Ontoloji

Martin Heidegger ve Friedrich Hölderlin arasındaki ilişki, Heidegger'in Hölderlin'in şiirini yorumlaması ve onun felsefesindeki yeri üzerinden şekillenir. Heidegger, 1930'lardan itibaren Hölderlin'in şiirine büyük ilgi göstermiş ve onun eserlerini, metafizik dilin yoksulluğunu aşan bir dilsel deneyim olarak değerlendirmiştir. Heidegger, Hölderlin'in şiirinde varlığın dil, şiir ve hislerle olan ilişkisini ele almış, özellikle yas hissini analiz etmiştir. Heidegger'in Hölderlin yorumları, "ontopoetika" olarak adlandırdığı, varlığın şiir ve dil aracılığıyla temellendirilmesi yaklaşımının bir parçası olarak görülür.

İhvân-ı Safâ'da akıl, varlık ve bilgi açısından iki farklı anlamda ele alınır: 1. Ontolojik akıl: Kozmolojinin en tepesinde, varlık hiyerarşisinde Tanrı'dan sonra gelen, Tanrı'nın emri neticesinde yaratılan ve feyzinin taşmasıyla varlığa gelen, yetkin ve kemal sahibi bir entitedir. 2. Epistemolojik akıl: Özne-nesne ilişkisi bağlamında değerlendirildiğinde, insanın kendini ve dünyayı anlamasını sağlayan, duyulur ve düşünülür dünyayla ortak irtibatta olmasını mümkün kılan akıldır. İhvân-ı Safâ'ya göre akıl, insanı başarıya ulaştıran en güvenilir kabiliyettir ve Tanrı'ya en yakın olan varlıktır, çünkü akıl, Tanrı'dan ilk fışkıran varlıktır.

Tekil kabul felsefesi, "ben" felsefesi olarak da bilinen solipsizmdir.

Felsefede "küllî" ve "cüzî" kavramları şu anlamlara gelir: Küllî. Cüzî. Bu kavramlar, Seyyid Şerif Cürcânî'nin "Tarifat" adlı eserinde, "küllî" için "tasavvuru ortaklık vukuunu men etmeyen şey", "cüzî" için ise "tasavvuru ortaklık vukuunu men eden şey" şeklinde daha detaylı olarak açıklanmıştır.

Felsefede kaç tane kavram olduğu kesin olarak belirlenemez, çünkü felsefe çok geniş bir bilgi alanını kapsar ve bu alanda sürekli yeni kavramlar ortaya çıkar. Ancak, felsefenin bazı temel kavramları şunlardır: Ontoloji (Varlık Felsefesi): Varlığın özünü ve ilk ilkelerini araştırır. Epistemoloji (Bilgi Felsefesi): Bilginin yapısını ve ortaya çıkış sürecini inceler. Etik (Ahlak Felsefesi): Ahlakı ve insan eylemlerini sorgular. Metafizik: Fizik ötesi konuları, varlık, gerçeklik ve zamanı araştırır. Estetik: Güzellik ve sanat eserini inceler. Bu kavramlar, felsefenin sadece birkaç temel dalıdır ve daha birçok alt dalı ve kavramı içerir.

Varlık, öze göre belirlenir ifadesi, farklı felsefi yaklaşımlara göre farklı anlamlar taşıyabilir. Teo-Otantizm. Platon ve Aristoteles. Varoluşçuluk. Bu nedenle, varlığın öze göre belirlenip belirlenmediği, benimsenen felsefi görüşe bağlı olarak değişir.

Felsefe sosyolojisi, felsefe üzerindeki toplumsal etkinin yanı sıra felsefi düşüncenin toplum üzerindeki etkisini anlamaya çalışan akademik bir disiplindir. Bu disiplin, felsefenin etkilerinin yer aldığı sosyal koşulları ve gerçeği ile bilgiyi sosyal keşfetme anlayışımızı çerçevelemeye çalışır. Sosyolojinin felsefeden bağımsız bir bilim dalı olarak ortaya çıkışı, felsefeyle olan ortak noktaların göz ardı edilmesine yol açmıştır.

Hayır, iyi ideası ve güneş ideası aynı şey değildir. Platon, "İyi ideası"nı "güneş"le benzetmiştir çünkü güneş, görmeye nasıl izin veriyorsa, İyi ideası da bilgi ve gerçeğin nedenini oluşturur.

"Varlık ve Hiçlik: Fenomenolojik Ontoloji Denemesi" adlı kitabın ciltli versiyonu 752 sayfadır.

Çokçuluğun karşıtı, tekçilik (monizm) olarak adlandırılır. Tekçilik, varlığın temelde tek bir tözden geldiğini savunan felsefi yaklaşımdır.

