Felsefe

Aydınlanma Çağı, 17. ve 18. yüzyıllarda Avrupa ve Kuzey Amerika'da yaşanan, akılcı düşünceyi eski, geleneksel ve değişmez kabul edilen varsayımlardan özgürleştirmeyi amaçlayan bir düşünce devrimidir. Bu dönemin ana fikri, akıl yoluyla doğru bilgilere ulaşılabileceği ve bu bilgilerle toplumsal yaşamın düzenlenebileceğidir.

İbni Haldun çeşitli konularda farklı görüşler öne sürmüştür: 1. Toplum Anlayışı: İbni Haldun, insanın doğası gereği toplumsal olduğunu savunur ve toplumları göçebe (bedevi) ve yerleşik (hadari) olarak ikiye ayırır. 2. Devlet Anlayışı: Devleti, toplumsal bir olay gibi değerlendirir ve insanların bir yasakçıya, yani devlete ihtiyacı olduğunu belirtir. 3. Tarih Metodolojisi: Tarihin gerçek bilgisine ulaşmak için sosyal olay ve olguların objektif gözleminden yola çıkılması gerektiğini savunur. 4. İktisadi Görüşler: Özel girişimciliği savunur ve devletin ekonomik hayata müdahale etmesine karşı çıkar.

Jean Baudrillard, çeşitli konularda özgün düşünceler öne sürmüştür: 1. Simülasyon Kuramı: Baudrillard'a göre, modern toplumlarda gerçeklik yok olmuş, yerine hipergerçeklik egemen olmuştur. 2. Tüketim Toplumu: Tüketim toplumunda bireyler, ihtiyaçları doğrultusunda değil, güdülenmiş ihtiyaçları bağlamında tüketim yaparlar. 3. Değerlerin Çöküşü: Baudrillard, Batı toplumlarının tüm değerleriyle birlikte çöktüğünü ve artık yeni bir şey üretemediğini savunur. 4. Toplumsalın Sonu: İçinde yaşadığı dönemi postmodernleşme olarak okuyan Baudrillard, hakikat ile sanal arasındaki ayrımın ortadan kalkmasıyla toplumsalı oluşturan temel ögelerin de yok olduğunu düşünür.

Paradoks, çelişkili veya mantıksal olarak tutarsız görünen bir durumu ifade eder.

İbni Sina'nın okunması önerilen başlıca kitapları şunlardır: 1. "Kitabu'ş-Şifa" (Sağlık Kitabı). 2. "el-Kanun fi't-Tıb" (Hekimlik Yasası). 3. "Kitabü'n-Necat" (Kurtuluş Kitabı). 4. "İşarât ve't-Tenbihât". Ayrıca, "Risale fi-İlmü'l-Ahlak" (Ahlak Konusunda Kitapçık) ve "Kitabü'l-Hay'a" (Astronomi) gibi diğer önemli eserleri de incelenebilir.

Anaksimandros'un savunduğu bazı görüşler şunlardır: Apeiron. Evrenin merkezi. Evrim teorisi. Doğa olayları. Dini düşünceden uzaklaşma.

Monad felsefesi kavramı, Gottfried Wilhelm Leibniz'e aittir.

Hedonizmin kurucusu olarak kabul edilen filozoflar, Sokrates'in öğrencisi Aristippos ve Epikür'dür.

2004 ve 2012 yılları arasında yayınlanan "House" dizisinde bazı farklılıklar şunlardır: - Sezon Sayısı ve Bölüm Süresi: İlk sezon 2004 yılında başlamış ve 177 bölüm sürmüştür. - Ana Karakterin Durumu: Dizinin başında Dr. Gregory House, ağrı kesici bağımlısı olarak tanıtılmıştır. - Ekip Üyeleri: İlk üç sezonda House'un ekibi Dr. Robert Chase, Dr. Allison Cameron ve Dr. Eric Foreman'dan oluşurken, son sezonlarda bu ekip değişmiş ve yeni üyeler katılmıştır. - Hikaye ve Temalar: Dizi, tıbbi vakaların yanı sıra felsefi ve etik konuları da ele almış, her sezon House'un teşhis yöntemleri ve karakter gelişimi üzerine yoğunlaşmıştır.

Pozitivist düşünce, sadece gözlem ve deneye dayanan bilgiye vurgu yapan bir felsefi yaklaşımdır. Bu yaklaşım, aşağıdaki ilkeleri savunur: 1. Nesnellik: Öznellikten uzak, nesnel gerçekler ve kanıtlar üzerine kurulu bir bilgi arayışı. 2. Evrensellik: Evrensel yasalar ve prensipler üzerine inşa edilmiş bilgi, farklı zaman ve mekanlarda geçerli olabilir. 3. Verilerin Ölçülebilirliği: Bilginin ölçülebilir ve test edilebilir olması gerektiği. 4. Belirlenimcilik: Doğal yasalar ve belirli neden-sonuç ilişkilerini vurgular. Pozitivizm, metafizik ve teolojik düşünceleri reddeder ve dinin geçmiş bir evre olduğunu savunur.

