Sorumluluk

Akıl ve sorumluluk ilişkisi şu şekilde açıklanabilir: Akıl, sorumluluğun temelini oluşturur. Akıl yetersizliği durumunda sorumluluk azalır veya ortadan kalkar. Herkes, aklı nispetinde sorumlu olur. Allah, kimseye gücünün yettiğinden fazlasını yüklemez. Bu konuda bazı ayetler şu şekildedir: "Her insanın sorumluluğunu omuzuna yükledik. Kıyamet gününde insana, açılmış vaziyette önüne konulacak olan bir kitap çıkaracağız" (İsrâ 13). "Allah sizin için kolaylık ister, güçlük istemez" (Bakara 185). "Ey Rabbimiz, bize gücümüzün yetmediği işleri yükleme!" (Bakara 286).

İnsanın temel sorumlulukları şunlardır: 1. Toplumun Genel Refahını Artırmak: Bireylerin toplumun genel refahını artırmaya ve diğer bireylerin yaşamını kolaylaştırmaya katkıda bulunmaları. 2. Hukukun Uygulanmasını Sağlamak: Bireylerin hukukun uygulanmasını sağlamak ve diğer bireylerin hak ve özgürlüklerini korumaya katkıda bulunmaları. 3. Dünya Çevresini Koruma: Bireylerin dünya çevresini korumaya ve gelecek nesillerin yaşamını kolaylaştırmaya katkıda bulunmaları. 4. Eğitim ve Kültür: Bireylerin eğitim ve kültürü geliştirmeye ve diğer bireylerin yaşamını zenginleştirmeye katkıda bulunmaları. 5. Kendine Karşı Sorumluluklar: Bireylerin kendini geliştirmesi, sağlıklı beslenmesi, düzenli egzersiz yapması gibi kişisel sorumlulukları.

Otobüste engelli bir yolcuya zarar gelmesi durumunda, taşıyıcı firma sorumlu tutulabilir. Taşıyıcı firma, yolcuların güvenliğini ve konforunu sağlamakla yükümlüdür ve bu yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde tazminat ödemekle yükümlü olabilir.

TCK madde 97 ve 98 koruma, gözetim, yardım veya bildirim yükümlülüğünün ihlali ile ilgilidir. TCK madde 97 iki fıkradan oluşur: 1. Fıkra 1: Yaşı veya hastalığı dolayısıyla kendini idare edemeyecek durumda olan ve bu nedenle koruma ve gözetim yükümlülüğü altında bulunan bir kimseyi kendi haline terk eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 2. Fıkra 2: Terk dolayısıyla mağdur bir hastalığa yakalanmış, yaralanmış veya ölmüşse, neticesi sebebiyle ağırlaşmış suç hükümlerine göre cezaya hükmolunur. TCK madde 98 de iki fıkradan oluşur: 1. Fıkra 1: Yaşı, hastalığı veya yaralanması dolayısıyla ya da başka herhangi bir nedenle kendini idare edemeyecek durumda olan kimseye hal ve koşulların elverdiği ölçüde yardım etmeyen ya da durumu derhal ilgili makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. 2. Fıkra 2: Yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi dolayısıyla kişinin ölmesi durumunda, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

Zincirleme kazada hasarı, zarara neden olan kişilerin ortaklaşa ve zincirleme sorumluluğu gereği, her biri zararın tamamından ödemekle yükümlüdür.

