Çek

Çek tahsilatı için izlenmesi gereken adımlar şunlardır: 1. Bankaya İbraz: Çek, vadesinde ilgili bankaya ibraz edilir. 2. Yeterli Bakiyenin Kontrolü: Çek karşılığı banka hesabında yeterli miktar varsa, çek tahsil edilir ve alacaklıya ödeme yapılır. 3. Karşılıksız Çek Durumu: Hesapta yeterli miktar yoksa çek karşılıksız kabul edilir ve banka, alacaklıya çekin karşılıksız olduğunu bildirir. 4. Hukuki Süreç: Karşılıksız çek durumunda alacaklı, icra takibi başlatabilir veya cezai işlemlere başvurabilir. Çekin geçerli sayılabilmesi için üzerinde keşideci ve keşide bilgileri, çekin üzerindeki miktarın rakam ve yazıyla yazılması, hologram gibi zorunlu unsurların eksiksiz yer alması gerekir. Çek tahsilatı sürecinde hukuki destek almak, olası hak kayıplarını önlemek açısından faydalı olabilir.

Çekin ömrü, Türk Ticaret Kanunu'na göre çekin düzenlendiği yerden ibraz edilmesi durumunda on yıldır. Çekin ibraz süresi, düzenlendiği yere göre değişiklik gösterir: Aynı yerde ödenecek çekler: Düzenlendiği yerde ödenecek çekler, keşide tarihinden itibaren 10 gün içinde muhataba ibraz edilmelidir. Farklı bir yerde ödenecek çekler: Düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecek çekler, 1 ay içinde muhataba ibraz edilmelidir. Farklı kıtalardaki çekler: Ödeme yeri ve düzenlenme yeri aynı kıtada ise 1 ay, farklı kıtalarda ise 3 ay içinde ibraz edilmelidir. Bu süreler içinde çek ibraz edilmezse, hamil (çek sahibi) keşideci ve cirantalara karşı müracaat hakkını kaybeder.

Çekte 3 ay ödenmezse aşağıdaki sonuçlar ortaya çıkabilir: Karşılıksız çek durumu: Çek, üzerinde yazılı düzenleme tarihine göre süresi içinde bankaya ibraz edildiğinde karşılıksız çıkarsa, çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında adli para cezası uygulanır. Alacağın tahsili: Hamil, ödememe durumunu tespit ettirdikten sonra, çekin ödenmemiş bedelini, ibraz tarihinden itibaren temerrüt faizini, masraflarını ve bedelin binde üçünü aşmamak üzere komisyon ücretini talep edebilir. Hukuki takip: Çek, icra takibine konulabilir. Çekin ödenmemesi durumunda bir avukattan hukuki destek alınması önerilir.

Evet, çek kanununda değişiklikler yapılmıştır. 28.07.2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7333 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 17. maddesi ile 5941 sayılı Çek Kanunu’nun Geçici 5. maddesinin 1. fıkrasında değişiklikler yapılmıştır. Yapılan değişikliklerle, 30.04.2021 tarihine kadar işlenen "karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme" suçundan mahkum olanların cezalarının infazı durdurulmuş ve belirli ödeme koşullarına bağlı olarak ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılması düzenlenmiştir. Ayrıca, 15.07.2016 tarihli 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Çek Kanunu'nda genel düzenlemeler yapılmıştır.

Çek ile senet arasındaki temel farklar şunlardır: Resmi Nitelik: Çek, banka tarafından 3167 Sayılı Kanun ve ilgili tebliğlere uygun olarak basılan resmi bir evraktır. Güvence ve Ödeme Yapan Taraf: Çekte ödemeyi banka yapar, bu da çekin daha güvenilir olmasını sağlar. Tahsil Süreci: Çek tahsilinde sorun yaşandığında, mahkeme yoluyla çözüm sağlanabilir. Kullanım Şartları: Çek, banka sicili temiz ve ticaret yapan kişiler tarafından kullanılabilir. Ödeme Tarihi ve Esneklik: Çek, üzerinde belirtilen tarihte ödenir.

Hayır, çekte 3 ay hapis cezası kalkmamıştır. 2024 yılı itibarıyla yürürlükte olan yasal düzenlemelere göre, karşılıksız çek veren kişiler için adli para cezası ve hapis cezası gibi yaptırımlar söz konusudur. Ancak, 25 Mart 2020 tarihinde kabul edilen 7226 sayılı Torba Kanun ile Çek Kanunu’nda yapılan değişikliklerle, 24.03.2020 tarihine kadar işlenen karşılıksız çek keşide etme suçlarının cezalarının infazı durdurulmuş ve borçlu-hükümlüye hem hapis cezasından hem de borçtan kurtulmak için bazı taksitlendirme imkanları sunulmuştur. Bu düzenleme, 24.03.2020 tarihinden önce karşılıksız çek keşide edenleri kapsamaktadır. Güncel yasal düzenlemeler hakkında doğru bilgi almak için bir avukata danışılması önerilir.

Çeklerin çeks'e gönderilmesinin nedeni, çekin tahsil edilmesi ve ödeme işleminin gerçekleştirilmesidir. Çek, bankaya verildiğinde, vade tarihinde alıcı tarafa ilgili tutar kadar ödeme yapılır.

Çeklerin çeks'te kalma süresi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, çeklerin ibraz süreleri hakkında bilgi verilebilir. Türk Ticaret Kanunu'na göre çek ibraz süreleri şu şekildedir: Düzenlendiği yerde ödenecek çekler: 10 gün içinde ibraz edilmelidir. Düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecek çekler: 1 ay içinde ibraz edilmelidir. Düzenlendiği ülkeden başka bir ülkede ödenecek çekler: Aynı kıtada ise 1 ay içinde, Farklı kıtalarda ise 3 ay içinde ibraz edilmelidir.

"Çeks" ifadesi, çek kelimesinin kısaltması olarak kullanılabilir. Çek, bankadaki hesaptan ödeme yapılmasını sağlayan, belirli şekil şartlarına sahip bir kıymetli evraktır. Çekin unsurları: "Çek" kelimesi; Kayıtsız ve şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havale; Çeki ödeyecek kişi (muhatap); Düzenleme tarihi; Düzenleyenin imzası. Çekin ibraz süresi: Düzenlendiği yerde ödenecek çekler: 10 gün; Düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecek çekler: 1 ay; Farklı kıtalardaki çekler: Ödeme yeri ve düzenlenme yeri aynı kıtada ise 1 ay, farklı kıtalarda ise 3 ay.

Keşideci, çek veya poliçeyi düzenleyerek ve imza ederek, muhataba ya da lehdara yapılacak ödeme için ödeme emri veren gerçek ya da tüzel kişidir. Keşidecinin bazı sorumlulukları şunlardır: Fon sağlama sorumluluğu. Çekin doğru bir şekilde doldurulmasından sorumluluk. Çekin muhafazasından sorumluluk. Ödeme sorumluluğu. Yerine getirilmemesi halinde sorumluluk. Keşideci, sadece gerçek kişi değil, tüzel kişi de olabilir.

Çekte keşideci ve lehtar şu anlamlara gelir: Keşideci. Lehtar. Ayrıca, çekte bulunması zorunlu unsurlardan biri olan lehtarın gösterilmesi zorunlu değildir.

Çek çeşitleri kullanım amaçlarına ve ödeme şekillerine göre çeşitli türlere ayrılır. İşte bazı çek türleri: Seyahat Çeki: Seyahat edenlerin nakit taşıma riskini azaltmak için bankalar tarafından verilir. Mahsup Çeki: Üzerine "hesaba geçirilecektir" yazılarak nakit ödeme yapılması engellenen çeklerdir. Garantili Çek: Banka tarafından belirli bir tutara kadar ödenmesi garanti edilen çeklerdir. Teyitli Çek: Banka tarafından "görülmüştür" veya "karşılığı vardır" gibi ibarelerle teyit edilen çeklerdir. Hamiline Çek: Çekin üzerinde lehtar ismi bulunmayan ve çeki elinde bulunduran kişiye ödeme yapılmasını sağlayan çek türüdür. Bloke Çek: Konut satışlarında, satışın tamamlanmasına kadar ödemenin dondurulduğunu ifade eder. Açık Çek: Üzerinde ödeme yapılacak tutarın belirtilmediği çek türüdür. Vadeli Çek: İleri bir tarihte ödenmesi için düzenlenen çek türüdür. Hatır Çeki: Gerçek bir borç ve alacak ilişkisine dayanmadan, kişisel ilişkiler veya finansman sağlamak amacıyla düzenlenen çeklerdir.

Çekin arkasına yazılabilecek bazı ifadeler ve örnekler: Çeki bankaya yatırmak için (havale veya EFT işlemi): "Sadece [Banka Adı] hesabına havale edilir." Örneğin, "Sadece Ziraat Bankası A.Ş. hesabıma havale edilir". Çeki başkasına devretmek için (ciro etmek): "Bu çek [Kişi/Kurum Adı] adına ciro edilmiştir". Serbest ciro: Sadece imza atılır, örneğin "İmza: Ahmet Yılmaz". Not ekleme: Çekin ne için olduğunu belirtmek için "Mayıs kirası", "Fatura No. 12345" veya "Hesap No. 987454321" gibi notlar yazılabilir. Örnek bir çekin arkası: Ciro: "Sadece Ziraat Bankası A.Ş. hesabıma havale edilir" ve altına ciro yapan kişinin imzası. Ciro edilen kişi: "Bu çek Ahmet Yılmaz adına ciro edilmiştir" ve altına imza. Serbest ciro: Sadece imza. Dikkat edilmesi gerekenler: İmza zorunludur. Yazılar net olmalıdır. Tarih belirtmek faydalı olabilir. Serbest ciro risklidir, çek kaybolursa başkaları tarafından kullanılabilir.

