Müteahhit

Konya Selçuklu'da çöken binanın müteahhidi Adnan T.'dir.

Müteahhit sorgulama işlemleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yönetilen Yapı Müteahhitleri Bilgi Sistemi (YAMBİS) üzerinden yapılır. Sorgulama adımları: 1. YAMBİS'e giriş: https://yambis.csb.gov.tr/ adresine giderek vatandaş girişi yapılır. 2. Bilgi girişi: Vergi numarası, T.C. kimlik numarası, ad, soyad, ünvan, yetki belgesi numarası gibi bilgiler girilir. 3. Sorgulama: Girilen bilgilerle müteahhitlerin kayıtları ve yetki belgeleri sorgulanır. E-Devlet üzerinden sorgulama ise mümkün değildir, sadece YAMBİS'in kendi sistemi üzerinden yapılabilir.

Depremde ölen kişilerin olduğu binaların müteahhitlerine verilen cezalar, farklı davalarda çeşitli şekillerde belirlenmiştir: 1. Kahramanmaraş'ta Dündar Apartmanı: Kahramanmaraş'ta 38 kişinin öldüğü Dündar Apartmanı davasında, müteahhit Sercan Erbey ve İlhami Dündar'a "bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan 13 yıl 4'er ay hapis cezası verilmiştir. 2. Gaziantep'te Gölgeler Apartmanı: Gaziantep'te 21 kişinin öldüğü Gölgeler Apartmanı davasında, müteahhit Mehmet Necati Gölgeler'e 19 yıl 6 ay, mimar İhsan Çeven'e ise 16 yıl 3 ay hapis cezası verilmiştir. 3. Adana'da Alpargün Apartmanı: Adana'da 96 kişinin öldüğü Alpargün Apartmanı davasında, müteahhit Hasan Alpargün'e "olası kastla birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan 62 kez müebbet ve 865 yıl hapis cezası verilmiştir.

Anahtar teslimde müteahhit, inşaat projesinin tüm aşamalarını üstlenerek aşağıdaki görevleri yerine getirir: 1. Proje Planlaması ve Analizi: Müşterinin ihtiyaçlarını anlar, projenin büyüklüğünü, bütçesini ve zaman çizelgesini belirler. 2. Teklif ve Sözleşme Süreci: Teklifi hazırlar, kabul eder ve sözleşmeyi imzalar. 3. Proje Yönetimi: Tedarik zinciri yönetimi, işçi koordinasyonu ve inşaat sürecinin izlenmesi gibi faaliyetleri yürütür. 4. Malzeme Tedariki: Projenin gerektirdiği malzemelerin teminini sağlar. 5. Kalite Kontrol: İnşaat sürecinin her aşamasında kalite kontrolü yapar ve gerekli düzeltmeleri gerçekleştirir. 6. Müşteri İletişimi: Müşteri ile düzenli iletişimde bulunur, projenin ilerlemesi hakkında bilgi verir. 7. Proje Tamamlama ve Teslimat: İnşaat süreci tamamlandığında işi tamamlar, son kontrolleri yapar ve projeyi müşteriye teslim eder.

Palmiye Sitesi'nin sahibi, müteahhit Ali Babaoğlu ve Hacı Mehmet Ersoy'dur.

Tamirat ve tadilat hizmetlerini müteahhitler sunar.

Türk İnşa ifadesi, iki farklı bağlamda değerlendirilebilir: 1. İnşaat Sektörü: Türk İnşa, inşaat sektörünün bileşenlerini oluşturan müteahhit firmalar arasında dayanışma, paylaşma ve hizmet kalitelerini yükseltmeye yönelik faaliyetler yürütür. 2. İnşaat İşçiliği: İnşaatçılar, inşaat projelerinde fiziksel iş gücü gerektiren görevleri üstlenirler.