Felsefede en önemli kavram, farklı felsefi akımlara ve düşünürlere göre değişiklik gösterebilir. Ancak, bazı temel felsefi kavramlar şunlardır: İdea. İdealizm. Determinizm. Realizm. Rasyonalizm. Hedonizm. Solipsizm. Felsefede en önemli kavram hakkında kesin bir yanıt vermek mümkün değildir.

Felsefede fenomen ve öz arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Fenomen, duyularla algılanabilen, somut ve denenebilir olay ve nesneleri ifade eder. Öz ise bir nesneyi kendisi yapan özellik veya anlamdır. Bu bağlamda, fenomen ve öz karşıt kavramlar olarak görülebilir: geleneksel felsefede hakikat (öz) objektif ve değişmezken, fenomen sübjektif ve değişken olarak kabul edilir.

Ontolojik bütünlük, ruh ve beden bütünlüğünü ifade eder. Ruhun bütünlüğü: Kalbi ve zihni kapsar. Bedenin bütünlüğü: Düzenli beslenme, uyku, egzersiz ve bağımlılıktan kaçınma gibi faktörlere dayanır. Bu kavram, bir insanın hem kendisi hem de toplum için daha sağlıklı ve dengeli bir birey olması anlamına gelir.

Varlık ve Hiçlik, fenomenolojik ontoloji denemesi olarak sınıflandırılır. Jean-Paul Sartre tarafından 1943 yılında yazılan bu eser, varoluşçuluk felsefesinin önemli metinlerinden biri olarak kabul edilir.

Tümellerin varlığı, farklı felsefi görüşler ve bu görüşlerin getirdiği tartışmalar nedeniyle problem olarak kabul edilir. Başlıca felsefi görüşler ve bu görüşlerin tümeller hakkındaki yorumları: Gerçekçilik (Kavram Realizmi). Adcılık (Nominalizm). Kavramcılık (Konseptualizm). Bu farklı görüşler, tümellerin var olup olmadığı, nerede bulundukları ve maddi olup olmadıkları gibi sorular etrafında şekillenir.

Varlık niceliği ve temel nitelikleri ile ilgili bazı görüşler şunlardır: Varlık oluştur. Varlık ideadır. Varlık maddedir. Ayrıca, varlığın temelinde tek unsur olduğunu savunan monizm (tekçilik), ikiden fazla unsur olduğunu savunan plüralizm (çoğulculuk) gibi yaklaşımlar da bulunmaktadır.

Varoluşçuluğun temel tezi, "varoluş özden önce gelir" önermesidir. Varoluşçuluğun diğer temel tezleri şunlardır: Varoluş her zaman tek ve bireyseldir. Varoluş, insanın içinden bir tanesini seçebileceği bir olanaklar bütünüdür. Varoluş her zaman bir “dünyada var olma”dır. Varoluşçu felsefede ayrıca özgürlük ve sorumluluk kavramları da önemli bir yer tutar.

Mutlak gerçeklik, kesin bir yanılgı olarak görülebilir. Mutlak gerçeklik kavramı farklı şekillerde tanımlanabilir: Gerçekliği kendisinden kaynaklanan, gelmiş-gelecek, olmuş-olacak veya idrak edilebilen-edilemeyen her şeyi kuşatan gerçeklik. Felsefede, insanlar tarafından deneyimlenen ve yorumlanan fenomenler dünyasını aşan bir birlik olarak görülen, gerçekten var olanlar bütünü. Mutlak gerçekliğin varlığı, insanlar tarafından algılanamaması nedeniyle tartışmalıdır.

Martin Heidegger'e göre teknoloji ve insan ilişkisi şu şekilde özetlenebilir: Teknolojinin özü: Heidegger'e göre teknoloji, bir açığa çıkarma biçimidir ve bu, modern teknolojide enerji temini ve doğa üzerinde hakimiyet kurma şeklinde gerçekleşir. İnsanın rolü: İnsan, varlığın efendisi değil, çobanı olmalıdır; varlığın anlamını düşünmeli ve onunla uyumlu bir ilişki kurmalıdır. Yersiz yurtsuzluk: Modern teknoloji, insanın varlıkla olan bağını kopararak onu yersiz ve yurtsuz hale getirir. Tehlike ve kurtuluş: Teknoloji, insanı ontik olana yönlendirir ve bu durum alışkanlık haline geldiğinde insan sıradanlaşır. Heidegger, teknolojinin yanlış uygulandığını ve doğayı düşüncesizce sömürdüğünü savunur.

Felsefenin üç ana disiplini vardır: 1. Metafizik. 2. Epistemoloji (Bilgi Felsefesi). 3. Etik (Ahlak Felsefesi). Bunların dışında, felsefenin alt dalları arasında bilim felsefesi, din felsefesi, dil felsefesi, sanat felsefesi, siyaset felsefesi ve zihin felsefesi gibi alanlar da bulunur.