Felsefe

Müzik ve felsefe ilişkisi, farklı şekillerde ele alınabilir: Antik Yunan'da Ethos Teorisi: Antik Yunan filozofları, müzik kategorilerini (armoni, ritim, mod, çalgı) inceleyerek, müziğin insan ahlakı üzerindeki etkilerini araştırmışlardır. 20. Yüzyılda Adorno ve Berg: Theodor Adorno'nun düşünceleri ile Alban Berg'in müziği arasındaki ilişki, 20. yüzyıl müziği ve felsefesinin bağlantısını gösterir. Genel Bakış: Müzik ve felsefe, varoluşun özüne, değerine ve anlamına dair sorularda ortak bir tavır sergiler. Müzik ve felsefe ilişkisi, farklı dönemlerde ve düşünürlerde çeşitli şekillerde yorumlanmıştır; bu nedenle kesin bir cevap vermek zordur.

Felsefe ile ilgili karikatür örneklerine aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: Pinterest. CNN Türk. Yandex Görsel. Onedio. Ayrıca, "insanokur.org" sitesinde de karikatürcülerin gözünden felsefe temalı karikatürler yer almaktadır.

La Mettrie'nin "Makine İnsan" anlayışı, materyalist felsefesinin bir parçasıdır ve şu temel fikirleri içerir: Ruhun Maddeciliği: La Mettrie, maddeden bağımsız bir ruhun olmadığını, gerçekte var olanın yalnızca madde olduğunu savunur. İnsan ve Hayvan Arasındaki Fark: İnsan ile hayvan arasında özünde bir fark olmadığını, sadece nicelik bakımından farklılık bulunduğunu belirtir. Düşünmenin Mekanik Açıklaması: Düşünmek, algılamak ve duyumsamak ile makine olmak arasında bir fark olmadığını, beynin kaslar sayesinde düşündüğünü öne sürer. Determinist Yaklaşım: Determinist bir bakış açısıyla, insanın kendi mekanik yasalarına indirgendiğini ve her olayın bir neden-sonuç ilişkisi içinde gerçekleştiğini savunur.

Zihin ve bilinç aynı şey değildir, ancak bu kavramlar felsefe alanında yakından ilişkilidir. Zihin, insan beyninin düşünme, algılama, muhakeme etme, duygu ve davranışla ilgili süreçlerinin toplamıdır. Bilinç ise, kendini ve çevreyi algılama yeteneği ile ilişkilidir ve farkındalığın derin bir seviyesini ifade eder; zihnin iç süreçlerini, duyguları ve düşünceleri bilinçli bir şekilde fark etme yeteneğidir. Felsefe alanında zihin ve bilinçle ilgili bazı tartışmalar şunlardır: Zihin-beden problemi: Zihinsel süreçlerin bedensel süreçlerle nasıl ilişkilendirileceği veya açıklanabileceği sorusu. Fiziksel ve fiziksel olmayan görüşler: Bilincin fiziksel bir temeli olup olmadığı ve eğer varsa, bu temelin ne olduğu.

Umberto Eco'nun önemli olmasının bazı nedenleri: Yazarlık: "Gülün Adı" ve "Foucault Sarkacı" gibi romanlarıyla dünya gündemine girmiş, aynı zamanda Orta Çağ estetiği ve göstergebiliminin ustalarından biridir. Akademik çalışmalar: A Theory of Semiotics (1976) ve Semiotics and the Philosophy of Language (1984) gibi çalışmalarıyla gösterge teorisine sistematik bir kuramsal altyapı sunmuştur. Entelektüellik: Foreign Policy dergisinin 2005'teki "Dünyanın İlk 100 Entelektüeli" anketinde ikinci, 2008'de Prospect dergisinin anketinde ise 14. sırada yer almıştır. Çok yönlülük: Tarihçi, filozof, Orta Çağ uzmanı ve James Joyce üzerine derin araştırmalar yapmış bir yazardır. Miras: Kuramsal katkıları semiyotik, edebiyat kuramı, medya çalışmaları, iletişim ve estetik gibi alanlarda hâlâ ders kitaplarında yer alır.

Maurice Maeterlinck'in "Körler" adlı tiyatro oyunu, karanlık ve bilinmezlik içinde kaybolmuş insanların bir ormanda bekleyişini anlatır. Oyunun bazı temaları: Rehbersizlik. Varoluşsal arayış. Umut. Oyun, çözüm sunmadan, belirsizlik içinde sona erer.

Öncülü doğru olan önerme hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, önerme hakkında genel bilgi verilebilir. Önerme, doğru ya da yanlış olabilen ifade veya iddialardır. Önermeler üç şekilde sınıflandırılır: Olumlu önermeler. Olumsuz önermeler. Koşullu önermeler.

İlk üç filozof genellikle Thales, Anaksimandros ve Anaksimenes olarak kabul edilir. Thales (MÖ 625-545), İon felsefesinin kurucusudur. Anaksimandros (MÖ 610-546), sınırsız ve sonsuz bir ilk maddenin bütün varlıkların kaynağı olduğunu öne sürmüştür. Anaksimenes (MÖ 585-525), ana maddenin "hava" olduğunu savunmuştur. Bu filozoflar, Sokrates öncesi dönemde yaşamış ve evrenin temel ilkesini bulmaya çalışmışlardır.

Beşinci unsur (quinta essentia), birçok tradisyonda maddenin dört unsur (ateş, hava, su ve toprak) olarak kabul edilen hallerinden daha farklı, algılanamayan bir hali ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Bu terim, Batı'da ilk kez Aristoteles tarafından, dört unsurun ötesindeki süptil maddeyi (esir) ifade etmek amacıyla ortaya atılmıştır. Beşinci unsur, ezoterik anlamda olgunlaşma ve "kamil insan" olmayı sağlayan unsur olarak da tasavvur edilmiştir. Simyada ise filozof taşı ile ilişkilendirilmiş, her türlü nesneyi altına dönüştürebileceğine ve ölümsüzlük sağlayabileceğine inanılan bir madde olarak kabul edilmiştir. Hinduizm'de beşinci unsura akaşa denir.

Sonunda iyilerin kazanacağı bir dünya olup olmadığı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Deniz Ülkütekin'in görüşüne göre, siyaset de dahil olmak üzere, gündelik yaşamda iyiler ve kötüler arasında bir ayrışma bulunmaktadır ve bu durumda iyiler, yeni siyaset dilinin yükselişiyle birlikte kazanabilir. Ekşi Sözlük'teki bir kullanıcıya göre, masallarda ve hikayelerde iyilerin kazandığı bir dünya vardır, ancak bu, gerçek hayatta geçerli değildir; çünkü iyiler, dünyanın işleyiş kuralları nedeniyle genellikle kaybederler. Normal Sözlük'teki bir kullanıcıya göre, genellemeler yanlış olabilir; sonunda iyilerin değil, güçlülerin kazandığı bir dünya vardır. Sorularla İslamiyet'e göre, bu dünyada kötüler maddi ve manevi kazanç elde ediyor gibi görünse de, aslında her zaman kaybedenlerdir; çünkü bu dünyada kaybedenler, ahirette kazanacaklardır. Sonuç olarak, sonunda iyilerin kazanacağı bir dünyanın varlığı, kişisel ve kültürel bakış açılarına göre değişiklik gösterebilir.

Kant'ı en iyi anlatan kitaplardan bazıları şunlardır: Kant: A Very Short Introduction. Kant. Prolegomena to Any Future Metaphysics. Groundwork of the Metaphysics of Morals. The Bounds of Sense. Kant'ı en iyi anlatan kitabın hangisi olduğu, kişisel tercihlere göre değişebilir.

Sonsuz regresyon sorunu, bir konuyu açıklarken kullanılan sebebin de aslında açıklanması gereken bir olgu olması ve bu silsilenin sonsuz şekilde devam etmesi durumudur. Örneğin, Stephen Hawking'in "Zamanın Kısa Tarihi" kitabına başlangıç olarak, evrenin yaşını, büyüklüğünü ve güzelliğini açıklamaya çalışırken, "dünya, dev bir kaplumbağanın sırtında duran düz bir tepsi" benzetmesi yapan bir bilim insanını anlatan anekdot, bu durumu esprili bir şekilde ifade eder.

Immanuel Kant'ın üç ahlak yasası şunlardır: 1. Evrensellik Prensibi: Ahlaki yasalar her duruma uygun ve herkes için geçerli, evrensel yasalar olmalıdır. 2. Humanizm Prensibi: Her insan kendinde değerlidir ve nihai amaç olarak görülmelidir. 3. Özgür İrade Prensibi: Ahlaki eylemler, dışsal etkilerden bağımsız olarak, kişinin kendi hür iradesiyle yapılmalıdır. Kant'a göre, bu yasalar "kategorik imperatif" olarak adlandırılır ve koşulsuz, zorunlu buyruklardır.

Saygı, eşyanın var olma, canlının yaşam hakkını kabul etmek ve ona insanca davranmaktır. Saygıyı hak etmeyen birine saygı duymamak, saygısızlık olarak değerlendirilmez. Saygı, kişinin davranışlarına ve tutumuna bağlıdır; herkes her zaman saygıyı hak etmez. Saygı, aynı zamanda bir duygu olup, içten gelen ve dışarıda kalan bir his olarak tanımlanır.