A sınıfı müteahhit, inşaat projelerinde tüm büyüklüklerdeki işleri üstlenir. Görevleri arasında: İnşaat projelerinin planlanması, koordinasyonu ve yönetimi: Projenin zamanında ve bütçe dahilinde tamamlanmasını sağlamak. İnşaat malzemelerinin tedariki: Projenin gereksinim duyduğu malzemelerin temin edilmesi. İş gücünün organize edilmesi: İnşaat sürecinde çalışanların (işçiler, mühendisler, alt yükleniciler) organize edilmesi. Güvenlik standartlarının sağlanması: İnşaat alanında güvenlik kurallarına uyulmasının temin edilmesi. Proje ilerlemesinin denetlenmesi: Yapılan işlerin düzenli olarak denetlenmesi ve kalite kontrolü. Mali kontrol: Projenin bütçesinin yönetilmesi ve maliyetlerin kontrol altında tutulması. İletişim ve işbirliği: Müşteriler, alt yükleniciler, mimarlar ve diğer paydaşlarla sürekli iletişim halinde olunması. Hukuki sorumlulukların yerine getirilmesi: Projeye ilişkin hukuki gerekliliklerin yerine getirilmesi ve sözleşmelerin doğru bir şekilde uygulanması.

A sınıfı müteahhit, inşaat projelerinde tüm büyüklüklerdeki işleri üstlenir. Görevleri arasında: İnşaat projelerinin planlanması, koordinasyonu ve yönetimi: Projenin zamanında ve bütçe dahilinde tamamlanmasını sağlamak. İnşaat malzemelerinin tedariki: Projenin gereksinim duyduğu malzemelerin temin edilmesi. İş gücünün organize edilmesi: İnşaat sürecinde çalışanların (işçiler, mühendisler, alt yükleniciler) organize edilmesi. Güvenlik standartlarının sağlanması: İnşaat alanında güvenlik kurallarına uyulmasının temin edilmesi. Proje ilerlemesinin denetlenmesi: Yapılan işlerin düzenli olarak denetlenmesi ve kalite kontrolü. Mali kontrol: Projenin bütçesinin yönetilmesi ve maliyetlerin kontrol altında tutulması. İletişim ve işbirliği: Müşteriler, alt yükleniciler, mimarlar ve diğer paydaşlarla sürekli iletişim halinde olunması. Hukuki sorumlulukların yerine getirilmesi: Projeye ilişkin hukuki gerekliliklerin yerine getirilmesi ve sözleşmelerin doğru bir şekilde uygulanması.

Avcılar'da müteahhit mağdurları iki farklı olayda farklı şekillerde etkilenmiştir: 1. Göçük Olayı: Merkez Mahallesi Talimhane Sokak'ta temel kazma sırasında meydana gelen göçükte, inşaat müteahhiti Metin Kekeçoğlu "taksirle ölüme sebebiyet verme" suçundan tutuklanmıştır. 2. Dolandırıcılık İddiası: Avcılar'da bir müteahhit, aynı evi beş kişiye satarak dolandırıcılık yapmıştır.

E sınıfı müteahhit, yapı müteahhitliği yetki belgesi sahibi olup, belirli kriterlere göre inşaat projeleri üstlenebilir. Görev ve sorumlulukları ise genel olarak şunlardır: İnşaat projelerinin yönetimi: Planlanma, koordinasyon ve yönetim süreçlerini yürütmek. Malzeme tedariki: Projenin gereksinim duyduğu malzemelerin teminini sağlamak. İş gücünü organize etmek: İnşaat sürecinde çalışanları organize etmek. Güvenlik standartları: İnşaat alanında güvenlik standartlarına uyulmasını sağlamak. Proje ilerlemesi ve kalite kontrolü: Yapılan işleri düzenli olarak denetlemek ve kalite kontrolü yapmak. Mali kontrol: Projenin bütçesini yönetmek ve maliyetleri kontrol altında tutmak. Hukuki sorumluluklar: Projeye ilişkin hukuki gereklilikleri yerine getirmek ve sözleşmeleri doğru bir şekilde uygulamak.