İşverenin ve üçüncü kişilerin sorumluluklarının belirlenmesi, iş hukuku çerçevesinde belirli yasal düzenlemelere göre yapılır. İşverenin sorumlulukları şunlardır: 1. İşçi seçme ve yönetme hakkı: İşveren, işyerinde çalışacak işçileri seçme ve iş düzenini yönetme hakkına sahiptir. 2. Ücret ödeme yükümlülüğü: İşveren, işçiye adil ve zamanında ücret ödemek zorundadır. 3. İş sağlığı ve güvenliği: İşveren, işçilerin güvenli ve sağlıklı bir ortamda çalışmalarını sağlamak için gerekli tüm tedbirleri almak zorundadır. 4. Eşit davranma yükümlülüğü: İşveren, işçilere cinsiyet, din, dil, ırk, yaş gibi farklılıklarına bakılmaksızın eşit muamele etmelidir. 5. Sosyal güvenlik yükümlülüğü: İşveren, işçilerin sosyal güvenlik primlerini düzenli olarak ödemek zorundadır. Üçüncü kişilerin sorumluluğu ise, iş kazası veya meslek hastalığı durumunda işverenin sorumluluğunun bir parçasıdır. Bu durumda, işverenin sorumluluğu şu şekilde belirlenir: 1. Kusur sorumluluğu: İş kazası veya meslek hastalığı, işverenin kastı veya iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, işveren sorumlu tutulur. 2. Kaçınılmazlık ilkesi: Olayın meydana geldiği tarihte geçerli bilimsel ve teknik kurallar gereğince alınacak tüm önlemlere rağmen kaza veya hastalık meydana gelmişse, işveren sorumluluktan kurtulabilir.

Müşterek ve müteselsil sorumluluğu alacaklı kişi belirler. Bu durumda, alacaklı kişi borcun tamamı için borçlular arasından seçtiği bir tanesine müracaat edebilir ve borcun tamamını bu borçludan isteyebilir.

Üretim operatörü ve üretim elemanı arasındaki farklar şunlardır: - Üretim operatörü, üretim süreçlerinin tamamını yönetir ve denetler. - Üretim elemanı ise, üretim makinelerini veya ekipmanlarını işletir ve üretim faaliyetlerini gerçekleştirir. Özetle, üretim operatörü daha geniş bir sorumluluk alanına sahipken, üretim elemanı daha spesifik görevlerde yer alır.

Başkasının aracıyla yapılan kazada araç sahibi de mağdur olabilir. Karayolları Trafik Kanunu'nun 85. maddesine göre, aracın sahibi, aracın sürücüsünün verdiği zarardan "kusursuz sorumluluk" ilkesi gereğince hukuken sorumludur. Ancak, araç sahibi daha sonra sigorta şirketi ve kusuru oranında sürücüden rücu yoluyla ödediği tazminatı talep edebilir.

Abonelik iptali sonrası borçtan, aboneliğin iptal ettirmeyen kişi sorumludur. Abonelik sözleşmesini imzalayan ve aboneliği devam eden kişi, kullanılan miktar bakımından dağıtım yapan kuruma karşı sözleşme gereği sorumludur. Abonelik iptal ettirilmedikçe, o abonelik üzerinden tüketilen su, elektrik ve benzeri abonelik bedellerinden fiili kullanıcı ile birlikte abone de müteselsilen sorumlu olur.

Zimmetli personel, bir kurum veya işletmenin mülkiyetinde olan taşınır malları belirli bir süre veya sürekli olarak kullanan ve bu malların korunmasından sorumlu olan kişidir. Bu kişiler genellikle şu işleri yapar: Malzemelerin takibi: Kurum eşyasının takibini sağlamak ve emanet verilen malzemelerin sorumluluğunu netleştirmek. Disiplin ve iş güvenliği: Disiplin ve iş güvenliği süreçlerini desteklemek. Varlık yönetimi: Varlıkların düzenli takibi ile gereksiz harcamaların ve iş gücü kaybının önüne geçmek.

Mesuliyet kelimesi, sorumluluk anlamına gelir.

Sorumlu bir evlat olmak için şu adımları izlemek önemlidir: 1. İnatçılığı bırakmak: Olaylara anne ve babanızın açısından bakmaya çalışmak gerekir. 2. Tepkileri sorgulamak: Anne ve babanıza olan tepkilerinizi gözden geçirip, orta noktada buluşmak için adım atmak önemlidir. 3. Olumlu düşünmek: Olumsuz tavırlara karşı olumlu yaklaşmak ve annenizin sizi incitmek amacıyla yapmadığını düşünmek gerekir. 4. Şefkatli olmak: Bilerek kötülük yapmamak ve ailenize şefkat göstermek, iyi bir evlat olmanın temelidir. 5. Zaman ayırmak: Ailenizle birlikte vakit geçirmek, sevinç ve üzüntülerinizi paylaşmak bağlılığınızı artırır. 6. Hizmet etmek: İhtiyarladıklarında anne ve babanıza yardımcı olmak, onların ihtiyaçlarını karşılamak önemlidir. Ayrıca, evlat edinme süreci hakkında bilgi almak için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na başvurulabilir.

