Hac

Evet, "lebbeyk" ve "telbiye" aynı kavramlardır. Telbiye, Arapça "lebbeyk" kelimesinden türemiş olup, "bir emri, bir isteği yerine getirmek için buyruğu talep etmek ve o buyruğu yerine getirmek" anlamına gelir. Hac veya umreye niyetlenen kimse ihrama girdiği zaman ve daha sonra hac veya umrenin birtakım vecibelerini tamamlayıncaya kadar "lebbeyk zikri"ni okur.

Telbiye, hac veya umreye niyetlenerek ihrama girildiğinde söylenir. Telbiyenin söyleneceği bazı zamanlar: Mikat mahallesinde iki rekât ihram namazı kılındıktan sonra; Yokuşta, inişte, kafileye rastlanışta; Namazlardan sonra; Seher vakitlerinde; Gece ve gündüz her fırsatta. Telbiye, hacda Zilhicce'nin 10'uncu günü Akabe Cemresi'ne taş atılmaya başlanınca, umrede ise umre tavafına başlanınca son bulur.

Telbiyeyi üç kere söylemek müstehaptır. Telbiye, ihrama girerken bir defa söylenir ve bunun dışında hal ve hareketlerin değişikliğinde tekrarlanması sünnettir. Telbiyenin sona erme vakti, üç mezhebe göre farklılık gösterir: Hac yapılıyorsa, kurban bayramının birinci günü Akabe cemresine ilk taşın atıldığı an. Umre yapılıyorsa, Hacerülesved istilâm edilerek tavafa başlandığı an. Mâlikî mezhebinde ise farklı görüşler vardır; bir görüşe göre hac ibadetinde tavafa başlayıncaya kadar telbiye devam edilir, diğer bir görüşe göre ise Mekke’ye gelindiğinde telbiye kesilir.

Safa ile Merve arasındaki yürüyüşe sa'y denir. Sa'y, hac veya umre için yapılan bir tavaftan sonra, Mescid-i Haram’ın doğu tarafında bulunan Safa ve Merve tepeleri arasında, Safa’dan başlayarak dört kere gidip üç kere gelmek demektir.

Şeytanın yeri, İslam inancına göre cehennemdir. Ancak, şeytanın istediği her yere, hatta dünyaya ve cennete bile girip çıkabildiği de düşünülmektedir. Ayrıca, hadislerde şeytanın, deniz üzerinde bir arşı bulunduğu ve çevresinin yılanlarla çevrili olduğu, insanları saptırmak üzere yardımcılarına emirleri buradan verip yeryüzüne saldığı ifade edilmektedir.

Bir kafiledeki kişi sayısı, amacına, organizasyonuna ve özelliklerine bağlı olarak değişebilir. Tur kafilesi: Genellikle 10 ila 20 kişi arasında olabilir. Hac kafilesi: Yüzlerce veya binlerce kişiden oluşabilir. Diğer kafileler: 5 ila 40 kişi arasında değişebilir. Ayrıca, kafile oluşturan kişi sayısı da belirli bir sınırlama olmaksızın değişebilir.

Safa ile Merve arasında koşar adım gidilmesinin nedeni, Hz. Hacer'in oğlu İsmail için su ararken bu iki tepe arasında koşuşturmasına dayanır. Bu olay, hac ibadetinin bir parçası olan "sa'y" olarak adlandırılır ve Allah'ın rahmetinin tecellisi ile anne şefkatinin simgesi olarak kabul edilir. Ayrıca, sa'y sırasında Safâ ile Merve arasındaki vadinin en derin kısmında daha canlı ve hızlı yürümeye "hervele" denir ve bu, beşerî olandan ilahî rahmete koşuyu simgeler.

Tavafta şavt, Hacer-i Esved'in hizasından başlayarak Kâbe'nin etrafında bir defa dolaşmak anlamına gelir. Kemâl kelimesi ise tavaf bağlamında kullanılmamaktadır. Tavafın geçerli olması için en az dört şavt yapılması farz, yedi şavta tamamlanması ise vaciptir.

Ayrılık Çeşmesi, Osmanlı döneminde doğu yönüne sefere çıkan orduların toplanma ve uğurlanma yeri olarak kullanılmıştır. Çeşmenin hikayesinin bazı önemli noktaları: Konumu: Haydarpaşa Çayırı'nın kıyısında yer alırdı. Askerlerin uğurlanması: Ordular, bu çeşmeden yola çıkarak Bağdat Caddesi olarak bilinen yola doğru ilerlerdi. Hacıların uğurlanması: Hacca giden kafileler de Ayrılık Çeşmesi'nden uğurlanırdı. Bizans dönemi: Bizans döneminde de askerlerin savaşa uğurlandığı yer olarak kullanılmıştır. Çeşmeye "Ayrılık Çeşmesi" denmesinin sebebi, şehirden ayrılan kafilelerin son olarak buradan uğurlanması ve uğurlayıcıların buradan ayrılmasıdır.

