İşSağlığı

İnsana Yakışır İş yaklaşımı, bireylerin çalışma ve istihdam haklarına, iş sağlığı ve güvenliği koşullarına, sosyal güvenlik olanaklarına ve temsil mekanizmalarına erişimini hedefleyen bir kavramdır. Bu yaklaşım, 1999 yılında Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından ortaya atılmıştır. İnsana yakışır işin dört temel unsuru: 1. Çalışma hayatına ilişkin temel haklar. 2. İstihdam. 3. Sosyal güvenlik. 4. Sosyal diyalog. Bu yaklaşım, adil ücret, iş sağlığı ve güvenliği, ayrımcılıktan uzak bir çalışma ortamı ve çalışanların ekonomik ve sosyal düzenlemelere katılımını da içerir.

İş sağlığı ve güvenliği (İSG) dersi, üniversitelerde zorunlu bir ders olarak okutulmaktadır. 04.04.2015 tarihinde kabul edilen ve 23.04.2015 tarih ve 29335 sayılı resmi gazetede yayınlanan 6645 numaralı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 11. maddesi ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 5. maddesinde yapılan değişiklikle, iş sağlığı ve güvenliği dersi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Türk Dili ve Yabancı Dil dersleri gibi iş güvenliği uzmanı olabilecek mezunları yetiştiren fakültelerde zorunlu ders haline getirilmiştir.

Anadolu Üniversitesi'nde İş Sağlığı ve Güvenliği alanında sadece "İş Sağlığı ve Güvenliği (Açıköğretim)" önlisans programı bulunmaktadır. Bu program, iş sağlığı ve güvenliği konusunda nitelikli personel ihtiyacını karşılamayı amaçlar.

Silisyum içeren tozlara bağlı pnömokonyoz, "silikozis" olarak adlandırılır. Silikozis, silisyum dioksit (silika) tozunun solunmasıyla ortaya çıkan önemli meslek hastalıklarından biridir. Silikozisin bazı türleri: Siderosilikozis: Demir ve silikat tozları karışımının solunmasıyla ortaya çıkar. Akut ve akselere silikozis: Sanayide yeni parçalanmış silikanın yüksek yoğunluklarına maruziyetle ilişkilidir. Silikozis, etkili bir tedavisi olmayan, ilerleyici ve geri dönüşü olmayan bir hastalıktır.

Aykan ismi, farklı alanlarda faaliyet gösteren çeşitli şirket ve kişilerle ilişkilidir. İşte bazı örnekler: Aykan Otomotiv: Volkswagen, Audi, Skoda ve Dod gibi markaların satış ve servis hizmetlerini sunan bir otomotiv grubudur. Aykan Grup: İnşaat sektöründe faaliyet gösteren bir şirketler topluluğudur. Aykan Danışmanlık: Eğitim, sosyal hizmetler ve iş danışmanlığı alanlarında hizmet veren bir firmadır. Aykan Aydın: İnşaat ve madencilik sektörlerinde faaliyet gösteren bir iş insanıdır. Aykan Bilişim: Siber güvenlik, R&D, IT çözümleri ve eğitim hizmetleri sunan bir danışmanlık şirketidir.

Göz taraması yapılmadığında şu olumsuz durumlarla karşılaşılabilir: Görme kusurları ve göz hastalıkları erken aşamada tespit edilemez. Renk körlüğü gibi özgül riskler önceden fark edilmez. İş kazaları riski artar. Akademik başarı düşebilir; çocuklar tahtayı net göremeyebilir veya ders materyallerini takip etmekte zorlanabilir. Genel sağlık sorunları gözden kaçabilir. Yasal olarak, Türkiye'de tüm çalışanlar için yılda bir kez göz taraması yapılması zorunludur.

Kesimhane şefi, genellikle et ve et ürünleri üreten tesislerde veya tekstil fabrikalarında görev alır. Görevleri arasında şunlar yer alır: Üretim planlaması: Üretim taleplerini doğrultusunda kumaş kesimi için gerekli planlamaları yapar ve iş süreçlerini organize eder. Kalite kontrolü: Kesim işlemlerinin kalitesini kontrol eder ve istenilen standartlara uygunluğunu sağlar. Personel yönetimi: Biriminde çalışan personelin iş performansını takip eder, iş dağılımını planlar ve ekip yönetiminden sorumludur. Malzeme yönetimi: Kumaş, makine ve diğer kesim malzemelerinin stok kontrolünü yapar, gerekli malzemelerin teminini sağlar ve malzeme tüketimini takip eder. Üretim verimliliği: Kesim işlemlerinin verimli bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak için sürekli iyileştirme yöntemleri uygular ve iş akışını optimize eder. Raporlama: Üretimle ilgili performans raporları hazırlar, üretim hedeflerini değerlendirir ve yöneticilere düzenli olarak bilgi sunar. Güvenlik ve iş sağlığı: Çalışanların güvenliği ve iş sağlığı konularında gerekli tedbirleri alır ve bu konuda personeli eğitir.