Kiracı, işyeri bakım ve onarımından sorumludur, ancak büyük onarımlar ve yapısal değişiklikler gibi durumlar ev sahibinin sorumluluğu altındadır.

TBK 65 ve 66, Türk Borçlar Kanunu'nun iki önemli maddesidir: TBK 65 (Hakkaniyet Sorumluluğu): - Hakkaniyet gerektiriyorsa, hâkim, ayırt etme gücü bulunmayan kişinin verdiği zararın tamamen veya kısmen giderilmesine karar verir. TBK 66 (Adam Çalıştıranın Sorumluluğu): - Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. - Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz. - Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür. - Adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir.

Kendi davranışlarından sorumlu olma, kişinin eylemlerinin sonuçlarından haberdar olması ve bu sonuçlarla başa çıkma yükümlülüğünü taşıması durumudur. Bu kavram, sorumluluk olarak da adlandırılır ve çeşitli alanlarda kendini gösterir: İslam'da sorumluluk: İnsanın Allah'ın emir ve yasaklarına göre belirlenir ve bu emirlerin bilinmediği toplumlarda sorumluluk yoktur. Hukukta sorumluluk: Kişinin kusurlu ve haksız fiilleri nedeniyle başkasına verdiği zararı toplum gücüyle ödemek zorunda kalmasıdır. Bireysel sorumluluk: Kişinin sağlığına dikkat etmesi, aile içindeki rollerini yerine getirmesi, çevresine karşı duyarlı olması gibi konuları kapsar.

Sorumluluk Konulu Bir Masal Masal 1: İhmal Edilen Çoban Bir gün, çok küçük yaşta çobanlık yapmaya başlayan bir çoban, köyün koyunlarını büyük bir sorumlulukla bakmış. Bir gün, köye bir kral gelmiş ve çobanın ne kadar çok çalıştığını görmüş. Masal 2: Kraliçe ve Yeni Süs Eşyası Bir gün, kraliçe kraliyet sarayındaki süs eşyalarını yenilemek istemiş. Çocuk sonunda kraliçenin isteklerini yerine getirmeye karar vermiş ve projeyi başarıyla tamamlamış.

İş sağlığı ve güvenliği müteselsil sorumluluk, birden fazla işverenin, çalışanlarına ve iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yükümlülüklerden dolayı birlikte sorumlu tutulması durumunu ifade eder. Bu sorumluluk, özellikle aşağıdaki alanlarda ortaya çıkar: - İş Kanunu: Asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı iş sözleşmesi ve iş hukukundan doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. - Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu: Asıl işveren, alt işverenin SGK'ya karşı yüklendiği yükümlülüklerden de müteselsilen sorumludur. - İş Kazaları: İş yerinde meydana gelen iş kazaları veya meslek hastalıkları sonucunda doğan maddi ve manevi tazminat taleplerinde de asıl işveren müteselsil sorumluluk taşır.

Bitmeyen projelerin sorumlusu, işveren tarafından görevlendirilen ve işveren adına projenin hazırlanmasından, uygulanmasından ve uygulamanın kontrolünden sorumlu olan kişidir.

Okulda düşme sonucu oluşabilecek durumlar, öğrencinin yaralanması ve öğretmenin sorumluluğu gibi konuları içerebilir. 1. Yaralanma: Öğrenci nöbet esnasında düşüp yaralanırsa, öğretmen görev yerinde olduğu ve üzerine düşen görevi yerine getirdiği sürece suçlanamaz. Ancak, öğretmenin olay anında görev yerinde bulunmaması durumunda başının ağrıma ihtimali vardır. 2. Disiplin Cezaları: Öğrencinin düşmesi gibi olumsuz davranışlar, okul disiplin yönetmeliklerine göre değerlendirilebilir ve uyarma veya kınama gibi cezalara yol açabilir.