Sümerler

Sümerler, farklı dönemlerde çeşitli nedenlerle yok olmuştur. Akadlar: MÖ 2350'de Sargon, Sümer şehir devletlerini fethederek ilk Mezopotamya İmparatorluğu'nu kurmuş ve Sümerleri egemenliği altına almıştır. Gutiler: MÖ 2141-2050 yılları arasında Gutiler, Sümer'de yabancı bir hanedanlık kurarak egemen olmuşlardır. Ekolojik nedenler: Yüksek buharlaşma ve kötü drenaj nedeniyle toprakta biriken tuzlar tarımsal verimi düşürmüş, bu da Sümerlerin zayıflamasına yol açmıştır. İklim felaketi: 4200 yıl önce yaşanan güçlü kuraklık ve kum fırtınaları, Sümer uygarlığının dağılmasına neden olmuştur. Sümerler, bu faktörlerin etkisiyle MÖ 2000'li yıllarda bağımsız kimliklerini kaybetmişlerdir.

Evet, tekerleği Sümerler icat etmiştir. Tekerleğin ilk örnekleri, M.Ö. 3000-2500 yıllarına tarihlenen Mezopotamya'daki kazılarda bulunmuştur. Sümerler, tekerleği önce yük taşımacılığında kullanmış, ardından savaş arabalarında devrim yaratan bir unsur haline getirmişlerdir.

Bir saatin 60 dakika olmasının nedeni, antik medeniyetlerin zamanı ölçmek için 12'lik ve 60'lık sayı sistemlerini kullanmasıdır. Bu sistemlerin tercih edilmesinin bazı nedenleri: Pratiklik: 60, ilk altı sayma sayısının yanı sıra 10, 12, 15, 20 ve 30'un katıdır, bu da hesaplamalarda kolaylık sağlar. Sümer etkisi: Sümerler, tekrarlayan basamaklı kesirlerden kaçınmak için 60'lık sistemi kullanmışlardır. Parmak sayımı: Bir eldeki parmak boğumları, saymada 12'ye kadar ulaşmayı mümkün kılar. Yunan gökbilimci Hipparchus, günü 24 saate bölmeyi önermiş, ancak bu sistem yaygın olarak kabul görmemiştir.

Sayıların ilk ne zaman bulunduğuna dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, sayıların tarihçesi insanlık tarihinin en eski dönemlerine kadar uzanır. Sayıların bulunuşuyla ilgili bazı önemli kilometre taşları: MÖ 20.000: Afrika'da bulunan Ishango kemikleri, insanların çentikleme yöntemiyle sayma yaptıklarını gösteren erken dönem matematiksel delillerdir. MÖ 4000-3000: Mezopotamya'da Sümerler, ilk gelişmiş sayı sistemlerinden birini geliştirdi. MÖ 3000-2000: Mısır'da kendi sayı sistemleri vardı. MÖ 3. yüzyıl: Hindistan'da sıfır kavramı ilk kez kullanılmaya başlandı. Sayıların resmi yazı sistemlerinin ortaya çıkmasından çok önce, basit kemik işaretleriyle kaydedildiği düşünülmektedir.

El yazısını Sümerler bulmuştur. Sümerler, çivi yazısını geliştirerek el yazısına dönüştürmüşlerdir.

Akad İmparatorluğu, MÖ 2154 yılında Gutiler tarafından ortadan kaldırılmıştır. Bazı tarihçiler, Akadların çöküşünü sadece Gutilerin istilalarına değil, aynı zamanda iklim değişikliğine de bağlamaktadır.

Tarihte bilinen ilk takvim, M.Ö. 8.000 yılına kadar uzanan köklere sahiptir. Daha eski bir takvim örneği ise Fransa ve Almanya'da bulunan 32.000 yıllık mağara resimleridir. Ancak, ilk sistematik takvimler yazının icadından sonra ortaya çıkmıştır.

İlk rakamlar, Sümerler tarafından bulunmuştur. MÖ 3500’de, avuç içi büyüklüğünde yassı kil tabletler üzerine çizilen ve sayısı ile malzeme cinsini belirleyen işaretler geliştirmişlerdir. Sümerlerin bu rakamları daha sonra Mısırlılar geliştirmiş, Yunanlar ve İbraniler ise bu alanda çalışmalar yaparak sayı sistemini daha da ilerletmişlerdir.

Karasabanı Sümerler icat etmiştir.

Yönetim düşüncesinin ortaya çıkışı, M.Ö. 5000 yıllarına, Sümerlere kadar uzanır. Yönetimin genel hatlarıyla bir bilim olarak incelenmesi ise 18. yüzyıldan itibaren başlamıştır.

