Mezhepler

Kulleteyn terimi, Hanefî mezhebinde akar suya ve büyük havuza, Şâfiî mezhebinde ise belirli miktardaki suya verilen isimdir. Ayrıca, Turan Dursun'un bir kitabının adı olarak da kullanılır ve bu kitap, yazarın çocukluk yıllarını ve din eğitimi sürecini anlatır.

Reformun siyasi sonuçları şunlardır: 1. Kilise ve Devlet Ayrışması: Reform hareketleri, kilise otoritesinin zayıflamasına ve din işlerinin devlet işlerinden ayrılmasına yol açtı. 2. Yeni Mezheplerin Ortaya Çıkışı: Katolik Kilisesi'ne karşı çıkan reformlar, Protestanlık, Kalvenizm ve Anglikanizm gibi yeni mezheplerin ortaya çıkmasına neden oldu. 3. Siyasi Bölünmeler: Avrupa'da siyasi birlik zayıfladı ve farklı prenslikler kendi bölgelerinde din işlerinin mutlak hakimi haline geldi. 4. Osmanlı'nın Avantajı: Reform hareketleri nedeniyle Avrupa'da yaşanan siyasi ayrılıklar, Osmanlı Devleti'nin Avrupa içlerine ilerlemesini kolaylaştırdı. 5. Demokratik Düşüncelerin Yayılması: Reform, monarşilerin güç kaybetmesine ve demokratik değerlerin yayılmasına katkıda bulundu.

Süt kardeş paylaşımı, İslam hukukuna göre en az beş defa ayrı zamanlarda emzirme gerçekleştiğinde yapılır.

Şiiler (Şia), İslam peygamberi Muhammed'den sonra devlet yönetiminin Ali'ye ve onun soyundan gelenlere ait olduğu fikrini savunan toplulukların ortak adıdır. Şiiliğin üç ana kolu vardır: 1. Zeydiyye: İtikadî konularda Mu‘tezile mezhebine, fıkıh sahasında ise Hanefî mezhebine yakın görüşlere sahiptir. 2. İsmâiliyye: Eski Yunan ve Doğu felsefelerinden, Ortadoğu dinlerinden etkilenmiş, birçok uç görüşe sahip bir mezheptir. 3. İmâmiyye-İsnâaşeriyye: Günümüzde İran'ın resmî mezhebi olup, dünya müslümanlarının yaklaşık %10'unu teşkil eden Şiiliğin büyük çoğunluğunu bünyesinde toplar.

Kerrâmiyye mezhebinin kurucusu, Ebu Abdullah Muhammed bin Kerram el-Sicistanî'dir.

Bitlis Adilcevaz ilçesinde Kürtler genellikle Şafii mezhebine, Türkler ve Araplar ise Hanefi mezhebine bağlıdır.

Tekbirin sonunda el kaldırılmasının nedeni, farklı mezheplere göre değişiklik göstermektedir: 1. Hanefi ve Maliki mezheplerine göre, iftitah tekbiri dışında namaz sırasında elleri kaldırmak gerekmez. 2. Şafii ve Hanbeli mezheplerine göre ise, namaza başlarken, rükuya varırken ve rükudan kalkarken elleri kaldırmak sünnettir. Ellerin kaldırılmasının hikmeti, Allah'ın huzuruna çıkmak için izin istemek ve O'nun rızasından başka her şeyden elleri çekip, yalnız O'nun kapısına yaklaşmak olarak yorumlanır.

Ağa Hanlar, aslında İran Kaçar hükümdarlarının saraylarında asalet sahibi kimselere verilen bir şeref unvanıdır. Bu unvanın soyu, Nizârî-İsmâilî mezhebinin liderlerine dayanmaktadır.

İslam dinine göre alkol kullanımı genel olarak yasaklanmıştır. Sünni ve Şii mezhepleri, sarhoşluk verici maddelerin ve alkollü içeceklerin kullanımını toptan haram (yasak) kabul etmektedir. Dolayısıyla, müsaadede alkol bulunup bulunmadığı mezhebe göre değişiklik gösterebilir.

Timsah eti, Hanefi ve Şafiilere göre haram kabul edilmektedir. Ancak Malikilere göre timsah eti helaldir. Bu nedenle, timsah etinin yenip yenmeyeceği konusunda farklı mezhep görüşleri bulunmaktadır.

Teşehhüd okumak, namazın rükünlerinden biri olarak kabul edilir. Dolayısıyla, namazların ilk ve son oturuşlarında teşehhüd okumak şarttır. Hanefi mezhebine göre teşehhüd okumak ilk ve son oturuşta vaciptir.

