Delil

Tanık beyanı, hukuk sistemimizde takdiri delil niteliğinde olup, tek başına kesin delil özelliği taşımaz. Tanık beyanının delil olarak kabul edilebilmesi için: Tanığın beyan kabiliyeti, olayı algılama ve aktarma yeteneği değerlendirilmelidir. Tanığın taraflarla olan ilişkisi, beyanın tutarlılık düzeyi ve diğer delillerle olan uyumu göz önünde bulundurulmalıdır. Beyan, mantık kurallarına ve hayatın olağan akışına uygun olmalıdır. Dosyadaki diğer somut delillerle desteklenmelidir. Hakim, tanık beyanlarını serbestçe değerlendirir ve vicdani kanaatine göre hükme esas alıp almayacağına karar verir.

Danıştay'a itirazda sunulacak deliller, takdiri deliller olarak adlandırılır ve hakimin serbestçe değerlendirebileceği belgelerden oluşur. Danıştay'a itirazda sunulması gereken bazı genel deliller: Dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğunu gösteren somut gerekçeler; İşlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğacağına dair ayrıntılı açıklama; Varsa deliller ve dayanak belgeler; Mahkemeden yargılama süresi boyunca işlemin yürütülmesinin durdurulmasını talep eden dilekçe. Ayrıca, İYUK madde 27'ye göre, yürütmenin durdurulması talepli itiraz dilekçesinde, işlemin hukuka aykırı olduğunu gösteren belgeler ve işlemin uygulanması halinde doğacak zararların ayrıntılı açıklaması sunulmalıdır.

Araç içi kamera ile çekilen görüntüler, bazı şartlar altında delil olarak kabul edilebilir. Bu şartlar şunlardır: Kayıtların hukuka uygun şekilde elde edilmiş olması; Suçun işlendiği zaman ve yerin net bir şekilde belli olması; Şüpheli veya sanığın kimliğinin açıkça ortaya koyması. Ayrıca, araç içi kameraların delil niteliğine ilişkin kanuni bir düzenleme bulunmamaktadır. Araç içi kamera ile çekilen görüntülerin delil olarak kullanılması, özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması gibi hukuki konulara da dikkat edilmesini gerektirir.

Ek delil dilekçesi, aşağıdaki hallerde verilir: Yeni delillerin ortaya çıkması. Yargılamayı geciktirme amacı taşımama. Ek delil sunma dilekçesi hazırlanırken, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili hükümlerine uygun hareket etmek gerekmektedir. Ek delil dilekçesi verme kararı, hukuki bilgi ve deneyim gerektirdiğinden, bir avukata danışılması önerilir.

Mütalaa, hukuk sisteminde önemli bir yere sahiptir çünkü: Adil yargılanma hakkının bir unsuru olan çelişmeli yargılama ilkesinin gereğidir. Mahkemenin karar verme sürecinde önemli bir referans noktasıdır. Sanığın alacağı ceza üzerinde etkili olabilir. Mütalaanın usulüne uygun verilmemesi halinde, Yargıtay yerel mahkeme kararlarını usulden bozabilir.

Hukukta "aleyhine kullanmak" ifadesi, davalarda delil, kanıt, şahit gibi unsurların olumsuz olarak kullanılması durumunu ifade eder. Sadece hukuk alanında değil, günlük hayatta da kullanılan bu deyim, bir kişi hakkında sunulan ve onun zararına olan her şeyi tanımlar. Örnek cümleler: Dün ele geçirilen kanıtların hepsi aleyhinde kullanılacak. Tanık ifadeleri, davalının aleyhine oldu.

Swap izi, suç olaylarında şüphelilerden alınan doku, tükürük, barut, kan ve çeşitli DNA örneklerinden elde edilen izlerdir. Bu izler, suçluların yakalanmasına yardımcı olur ve mahkemelerde birincil delil olarak kullanılabilir. Swap izi, İngilizce "değiş tokuş" veya "değiştirmek" anlamına gelir.

Yemin delili, yemin teklif olunan kimse yemini edaya hazır olduğunu bildirdikten sonra diğer taraf tarafından vazgeçilebilir. Yemin teklif eden taraf, bu andan itibaren başka bir delile dayanamaz ve yeni bir delil gösteremez.

İcra takibine itirazda sunulabilecek bazı deliller şunlardır: Yazılı belgeler: Sözleşmeler, faturalar, senetler, tahsilat makbuzları, irsaliyeler. Tanık beyanları: Yazılı delille ispatı zorunlu olmayan hallerde başvurulabilir. Yemin: Taraf beyanının doğruluğunu tespit etmeye yöneliktir. Bilirkişi incelemesi: Özellikle ticari alacaklarda ve sözleşme ilişkilerinde başvurulur. Keşif ve uzman incelemesi: Alacağın mahiyetine göre kullanılabilir. İkrar ve delil başlangıcı: Taraf beyanları ve karşı tarafça açıkça kabul edilen hususlar. İlamlı icra takibinde ise icra emrine itiraz edilemez, bunun yerine "icranın geri bırakılması" talep edilmelidir. İtirazın iptali veya kaldırılması için sunulacak delillerin yeterli olmaması durumunda mahkeme, talepleri reddedebilir.

Twitter'da veya WhatsApp'ta alınan ekran görüntüleri, belirli koşullar altında delil olarak kabul edilebilir: Hukuka Uygun Elde Edilme: Ekran görüntülerinin hukuka aykırı bir şekilde elde edilmediğinden emin olunmalıdır. Doğrulama: Ekran görüntülerinin orijinalliği ve değiştirilmemiş olduğu kanıtlanmalıdır. Mesaj Tespit Tutanağı: Ekran görüntülerinin yanı sıra, mesajların tespit tutanağı da sunulmalıdır. Bu koşullara uyulmadığında, ekran görüntüleri tek başına delil olarak kabul edilmez.

