DeğerlerEğitimi

Adalet değerler eğitimi panosu hazırlamak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. İçerik Belirleme: Panoda yer alacak görseller, afişler, güzel sözler ve kompozisyonlar gibi materyaller seçilmelidir. 2. Hikaye ve Kıssalar: Adalet kavramını vurgulayan hikayeler, kıssalar ve yaşanmış olaylar paylaşılmalıdır. 3. Örnek Şahsiyetler: Tarihteki örnek şahsiyetlerden adaletle ilgili örnekler anlatılabilir. 4. Yarışmalar ve Etkinlikler: Şiir yazma, şiir okuma, karikatür çizme gibi yarışmalar düzenlenebilir. 5. Okul İşbirliği: Belediyeler, müftülükler ve uygun görülen kişi, kurum ve STK'larla işbirliği yapılabilir. 6. Panonun Tasarımı: Panonun renkli ve dikkat çekici olması, öğrencilerin ilgisini çekmek için önemlidir. Bu adımlar, adalet değerlerinin daha etkili bir şekilde aktarılmasına yardımcı olacaktır.

Değerler eğitiminin dört temel ilkesi şunlardır: 1. Akıl Yürütme ve Mantıklı Olma: Bireylerin değerleri kendi mantık çerçevelerinde değerlendirmeleri ve yaşama uygun bulup bulmadıklarına karar vermeleri. 2. Empati Kurma: Duygusal dünyaya girmek ve etkili iletişim kurmak için empatik anlayışın geliştirilmesi. 3. Benlik (Öz) Saygısı Geliştirme: Bireyin kendini değerli hissetmesi, yeteneklerini ve başarılarını ortaya koyabilmesi. 4. İş Birliği Geliştirme: Akademik başarıyı artırmanın yanı sıra, iletişim becerilerini ve güven duygusunu geliştirmek.

Tavşan, kaplumbağayı yendi çünkü kaplumbağa sabırlı ve kararlı bir şekilde ilerlerken, tavşan acele etti ve yarışın ortasında uyudu. Bu hikaye, sabır ve azmin hızdan daha önemli olduğunu vurgulamak için kullanılır.

Kırmızı Başlıklı Kız masalı, dikkatli olmayı ve tanımadıkları kişilere karşı temkinli davranmayı çocuklara öğreten bir hikayedir. Masalın anlatmak istedikleri arasında şunlar da yer alır: Sevginin ve cesaretin önemi; Masumiyetin kaybolması (kızın kurt tarafından kandırılması, genç kızların tehlikelere karşı savunmasızlığını ve deneyimsizliğini simgeler); Toplumun normlarına ve beklentilerine karşı bireyselliğin savunulması (kızın kendi iradesiyle hareket etmesi, bağımsızlık arayışının bir göstergesidir).

"Vakitsiz Anıran Eşek" hikayesi, Tutiname adlı Hint kökenli edebiyat eserinden alınmıştır ve insana doğruluğu, sadakati ve güvenilir olmayı öğretmeyi amaçlar. Hikaye, akıllı filozof bir papağanın ağzından anlatılan iç içe geçmiş masallardan oluşur. Çocuklar, bu hikayeleri okuyarak iyiliğin kötülüğe, doğruluğun hainliğe ve alın terinin havadan kazanılmış paraya galip geldiğini öğrenirler.

EKYS Değerler Eğitimi konusu, Liyakat Yayınları'nın "MEB EKYS Yöneticiler İçin Eğitim Bilimleri Ders Notları" kitabında 8 sayfa olarak yer almaktadır.

Erdem-Değer-Eylem Çerçevesi, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nde yer alan ve bireyleri erdemlere ulaştıran ve eylemlerinde gözlemlenebilen değerleri kavramsallaştıran bir yapıdır. Bu çerçevede: 1. Erdemler, eğitim-öğretim etkinlikleri sonucunda kişiye kazandırılması hedeflenen kişiliğin güçlü yanlarını ifade eder. 2. Değerler, bireylerin yaşantıları sonucu geliştirdikleri ve eylemlerinde kendini gösteren unsurlardır. 3. Çatı değerler, diğer değerlerle yoğun kesişim noktaları olan değer yapılarını temsil eder ve bu çerçevede adalet, sorumluluk ve saygı olarak belirlenmiştir. Bu yaklaşım, değerlerin programlar arası bileşenler olarak ele alınmasını ve değerlerin programa organik bir şekilde işlenmesini sağlar.

