Cebriyye, insanların kendilerine ait bir iradeye sahip olmadığını ve tüm fiillerinin ilahi irade ve kudretin zorlayıcı etkisiyle meydana geldiğini savunan grupların ortak adıdır 13.
Cebriyye mezhebi, iki ana görüşe ayrılır:
- Cebriyye-i hâlisa (aşırı cebriyye) 24. İnsanın fiillerinde hiçbir etkisi bulunmadığını ve irade hürriyetinden tamamen yoksun olduğunu savunur 24. Bu görüş, Cehm bin Safvân tarafından temsil edilmiştir 24.
- Cebriyye-i mutavassita (ılımlı cebriyye) 24. Kulun yaptığı işlerde bir gücünün olduğunu kabul eder, ancak bu gücün fiilleri üzerinde bir etkisi olmadığını savunur 24.
5 kaynaktan alınan bilgiyle göre: