Zamanaşımı

Garanti yükümlülüğünün sona erme hallerinden bazıları şunlardır: Belirli süreli garanti sözleşmelerinde: Süre dolduğunda veya bitiş tarihi geldiğinde garanti sözleşmesi kendiliğinden sona erer. Rizikonun gerçekleşmemesi durumunda: Garanti süresi içinde risk gerçekleşmezse garanti verenin yükümlülüğü sona erer. Asıl borcun sona ermesi durumunda: Asıl borç, garanti verenin üstlendiği riskin gerçekleşmesiyle sona ererse garanti sözleşmesi sona ermez; aksine, garanti veren üzerindeki yükümlülükleri devam eder. Zamanaşımı: Garanti sözleşmesinde genel zamanaşımı kuralı uygulanır ve risk ortaya çıktıktan sonra on yıllık zamanaşımı süresi dolduğunda garanti yükümlülüğü sona erer. Garanti belgesinin düzenlenmemiş veya tüketiciye verilmemiş olması: Garanti belgesinin düzenlenmemiş ya da düzenlenmesine karşın satıcı tarafından tüketiciye verilmemiş olması, üretici, ithalatçı veya satıcının idari para cezasına çarptırılmasına neden olur. Garanti yükümlülüğünün sona erme halleri, garanti sözleşmesinin türüne ve içeriğine göre değişiklik gösterebilir.

İlamın icrası, son icra işlemi üzerinden 10 yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Ancak, aile ve şahsın hukukuna ilişkin ilamlar ile taşınmaz ve bunun aynına ilişkin ilamlar zaman aşımına uğramaz.

Vize ıslahında zamanaşımı kesilmez. Zamanaşımı, yalnızca dava dilekçesinin mahkemeye sunulması ile kesilir. Ancak, kısmi eda külli tespit davasında, ıslah talebinde bulunulan andan itibaren zamanaşımı kesilir.

Cinsel suçlarda zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belirli bir süre içinde dava açılmaması durumunda ceza davasının düşürülmesi anlamına gelir. Bazı cinsel suçlarda zamanaşımı süreleri: Basit cinsel saldırı: Ceza, 5 yıldan fazla olarak belirlendiği takdirde 15 yıl, 5 yıl olarak belirlendiği takdirde 8 yıldır. Nitelikli cinsel saldırı: Dava zamanaşımı süresi 20 yıldır. Çocuk istismarı: 8-15 yıl arasında değişir, nitelikli hallerde 16 yıl veya daha uzun olabilir. Reşit olmayanla ilişki: Basit halde 2-5 yıl, nitelikli hallerde 8-15 yıl arasında değişir. Zamanaşımının başlangıcı, genellikle suçun işlendiği tarih olarak kabul edilir, ancak mağdurun suçtan haberdar olduğu veya failin kimliğini öğrendiği tarihten itibaren de başlayabilir. Zamanaşımının durması veya yeniden başlaması gibi durumlar da mümkündür; örneğin, failin yurtdışına kaçması veya kimliğini gizlemesi halinde zamanaşımı durur, failin tekrar ülkeye dönmesi veya kimliğinin belirlenmesi durumunda süre yeniden başlar. Cinsel suçlarda zamanaşımı süreleri uzun olsa da, delillerin kaybolmaması ve mağdurun daha fazla travma yaşamaması için suçun en kısa sürede bildirilmesi önemlidir. Bu konuda daha fazla bilgi almak için bir avukata danışılması önerilir.

İftirada manevi tazminat zamanaşımı, mağdurun suçsuz olduğunun anlaşıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar. Türk Ceza Kanunu'na göre, iftira suçundan dolayı dava zamanaşımı, mağdurun isnat edilen fiili icra etmediğinin sabit olduğu tarihten itibaren başlar. Bu durumda, iftira suçu için belirlenen genel dava zamanaşımı süresi, nitelikli hal yoksa 8 yıl, nitelikli hal varsa 15 yıldır.

Hayır, ceza zamanaşımı ve cezai şart aynı şey değildir. Ceza zamanaşımı, mahkumiyet hükmünün kesinleşmesinden itibaren belli bir sürenin geçmesiyle cezanın infazından vazgeçilmesidir. Cezai şart ise, borçluyu sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmeye zorlamak için kararlaştırılan bir tür cezadır.

Evet, 20 yıl sonra borç tebligatı yapılabilir. Türk Borçlar Kanunu'na göre, kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça her alacak 10 yıllık zamanaşımına tabidir. Zamanaşımı süresinin dolmasıyla borç ortadan kalkar, ancak bu durum kimsenin borç zamanaşımına uğradı diye icra takibi başlatamayacağı anlamına gelmez.

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'na göre, çekte zaman aşımı süresi ibraz süresinin bitiminden itibaren 3 yıldır. İbraz süreleri ise şu şekildedir: Çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün. Düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay. Ödeneceği ülkeden başka bir ülkede düzenlenen çek, düzenlenme yeri ile ödeme yeri aynı kıtada ise bir ay, ayrı kıtalarda ise üç ay içinde muhataba ibraz edilmelidir. Bu süreler, çekte yazılı olan düzenlenme tarihinin ertesi günü başlar.

Zamanaşımı süresi dolduktan sonra icra takibi yapılamaz. Zamanaşımı süresi dolmuş bir alacak için: Alacaklı, borçluyu yasal olarak ödeme yapmaya zorlayamaz. Borçlu gönüllü olarak ödeme yaparsa bu ödeme geçerlidir. Alacaklının dava açma veya icra takibi başlatma hakkı sona erer. Ancak, aynı borç için yeni bir belge veya yeni bir borç ikrarı oluşmuşsa, yeni bir takip dosyası açılması mümkündür.