Ekranlı araçlarda bulunan bazı risk faktörleri şunlardır: Göz ve görme rahatsızlıkları: Kuru göz, yanma, kızarma, ağrı, bulanık görme gibi sorunlar. Ergonomik sorunlar: Yanlış duruş ve oturma pozisyonundan kaynaklanan kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları (boyun, omuz, bel ağrıları). Radyasyon: Ekrandan yayılan radyasyonun uzun vadede vücut denge bozukluklarına yol açabilmesi. Psikolojik sorunlar: Tek başına çalışma veya kalabalık ortamda mahremiyetin az olması nedeniyle stres ve konsantrasyon kaybı. Termal konfor ve hava kalitesi: Uygun olmayan sıcaklık, nem ve hava kalitesi baş ağrısı, yorgunluk ve alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Gürültü: Yüksek ses, işitme kaybına ve dikkat dağınıklığına yol açabilir.

Durum bildirir tek hekim raporu, tek bir uzman doktor tarafından yapılan muayene sonucunda kişinin sağlık durumu ile ilgili bilgilerin paylaşıldığı bir rapordur. Bu rapor, aşağıdaki durumlarda değerlendirilebilir: Spor lisansı. Yivsiz av tüfeği ruhsatı. Akli melekenin tespiti. Okul, yurt gibi kurumlara başvuru. Raporun değerlendirilmesi, raporun talep edildiği kurum veya kuruluşun kriterlerine göre yapılır. Raporun oluşturulması ve onay süreci şu şekilde gerçekleşir: 1. Kişi, aile sağlık merkezindeki aile hekimine veya uzman hekime başvurur ve sevk alır. 2. Alternatif olarak, kişi tam teşekküllü bir hastaneye bireysel başvuru yapabilir. 3. Başvuru sırasında dört adet vesikalık fotoğraf, Türkiye Cumhuriyeti kimlik fotokopisi ve başvuru dilekçesi teslim edilir. 4. Gerekli polikliniklerde muayene tamamlandıktan sonra, muayene formu sağlık heyetine sunulur. 5. Uzman doktorlar ve başhekim tarafından rapor imzalanır. Rapor, ıslak imzalı olarak elden veya e-imzalı olarak elektronik ortamda teslim alınabilir.

İş kazası bildirim süresi, belirli özel durumlarda uzatılabilir: İşverenin mevcut olmayan durumu: İş kazasının meydana geldiği anda işverenin mevcut olmayan durumlarından dolayı bildirim yapamaması durumunda. Kaza sonrası tedavi sürecinin uzaması: İşçinin kaza sonrası iş göremez hale gelmesi ve tedavi sürecinin uzaması durumunda. Soruşturma süreci: Kaza sonrası yürütülen soruşturma süreci nedeniyle bildirimin geç yapılması durumunda. Bu durumlarda işverenlerin, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) ilgili durumu izah eden belgeler ile başvuru yapmaları gerekmektedir. Genel olarak, iş kazası, meydana geldiği tarihten itibaren 3 iş günü içerisinde SGK'ya bildirilmelidir.

İSG kontrol listelerinin sayısı, işyerinin türüne ve kapsamına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak, işyerlerinde kullanılan bazı kontrol listeleri şunlardır: İşyeri kontrol listesi. Risk değerlendirme kontrol listeleri. Apartman ve bina kontrol listeleri. Ayrıca, iş ekipmanları periyodik kontrol formu gibi daha spesifik kontrol listeleri de bulunmaktadır. Bu nedenle, tam sayı vermek yerine, işyerinin ihtiyaçlarına göre farklı kontrol listelerinin kullanılabileceği söylenebilir.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına girmeyen işler şunlardır: Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri, fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç. Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri. Ev hizmetleri. Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar. Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri. Denizyolu taşımacılığı yapan araçların uluslararası seyrüsefer hâlleri (ek: 10/9/2014-6552/15 md.).