Ferisi ve Sadukiler, Yahudi tarihinde önemli yer tutan iki farklı mezheptir. Ferisiler, orta sınıf Yahudi ailelerin üyelerinden oluşan, Mozaik Yasasını destekleyen dindar bir gruptu. Sadukiler ise Yahudi aristokrasisinden gelen, daha laik bir eğitime sahip olan ve Helenizmi kabul eden bir gruptu.

Dört büyük müceddid İslam tarihinde şu şekilde kabul edilir: 1. İmam-ı A’zam Ebu Hanife (ö. 150). 2. İmam-ı Şafii (ö. 204). 3. İmam-ı Ahmed bin Hanbel (ö. 241). 4. İmam-ı Malik (ö. 179).

Şirazî'nin sürgün edilmesinin iki ana nedeni olduğu belirtilmektedir: 1. Siyasi ve Mezhebi Çekişmeler: Şirazî, yaşadığı dönemde Bağdat'ta yoğun siyasi ve mezhebi çekişmelerin içinde yer almış, bu durum onun için güvenli bir ortam sağlamamıştır. 2. Hindistan'a Göç: Şirazî'nin, Hind-Türk imparatorlarının himayesinin cazibesi ve muasırlarıyla yaşadığı anlaşmazlıklar nedeniyle İran'ı terk ederek Hindistan'a göç ettiği de kaydedilmektedir.

Kaz boyunlu midye olarak belirtilen midye türünün yenip yenemeyeceği, farklı mezheplerin görüşlerine göre değişiklik göstermektedir: - Hanefi mezhebine göre, midye gibi balık şeklinde olmayan deniz hayvanları mekruh kabul edilir ve yenmesi caiz değildir. - Diğer üç büyük mezhep (Maliki, Şafii ve Hanbeli) ise tüm denizden çıkan canlıların yenmesinin caiz olduğunu belirtir ve bu nedenle kaz boyunlu midyenin yenmesi helal sayılır. Bu konuda kesin bir hüküm almak için bir din görevlisine danışılması önerilir.

Mezheb, dinin inanç esaslarını veya amelî hükümlerini anlama ve yorumlama konusunda kendine özgü yaklaşımlara sahip düşünce sistemi olarak tanımlanır. İslam dünyasında dört büyük mezheb bulunmaktadır: 1. Hanefi Mezhebi: İmam Ebu Hanife'nin öğretilerine dayanır ve genellikle Türkiye, Orta Asya, Hint altı kıtası ve Balkanlar gibi bölgelerde yaygındır. 2. Maliki Mezhebi: İmam Malik'in öğretilerine dayanır ve Kuzey Afrika, Batı Afrika ve bazı Arap ülkelerinde yaygındır. 3. Şafi Mezhebi: İmam Şafii'nin öğretilerine dayanır ve Arap Yarımadası, Mısır, Doğu Afrika ve Güneydoğu Asya'da yaygındır. 4. Hanbeli Mezhebi: İmam Ahmed bin Hanbel'in öğretilerine dayanır ve Suudi Arabistan, Kuveyt ve bazı diğer bölgelerde etkilidir.

Horasan ve Maveraünnehir bölgesinde Mürcie'nin yayılmasında etkili olan faktörler şunlardır: 1. Emevi Politikaları: Emevi halifelerinin ırk ayırımı yapması ve mevaliye farklı muamelede bulunması, Arap olmayan Müslümanların Mürcie'ye yönelmesine neden olmuştur. 2. Siyasi ve Toplumsal Problemler: İç çatışmalar, Cemel ve Sıffîn savaşları gibi olaylar, Mürcie'nin ılımlı ve uzlaşmacı zihniyetini öne çıkarmıştır. 3. Ömer bin Abdülaziz'in Politikaları: Ömer bin Abdülaziz'in bölgeye yönelik barışçı ve eşitlikçi politikaları, Mürcie'nin yayılmasını hızlandırmıştır. 4. Fetih Hareketleri: Mürcie'nin fikirlerinin, kendilerini ilme veren mezhep mensupları aracılığıyla Horasan ve Maveraünnehir'deki fetih hareketlerine katılması.

Yellenme nedeniyle özür hali, Maliki mezhebine göre namaz vakitlerinin çoğunda devam etmelidir. Hanefi mezhebine göre ise özür halinin başlaması için bir namaz vakti boyunca devam etmesi gerekmektedir.

Sa'y yapmak, hac ve umre ibadetlerinin bir şartıdır. - Şafiî, Malikî ve Hanbelî mezheplerine göre sa'y, haccın ve umrenin rükünlerinden biridir ve terk edilmesi halinde ibadet geçerli olmaz. - Hanefî mezhebine göre ise sa'y, vaciptir.

Cebriye kelimesi, cüz'i iradeyi inkâr edenlerin batıl mezhebi anlamına gelir.