Patlama

Balıkesir'deki mühimmat fabrikasında meydana gelen patlamanın nedeni teknik bir arıza olarak belirlenmiştir. Sabotaj ihtimali ise yetkililer tarafından reddedilmiştir. Patlamanın kesin nedenini belirlemek için kimya, makine, iş güvenliği, jeofizik mühendisi gibi uzmanlardan oluşan bir bilirkişi heyeti görevlendirilmiştir.

Hidrojen patlaması, hidrojen gazı ile oksijen arasındaki reaksiyonun yüksek sıcaklık veya ateş kaynağı nedeniyle başlaması sonucu meydana gelir. Hidrojen patlamasının gerçekleşebilmesi için şu koşullar gereklidir: Yüksek sıcaklık veya ateş kaynağı. Hava ile karışım. Basınç. Hidrojen patlaması, ciddi fiziksel hasarlara ve tehlikelere yol açabilir.

ZSR Patlayıcı Sanayi A.Ş. fabrikası, 24 Aralık 2024 tarihinde meydana gelen patlama nedeniyle kapandı. Patlamanın dış bir müdahale sonucu gerçekleşmediği belirlendi. Fabrikanın yeniden açılıp açılmayacağı hakkında mevcut belgelerde herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

Çernobil'deki patlama, iki büyük patlama olarak gerçekleşti ve her bir patlama birkaç saniye sürdü. Patlama, 26 Nisan 1986 saat 01:23'te meydana geldi.

Sakarya'nın Hendek ilçesindeki Oba Makarna fabrikasında 15 Eylül 2024 tarihinde meydana gelen patlamanın sebebi henüz belirlenememiştir. Sakarya Valisi Yaşar Karadeniz, patlamanın ilk tespitlere göre değirmen bölümünde meydana geldiğine dair bir kanaat olduğunu, ancak yangının tamamen söndürülmesinden sonra savcılığın talimatı doğrultusunda yangının nedeninin ve şeklinin tespit edileceğini belirtmiştir. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, patlamaya ilişkin adli soruşturma başlatıldığını duyurmuştur.

Tüp patlamasının kaç derece ısı verdiği hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, LPG'nin (sıvılaştırılmış petrol gazı) yanma noktası çok düşük olup, kendiliğinden tutuşma sıcaklığı 410-580 °C arasında değişmektedir. Tüplerin içerisindeki gazın basıncı ortam sıcaklığına bağlı olarak 2-3 bar arasında değişirken, tüplerin işletme (çalışma) basıncı 17,5 bar olacak şekilde tasarlanmaktadır. Tüplerin patlamasına, tüpün içerisindeki basıncın çok yüksek değerlere (50 bar ve üzeri) çıkması, belirli bir sürenin üzerinde yangın içerisinde kalması ve emniyet valfinin açılmaması gibi durumlar neden olabilir. Tüplerin sıcaktan etkilenip patlamasını önlemek için, tüplerin doğrudan güneş ışığı altında saklanmaması ve serin, gölgeli bir yerde muhafaza edilmesi önerilir.

Patlama renklerinin farklı olmasının birkaç nedeni vardır: Havai fişeklerde: Patlayan yıldızların içindeki metal bileşenler farklıdır ve bu metallerin yaydığı ışık dalga boyları farklı renklerde görünür. Alevlerde: Farklı elementlerin kimyasal bileşimi ve kimyasal reaksiyonlar sonucu yayılan ışığın belirli dalga boyları farklı renkler oluşturur. Nebulalarda: Yıldız patlamalarının yaydığı ışığın farklı elementler tarafından emilmesi ve yeniden farklı dalga boylarında yayılması, bulutun çeşitli renklerde görünmesine neden olur.

21 Ocak 2025 tarihinde Sivas Yıldız Dağı Kış Sporları ve Turizm Merkezi'nde meydana gelen patlamada 4 kişi yaralandı. Yaralılar arasında 2 antrenör ve 2 sporcu bulunmaktadır. Yaralıların isimleri şu şekildedir: Kibar Genç (antrenör); Nihan Erdiler (antrenör); Buse Dilara Yalman (sporcu); Beril Çevik (sporcu). Patlamanın nedeni henüz belirlenememiştir.

Afyon'un en büyük olayı olarak değerlendirilebilecek birkaç önemli olay şunlardır: 2012 Afyonkarahisar Patlaması: 5 Eylül 2012 tarihinde, Türk Kara Kuvvetleri Lojistik Komutanlığı'na bağlı Mühimmat Depo Komutanlığı'nda, el bombalarının depolandığı cephanelikte meydana gelen patlamada 25 asker hayatını kaybetmiş, 4 asker yaralanmıştır. Yunan İşgali Sırasındaki Olaylar: Yunan askerleri tarafından Afyonkarahisar'da gerçekleştirilen cinayetler, yangınlar ve tecavüzler. Define Olayı: Bolvadin ilçesinde, Trabzon'dan gelen bir kişinin bir mağara arayışında kaybolması ve çocukların 200 kilometre uzaklıkta bulunması ile sonuçlanan olay.

Havai fişek patlaması, fitilin ateşlenmesiyle barutun tepkimeye girmesi sonucu gerçekleşir. Patlama süreci şu şekilde ilerler: Fitil yandığında, havai fişeğin içine doğru ilerleyen bir alev oluşturur. Bu alev, kaldırma yüküne ulaştığında, küçük bir patlama yaratır ve havai fişeği havaya doğru iter. Havai fişek en yüksek seviyesine ulaştığında patlayarak açılır ve yıldız adı verilen küçük topakları serbest bırakır. Bu topaklar, yanan ve farklı renkler üreten kimyasalların birleşiminden oluşur. Havai fişeklerin rastgele patlaması mümkün değildir; mutlaka bir tetikleyiciye, genellikle bir kıvılcım veya ateşe ihtiyaç duyarlar.

Metan gazı (CH₄), kendi başına kimyasal olarak zehirli olmasa da, kapalı ve havasız ortamlarda birikerek ciddi sağlık riskleri ve patlama tehlikesi oluşturabilir. Metanın tehlikeli olmasının bazı nedenleri: Oksijen yetersizliği: Metan, ortamda oksijenin yerini alarak boğulmalara neden olabilir. Patlayıcılık: Hava ile %5 ila %15 arasında karıştığında son derece patlayıcı hale gelir. Karbonmonoksit riski: Doğal gazın yanlış ve yetersiz havalandırma ile yakılması, karbonmonoksit gazı üretimine yol açabilir. Metan gazının tehlikelerine karşı, kapalı alanlarda düzenli havalandırma sağlanması ve özel sensörler ile gaz dedektörleri kullanılması önerilir.

24 Şubat 2012 tarihinde Adana'nın Kozan ilçesindeki Gökdere Köprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali'nin Derivasyon Tüneli'nin kapağının patlamasına derivasyon tüneli kapaklarının henüz bilinmeyen bir nedenle yerlerinden fırlaması neden olmuştur. Barajı yaptıran EnerjiSa şirketinin resmi açıklamasına göre, bol miktarda suyun bırakılmasına, su bırakılmaması halinde daha büyük tehlikelerin oluşabileceği ihtimali neden olmuştur. Ancak, Metin Münir'in Milliyet'te yayımlanan yazısına göre, kapakların sağlam olmaması, kapak dizaynı veya imalatındaki hatalar, kapakların montajındaki hatalar ya da denetimdeki hatalar patlamaya neden olmuş olabilir.

Doğalgaz patlamalarında sıcaklık 700 °C ile 1200 °C arasında değişir.

Oksijenin patlaması için üç unsurun bir araya gelmesi gerekir: 1. Patlayıcı madde: Oksijenle karışabilecek yanıcı gaz, buhar veya toz. 2. Hava (oksijen): Patlayıcı ortamın oluşması için havada yeterli oksijen bulunmalıdır. 3. Enerji kaynağı: Patlamayı ateşleyecek bir kıvılcım veya güç kaynağı. Oksijenin yanıcı değil, yanıcı maddelerin yanmasını teşvik eden bir gaz olduğunu unutmamak önemlidir.

Star Rafineri'de meydana gelen patlamaların iki farklı nedeni vardır: 1. Bakım duruşu sırasında yaşanan iş kazası. 2. Kazan patlaması.

Rusya'ya ait "Ursa Major" adlı kargo gemisi, 24 Aralık 2024 tarihinde Akdeniz'de makine dairesinde meydana gelen patlama nedeniyle battı. Rusya Dışişleri Bakanlığı'na bağlı Kriz Durumu Merkezi'nin açıklamasına göre, mürettebatın ifadesine göre 23 Aralık'ta Moskova saatiyle 13.50 sularında gemide arka arkaya üç patlama meydana geldi ve gemi yana eğilerek su aldı. Geminin son durağı Rusya'nın Vladivostok Limanı idi. Rusya, olayın "terör saldırısı" sonucu gerçekleşmiş olabileceğini bildirdi. 16 kişilik mürettebattan 14'ü kurtarıldı, iki kişi hala kayıp.

Kimyasal bir madde, ısı veya darbe tesiri ile kimyasal değişikliğe uğradığında patlar. Patlamanın diğer nedenleri arasında statik elektrik, sürtünme veya sıcak yüzeyler gibi enerji kaynakları da bulunabilir.

Tuzla'da meydana gelen patlamalar iki farklı nedenden kaynaklanmıştır: 1. Tersanedeki Patlama: Tuzla'daki bir tersanede yaşanan patlama, gaz sıkışması sonucu meydana gelmiştir. 2. Arıtma Tesisindeki Patlama: Deri Organize Sanayi Bölgesi'ndeki bir arıtma tesisinde yaşanan patlama ise metan gazı sızıntısı nedeniyle olmuştur.

Volkan patlaması genellikle alev ve dumanların suların içinden çıktığı görüntüler şeklinde tasvir edilir. Farklı türlerdeki volkanik patlamalar şu şekilde tanımlanabilir: - Hawaii tarzı patlama: Lavın bir açıklıktan veya yarıktan hafifçe akması ve geniş lav alanları oluşturması ile karakterizedir. - Strombolian patlama: Sık ve orta büyüklükte patlamalarla gaz bakımından zengin magmanın bir açıklıktan dışarı atılması sonucu lav parçaları ve kül patlamaları meydana gelir. - Peléan patlaması: Volkanik bir kubbenin çökmesi veya yoğun bir lav akışının patlaması ile bağlantılı olup, piroklastik akıntılar (yakıcı kül, gaz ve volkanik kayaların hızla hareket eden karışımları) üretebilir. Gerçek volkanik patlama görüntülerini arama motorlarında veya bilimsel kaynaklarda bulmak mümkündür.

Erzurum'da şofben patlamasının nedeni, kafede sıkışan gazın patlaması olarak belirlenmiştir.