Jean-Paul Sartre'ın varlık anlayışı, "Varlık ve Hiçlik" adlı eserinde iki temel kategoriye ayırdığı varlık kavramlarına dayanır: kendinde-varlık ve kendi-için-varlık. 1. Kendinde-Varlık: Bu, nesnelerin değişmez, bilinçsiz ve statik varlığını ifade eder. 2. Kendi-İçin-Varlık: Bu, insan bilincini ve özgürlüğünü kapsar. Sartre'ın felsefesinde özgürlük, insanın varoluşunun özüdür ve bu özgürlük büyük bir sorumluluk getirir.

Jean-Paul Sartre'ın varlık anlayışı, "Varlık ve Hiçlik" adlı eserinde iki temel kategoriye ayırdığı varlık kavramlarına dayanır: kendinde-varlık ve kendi-için-varlık. 1. Kendinde-Varlık: Bu, nesnelerin değişmez, bilinçsiz ve statik varlığını ifade eder. 2. Kendi-İçin-Varlık: Bu, insan bilincini ve özgürlüğünü kapsar. Sartre'ın felsefesinde özgürlük, insanın varoluşunun özüdür ve bu özgürlük büyük bir sorumluluk getirir.

İnsan, toplum hâlinde yaşayan, düşünme ve konuşma yeteneğine sahip, evreni kavrayabilen ve bulguları değiştirebilen canlı olarak tanımlanır.

"Minimal" ve "minimalizm" kavramları farklı anlamlar taşır: - Minimal: En küçük miktar veya asgari olanı ifade eder. - Minimalizm: Sadeliği ve işlevselliği ön plana çıkaran bir yaşam felsefesi ve sanatsal akımdır.

Şibumi felsefesi, Japon yazar Trevanian'ın aynı adlı romanında popüler hale gelen, zarif sadelik ve mükemmellik arayışını ifade eden bir kavramdır. Bu felsefenin temel özellikleri şunlardır: - Mükemmellik: Bir eylemi veya durumu en üst düzeye çıkarmayı ve mükemmelliğe ulaşmayı ifade eder. - Zarafet ve Basitlik: Karmaşıklığı reddeder, basitliği, zarafeti ve doğallığı tercih eder. - Akıcı Olma: Herhangi bir durumla esneklikle ve sakinlikle başa çıkmayı içerir. - Denge ve Huzur: Zihinsel ve duygusal olarak dengeli olmayı, iç huzuru sağlamayı vurgular. - Doğanın Akışı: Doğayla uyum içinde olma fikrini içerir.

İyon uygarlığı, tarih boyunca önemli bir yere sahip olmuştur çünkü: 1. Bilimsel ve Felsefi Gelişmeler: İyonya, felsefe, matematik, astronomi ve tıp gibi bilimlerin temellerinin atıldığı bir merkezdir. 2. Kültürel ve Sanatsal İlerlemeler: İyonya, mimari alanda "İyon Nizamı" adı verilen yapı tarzını oluşturmuş ve Artemis Tapınağı gibi önemli yapıları inşa etmiştir. 3. Ticaret ve Kolonizasyon: Ege, Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında koloniler kurarak ticaretle zenginleşmişlerdir. 4. Demokratik Yönetim: İyon şehir devletlerinde demokratik yönetimin ilk örnekleri görülmüş, bu da özgür düşüncenin gelişmesine katkıda bulunmuştur.

Sonsuzluk, farklı bağlamlarda farklı nedenlerle sonsuz olarak kabul edilir: 1. Matematikte: Sonsuzluk, sınırlı bilgiye sahip olan doğal sayılarla ifade edilemeyen sınırsız bir kavramı temsil eder. 2. Felsefede: Platon'a göre sonsuzluk, idealar dünyasında mutlak ve mükemmel bir form olarak var olmalıdır. 3. Fizikte: Evrenin başlangıcı ve sonu olmadığı varsayımı, sonsuzluk kavramını fizikte de ortaya çıkarır.

Kartezyen felsefe, Fransız düşünür René Descartes'ın fikirlerine dayanan bir felsefi akımdır. Temel ilkeleri: - "Düşünüyorum, öyleyse varım" (Cogito, ergo sum): İnsanın varlığının en temel gerçeği olarak düşünceyi öne sürer. - Kesin bilgi sadece akıl yoluyla elde edilebilir: Bu nedenle, Kartezyen felsefe rasyonalizm olarak bilinir. - Zihin ve beden ayrımı (dualizm): Zihin ile bedenin farklı özelliklere sahip olduğunu ve farklı şekillerde çalıştığını savunur. Diğer özellikleri: - Tüm kesinlik iddiası taşıyan bilgilere kuşku ile yaklaşmak. - Analiz ve sentez yöntemleri kullanarak, şüphe edilmeyen en açık bilgileri temel almak.

Manifestolar genel olarak beş kategoriye ayrılır: 1. Siyasi, felsefi, edebi veya sanatsal bir akımı temsil eden manifestolar. 2. Manifesto başlığı taşımayan, ancak verici ve dinleyici arasında sıkı bir şekilde konumlanan beyan, ifade ve söylevler. 3. Anakronistik (içinde bulunduğu zamana ait olmayan) olarak nitelenen metinler. 4. Orijinalinde manifesto olma niyeti taşımayan halka açık bildiriler. 5. Şiddet içerikli eylemler.

Montesquieu'nun en önemli eseri, "Kanunların Ruhu Üzerine" (De l'esprit des lois) adlı kitabıdır.