Sümerler, gıda kaynaklarının kaydını tutmak amacıyla yazıyı bulmuşlardır. MÖ 3500 civarında, tapınak hesaplarının organizasyonuyla birlikte gelişen yazı, zamanla Akadça'ya da uyarlanmıştır. Sümerler, tarihte bilinen ilk yazılı metinler olan çivi yazılarını, sivri aletlerle kil tabletler üzerine işlemişlerdir.

Milattan önceki dönemi ilk olarak Hıristiyan keşiş Dionysius Exiguus (Küçük Dennis) bulmuştur. Bu sistem, Jülyen ve Gregoryen takvimlerinin standartlaştırılmasıyla yayılmıştır.

Evet, Sümerler ve Akadlar Mezopotamya'nın ilk devletlerindendir. Sümerler, M.Ö. 4. binyılın sonlarına doğru Mezopotamya'da ortaya çıkan ilk bilinen medeniyettir. Akadlar, M.Ö. 24. yüzyılda Sargon tarafından kurulan ilk büyük imparatorluğun temelini atmıştır.

Dünya'nın ilk tarihi, 4,6 milyar yıl öncesine dayanmaktadır. Dünya, 4,6 milyar yıl önce toz ve kaya parçalarının birleşmesiyle oluşmuştur. Daha sonra, 3,8 milyar yıl önce, mineral meteorların getirdiği su ile Dünya sularla kaplanmıştır. 3,5 milyar yıl önce, sığ sularda ilk bakteri dağları oluşmuş ve bu bakteriler fotosentez yaparak oksijen üretmeye başlamıştır. Bu olaylar, Dünya'nın ilk tarihsel süreçlerinden bazılarıdır.

Takvimin kim tarafından kurulduğu kesin olarak bilinmemektedir, ancak tarih boyunca birçok uygarlık ve toplum kendi özel ihtiyaçlarına uygun takvimler geliştirmiştir. Bazı takvimlerin kurucusuna dair bilgiler: Jülyen Takvimi: M.Ö. 46 yılında Jül Sezar tarafından oluşturulmuştur. Celali Takvimi: Büyük Selçuklu hükümdarı I. Melikşah'ın isteği üzerine İranlı matematikçi ve gökbilimci Ömer Hayyam liderliğinde bir ekip tarafından 1079 yılında kurulmuştur. Rumi Takvim: Osmanlı Devleti'nde başdeftardar olan Hasan Paşa tarafından 1677 yılında geliştirilmiş, 1840 yılında yürürlüğe girmiştir. Modern takvimlerin temeli ise 8. yüzyılda atılmış ve M.Ö. 46 yılında Jül Sezar tarafından kullanıma sokulan Jülyen takvimine dönüşmüştür.

Sümerler'in en güçlü tanrısı olarak An (veya Anu) kabul edilir. An, "Tanrıların Babası" olarak da anılır ve gökyüzü tanrısı olarak kabul edilir. Diğer güçlü Sümer tanrıları arasında Enlil, Enki ve İnanna da bulunur.

Mezopotamya'da kurulan ilk üç devlet şunlardır: 1. Sümerler. 2. Akadlar. 3. Babiller.

Sümerlerin ilk alfabesi, çivi yazısıdır. Çivi yazısı, M.Ö. 3500 civarında, yani günümüzden yaklaşık 5500 yıl önce, Mezopotamya’da Sümerler tarafından geliştirilmiştir. Çivi yazısı, bir olayı veya nesneyi anlatmak üzere resmedilen şekillerden oluşur ve bugünkü anlamı ile ses ve heceleri temsil eden bir alfabe yapısına sahip değildir.

Çivi yazısını ilk bulanlar Sümerler olarak kabul edilir. MÖ 3500 yıllarında Mezopotamya'da yaşayan Sümerler, kil tabletler üzerine resimler veya harf görevi gören semboller kullanarak yazıyı geliştirmişlerdir.

Sümerler, M.Ö. 4000-2000 yılları arasında Irak'ın güneyinde (Güney Mezopotamya) yerleşik hayata geçmiş bir uygarlıktır. Bazı özellikleri: Şehir devletleri: Kentlerden oluşan devletleri, surlarla çevrili idi. Toplumsal yapı: Din adamları ve askerlerin birinci, halkın ikinci, kölelerin ise üçüncü sınıfı oluşturduğu bir hiyerarşiye sahipti. Yönetim: Başlangıçta demokratik bir yapıdayken, savaşlar güçlü liderler gerektirmiş ve krallık sistemi ortaya çıkmıştır. Bilim ve teknoloji: Çivi yazısını icat etmişler, matematik ve geometrinin temellerini atmışlardır. Kültür: Gılgamış Destanı, Yaratılış Destanı ve Tufan Hikayesi gibi önemli edebi eserler bırakmışlardır. Din: Çok tanrılı bir inanca sahip olup, tapınaklarına ziggurat denirdi. Sümerler, sonraki medeniyetler üzerinde derin bir etki bırakmış ve Mezopotamya'nın tarihini şekillendiren bir temel oluşturmuştur.