Frigler

Türkiye'nin en büyük medeniyeti olarak değerlendirilebilecek tek bir uygarlık yoktur, çünkü Anadolu'da birçok önemli medeniyet yaşamıştır. Bunlardan bazıları şunlardır: Hititler. Frigler. Lidyalılar. İyonlar. Urartular.

Fibula, Frigler uygarlığına aittir.

Anadolu'da yaşamış beş önemli uygarlık ve özellikleri şunlardır: 1. Hititler: M.Ö. 1700'lerde Kızılırmak yayı çevresinde kurulmuşlardır. 2. Frigler: M.Ö. 1200'lerde Batı Anadolu'ya göç etmişlerdir. 3. Lidyalılar: M.Ö. 1200'lerde Manisa-Salihli civarında ortaya çıkmışlardır. 4. Urartular: M.Ö. 9. yüzyılda Van Gölü çevresinde kurulmuşlardır. 5. İyonyalılar: Batı Anadolu'da, Efes, Milet, Foça, Bodrum ve İzmir gibi şehir devletlerinde yaşamışlardır.

Dört büyük Anadolu medeniyeti şunlardır: 1. Hititler: Kızılırmak yayı çevresinde kurulmuş, başkenti Hattuşa'dır. 2. Frigler: Başkentleri Gordion'dur, tarımla uğraştıklarından yasalarında tarımla ilgili ağır cezalar vardır. 3. Lidyalılar: Başkentleri Sardes'tir, tarihteki ilk parayı kullanmışlardır. 4. Urartular: Başkentleri Tuşpa'dır, Van Kalesi'nin yanında su kanalları ve mezar odaları inşa etmişlerdir.

Gordion'da tarih boyunca çeşitli medeniyetler ve krallıklar yaşamıştır. Başlıca yaşayanlar: 1. Frigler: Gordion, Frig uygarlığının başkenti olarak bilinir ve MÖ 9. yüzyıldan 7. yüzyıla kadar Frigler tarafından yönetilmiştir. 2. Kimmerler: MÖ 7. yüzyılın başında Gordion'a saldırmış ve şehri uzun süre işgal etmişlerdir. 3. Persler: Gordion, Pers istilasına uğramış ve bu dönemde Pers egemenliğinde kalmıştır. 4. Lidyalılar: MÖ 6. yüzyılda Gordion'da bir askeri garnizon kurmuşlardır. Ayrıca, Gordion'da Kral Midas gibi tarihi kişilikler de yaşamıştır.

Ankara'da binlerce yıl önce yaşamış bazı medeniyetler şunlardır: 1. Hititler: MÖ 1660 ile MÖ 1190 yılları arasında Ankara ve çevresinde hüküm sürmüşlerdir. 2. Frigler: MÖ 8. yüzyılda Ankara'ya "Ancyra" adını vermiş ve bu bölgede yaşamışlardır. 3. Lidyalılar: MÖ 7. yüzyılda Ankara'da önemli bir yerleşim kurmuşlardır. 4. Persler: MÖ 547 yılından itibaren Ankara'yı ele geçirmiş ve bölgeyi satraplık haline getirmişlerdir. Ayrıca, Galatlar ve Roma İmparatorluğu da Ankara'da binlerce yıl önce yaşamış diğer medeniyetler arasındadır.

Frigler, heykellerinde hayvanları baş tanrıça Kibele'yi ve kendi yaratıcı güçlerinin ürünü olan kült anıtlarını temsil etmek için hayvan şeklinde yapmışlardır. Ayrıca, Anadolu'da tarih öncesi çağlardan beri var olan ana tanrıça inancının bir yansıması olarak da hayvan figürlerine yer vermişlerdir.

Gordion ve Hattuşaş farklı uygarlıklara aittir: - Gordion, Frig uygarlığına aittir ve MÖ 1. binin erken dönemlerinde Orta Anadolu'da Friglerin politik ve kültürel başkenti olarak bilinir. - Hattuşaş ise Hitit uygarlığının başkentidir ve Çorum'un 82 kilometre güneybatısındaki Boğazköy'de yer alır.

Kral Tepesi'nde yaşamış olan medeniyetler arasında Hititler ve Frigler bulunmaktadır.

Friglerde bitkisel motifler, yaşam ağacı veya yaşam otu olarak adlandırılan bitkilerle ilişkilendirilmiştir. Diğer bitkisel motifler arasında şunlar yer alır: Lotus. Palmet. Çalı.

Anadolu'ya ilk yerleşen topluluklar arasında Hititler ve Frigler öne çıkmaktadır. Bunun yanı sıra, Abbasiler tarafından Türkistan ve Horasan'dan getirilen Türkler de VIII. yüzyıldan itibaren Anadolu'nun sınır bölgelerine yerleştirilmiştir.

Eskişehir şehri, M.Ö. 1200 yılından sonra Frigler tarafından kurulmuştur.

Friglerin kurucusu olarak kabul edilen kişi, Gordios'tur.

Anadolu Uygarlıkları ve özellikleri şunlardır: 1. Hititler: - Başkent: Hattuşaş (Çorum-Boğazköy). - Ekonomi: Tarım ve hayvancılığa dayalıydı. - Yönetim: Krallar tarafından yönetilirdi, Pankuş adı verilen meclis krala yardımcı olurdu. - Din: Çok tanrılı inanç sistemi vardı. - Önemli Eserler: Anal adı verilen yıllıklar ve çeşitli toprak kaplar. 2. Frigler: - Başkent: Gordion (Ankara Polatlı). - Ekonomi: Tarım ve hayvancılıkla ekonomik hayat sağlanırdı. - Hukuk: Tarımın korunması için öküz kesene veya saban kırana idam cezası gibi ağır cezalar uygulanırdı. - Sanat: Tapates adı verilen kilimler ve fibula denilen çengelli iğneler üretirlerdi. 3. Lidyalılar: - Başkent: Sard (Manisa-Salihli). - Ticaret: Parayı icat ettiler ve Kral Yolu'nu yaparak ticareti geliştirdiler. - Ordu: Orduda paralı askerler kullandılar. 4. Urartular: - Başkent: Tuşpa (Van). - Ekonomi: Tarım ve hayvancılıkla uğraşırlardı, sulama kanalları ve barajlar yaptılar. - Sanat: İşlemecilik, oymacılık ve kabartma gibi el sanatları gelişmişti. 5. İyonlar: - Şehir Devletleri: Efes, Milet, Foça gibi şehir devletlerinden oluşurdu. - Ekonomi: Ticarette ve denizkoloniciliğinde ileriydiler. - Bilim ve Felsefe: Tales, Hipokrat, Heredot gibi önemli bilim insanları yetişti.

Frigler, Fenike alfabesini kullanmışlardır.

Büyük tümülüs, Frigler uygarlığına aittir.

Frigler, M.Ö. 1200'lü yıllarda Güneydoğu Avrupa'dan büyük bir göç dalgası sonucu Anadolu'ya geldiler.

Ankaralıların kökeni, tarih öncesi çağlara kadar uzanan ve çeşitli medeniyetlerin hüküm sürdüğü Ankara topraklarına dayanmaktadır. Şehrin ilk önemli yerleşiminin Frigler döneminde kurulduğu tahmin edilmektedir. Daha sonraki dönemlerde Ankara, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular, Osmanlılar ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından yönetilmiştir.

Friglerin en önemli heykellerinden biri, Yazılıkaya'daki Midas Anıtı olarak da bilinen Yazılıkaya Heykeli'dir.

Frig uygarlığının yok olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Kimmer İstilaları: MÖ 8. yüzyılın sonlarında Kimmerlerin Anadolu'ya saldırıları, Frig Krallığı'nın büyük bir darbe almasına ve Kral Midas'ın intihar etmesine yol açtı. 2. Asur ve Lidya Baskısı: Asurlular ve Lidyalıların baskısı, Friglerin siyasi ve askeri gücünü zayıflattı. 3. İç Siyasi İstikrarsızlık: İç karışıklıklar ve bölgesel güçlerin birbirine karşı çekişmeleri, merkezi otoritenin zayıflamasına neden oldu. Bu faktörler bir araya gelerek Frig uygarlığının çöküşünü hızlandırdı ve MÖ 6. yüzyılda Pers İmparatorluğu'nun egemenliği altına girmesine yol açtı.