Mitolojik mitos, ilkel insan topluluklarının evreni, dünyayı ve tabiat olaylarını kişileştirerek yorumlamak, hayatın ve evrenin çeşitli görüntülerini bir anlam kolaylığına bağlamak ihtiyacından doğmuş öykülerdir. Felsefi mitos, felsefenin ortaya çıkmadan önce bilinmeyenleri açıklamak için kullandığı, felsefe ortaya çıktıktan sonra ise hayatın anlamını açıklamaya çalışırken mitlerle ilişki kuran bir anlatı biçimidir. Mitos, Yunancada "söz" veya "öykü" anlamına gelir.

Yapay zeka felsefesi, yapay zekanın ve onun etik, bilinç, epistemoloji ve özgür irade üzerindeki etkilerinin araştırıldığı bir teknoloji felsefesi dalıdır. Bu alanda ele alınan bazı sorular şunlardır: Bir makine akıllıca hareket edebilir mi? Bir insanın düşünerek çözeceği herhangi bir sorunu çözebilir mi? İnsan zekası ve makine zekası aynı mıdır? Makine zekası insan zekasından üstün olabilir mi? İnsan beyni aslında bir bilgisayar mı? Yapay zeka felsefesi, aynı zamanda makinelerin zihin, bilinç ve zihinsel durumlara sahip olup olamayacağını da tartışır. Bu alanda öne çıkan bazı görüşler şunlardır: Turing testi: Bir makine bir insan kadar akıllıca davranıyorsa, o zaman bir insan kadar zekidir. Dartmouth Konferansı: "Öğrenmenin her yönü veya zekanın diğer herhangi bir özelliği o kadar kesin bir şekilde tanımlanabilir ki, onu simüle etmek için bir makine yapılabilir". Newell ve Simon'ın fiziksel sembol sistemi hipotezi: "Fiziksel bir sembol sistemi, genel akıllı eylem için gerekli ve yeterli araçlara sahiptir". Searle'nin güçlü yapay zeka hipotezi: "Doğru girdi ve çıktılara sahip, uygun şekilde programlanmış bir bilgisayar, bu nedenle, tam olarak insanların sahip olduğu anlamda bir akla sahip olacaktır".

Diamond Tema'nın "Agnostisizm ve İlahi Tragedya" kitabı, agnostisizm, din, bilim ve felsefe arasındaki ilişkiler ve Tanrı'nın varlığı ile ilgili soruları ele alıyor. Kitapta işlenen bazı konular: Agnostisizm: Yazar, agnostisizmin hem ateizmi hem de teizmi yetersiz bulmasının nedenlerini açıklıyor. Filozofların argümanları: Antik Çağ'dan günümüze kadar çeşitli filozofların ürettiği skeptik argümanlar inceleniyor. Kötülük problemi: Tanrı'nın varlığı durumunda dünyada kötülüğün neden var olduğu tartışılıyor. Tanrı'nın doğası: Tanrı'nın neye benzediği ve var olduğunu ya da olmadığını kanıtlamanın mümkün olup olmadığı sorgulanıyor. Kitap, bu konuları sade bir dil ve retorik kullanarak ele alıyor, ancak sınıfsal analiz veya ekonomik yapı incelemelerine yer vermiyor.

Egzistansiyalist şairler arasında doğrudan tanınmış bir grup veya akım bulunmamaktadır. Ancak, egzistansiyalist fikirleri benimseyen bazı şairler şunlardır: Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet Anday, Oktay Rıfat Horozcu, İlhan Berk, Attila İlhan, Ülkü Tamer, Turgut Uyar ve Cahit Zarifoğlu gibi isimler, Türk edebiyatında egzistansiyalist esintiler taşıyan eserler vermişlerdir. Jean Paul Sartre, Albert Camus ve Samuel Beckett gibi Fransız yazarlar da egzistansiyalist fikirleri edebiyatta uygulamışlardır. Egzistansiyalizm, genellikle felsefi bir akım olarak anılır ve edebiyatta da bireysel özgürlüğü ve varoluşun anlamını vurgulayan eserler üretir.

Farabi'ye göre erdemli şehir iki ana kategoriye ayrılır: 1. Erdemli Şehir: Bu, tek bir şehirdir ve sadece alimlerin ve erdemli kişilerin yaşadığı bir yerdir. 2. Erdemli Olmayan Şehir: Bu şehirler ise dört çeşittir: cahil şehir, fasık şehir, değişmiş şehir ve sapkın şehir.

"Fragmanlar" kitabının anlattığı konular, içeriğine göre değişiklik göstermektedir: Herakleitos'un "Fragmanlar" kitabı, ben-doğa-kozmos dengesi, logos kavramı ve değişim felsefesi gibi konuları işler. Cemal Şakar'ın "Fragmanlar" kitabı, dil, hakikat, kurmaca, bilinç, imge, gerçekçilik ve üslup gibi kavramlara dikkat çeker. Turgay Bakırtaş'ın "Fragmanlar" kitabı, bir kitap incelemesi niteliğindedir.