Uygarlıklar

5. sınıf sosyal bilgiler dersinde ele alınan bazı uygarlıklar şunlardır: Anadolu Uygarlıkları: Hititler: İlk yazılı antlaşma olan Kadeş Antlaşması'nı imzalamışlardır. Frigler: Fibula adı verilen çengelli iğneyi yapmışlardır. Lidyalılar: Parayı icat etmiş ve Kral Yolu'nu yapmışlardır. Urartular: Taş işçiliğinde gelişmiş, Şamran Kanalı'nı yapmışlardır. İyonyalılar: Artemis Tapınağı'nı inşa etmiş, Tales, Pisagor, Hipokrat gibi bilim insanlarını yetiştirmişlerdir. Mezopotamya Uygarlıkları: Sümerler: Yazıyı bulmuş, zigguratlar inşa etmiş ve ay yılı takvimini yapmışlardır. Asurlular: Anadolu'ya yazıyı getirmiş ve dünyanın ilk kütüphanesini kurmuşlardır. Babilliler: Hammurabi Kanunları'nı yapmışlardır.

İlk altının hangi uygarlıkta bulunduğuna dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, altının ilk olarak MÖ 4000 civarında Doğu Avrupa’da bulunan kültürler tarafından dekoratif nesneler yapmak için kullanıldığı bilinmektedir. Ayrıca, MÖ 3000'de Sümer uygarlığında altın kullanılarak çeşitli ve sofistike stillerle takılar yapıldığı da bilinmektedir. Altının ilk bulunduğu yer olarak kesin bir uygarlık belirtmek mümkün değildir, çünkü altın doğada saf halde ve dünyanın çeşitli bölgelerinde yüzeyde bulunabilmektedir.

Kavak halkının kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Oğuz Boyları: Kavak ve çevresinde yerleşme, genellikle doğal yol boyları, kavşak noktaları, ırmak kenarları ve verimli tarım alanlarının bulunduğu dağ eteklerinde gerçekleşmiştir. Göçebe Kavimler: Bölgede ilk olarak göçebe bir kavim olan Gaşkalar yaşamıştır. Türkmen Boyları: 12. yüzyılda Moğol istilası sonucu Anadolu'ya gelen Türkmenler, bir uç (sınır) şehri olan Samsun ve Kavak çevresine yerleştirilmiştir. Diğer Topluluklar: 19. yüzyılda Kırım Türkleri, Kafkas Türkleri, Çerkes, Abhazya, Laz kökenli Kafkas toplumları ve Balkanlar'dan Arnavut halkı Kavak ve çevresine yerleşmiştir.

İlk Meclis, Türkiye Cumhuriyeti'ne aittir. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 23 Nisan 1920'de Mustafa Kemal Paşa önderliğinde Ankara'da açılmıştır.

Anadolu ve Mezopotamya uygarlıkları ile ilgili test sorularına aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: wordwall.net sitesinde "Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları" başlıklı bir test bulunmaktadır. sosyalciniz.net sitesinde Anadolu ve Mezopotamya Uygarlıkları Konu Kazanım Testi yer almaktadır. sosyalbilgiler.biz sitesinde Anadolu-Mezopotamya Tarama Testi PDF dosyası mevcuttur. quizlet.com sitesinde "Anadolu Uygarlıklar (FİLHU) ve Mezopotamya Uygarlıkları (BAS) Test" başlıklı bir set bulunmaktadır. testkolik.com sitesinde 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Uygarlıkları Öğreniyorum testleri yer almaktadır.

"Barbar Kuzeyliler: Cermenler" belgeseli, Cermen uygarlığını anlatmaktadır. Ayrıca, "Kuzeyliler: Bir Viking Efsanesi" filmi de bir grup Viking'in hikayesini anlatmaktadır.

Hititler, Tunç Çağı'nda Anadolu, Levant ve Kıbrıs'ta varlık göstermiş bir halktır. Hititler, aynı zamanda Etiler olarak da anılmıştır.

Siverek, tarih boyunca birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Bunlar arasında Sümerler, Akadlar, Babiller, Hititler, Asurlular, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Araplar bulunmaktadır. Siverek'in hangi uygarlığa ait olduğunu belirlemek için tek bir yanıt vermek mümkün değildir, çünkü şehir, tarih boyunca farklı medeniyetlerin etkisi altında kalmıştır.

Mezopotamya uygarlıkları, tarih boyunca farklı dönemlerde hüküm sürmüştür. İşte bazı önemli uygarlıkların süreleri: Sümerler: M.Ö. 4000-2350 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Akadlar: M.Ö. 2350-2150 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Asur Krallığı: M.Ö. 2000-609 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Babiller: M.Ö. 1894-1595 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Kassitler: M.Ö. 1595-1347 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Hurriler: M.Ö. 1500-1274 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Yeni Babil İmparatorluğu: M.Ö. 609-539 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Ahameniş İmparatorluğu: M.Ö. 538-330 yılları arasında hüküm sürmüşlerdir. Bu süreler, her bir uygarlığın Mezopotamya'da etkili olduğu dönemleri kapsamaktadır. Toplam süre, yaklaşık M.Ö. 4000'den M.Ö. 330'a kadar olan dönemi kapsar ve bu da yaklaşık 3700 yıl sürer.

Kelteminar kültürü, Neolitik arkeolojik bir kültür olarak kabul edilir. Bu kültür, MÖ 5500 ile MÖ 3500 yılları arasında, Amuderya deltası, Zarafşan Nehri, Karakum Çölü ve Kızılkum Çölü civarında, günümüzde Kazakistan, Özbekistan ve Türkmenistan topraklarında varlık sürdürmüştür. Bazı bilim insanları, Kelteminar kültürünün Pit–Comb Ware kültürüne akraba olduğunu ve bir erken Fin-Ugor kavmi olarak sınıflandırılması gerektiğini düşünmektedir.

