. 2. Ağır depresyon. 3. Manik atak. 4. Yeme bozuklukları. Bu tür durumlarda, hastanın rızası olmadan da tedavi uygulanabilir.

Amok sendromu, ani ve şiddetli öfke patlamaları, saldırganlık ve kontrolsüz davranışlarla karakterize edilen nadir bir psikolojik durumdur. Nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genellikle aşağıdaki faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir: - psikiyatrik bozukluklar (depresyon, anksiyete); - stres ve travma; - sosyal ve kültürel faktörler; - genetik yatkınlık; - madde kullanımı; - beyin kimyasındaki dengesizlikler. Belirtileri arasında: - duygusal durgunluk; - izole olma ve yalnızlaşma; - halüsinasyonlar ve paranoyak düşünceler; - nöbet sırasında bilincin bulanıklaşması yer alır. Tedavisi, psikoterapi, ilaç tedavisi, stres yönetimi teknikleri, aile ve sosyal destek gibi yöntemleri içerebilir ve kişiye özel olarak uyarlanmalıdır. Amok sendromunun teşhisi ve tedavisi için bir uzmana başvurmak önemlidir.

Obsesif-Kompulsif Bozukluk (OKB) olan biri, kontrol edemediği yinelenen düşünceler (obsesyonlar) ve bu düşünceleri gidermek için yaptığı tekrarlayan davranışlar (kompulsiyonlar) nedeniyle belirli şekillerde davranır. Yaygın obsesyon ve kompulsiyon belirtileri şunlardır: Obsesyonlar: Pislik veya mikrop bulaşmasından korkma, başkasına zarar vermekten korkma, hata yapmaktan korkma, sürekli kuşku içinde olma. Kompulsiyonlar: Tekrar tekrar yıkanma, el sıkışmayı veya kapı tokmağına dokunmayı reddetme, kilit gibi şeyleri sürekli kontrol etme, belirli bir sayıya kadar içinden veya yüksek sesle sürekli sayı sayma. OKB, kişinin günlük yaşamını kısıtlayabilir ve normal işlerini yapmasını engelleyebilir.

"Aile Pratiği" (Family Practice) filmi iki farklı hikayeye sahiptir: 1. 2024 yapımı "Family Practice Mysteries: Coming Home" filmi, eski bir ordu cerrahının memleketine dönüp aile doktorlarından oluşan bir kliniğe katılmasını konu alır. 2. 2018 yapımı "Family Practice" filmi, Simon'un poliamorous Yahudi bir psikiyatrist olan babasıyla karmaşık bir ilişki yaşamasını anlatır.

Obsesyon (takıntı) için uzman psikiyatr veya psikolog bölümüne gidilir. Teşhis ve tedavi süreci, bu alandaki sağlık profesyonelleri tarafından yürütülecektir.

Çocuk ve genç psikiyatri uzmanı, çocukların ve ergenlerin ruh sağlığı ve davranışsal sorunlarıyla ilgilenen bir tıp dalıdır. Görevleri şunlardır: 1. Tanı Koyma ve Değerlendirme: Çocukların ve ergenlerin zihinsel, duygusal ve davranışsal gelişimlerini değerlendirerek sorunları teşhis eder. 2. Tedavi Planı Oluşturma: Psikoterapi, ilaç tedavisi ve aile danışmanlığı gibi tedavi yöntemlerini planlar ve uygular. 3. Psikoterapi Uygulamaları: Bilişsel davranışçı terapi, oyun terapisi ve aile terapisi gibi yöntemlerle çocukların düşünce ve davranış kalıplarını değiştirmelerine yardımcı olur. 4. Okul ve Sosyal Çevre ile İşbirliği: Okul, öğretmenler ve diğer sağlık profesyonelleriyle iş birliği yaparak çocuğun eğitim ve sosyal çevresindeki zorlukları ele alır. 5. Aile Eğitimi ve Danışmanlığı: Ailelere, çocuklarının durumunu anlamaları ve onlara nasıl destek olabilecekleri konusunda bilgi ve beceri kazandırır. Bu uzmanlar, erken tanı ve müdahalenin çocukların sağlıklı bir şekilde gelişmesinde kritik öneme sahip olduğunu vurgularlar.

Çocuk ve ergen psikolojisi için çocuk ve ergen psikiyatristine gidilir.

Yaşlılıkta şez (unutkanlık) için öncelikle nöroloji bölümüne başvurulmalıdır. Eğer nöroloji doktoru, unutkanlığın fiziki bir sebebe bağlı olmadığını düşünürse, psikiyatri bölümüne yönlendirme yapabilir.