Çek ciro etmek için şu adımlar izlenir: 1. Çek Bilgileri Kontrolü: Çekin üzerindeki tarih, tutar ve veren kişinin imzası gibi bilgilerin doğruluğu kontrol edilir. 2. Ciro Yazısı: Çekin arka yüzüne, "ciro" veya "ödeyiniz" şeklinde bir ifade yazılarak, firma kaşesi basılır ve yetkili imza atılır. 3. Devir: Ciro edilen çek, ilgili kişiye teslim edilir. İki ana ciro yöntemi vardır: Tam Ciro: Çekin devredildiği kişi açıkça belirtilir. Beyaz Ciro: Çekin yeni sahibinin adı yazılmaz, sadece ciro edenin imzası bulunur. Ciro işlemi, çekin geçerliliği ve yasal şartlara uygunluğu açısından dikkatle yapılmalıdır; aksi takdirde geçersiz sayılabilir ve cezai işlem doğurabilir.

Çekin tahsil edilmesi gereken süre, çekin düzenlendiği yer ve ödeneceği yere göre değişiklik gösterir: Düzenlendiği yerde ödenecek çekler: Düzenleme tarihinden itibaren 10 gün içinde bankaya ibraz edilmelidir. Düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecek çekler: Düzenleme tarihinden itibaren bir ay içinde bankaya ibraz edilmelidir. Düzenlendiği ülkeden başka bir ülkede ödenecek çekler: Düzenleme yeri ile ödeme yeri aynı kıtada ise bir ay içinde ibraz edilmelidir. Düzenleme yeri ile ödeme yeri farklı kıtalarda ise üç ay içinde ibraz edilmelidir. Bu süreler hak düşürücüdür, dolayısıyla uzatılamaz veya kısaltılamaz.

Çek yazarken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar: Çek ibaresi: Çek olarak hazırlanan evrakın üzerinde mutlaka "çek" ibaresi olmalıdır. Bedel: Çek üzerindeki bedel sadece para olabilir. Muhatap: Çekte, ödemeyi yapacak olan bankanın adı yer almalıdır. Tarih: Çekin düzenlendiği tarih net bir şekilde belirtilmelidir, aksi takdirde çek geçersiz sayılır. İmza: Keşidecinin (çeki düzenleyen kişi) imzası çekte yer almalıdır. Alacaklı: Çekte, alacaklının adı doğru ve eksiksiz bir şekilde yazılmalıdır. Düzeltmeler: Çek üzerinde yapılacak değişiklikler, yalnızca çeki düzenleyen kişi tarafından yapılabilir ve bu değişikliklerin yanında imzalaması gerekir. Boşluklar: Çek üzerinde kalan boşluklar çizgi ile kapatılmalıdır, bu boşluklara ekleme yapılabilir. Kurşun kalem: Çek yazarken kurşun kalem veya silinebilir mürekkep kullanılmamalıdır, mavi veya siyah kalıcı mürekkep kullanılmalıdır.

Çek, önemli bir ödeme aracıdır çünkü: Güvenli bir ödeme yöntemi sunar; yasal belgeler olması, ödeme alma konusunda sorun yaşanmamasını sağlar. Taksitli ödeme imkanı tanır. Güçlü bir ticari araçtır; işletmeler arasında nakit kullanmadan ödeme yapılabilir. Muhasebe takibini kolaylaştırır. Vadeli ödeme yapmaya imkan tanır. Ancak, çekin karşılıksız çıkma riski, sahte veya çalıntı çeklerle dolandırıcılık ihtimali ve nakde çevrilmesinin zaman alabilmesi gibi dezavantajları da vardır.

Çek ciro etmek, bir çekin üzerindeki hakların başka bir kişiye devredilmesi anlamına gelir. Çek ciro etme işleminin bazı nedenleri: Borç ödeme. Mal veya hizmet alımı. Finansman sağlama. Teminat gösterme. İki ana ciro türü: 1. Tam ciro. 2. Beyaz ciro (açık ciro).

Çek kullanımında üç büyük risk şunlardır: 1. Karşılıksız Çek: Çekin düzenlendiği tarihte hesapta yeterli para bulunmaması durumunda çek karşılıksız çıkar. 2. Dolandırıcılık: Sahte çek düzenlenmesi riski vardır. 3. İbraz Süresi: Çekin ibraz süresinin kaçırılması, çekin kambiyo senedi olma vasfını yitirmesine ve hukuki takip imkanının ortadan kalkmasına yol açar.

Çekte bulunması gereken zorunlu bilgiler şunlardır: Çek kelimesi. Belirli bir bedelin ödenmesi için kayıtsız ve şartsız havale. Muhatap (ödeyecek kişi). Düzenleme tarihi. Düzenleyenin imzası. Karekod ve seri numarası. Ayrıca, isteğe bağlı unsurlar arasında çek numarası, keşidecinin banka hesap bilgileri, çek hesabının numarası ve çek hesabının bulunduğu banka şubesinin adı yer alabilir.