İşGöremezlik

İş göremezlik raporu, birinci basamak sağlık kuruluşundan alınırsa, raporun SGK tarafından geçerli sayılmaması riski vardır. İş göremezlik raporu, yalnızca Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yetkilendirilmiş sağlık kuruluşları ve hekimler tarafından düzenlenebilir. Yetkisiz bir kurumdan alınan raporlar, SGK tarafından geçerli sayılmaz ve iş göremezlik ödeneği ödenmez.

Boyun fıtığı için iş göremezlik raporu oranı, %20 ile %60 arasında değişmektedir. Bu oran, fıtığın yeri, boyutu, semptomların şiddeti, nörolojik fonksiyon kaybı ve hareket kabiliyetindeki kısıtlılık gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Malulen emeklilik için ise en önemli koşul, yaşanan boyun fıtığı sorunlarının çalışanın çalışma gücünü en az %60 oranında kayba uğratmasıdır.

"Medull aiş görmezlik" ifadesi, Türkçe'de yaygın olarak kullanılan bir terim değildir ve belgelerde bu ifadeye dair bir bilgi bulunmamaktadır. İş göremezlik, bir kişinin hastalık, iş kazası veya meslek hastalığı gibi nedenlerle geçici veya kalıcı olarak çalışamaz hale gelmesi durumunu ifade eder. Geçici iş göremezlik, belirli bir süre boyunca çalışamama durumunu; kalıcı (sürekli) iş göremezlik ise kalıcı olarak çalışamaz hale gelme durumunu tanımlar. İş göremezlik durumunda, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından geçici iş göremezlik ödeneği sağlanır. Eğer "medull aiş görmezlik" ifadesi bir terim veya bir bağlam içinde kullanılıyorsa, daha fazla bilgi veya bağlam sağlanması gerekebilir.

Kısmi süreli çalışan, iş göremezlik raporu alabilir. İş göremezlik raporu, çalışanın hastalık, kaza veya doğum gibi nedenlerle geçici olarak işini yapamayacağını belgeleyen, doktor tarafından verilen resmi bir belgedir. İş göremezlik raporu alabilmek için bazı koşulların sağlanması gereklidir: Sigortalılık durumu: Çalışan, rapor aldığı tarihte sigortalı olarak çalışıyor olmalıdır. Prim gün sayısı: Rapor tarihinden geriye dönük olarak son bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi ödenmiş olmalıdır. Yetkili sağlık kuruluşu: Rapor, SGK tarafından yetkilendirilmiş sağlık kuruluşları ve hekimler tarafından düzenlenmelidir.

"Rapor parası ödendi" ifadesi, geçici iş göremezlik ödeneğinin (rapor parasının) Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından ilgili kişinin hesabına yatırıldığı anlamına gelir. Bu ödeme, sigortalı çalışanların hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya analık gibi nedenlerle çalışamadıkları dönemlerde gelir kaybını telafi etmek amacıyla yapılır. Rapor parasının hesaba yattığını öğrenmek için e-Devlet üzerinden sorgulama yapılabilir.

Meşruhatlı rapor ifadesi, yanlış bir kullanımdır. Ancak, "meşruhatlı vize" kavramı vardır. Meşruhatlı vize, ülkeye giriş yasağı bulunan yabancıların özel amaçlar doğrultusunda ülkeye girişini sağlayan vize türüdür. Rapor ise, herhangi bir konu veya olayla ilgili inceleme sonucunu, tespitleri ve konuyla ilgili düşünceleri bildiren yazı türüdür.

İş göremezlik durumunda yazılan tanılar, raporun türüne göre değişiklik gösterir. İş göremezlik raporu tanıları şu şekilde sınıflandırılabilir: İş Kazası Raporu Tanıları: İş yerinde meydana gelen kaza sonucu oluşan yaralanmalar veya sağlık sorunları. Meslek Hastalığı Raporu Tanıları: Çalışma koşullarından kaynaklanan hastalıklar. Hastalık Raporu Tanıları: Çalışanın herhangi bir hastalık veya sağlık sorunu nedeniyle işini yapamaması durumu. Analık Raporu Tanıları: Hamilelik ve doğum sürecindeki kadın çalışanlara verilen raporlar. İş göremezlik raporu, SGK tarafından yetkilendirilmiş doktor veya sağlık kurulu tarafından verilir.

Geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanabilecek kişiler: 4/a (SSK) statüsündeki sigortalılar. Bağ-Kur (4/b) kapsamındaki sigortalılar, yalnızca yatarak tedavi gördükleri durumlarda. Geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanmak için gerekli şartlar: İstirahatin başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin sona ermemiş olması. İş göremezliğin başladığı tarihten önceki 1 yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması. SGK tarafından yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması. Rapor süresi boyunca işyerinde fiilen çalışılmamış olması.

İş göremezlik raporu her gün için para ödenmez. Hastalık nedeniyle iş göremezlik raporu alan sigortalılara, ilk iki gün için ödeme yapılmaz; ödeme üçüncü günden itibaren başlar. İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezlik raporu alan sigortalılara, raporlu oldukları her gün için ödeme yapılır. Analık nedeniyle iş göremezlik raporu alan sigortalılara, doğumdan önceki ve sonraki belirli süreler için ödeme yapılır. Ödeme miktarı, sigortalının günlük kazancına ve tedavi türüne göre değişir.

İş göremezlik ödemesinin ne zaman yatacağı, raporun SGK'ya bildirilmesinin ardından ortalama 15 gün içinde hesaplara yatırılır. Ödemenin alınması için en geç 2 ay içinde PTT şubesine başvurulması gerekmektedir; bu süre zarfında alınmayan ödemeler SGK'ya geri gönderilebilir. İş göremezlik ödemesi sorgulama işlemi e-Devlet üzerinden "SGK İş Göremezlik Ödeneği Sorgulama" seçeneği ile yapılabilir.

"İş göremezlik ödemesi banka bilgisi yok" ifadesi, SGK'nın ödeme sisteminde tanımlı bir banka hesabınızın olmadığını gösterir. Bu uyarının birkaç nedeni olabilir: Banka hesabı tanımlanmamış. Eksik veya hatalı bilgi. İşlem devam ediyor. Bu sorunu çözmek için: Banka hesabı tanımlamak. Raporun durumunu kontrol etmek. SGK ile iletişime geçmek.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre iş göremezlik geliri, sigortalının günlük kazancı esas alınarak hesaplanır. Günlük kazanç, iş kazasının veya doğumun gerçekleştiği tarihten, meslek hastalığı veya hastalık durumlarında ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aydaki son 3 ay içinde hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Hesaplamada dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır: Olayın gerçekleştiği aydaki gün ve prime esas kazançlar dikkate alınmaz. Sigortalının son 3 ayda tam çalışmamış olduğu durumlarda, çalıştığı gün kadar olan kazanç toplamı gün sayısına bölünerek günlük kazanç tespit edilir. İşveren tarafından prim, ikramiye mahiyetinde ödemeler yapıldığı tespit edilirse, günlük kazanç, ücret toplamının ücret alınan gün sayısına bölünmesiyle hesaplanacak günlük kazanca %50 oranında bir ekleme yapılarak bulunan tutardan çok olamaz. İş göremezlik geliri hesaplama konusunda daha detaylı bilgi ve destek için bir sosyal güvenlik danışmanına başvurulması önerilir.

İş göremezlik raporunda "birinci basamak" ifadesinin ne anlama geldiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, iş göremezlik raporu hakkında genel bilgi verilebilir. İş göremezlik raporu, çalışanların sağlık sorunları nedeniyle geçici olarak işlerini yapamayacaklarını resmi olarak belgeleyen bir dokümandır. Rapor, çalışanın sağlık durumu nedeniyle işini yapamayacak durumda olduğunu tespit eder ve bu süreçte çalışanı koruma altına alır. İş göremezlik raporu, yalnızca SGK tarafından yetkilendirilmiş sağlık kuruluşları ve hekimler tarafından düzenlenebilir.