Çikolatayı ilk kimin bulduğu kesin olarak bilinmemektedir, ancak çikolatanın geçmişi 4000 yıl öncesine dayanmaktadır. Çikolatanın ilk kez Meksika topraklarında içecek şeklinde kullanıldığı düşünülmektedir. Çikolatanın Amerika’dan Avrupa’ya, oradan da dünyaya yayılması ise İspanyol kaşif Hernan Cortes sayesinde olmuştur.

Sinop'ta yaşamış bazı uygarlıklar: Akalar. Gaskalar. Frigler. Lidya. Pontus Krallığı. Roma. Ayrıca, Sinop'ta Helen Kolonizasyonu M.Ö. 700 civarında başlamış, ancak en eski arkeolojik bulgular M.Ö. 600 civarına tarihlenen bir mezarlığa dayanmaktadır.

Anadolu uygarlıklarının bazı ortak özellikleri: Kültürel etkileşim: Anadolu, Doğu ve Batı uygarlıklarının birbirini etkilemesini sağlamış ve bu durum, Anadolu uygarlıklarının gelişimini hızlandırmıştır. Tarih yazıcılığı: Bazı Anadolu uygarlıkları, tarih yazıcılığına önemli katkılarda bulunmuştur. Örneğin, Hititler, Anal adı verilen yıllıklara dönemlerine ait olayları yazdırmışlardır. Ekonomik ve ticari faaliyetler: Anadolu uygarlıkları, ticaret ve ekonomide önemli rol oynamışlardır. Lidyalılar, tarihte ilk madeni parayı kullanmışlardır. Sanat ve zanaatlar: Anadolu uygarlıkları, sanat ve zanaatta ileri seviyedeydiler. Frigler, taş işçiliğinde ve kaya anıtları yapımında; Urartular, madencilik ve taş işlemeciliğinde ustaydılar. Dini inançlar: Çoğu Anadolu uygarlığı, çok tanrılı bir inanç sistemine sahipti ve tanrıları genellikle doğa olayları veya tarımla ilişkilendirilirdi. Bazı Anadolu uygarlıkları ve özellikleri: Hititler: M.Ö. 1600-1200 yılları arasında büyük bir imparatorluk kurmuşlardır. Frigler: M.Ö. 12. yüzyıldan itibaren Orta Anadolu'da varlık göstermişlerdir. Lidyalılar: M.Ö. 7. yüzyılda Batı Anadolu'da güçlü bir krallık kurmuşlardır. Urartular: M.Ö. 9. yüzyıldan itibaren Doğu Anadolu'da varlık göstermişlerdir.

Tarihte bilinen ilk yazılı kanunlar, Sümer uygarlığına aittir. M.Ö. 2375 yılında, Sümer Kralı Lagaş Urukagina tarafından ilan edilen bu kanunlar, aynı zamanda tarihteki ilk sosyal reform olarak kabul edilir.

Tarihte ilk saat, Antik Mısır uygarlığına aittir. Mısırlılar, yaklaşık M.Ö. 1500 yıllarına dayanan "gölge saatleri" olarak bilinen ilkel güneş saatlerini kullanmışlardır.

Likya Uygarlığı, Anadolu'nun güneybatısında, Teke Yarımadası'nda yer almaktaydı. Sınırları: Batıda: Dalaman Çayı. Doğuda: Kemer. Kuzeyde: Burdur'un Gölhisar ilçesi. Likya, günümüzde Antalya, Muğla, Denizli ve Burdur illerinin bazı kısımlarını kapsıyordu.

Eğriboz Adası'nda yaşamış bazı topluluklar: Antik Yunanlılar. Venedikliler. Osmanlı Türkleri. Hıristiyanlar. 1830'da Yunanistan'ın bağımsızlığının kazanmasıyla Eğriboz, Yunanistan'ın bir parçası haline gelmiştir.

Ay takvimini ilk kullanan uygarlık Sümerler olarak kabul edilir. Sümer-Babil aylarında her yeni ay, yeni ayın gökyüzünde göründüğü gün başlardı. Daha sonra, Yunan astronomlar Ay yılını Güneş yılına uyarlayan düzenlemeler yapmış, Roma Cumhuriyeti takvimi ise muhtemelen Yunan Ay takvimini temel almıştır.

Maya uygarlığının yok oluşunu konu alan bazı belgeseller şunlardır: National Geographic'in "Mayaların Yükselişi ve Düşüşü". BeinConnect'te yer alan "Antik Kıyametler: Maya Uygarlığı". Ayrıca, BBC News Türkçe'de 2016 yılında yayımlanan "2000 yıllık Maya medeniyeti nasıl yıkıldı?" başlıklı makale de bu konuyu ele almaktadır.

Sayılar için kullanılan sembollerin kimler tarafından ve ne zaman bulunduğuna dair bazı bilgiler şu şekildedir: Toplama işareti (+). Çıkarma işareti (-). Çarpma işareti (x). Bölme işareti (÷). Eşittir işareti (=). Karekök işareti (√). Sonsuzluk işareti (∞). Pi sembolü (π). Farklı uygarlıkların sayı sembolleri ve stilleri, kendi coğrafi koşulları, kültürel yapıları, ekonomik ihtiyaçları ve felsefi yaklaşımları doğrultusunda geliştirilmiştir.