Koruyucu malzeme kullanmanın önemli nedenleri: Çalışanların sağlığını koruma. Kaza ve yaralanma riskini azaltma. Yasal uyumluluk sağlama. Veri toplama imkanı sunma. Güvenlik sağlama.

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), multidisipliner bir alandır. Bu alanda çalışan uzmanlar genellikle aşağıdaki disiplinlerde eğitim alır: Tıp; Kimya; Psikoloji; Ergonomi; Fizik; İstatistik. İSG uzmanları, çalışma ortamlarının değerlendirilmesi, yaralanma ve hastalıkları önleyebilecek önlemlerin geliştirilmesi ve çalışanlara İSG eğitimi verilmesi gibi görevler üstlenir.

İş sağlığı ve güvenliği (İSG), çeşitli açılardan farklı türlere ayrılabilir: Tehlike sınıfına göre: çok tehlikeli; tehlikeli; az tehlikeli. Kapsamına göre: işyeri sağlığı ve güvenliği; iş sağlığı ve güvenliği. Uygulandığı yerlere göre: kamu işyerlerinde İSG; özel sektör işyerlerinde İSG. Odaklandığı alanlara göre: mekanik tehlikeler; idari tehlikeler; fiziksel tehlikeler; kimyasal tehlikeler; biyolojik tehlikeler; elektrik tehlikeleri; çevresel tehlikeler; organizasyon tehlikeleri. Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliği, insanların iş yerinde güvenliği, sağlığı ve refahı ile ilgilenen multidisipliner bir alan olarak da tanımlanabilir.

İş sağlığı ve güvenliği sınavı ile iş yeri hekimliği sınavı aynı değildir, ancak bu sınavlar genellikle aynı gün yapılır. İşyeri hekimliği sınavı, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olmak isteyen kişilerin katıldığı bir sınavdır. İş sağlığı ve güvenliği sınavı ise farklı kategorilerde yapılır ve iş güvenliği uzmanlığı için A, B ve C sınıfı gibi çeşitli sınavlar içerir.

İş sağlığı ve güvenliği yaklaşımlarından en iyisi, birbirine bağlı (ekip çalışmasına dayalı) yaklaşım olarak kabul edilir. Diğer yaklaşımlar ve özellikleri: Bağımlı aşama: İş güvenliğinden gözetmenler sorumludur. Bağımsız aşama: Çalışanlar da iş güvenliği konusunda sorumluluk alır. İş sağlığı ve güvenliği yaklaşımının etkinliği, işletmenin koşullarına ve çalışanların katılımına bağlı olarak değişebilir.

Valf kilitleme cihazı, vanaların izinsiz veya kazara çalıştırılmasını önlemek için tasarlanmıştır. Valf kilitleme cihazlarının bazı kullanım alanları: Petrol ve gaz endüstrisi. Kimyasal işleme. Su arıtma. Yiyecek ve içecek üretimi. Üretim. Ayrıca, valf kilitleme cihazları, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki OSHA (Mesleki Güvenlik ve Sağlık İdaresi) düzenlemeleri uyarınca zorunludur.

Sağlık Bakanlığı onam formu, 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarz-ı İcrasına Dair Kanun ve Sağlık Bakanlığı Hasta Hakları Yönetmeliği gibi yasal düzenlemelere dayanmaktadır. Ayrıca, Sağlık Bakanlığı'nın konuyla ilgili bir yönetmeliği hazırlama aşamasında olduğu belirtilmiştir. Onam formu ayrıca, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kan ve Kan Ürünleri Daire Başkanlığı tarafından yayımlanan "Terapötik Aferez Bilgilendirme ve Rıza Formu" gibi spesifik yönergelere de tabidir.

İş sağlığı ile iş güvenliği aynı şey değildir, ancak birbiriyle bağlantılı kavramlardır. İş sağlığı, çalışanların bedensel, ruhsal ve sosyal yönden iyilik hallerinin en üstün düzeyde tutulması, sürdürülmesi ve geliştirilmesi çalışmalarını kapsar. İş güvenliği ise, iş yerlerinde çalışanların sağlığını, güvenliğini ve refahını korumak için alınan önlemlerin tümüdür. İş sağlığı ve güvenliği (İSG) ise, çalışanların iş yerinde karşılaşabilecekleri her türlü tehlike ve riske karşı korunmasını amaçlayan disiplinler arası bir alandır.