Yemin teklifinden vazgeçilmesi durumunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 227. maddesine göre, diğer taraf teklifinden vazgeçerek başka bir delile dayanamaz ve yeni bir delil gösteremez. Yemin teklif edilen kimse, duruşmada bizzat hazır bulunmadığı takdirde, kendisine yemin için bir davetiye çıkarılır.

Tanık ve delil dilekçesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'na göre üç farklı zaman diliminde sunulabilir: 1. Dava dilekçesiyle birlikte. 2. Cevap dilekçesiyle birlikte. 3. Ön inceleme duruşmasından sonra verilecek iki haftalık kesin süre içerisinde. Tanık listesi, dilekçeler aşamasında veya ön inceleme duruşmasından sonraki iki haftalık süre içinde sunulabilir.

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) uyarınca basit yargılama usulünde toplanan deliller şunlardır: Tarafların dilekçelerinde belirttikleri tüm deliller. Başka yerlerden getirilecek belge ve dosyalar. Basit yargılama usulünde, dilekçelere eklenip sunulmamış deliller, tahkikat aşamasında genellikle dayanılamaz.

Kuvvetli suç şüphesi, kişinin söz konusu suçu işlediğine dair ciddi kanaat uyandıracak somut delillerin varlığı anlamına gelir. Bu deliller, tutuklama kararının verilmesini gerektirecek derecede güçlü ve ikna edici olmalıdır. Kuvvetli suç şüphesinin varlığı, aşağıdaki durumlarda söz konusu olabilir: Kaçma şüphesi. Delilleri karartma şüphesi. Kuvvetli suç şüphesi, koruma tedbirleri için ön şart olarak aranır.

Hatır çekinin ispat edilmesi için yazılı delil gereklidir. Hatır çekinin ispatında şu yöntemler kullanılabilir: Sözleşme. Borçlu ikrar belgesi. Ayrıca, çekin ciro edildiği kişilere karşı itirazda bulunulamaz; çünkü doğası gereği 3. kişilere ciro edilen çek, ticaret hayatının güvenini sağlar. Hukuki süreçlerde doğru hareket etmek için bir avukata danışılması önerilir.

Ücret bordroları, işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıklarda delil olarak şu durumlarda sunulur: İmzalı ve ihtirazi kayıt içermeyen bordrolar, sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. İmzalı bordrolarda, işçinin daha fazla çalışma yaptığını iddia etmesi durumunda, bu iddia her türlü delille ispatlanabilir. İmzasız bordrolar, banka hareketleriyle ispatlanabiliyorsa geçerliliğini korur. Ücret bordrolarının delil olarak sunulması, genellikle iş mahkemelerinde görülen davalarda gerçekleşir.

Tanık delili, hukuk davalarında genellikle ilk dilekçede sunulur ve ikinci kez verilmesi yasaktır. Ancak, bazı istisnalar vardır: - Hukuki veya fiili imkansızlık: Tanıkların vefatı veya tanıklık yapamayacak durumda olmaları gibi nedenlerle yeni bir tanık listesi sunulabilir. - Delillerin sonradan ileri sürülmesi: Yargılamayı geciktirme amacı taşımıyorsa ve süresinde ileri sürülememesi ilgili tarafın kusurundan kaynaklanmıyorsa, mahkeme yeni delillerin sunulmasına izin verebilir (HMK m.145). - Resen araştırma ilkesinin uygulandığı davalar: Babalık davası gibi davalarda yeni tanık listesi verilmesi mümkündür.

İddianamenin en önemli delili, yeterli şüphe oluşturacak delillerdir. Yeterli şüphe, hukuka uygun elde edilmiş delillerle şüphelinin müsnet suçtan yargılanması için gerekli ve yeterli olan şüphe derecesini ifade eder. Ayrıca, iddianamede yer alan suçun delilleri de önemlidir. İddianamenin geçerli sayılabilmesi için, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 170. maddesinde belirtilen tüm zorunlu unsurları içermesi gerekmektedir.

Doğru. Yargıtay içtihatlarına göre, bilgisayar ortamında kolayca düzenlenebilecek delillere dayanarak mahkumiyet hükmü kurulamaz. Örneğin, Yargıtay 8. Ceza Dairesi'nin 2013 yılında verdiği bir kararda, tek başına IP adresinin delil olarak değerlendirilemeyeceği ve başka destekleyici delillerin de bulunması gerektiği belirtilmiştir. Yanlış. Bilgisayar ortamında kolayca düzenlenebilecek delillere dayanarak mahkumiyet hükmü kurulabilir. Bu konuda daha fazla bilgi için bir avukatla görüşülmesi önerilir.

Zina davasında karşı tarafın delil sunmaması durumunda, mahkeme, tarafların dilekçelerinde dayandıkları vakıalara ilişkin inceleme ve değerlendirme yapar. Zina nedeniyle boşanma davası, özel bir boşanma sebebi olup, davacının aldatma olgusunu ispatlaması halinde mahkeme, tarafların diğer kusur durumlarına bakmaksızın boşanma kararı verir. Ancak, dava veya cevap dilekçesinde dayanılmayan vakıaların karşı tarafa kusur olarak atfedilebilmesi hukuken mümkün değildir. Zina davasının süresi, tarafların sunduğu delillerin niteliğine, tanıkların dinlenme sürecine ve mahkemenin yoğunluğuna bağlı olarak değişebilir. Zina nedeniyle boşanma davalarında hukuki süreçlerin doğru yürütülmesi için bir avukattan destek alınması önerilir.