Şizofrene benzeyen hastalıklar arasında şunlar sayılabilir: 1. Paranoid Bozukluklar: Sanrıların düzenli ve inandırıcı olduğu bozukluklardır. 2. Duygudurum Bozuklukları: Şizofrenideki dereistik düşünce yapısı ve otistik yaşam biçimi görülmez. 3. Psikonevrozlar: Gerçeği değerlendirme yetisinin bozulmadığı ve ağır dereistik düşüncelerin olmadığı durumlardır. 4. Yaygın Gelişimsel Bozukluklar: Otizm ve Asperger sendromu gibi hastalıklar, çocukluk döneminde başlayan ve yetişkin yaşa dek süren belirtiler taşır. 5. Bipolar Bozukluk: Ruhsal dalgalanmaların görüldüğü bir hastalıktır. Bu hastalıkların teşhisi ve tedavisi için bir uzmana danışmak önemlidir.

Deli gömleği, genellikle akıl hastalarının kontrol altına alınması ve kendilerine veya başkalarına zarar vermelerinin önlenmesi amacıyla giyilirdi. Bu gömlek, aynı zamanda tedavi aracı olarak da kullanılmış, ancak modern standartlara göre insanlık dışı kabul edilen yöntemler arasında yer almıştır. Günümüzde ise deli gömleğinin kullanımı oldukça azalmış olup, bazı durumlarda sahne sihirbazlarının gösterilerinde veya kısıtlama gerektiren tıbbi prosedürlerde kullanılabileceği düşünülmektedir.

Psikiyatrist ve psikolog arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Eğitim ve Uzmanlık: - Psikologlar, üniversitelerin psikoloji bölümünden lisans derecesi ile mezun olurlar ve klinik psikolog olabilmek için yüksek lisans yaparlar. - Psikiyatristler ise tıp fakültesini bitirdikten sonra psikiyatri alanında uzmanlık eğitimi almış doktorlardır. 2. Tedavi Yöntemleri: - Psikologlar, bireylerin yaşadığı ruhsal sorunları psikoterapi yöntemleriyle ele alır; bilişsel davranışçı terapi, psikodinamik terapi gibi teknikler kullanırlar. - Psikiyatristler, hastalıkların biyolojik temellerine odaklanarak ilaç tedavisi uygulayabilirler; depresyon, şizofreni gibi psikiyatrik hastalıkların tedavisinde medikal yaklaşımlar kullanırlar. 3. Başvuru Durumu: - Günlük yaşamdaki stres, kaygı, ilişki problemleri gibi durumlarda psikologa başvurulabilir. - Daha ciddi zihinsel hastalıklar ve ilaç tedavisi gerektiğinde ise psikiyatriste gitmek gereklidir.

"Aklım Karıştı" (Girl, Interrupted), Susanna Kaysen adlı genç bir yazarın, borderline kişilik bozukluğu tanısıyla ailesinden koparılarak "Claymoore" adlı psikiyatri kliniğine yatırılmasını konu alır. Film, Susanna'nın buradaki personel ve hastalarla yaşadığı hüzünlü, heyecan verici ve iç burkucu ilişkiyi anlatır.

Psikiyatra gitmek, bireyin siciline işlenmez. Psikiyatristler, tıp etiği gereği hastalarının özel bilgilerini gizli tutmakla yükümlüdür.

İnatçılık genellikle bir hastalık değil, bir kişilik özelliği olarak kabul edilir. Patolojik inat veya karşı gelme bozukluğu, psikiyatrik olarak tanı alabilen bir durumdur. İnatçılıkla başa çıkmak için terapi, mizaç temelli psikoterapi ve ilaç tedavisi gibi yöntemler kullanılabilir. Tedavi için bir uzmana danışmak önemlidir.

İnan Kıraç'a, akli melekelerinin yerinde olmadığı gerekçesiyle vasi atandı. Bu karar, Kıraç'ın kızı İpek Kıraç'ın, babasının evliliğinin iptali için mahkemeye başvurması ve evlilik öncesinde alınan sağlık raporunun gerçeği yansıtmadığını iddia etmesi üzerine alındı. Adli Tıp Kurumu'ndaki psikiyatrik muayenenin ardından hazırlanan raporda, İnan Kıraç'ın fiili ehliyetinin yerinde olmadığı belirtildi ve iki avukat geçici vasi olarak atandı.