Sürgün

Cem Karaca, 12 Eylül 1980 darbesinden sonra şarkılarında komünist propaganda yaptığı iddiasıyla yurt dışına çıktığı için sürgüne gönderildi.

Cevat Şakir Kabaağaçlı, "Halikarnas Balıkçısı" takma adıyla tanınan yazar, üç kez sürgün edilmiştir: 1. İlk sürgün: Babasının çiftlikte bir tartışma anında silahından çıkan kurşunla vurularak ölmesi üzerine cinayet iddiasıyla yargılanıp 15 yıl kürek cezasına çarptırılması sonucu yedi yıl hapis yattıktan sonra verem hastalığından dolayı serbest bırakılmasının ardından İstanbul'a dönüp basın dünyasına girmesi ve yazdığı bir yazı nedeniyle 1925 yılında üç yıl kalebentlik cezası alarak Bodrum'a sürgün edilmiştir. 2. İkinci sürgün: 1947 yılında çocuklarının eğitimi için İzmir'e yerleştikten sonra, burada gazetelere yazı göndermesi ve turist rehberliği yapması nedeniyle 1955 yılına kadar İzmir'de sürgün hayatı yaşamıştır. 3. Son sürgün: 1966 yılında yazdığı "Bulamaç" adlı roman nedeniyle Bodrum'a tekrar sürgün edilmiştir.

Neslişah Sultan, Osmanlı hanedan üyeleri ile birlikte 3 Mart 1924'te kabul edilen 431 sayılı kanun gereğince sürgüne gönderildi.

Voltaire, iki kez sürgün edilmiştir: 1. İlk sürgün 1726 yılında, genç bir asilzadeyi gücendirmesi nedeniyle yargılanmadan İngiltere'ye sürülmüştür. 2. İkinci sürgün ise 1758 yılında, Cenevre'ye olmuştur.

14. Dalai Lama, Tibet'in sürgününe, 1959 yılında Çin yönetimine karşı gerçekleşen başarısız bir ayaklanmanın ardından zorunlu olarak gönderildi. Çin'in Tibet'i işgal etmesi ve Tibet halkının haklarının ihlali, Dalai Lama'nın Hindistan'a kaçmasına ve orada sürgündeki Tibet hükümetini kurmasına yol açtı.

Halikarnas Balıkçısı (Cevat Şakir Kabaağaçlı) Bodrum'a sürgün edildi, "Resimli Hafta" dergisinin 13 Nisan 1925 tarihli sayısında yayımlanan "Hapishanede idama mahkum olanlar bile bile asılmaya nasıl giderler?" başlıklı yazısı yüzünden askeri isyana teşvik edici yazı yazmak suçundan İstanbul İstiklal Mahkemesi tarafından yargılanması sonucunda kalebentlik cezası alması nedeniyle.

Thor, Asgard ile Jotunheim arasında eski bir savaşı yeniden başlattığı için sürgün edildi. Babası Odin'e karşı gelen Thor, başına buyruk tavırlarına devam edince, Odin tarafından gücünden ve çekicisinden mahrum bırakılarak Dünya'ya gönderildi.

Türkiye'de en uzun süreli sürgün, Ali İhsan (Sabis) Paşa'ya yapılmıştır. Paşa, 29 Mart 1919 tarihinde İngilizler tarafından Malta Adası'na sürülmüş ve 16 Mart 1920 tarihine kadar orada kalmıştır.

Mahidevran Sultan, oğlu Şehzade Mustafa'nın Kanuni Sultan Süleyman tarafından boğdurulması olayının ardından sürgün edilmiştir. Şehzade Mustafa'nın öldürülmesinden sonra, Mahidevran Sultan'a olan ilgi azalmış ve saraydan uzaklaşması uygun görülmüştür.

Şeyh Bedreddin, Çelebi Mehmet döneminde sürgün edilmiştir.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Kadro dergisinin savunduğu bazı görüşlerin devlet yetkilileri tarafından aşırı bulunması nedeniyle sürgün edilmiştir.

Hezarfen Ahmet Çelebi, Padişah IV. Murad'ın, onun halk arasında idol haline gelmesinin otoritesini tehdit edebileceğini düşünmesi nedeniyle sürgüne gönderilmiştir. Evliya Çelebi'nin Seyahatname'de yer alan bilgilere göre, IV. Murad, Ahmet Çelebi'nin başarısından başlangıçta etkilenmiş, ancak daha sonra "Böyle kimselerin bekası caiz değil" diyerek onu 1640 yılında Cezayir'e sürmüştür. Tarihçiler, padişahın Ahmet Çelebi’den duyduğu korkunun daha çok halk nezdindeki popülaritesinden kaynaklandığını ve bu nedenle onun göz önünde bulundurulmadığı bir yere sürgüne gönderilmesinin daha olası bir seçenek olduğunu ifade eder. Hezarfen Ahmet Çelebi'nin sürgüne gönderilmesinin ardından ölümüne dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

Namık Kemal, şiirleri ve siyasi faaliyetleri nedeniyle çeşitli sürgünler yaşamıştır. 1. Magosa Sürgünü: 1873'te "Vatan Yahut Silistre" oyununu sahneledikten sonra, oyunu izleyenlerin çıkardığı olaylar sonucu birçok arkadaşıyla birlikte tutuklanarak Magosa'ya sürgün edilmiştir. 2. Midilli, Rodos ve Sakız Adaları Sürgünleri: 1876 darbesinden sonra İstanbul'a döndükten sonra, II. Abdülhamid döneminde sırasıyla Midilli, Rodos ve Sakız adalarına sürgün edilmiştir. Namık Kemal'in şiirleri, vatan, hürriyet ve millet gibi temaları işlemesi ve bu konularda eleştirel yazılar yazması nedeniyle de otoritelerin tepkisini çekmiştir.

Dr. Abdullah Cevdet, sürgün edilme nedenleri arasında siyasi faaliyetleri ve padişahın otoritesine karşı çıkması bulunmaktadır. 1895 yılında İttihat ve Terakki Cemiyeti adına çalışmalar yaptığı için tutuklanmış ve başkentten uzaklaştırılması amacıyla Trablusgarp'a sürgün edilmiştir. Ayrıca, Almanya'dan sınır dışı edilmesi ve Viyana'daki görevinden alınması da siyasi yazılarından dolayı yaşanan gelişmelerdir.

Sürgün çeşitli nedenlerle yapılabilir: 1. Ceza Amaçlı: Hukukî ya da sosyal bir yaptırım olarak, suç işleyen kişilerin toplumdan uzaklaştırılması için sürgün cezası uygulanır. 2. İskân Amaçlı: Göçebe toplulukların yerleşik hale getirilmesi veya ıssız bölgelerin şenlendirilmesi için sürgünler yapılır. 3. Güvenlik Gerekçesiyle: Özellikle savaşlar sonunda yenilen tarafın halkının başka bir yere gitmek zorunda bırakılması gibi toplu sürgünler, güvenlik gerekçesiyle yapılabilir. 4. Gönüllü Sürgün: Kişi, yaşadığı yeri terketmediği takdirde karşılaşacağı başka bir yaptırım nedeniyle dolaylı olarak zorunlu hissedebilir.

Ümit Özdağ, babasının 27 Mayıs Darbesi sonrası Japonya'ya sürgün edilmesi nedeniyle Tokyo'da doğmuştur.

Yılmaz Güney, 1974 yılında hâkim Sefa Mutlu'yu öldürdüğü için 19 yıl hapis cezasına çarptırıldıktan sonra 1981 yılında izinli olarak çıktığı hapishaneden yurt dışına firar ettiği için sürgün edildi. Ayrıca, 12 Mart muhtırasının ardından devrimci faaliyetleri nedeniyle 3 aylığına Nevşehir'e sürgüne gönderilmişti.

İshak Paşa'nın sürgün edilmesinin iki farklı nedeni olduğu düşünülmektedir: 1. Topkapı Sarayı ile Rekabet: İshak Paşa'nın yaptırdığı sarayın, Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olan Topkapı Sarayı ile rekabete girmesi, imparatorluğu rahatsız etmiş ve bu durum İshak Paşa'nın sürgüne gönderilmesine yol açmıştır. 2. İran Elçisinin Sözleri: İshak Paşa'nın, İran'dan İstanbul'a gelen bir elçiyi misafir etmesi ve elçinin sarayın ihtişamını abartılı bir şekilde padişaha anlatması, İshak Paşa'nın gözden düşmesine ve sürgün edilmesine neden olmuştur.

Tatar Ramazan karakteri, adalet sistemindeki sorunlar ve haksızlıklar nedeniyle sürgün edilmiştir. Hikayeye göre, Ramazan bir tarla kavgası sonucu hasmı Abidin Ağa'nın oğlunu öldürüp hapishaneye düşer. Sürgün edildiği Adana Kapalı Cezaevi'nde de benzer durumlarla karşılaşan Ramazan, garibanların hakkını korumaya başlayınca hapishane ağasının düşmanlığını kazanır ve sonunda oradan da sürgün edilir.

Sürgüne gönderilen kişiye "sürgün" veya "exile" denir.