Kapıcı, iş göremezlik raporu aldığında şu durumlar gerçekleşir: İş Göremezlik Ödeneği: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), raporlu olunan gün sayısına göre geçici iş göremezlik ödeneğini çalışanın banka hesabına yatırır. İşten Çıkarılma Yasağı: Kural olarak rapor süresince işten çıkarma yapılamaz, ancak istisnai hallerde işveren haklı nedenlere dayanarak fesih yapabilir. Sağlık Güvencesinin Devamı: Rapor süresince sağlık güvencesi kesintisiz devam eder. Yıllık İznin Etkilenmemesi: Rapor süresi, yıllık izinden düşülmez. İş göremezlik raporu, SGK tarafından yetkilendirilmiş sağlık kuruluşları ve hekimler tarafından düzenlenmelidir.

Tedavi sorgulamada çıkan para, devletin doktorlar ve tıbbi malzemeler için yaptığı ödemeleri ifade eder. Bu hizmetten faydalanmak için e-Devlet şifresi gereklidir. Eğer çıkan para ile ilgili detaylı bilgi veya açıklama gerekiyorsa, bir sağlık profesyoneline veya e-Devlet destek hattına başvurulması önerilir.

İş göremezlik durumunda SGK primi yatmaz. İşçinin raporlu olduğu gün için sigorta priminin bildirilip bildirilmeyeceğine dair sosyal güvenlik mevzuatında net bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, işveren raporlu olan işçisine ücret ödemeyi tercih ederse, bu durumda sigorta primini de SGK'ya bildirmek zorundadır.

İş göremezlik raporu için tek doktor onayı yeterlidir. İş göremezlik raporu, SGK tarafından yetkilendirilmiş tek bir doktor veya sağlık kurulu tarafından düzenlenebilir. Tek hekim: Tek hekim tarafından düzenlenen raporlar en fazla 10 gün süreyle geçerlidir, istisnai durumlarda bu süre 20 güne kadar uzatılabilir. Sağlık kurulu: Tedavi süresince tespit edilen durumlara göre, 20 günden fazla istirahat gerektiren durumlarda sağlık kurulundan rapor alınmalıdır.

SGK çalışma gücü kaybı oranları cetveli, sigortalının çalışma gücünün ne oranda azaldığını belirlemek için kullanılan cetvellerdir. Başlıca cetveller: A Cetveli: İş kazaları, meslek hastalıkları ve arızaların vücuttaki yerlerine göre sınıflandırılmasını içerir. B Cetveli: Sigortalının iş kolu ve meslek türüne göre değerlendirme yapar. E Cetveli: D cetveline göre belirlenen orana ve sigortalının yaşına göre meslekte kazanma gücünün azalma oranını tespit eder. Çalışma gücü kaybı oranları, hafif, orta ve ağır düzeyde olarak sınıflandırılır. Ağır düzeyde çalışma gücü kaybı: Çalışma gücünün en az %60’ının kaybedilmesi. Orta düzeyde çalışma gücü kaybı: Çalışma gücünün en az %50-59 arasında kaybedilmesi. Hafif düzeyde çalışma gücü kaybı: Çalışma gücünün en az %40-49 arasında kaybedilmesi.

Kontrol raporunu devam raporu olarak vermek, raporun bitiş tarihinden sonra hastanın tekrar istirahat etmesi gerekiyorsa, hekimin bu durumu belirterek yeni bir rapor vermesi anlamına gelir. Bu durumda, tek hekim en fazla 10 gün daha rapor verebilir ve toplam süre 20 günü aşmamalıdır. Eğer kontrol raporu zamanında yenilenmezse, SGK rapor parasını ödemez.

İş göremezlik oranının en az %10 olması, sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilmesi için gereklidir. Sürekli iş göremezlik iki şekilde değerlendirilir: Tam iş göremezlik: Meslekte kazanma gücünün %100 oranında kaybedilmesi durumudur. Kısmi iş göremezlik: Meslekte kazanma gücünün %10 ile %99,9 arasında kaybedilmesi durumudur.