Hicaz Demiryolu'nun önemli olmasının bazı sebepleri şunlardır: Askeri amaç: Bölgeye asker sevkiyatını hızlandırarak isyanlara ve dış saldırılara karşı savunma sağladı. Siyasi etki: Osmanlı'nın bölgedeki siyasi nüfuzunu artırdı. Dini kolaylık: Hac yolculuklarını büyük ölçüde kolaylaştırdı; 50 günlük yolculuk 5 güne indi. Ekonomik gelişme: Ticari faaliyetlerin gelişmesine ve şehirleşmenin hızlanmasına katkı sağladı. Panislamizm: Müslümanların ortak bir eser ve amaç etrafında dayanışmasını sağladı. Osmanlı'nın varlığı: 1918'e kadar Medine'de Osmanlı varlığının sürmesine imkan verdi. Maliyet: İnşaat, yerli mühendislik ve iş gücü kaynaklarıyla gerçekleştirildi.

Şavt, sözlükte "tur, bir turluk koşu, işin bir kısmı, gaye, mesafe" gibi anlamlara gelen bir kelimedir. Dini bir kavram olarak ise: Tavafta Hacerül Esved'den başlayıp Hatîmin dışından Kâbe'nin etrafında bir defa dolaşmayı ifade eder. Sa'yde ise, Sâfâ ile Merve arasındaki her bir gidiş ve gelişi ifade eder. Bir tavaf yedi şavttan, bir sa'y ise yedi şavttan oluşur.

Telbiye, hac veya umreye niyetlenerek ihrama giren herkes tarafından söylenir. Telbiye esnasında kadınların seslerini fazla yükseltmemesi, erkeklerin ise yüksek sesle telbiye okuması sünnettir.

Telbiye, hac veya umreye niyetlenerek ihrama giren herkes tarafından söylenir. Telbiye esnasında kadınların seslerini fazla yükseltmemesi, erkeklerin ise yüksek sesle telbiye okuması sünnettir.

1 şavt, 1 turdur. Şavt, dinî bir kavram olarak, tavafta Hacer-i Esved'den başlayıp Hatîmin dışından Kâbe'nin etrafında bir defa dolaşmayı ifade eder. Bir tavaf, 7 şavttan oluşur.

"Hacı" yerine kullanılabilecek bazı hitaplar: Aga, baba, hafız, abi. Komutan, kumandan. Birader, bilader. Moruk (samimi olmayan durumlarda). Reis. Mutemir (dini terminolojide). Ayrıca, "hacı" kelimesi bazı yörelerde çocuklara isim olarak da verilmektedir.

Bir tavaf, Hacer-i Esved'den başlayıp Kâbe'nin etrafında yedi defa dönmekten oluşur ve bu dönüşlerin her biri şavt olarak adlandırılır. Dar metafta, dar tavaf sahasında 1050 metre olan yürüyüş, tavaf sahasının yoğunluğuna göre 15 dakikadan 40 dakikaya kadar değişiklik gösterir. 2. ve 3. katlarda, 4,5 ile 6 kilometrelik bir yürüyüş söz konusudur. Dolayısıyla, bir tavafın toplam mesafesi, yapılan yere ve katlara göre değişiklik göstererek yaklaşık 3,5 ila 6,5 kilometre arasında değişir.

Tavafta bir dönüşe "şavt" denir. Yedi şavt tamamlandığında bir tavaf edilmiş olur.

Vakfe, hac ibadetinin en önemli rükünlerinden biridir ve büyük bir öneme sahiptir. Vakfenin önemi: Hac ibadetinin geçerliliği için şarttır. Allah’a yönelişi temsil eder. Diğer ibadetlerin geçerliliği vakfenin yapılmasına bağlıdır. Peygamber Efendimiz’in “Hac, Arafat’tır” sözü, vakfenin ne kadar önemli olduğunu vurgular. Vakfe, belirli bir zaman ve mekânda, Allah’a yönelip dua, zikir ve tövbe ile geçirilen manevi bir bekleyiştir.

Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, 21 Mart 2025 tarihinde İspanya'dan at sırtında hac yolculuğuna çıkan Abdellah Hernandez Mancha ve Abdelkader Harkassi ile bir araya geldi. Endülüs Müslümanlarının 500 yıl önceki at sırtında hac yolculuğu geleneğini canlandırmayı hedefleyen bu iki arkadaş, yaklaşık 5 ay önce İspanya'nın güneyinden yola çıkarak Türkiye'ye ulaşmıştı. Erbaş, hacı adaylarını başarılarından dolayı tebrik etti ve gösterdikleri örneğin tüm Müslümanlara örnek olması gerektiğini belirtti.

Yaşlı hacı dede ve anne, 2023 yılı hac organizasyonunda yer alan ve Türkiye'den gelen hacı adaylarıdır. Yaşlı hacı dede, Yasin Sakat'tır ve 99 yaşındadır. Hacı anne hakkında bilgi bulunmamaktadır.