Bozma kararından sonra dava zamanaşımının nasıl hesaplanacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, Türk Ceza Kanunu'na (TCK) göre dava zamanaşımı ile ilgili bazı bilgiler şu şekildedir: Dava zamanaşımı süresi, suçun işlendiği günden itibaren işlemeye başlar. Süreler, suçun kanunda belirlenen cezasının üst sınırı dikkate alınarak hesaplanır. Zamanaşımının kesilmesi durumunda, süre en fazla yarısına kadar uzar. Aynı fiilden dolayı tekrar yargılama gerekiyorsa, zamanaşımı süresi yeni suç vasfına göre hesaplanır. Dava zamanaşımı hesaplaması ve diğer hukuki konularda bir avukattan destek alınması önerilir.

İhtiyari konut sigortası zamanaşımı, Türk Ticaret Kanunu'nun 1420/1. maddesine göre, alacağın muaccel olduğu tarihten itibaren iki yıl sonra başlar. Ayrıca, sigorta tazminatına ve sigorta bedeline ilişkin istemler, her durumda rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı yıl içinde zamanaşımına uğrar. Zamanaşımının başlangıcı, talebin kanun gereği muacceliyet kazanacağı tarihe göre belirlenir.

Haksız tutuklamada zamanaşımı, hak düşürücü süreye tabidir ve şu şekilde hesaplanır: 3 aylık başvuru süresi: Haksız tutuklamaya dair kararın kesinleşmesini takiben 3 ay içinde tazminat davası açılmalıdır. 1 yıllık genel süre: Her halde kararın kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde dava açılmalıdır. Bu süreler içinde dava açılmazsa, tazminat davası usul yönünden reddedilir.

Evet, katılma alacak davasında zamanaşımı vardır. Katılma alacağı, katkı payı alacağı ve değer artış payı alacağı davalarında zamanaşımı süresi, boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren 10 yıldır. Zamanaşımı süresinin başlaması için öncelikle mal rejiminin sona ermesi gerekir. Türk Medeni Kanunu'nda katılma alacağına özgü bir zamanaşımı süresi öngörülmemiştir.

Türk Ceza Kanunu'na göre ceza dava zamanaşımı süreleri: Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda: 30 yıl. Müebbet hapis cezasını gerektiren suçlarda: 25 yıl. 20 yıldan aşağı olmamak üzere hapis cezasını gerektiren suçlarda: 20 yıl. 5 yıldan fazla ve 20 yıldan az hapis cezasını gerektiren suçlarda: 15 yıl. 5 yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlarda: 8 yıl. Bu süreler, suçun işlendiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Bazı istisnai durumlar: Fiili işlediği sırada 12 yaşını doldurmuş olup da 15 yaşını doldurmamış olanlar hakkında süreler yarı yarıya, 15 yaşını doldurmuş olup da 18 yaşını doldurmamış olanlar hakkında ise üçte iki oranında kısaltılır. Soykırım ve insanlığa karşı suçlarda zamanaşımı işlemez. Yurtdışında işlenen bazı suçlarda da zamanaşımı uygulanmaz.

Tebligat göndermeme zaman aşımı, usulsüz tebligat nedeniyle takip kesinleşmediği sürece işlemeye devam eder. Bir tebligatın usulsüz olduğunu tespit talebiyle bir tespit davası açılamaz. Zaman aşımı süresinin ne zaman başlayacağına dair daha kesin bir bilgi için bir avukata danışılması önerilir.

Hakaret suçu için şikayet süresi 8 yıldır.

Zamanaşımı nedeniyle icranın geri bırakılması, borçlunun icra mahkemesine başvurmasıyla mümkündür. Bunun için: 1. Başvuru: Borçlu, zamanaşımı iddiasını içeren bir dilekçeyle icra mahkemesine başvurur. 2. İspat: Borçlu, zamanaşımı iddiasını herhangi bir belgeye dayandırmak zorunda değildir; zira ilam veya ilam niteliğindeki belgenin zamanaşımına uğradığı, ilgili evraktan kolaylıkla belirlenebilir. 3. Karar: İcra mahkemesi, borçlunun iddialarını değerlendirir ve icranın geri bırakılmasına veya takibin devamına karar verir. Önemli noktalar: Zamanaşımı nedeniyle icranın geri bırakılması talebi, icra emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içinde yapılmalıdır; aksi takdirde talep reddedilir. Alacaklı, icra takibini durduran icranın geri bırakılması kararına karşı, yedi gün içinde genel mahkemede dava açarak bu kararı kaldırabilir.

Olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı dava dilekçesi, asliye hukuk mahkemesine verilir. Görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesi, yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Dava, hazineye ve ilgili kamu tüzel kişilerine veya varsa tapuda malik gözüken kişinin mirasçılarına karşı açılır.

Hizmet tespit davasında zamanaşımını (hak düşürücü süre) durduran istisnalar şunlardır: İşçinin memurluğa geçişi. Müfettiş raporları. Primlerin icra yoluyla tahsili. Kesinleşmiş yargı kararları. Bu durumların varlığı halinde, hizmet tespit davasında 5 senelik hak düşürücü süre işlemez ve her zaman açılabilir.

Evet, soybağının reddi davasında zamanaşımı vardır. Koca için: Doğumu ve baba olmadığını veya annenin gebe kaldığı sırada başka bir erkekle cinsel ilişkide bulunduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl içinde dava açmak zorundadır. Çocuk için: Ergin olduğu tarihten başlayarak en geç bir yıl içinde dava açmak zorundadır. Diğer ilgililer için: Kocanın ölmesi, gaipliğine karar verilmesi veya sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi gibi durumların öğrenilmesinden başlayarak bir yıl içinde dava açabilirler. Gecikme haklı bir sebebe dayanıyorsa, bu süre sebebin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar.