DiniTerminoloji

"Lord" terimi, farklı bağlamlarda farklı tanrıları ifade edebilir: 1. Katoliklikte: Eski Ahit'te Tanrı için kullanılan "Adonai" ve Yeni Ahit'te Mesih için kullanılan "Kyrios" unvanlarını ifade eder. 2. Genel kullanımda: "Lord", başkalarına hükmeden, yöneten veya feodal güce sahip olan tanrılar için de kullanılabilir. Ayrıca, "Lord" unvanı, belirli ülkelerdeki hakimlere veya büyük makam sahiplerine de hitap etmek için kullanılır.

İrşat ve tebliğ kavramları aynı şeyi ifade etmez, ancak birbirleriyle ilişkilidir. Tebliğ, bir bilgiyi ulaştırmak, duyurmak anlamına gelir ve dini bir terim olarak Allah'ın mesajını insanlara iletmeyi ifade eder. İrşat ise yol gösterme, rehberlik etme anlamına gelir ve kişileri doğru yola yönlendirme sürecini ifade eder. Dolayısıyla, irşat daha çok uygulama ve rehberlik boyutunu ön plana çıkarır.

Hades kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Mitolojik Anlam: Antik Yunan mitolojisinde yeraltı tanrısının adıdır. 2. Dini Anlam: İslam ve diğer bazı dinlerde hükmî kirlilik durumunu ifade eder.

Dalalet kelimesi, doğru yoldan sapma, sapkınlık anlamına gelir. Dini literatürde ise dalalet, Allah’ın hidayetinin zıddı olarak, kişinin bilerek veya bilmeyerek doğru yoldan ayrılması olarak tanımlanır.

Mahşerin Dört Atlısı, Hristiyanlıkta kıyamet alameti olarak ortaya çıkacağına inanılan dört atlıyı temsil eder. Bu atlılar ve temsil ettikleri şeyler şunlardır: 1. Beyaz Atlı: Hz. İsa'yı veya "Atanmış Kral" olarak İsa'nın hazır bulunduğu dönemi temsil eder. 2. Kızıl Atlı: Savaşları ve kan dökülmesini temsil eder. 3. Siyah Atlı: Kıtlıkları ve açlığı temsil eder. 4. Soluk Renkli Atlı: Salgın hastalıkları ve ölümü temsil eder.

Hacı yerine, hac ibadetini yerine getiren kişiler için "mutemir" terimi de kullanılabilir.

Tevekkül kelimesi, Allah'a güvenme ve O'na dayanma anlamına gelir. Dini anlamda tevekkül, bir kişinin kendisini Allah'a teslim etmesi, işlerinde ve rızkında Allah'ı bilip O'na güvenmesi, kendi üzerine düşeni yaptıktan sonra işin sonucunu Allah'a bırakması olarak tanımlanır.

Zangoç kelimesi, kilisenin hizmetlerini gören ve çan çalan kimse anlamına gelir.

"Tahrim" kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Dini bir terim olarak: "Tahrim", bir fiilin kesin bir delille, açık bir şekilde yapılmamasının istenmesi anlamına gelir. 2. İsim olarak: "Tahrim", Arapça kökenli bir erkek ismi olup "haram kılma, kılınma" anlamına gelir.

"Son Kable" ifadesi, "her şeyden önce" anlamına gelir ve genellikle İslam inancının temel prensiplerinden biri olan tevhid kavramını ifade etmek için kullanılır. Bu bağlamda, "La ilahe illallah kable külli şey" duası, "Allah'tan başka ilah yoktur, her şeyden önce" anlamına gelir ve Allah'ın birliğini vurgular.

Kalenderhane, fakir dervişlerin barınmaları için yapılan zâviye anlamına gelir. Bu terim ayrıca, gezgin dervişler (Kalenderîler) için inşa edilen tekke olarak da tanımlanmaktadır.

Temsil ve tebliğ kavramları farklı bağlamlarda kullanılır: 1. Temsil: Peygamberlerin, Allah tarafından insanlara gönderilen vahyi yaşayarak ve bizzat uygulayarak insanlara iletmesi anlamına gelir. 2. Tebliğ: Bir belgenin veya bilginin ilgili kişiye ulaşması ve ona iletilmesi anlamına gelir.

"Sitte" ve "erbaa" terimleri farklı bağlamlarda kullanılır: 1. "Kütüb-i Sitte" ifadesi, altı meşhur hadis mecmuasının yazarlarını ifade eder ve bu yazarlar Buhârî, Müslim, Ebû Dâvûd, Nesâî, Tirmizî ve İbn Mâce'dir. 2. "Eimme-i Erbaa" terimi ise dört büyük fıkıh mezhebinin kurucuları olan İmam-ı Azâm Ebû Hanîfe, İmam Malik b. Enes, İmam Muhammed b. İdris eş-Şafiî ve İmam Ahmet b. Hanbel için kullanılır.

Teşeffu ve teşefrum terimleri farklı anlamlara sahiptir: 1. Teşeffu: Bir isteğin, dileğin yerine gelmesi için peygamberleri veya evliyayı vesile ederek, onların hatırı için diyerek Allah'a yalvarma, dua etme anlamına gelir. 2. Teşefrum: Osmanlıca bir terim olup, "çok parlak, ışığı daha iyi geçiren" anlamına gelir.

Piscina kelimesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Dini bağlam: Piscina, kilisede sunağın yakınında yer alan ve litürjik abdestlerden gelen suyun bertaraf edilmesi için kullanılan yıkama havzası anlamına gelir. 2. Genel kullanım: Piscina, yüzme havuzu veya balık havuzu olarak da kullanılabilir.

Shekinah kelimesi, İbranice "şakan" kökünden gelir ve "dwell" yani "ikamet etmek, yerleşmek" anlamına gelir. Teolojik bağlamda Shekinah, Tanrı'nın ilahi varlığını ve insanlarla olan ilişkisini simgeler. Bazı spesifik anlamları: - Eski Ahit'te Shekinah, özellikle Tabernacle ve Tapınak gibi yerlerde Tanrı'nın tezahür eden yüceliği olarak tasvir edilir. - Yahudi düşüncesinde Shekinah, Tanrı'nın cemaat içindeki ve bireysel yaşamlardaki koruyucu ve destekleyici varlığı olarak yorumlanır. - Hıristiyanlıkta ise Shekinah, Kutsal Ruh ile ilişkilendirilir ve Tanrı'nın inananların hayatındaki aktif varlığını, onları yönlendirmesini ve güçlendirmesini ifade eder. Modern kullanımda Shekinah, ibadet sırasında Tanrı'nın sürekli varlığını ve rahatlığını hissetmek için bir kavram olarak da değerlendirilir.

İsfîrâ kelimesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Fıkıh terimi olarak: "İsfar" kelimesinin çoğulu olup, sabah namazının ortalığın aydınlanmasına kadar geciktirilmesi anlamına gelir. 2. Genel anlam olarak: "Kusma" veya "ayırma, tek tek yapma" anlamlarına gelir.

Facir kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Dini terim olarak: Haram ve günaha dalmış, günah işleyen kötü insan. 2. Genel anlam olarak: Alenen günah işleyen, zinaya düşkün kişi.

Vitir kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Dinî terim olarak: Vitir, yatsı namazından sonra kılınan üç rek'atlık vacip namaz anlamına gelir. 2. Genel anlam olarak: Vitir, "tek olan, çift olmayan" anlamında kullanılır ve bu bağlamda "tenha" anlamında da kullanılabilir.

"Elsiz, belsiz, dilsiz" deyimi, hakiki Allah erinin eline, diline ve beline hâkim olduğunu ifade eder.