Kılavuz kaptan, gemileri liman veya nehir ağızları gibi tehlikeli veya tıkanmış sularda manevra yaptıran bir kaptandır. Görevleri şunlardır: 1. Güvenli yolculuk sağlamak: Navigasyon konusunda uzmanlaşarak gemilerin güvenli bir şekilde seyahat etmelerini sağlar. 2. Yerel suları tanımak: Çalıştığı bölgenin deniz haritasını, derinliklerini, akıntılarını ve diğer yerel koşulları iyi bilir. 3. İletişim kurmak: Geminin kaptanı ve yerel denizcilik otoriteleriyle sürekli iletişim halinde olup, gemi ve kara arasında koordinasyonu sağlar. 4. Manevra yapmak: Gemilerin limanlarda veya dar su yollarında doğru manevralar yapmasını sağlar, rüzgar, akıntı, derinlik gibi faktörleri dikkate alarak gemiyi güvenli bir şekilde yönlendirir ve bağlama işlemlerine yardımcı olur.