Müteahhit inşaatı gerektiği gibi yapmazsa çeşitli hukuki sonuçlar ortaya çıkar: 1. Sözleşmeye Aykırılık: Müteahhit, inşaatı proje ve teknik şartnameye uygun olarak tamamlamadığında, sözleşmede belirtilen cezai şartlar uygulanır ve dava açılabilir. 2. Açık ve Gizli Ayıplar: Açık ayıplar için müteahhide bir ay içinde başvurulması ve kusurların giderilmesi talep edilebilir; gizli ayıplar için ise beş yıllık zamanaşımı süresi içinde müteahhide bildirimde bulunarak tazminat talep edilebilir. 3. Eksik İş: Sözleşmede belirlenen şartların yerine getirilmemesi durumunda eksik işler için 10 yıllık zamanaşımı süresi içinde müteahhide başvurulabilir. 4. Yetki Belgesi İptali: Müteahhit, ruhsata ve projelere aykırı inşaat yaparsa veya can ve mal güvenliğini tehlikeye atan eksiklikler tespit edilirse, yetki belgesi 5 yıl süreyle iptal edilebilir. Bu durumlarda, hukuki yollara başvurmak ve haklarını korumak için bir gayrimenkul hukuku avukatına danışmak önemlidir.

Kat karşılığı anlaşmasında müteahhit, yaptığı diğer daireleri satarak kar elde eder. Müteahhitin alacağı pay, genel olarak %30 ile %50 arasında değişir.

Depremlerde en çok ceza alan kişi, 1999 Gölcük depreminde inşa ettiği binaların çökmesi sonucu 200'ye yakın insanın hayatını kaybetmesine neden olan müteahhit Veli Göçer'dir. Diğer bir örnek ise, 2023 Kahramanmaraş depremlerinde yıkılan Kule Apartmanı'nın müteahhidi Ömer Cihan'dır.

Aslan Polat iki farklı meslek alanında faaliyet göstermiştir: 1. Siyasetçi: Aslan Polat, XX. ve XXI. Dönem Erzurum Milletvekili olarak görev yapmıştır. 2. Müteahhit: İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi mezunu olan Polat, serbest inşaat mühendisliği ve müteahhitlik yapmıştır.

Yapı denetim ücreti, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde müteahhit tarafından gider olarak yazılabilir. Ancak, bu faturanın arsa sahibi adına düzenlenmesi durumunda, ödemeyi yapan müteahhit tarafından gider veya maliyet olarak indirimi mümkün değildir.

YAMBİS'e e-Devlet üzerinden giriş yapmak mümkün değildir, çünkü bu sistem sadece müteahhitlerin ve inşaat sektörü profesyonellerinin kullanımına açıktır. YAMBİS müteahhit sorgulama işlemleri için e-Devlet'te şu adımları izlemek gerekmektedir: 1. e-Devlet sistemine TC kimlik numarası ve şifresi ile giriş yapılır. 2. Arama çubuğuna "Müteahhit Sorgulama" yazılır. 3. İlgili sorgulama ekranı üzerinden vergi kimlik numarası ile müteahhit bilgilerine ulaşılır.

Müteahhit sözleşmeye aykırı davranırsa, arsa sahibi veya yatırımcılar hukuki yollara başvurabilir. İşte bazı olası sonuçlar: 1. Cezai Şartlar: Sözleşmede belirlenen cezai şartlar uygulanır ve müteahhit gecikme tazminatı ödemek zorunda kalır. 2. Eksik ve Hatalı İmalat: Müteahhitten eksik veya hatalı işleri düzeltmesi talep edilebilir veya dava açılarak tazminat istenebilir. 3. İskan Belgesi Alınmaması: Müteahhit iskan belgesi almazsa, hukuki işlem başlatılabilir ve bina yasal olarak kullanıma açılamaz. 4. Tapu İptali: Arsa sahibi, tapu iptali ve tescil davası açarak müteahhidin haksız kazanç sağlamasını engelleyebilir. Bu süreçte bir avukattan hukuki destek almak, sorunların hızlı ve doğru çözümü açısından büyük avantaj sağlar.

Şantiye şefi, müteahhitten doğrudan iş alabilir, çünkü şantiye şefliği görevini yapı müteahhidi de üstlenebilir.

Statik teslim tutanağını genellikle yapının müteahhidi ve şantiye şefi imzalar.