"Ağaç yaşken eğilir" atasözünün hikayesi genellikle bir bahçıvan veya ağaç yetiştiricisinin gözlemlerinden yola çıkar. Hikayeye göre, bir bahçıvan küçük bir ağacı eğmeye çalışırken bu işlemin ne kadar kolay olduğunu fark eder.

Eğitimde ahlak ve etik, öğrencilere sadece akademik bilgilerin aktarılmasını değil, aynı zamanda doğru ile yanlışı ayırt etme, adil olma, saygı gösterme gibi temel ahlaki değerlerin öğretilmesini kapsar. Ahlak, insanların sosyal hayatlarında uymak zorunda oldukları davranış kurallarıdır. Eğitimde ahlak ve etik, öğrencilerin sorumlu, empati sahibi ve etik düşünceli bireyler olarak yetişmelerine yardımcı olur.

"Tay" filmi, annesini arayan safkan bir tay olan Riyah'ın, peşindeki hırsızlardan kaçarken tanıştığı ihtiyar deve Jabal ile birlikte Medine'ye doğru çıktığı yolculuğu konu edinir. Film, Hz. Muhammed'in hayatındaki en önemli olaylardan biri olan Hicret'i anlatır ve çocuklara fedakarlık, umut ve sevgi gibi kavramları pekiştirmeyi, Peygamber sevgisini aşılamayı hedefler.

Karakter ve değer eğitiminde şu yaklaşımlar bulunmaktadır: 1. Telkin Yoluyla Değerler Öğretimi: Değerlerin doğrudan öğretilmesini ve tutarlı desteklerin sağlanmasını içerir. 2. Değerlerin Açıklanması: Öğrencilere rasyonel düşünme ve duygularını gözden geçirme yoluyla kendi değerlerini fark etmelerini sağlamayı amaçlar. 3. Değer Analizi: Değer konuları ile ilgili bilimsel araştırma sürecinde ve mantıksal düşünmede öğrencilere yardım etmeyi içerir. 4. Bütüncül Yaklaşım: Okul, aile ve çevreyi de kapsayan faaliyet ve çalışmaları içerir. 5. İlgi Temelli Yaklaşım: Ahlâki düşünmeyi ve eylemi teşvik etmek için öğretmenin öğrencinin ihtiyaçlarına ilgi göstermesi önemlidir.

Maarif Modeli'nde değerler, öğrencilerin çok yönlü gelişimini hedefleyen bütüncül bir yaklaşımı içerir ve şu şekilde sıralanabilir: 1. Adalet: Öğrencilere hakkaniyetli davranma ve haksızlıkların düzeltilmesi konusunda kararlı olma değeri kazandırılır. 2. Dürüstlük: Doğru sözlü olma, güvenilir olma ve yalan söylememe değerleri vurgulanır. 3. Yardımlaşma: Başkalarına yardım etme ve dayanışma içinde olma önemi vurgulanır. 4. Sorumluluk: Kendi eylemlerinin sonuçlarını üstlenme ve topluma karşı sorumluluk taşıma değerleri işlenir. 5. Çevre Bilinci: Doğaya saygı gösterme ve çevreyi koruma bilinci kazandırılır. 6. Aile ve Toplum: Aile bütünlüğüne önem verme, vatanseverlik ve yardımseverlik değerleri de bu kapsamda yer alır.

Değerler eğitimi kapsamında iyilik çizimi için aşağıdaki etkinlikler yapılabilir: 1. Duvar Gazeteleri ve Broşürler: İyilik temalı duvar gazeteleri ve broşürler hazırlanabilir. 2. Resim Yapma: Çocukların iyilik kavramını resimleyerek ifade etmeleri sağlanabilir. 3. Kompozisyon ve Öykü Yazma: İyilik üzerine kompozisyon, şiir veya öykü yazmaları istenebilir. 4. Örnek Olay İncelemeleri: İyilik içeren kısa hikayeler okunup, bu hikayelerin sınıfta tartışılması yapılabilir. 5. Yardım Projeleri: Okulda veya sınıfta yardım kampanyaları düzenlenerek, çocukların iyilik davranışlarını pekiştirmeleri sağlanabilir.

Tavşan ve Kaplumbağa masalının ana fikri, hızın her zaman başarı getirmediği, sabır ve azmin de en az hız kadar önemli olduğudur.

Küçük Kurbağa'nın hikayesi iki farklı versiyonda anlatılmaktadır: 1. Sabır ve Azim Hikayesi: Bu hikayede, Miskin adında meraklı bir küçük kurbağa, gölde en uzağa atlamayı denemek ister. Kaplumbağa ile tanıştıktan sonra, küçük adımlarla ilerleyerek ve pratik yaparak istediği kadar uzağa zıplamayı başarır. 2. Dostluk ve Kendini Kabul Hikayesi: Bu hikayede, Rıfkı adında bir kurbağa, ormanda dolaşırken kaplumbağa ile tanışır. Rıfkı, bu derslerden sonra kendi yeteneklerini keşfetmeye başlar ve Sıpır adında bir sincap ile arkadaş olur.

"Çocuk Kalbi" kitabı, Edmondo de Amicis tarafından yazılmış olup, bir öğrencinin okul ve toplum yaşamını çocuklara özgü sıcak ve içten bir dille anlatır. Kitapta işlenen ana temalar şunlardır: - Özveri, yardımlaşma, dürüstlük, iyilik ve yurt sevgisi gibi erdemlerin önemi. - İyi bir insan olmanın ve topluma faydalı bireyler yetiştirmenin gerekliliği. Enrico adındaki öğrencinin günlüklerinden yola çıkılarak yazılan eser, çocuklar için hayatı tüm yönleriyle öğrenecekleri bir dost; veliler ve öğretmenler için ise altın bir rehber niteliği taşır.

Hayat Bilgisi dersinin temel amacı, öğrencilere temel yaşam becerileri kazandırmak ve onları toplumsal hayata hazırlamaktır. Bu dersin diğer amaçları ise şunlardır: - Kendini tanıma ve kişisel gelişim: Öğrencilerin kendilerini tanımaları, güçlü ve zayıf yönlerini fark etmeleri. - Değerler eğitimi: Ahlaki değerler, empati, saygı, hoşgörü gibi toplumsal değerlerin öğretilmesi. - Sağlık ve güvenlik bilinci: Sağlıklı yaşam, beslenme, hijyen ve güvenlik konularında bilinç oluşturma. - Çevre bilinci: Doğa ve çevre ile ilgili konular hakkında farkındalık yaratarak çevre koruma bilincini geliştirme.

Değerler eğitiminde işlenen konular şunlardır: 1. Saygı: Başkalarının haklarına, fikirlerine ve duygularına saygı göstermek. 2. Sevgi: Sevgi dolu bir iletişim kurmak ve çevresindekilere şefkat göstermek. 3. Dürüstlük: Doğruyu söylemek ve davranışlarında açık olmak. 4. Sorumluluk: Kendi davranışlarının sonuçlarını üstlenmek. 5. Paylaşma: Sahip olduklarını başkalarıyla paylaşmak. 6. Adalet: Herkese eşit davranmak ve adil olmak. 7. Yardımseverlik: İhtiyacı olanlara yardım etmek. Ayrıca, empati, iş birliği, sabır, hoşgörü ve öz disiplin gibi konular da değerler eğitiminin önemli parçalarıdır.

Değerler eğitimine ihtiyaç duyulmasının bazı nedenleri: 1. Toplumsal uyumu sağlamak: Değerler eğitimi, bireylerin etik ilkeler doğrultusunda hareket etmelerini teşvik eder ve toplumsal dayanışmayı artırır. 2. Empati ve hoşgörü geliştirmek: Çocukların empati, hoşgörü ve sorumluluk bilinci kazanmalarına yardımcı olur. 3. Doğru karar verme becerilerini geliştirmek: Nesnel analiz etme, makul yargılama ve doğru karar verme yeteneklerini iyileştirir. 4. Sosyal becerileri artırmak: Okul öncesi dönemde değerler eğitimi, çocukların sosyal becerilerini geliştirerek topluma daha iyi uyum sağlamalarını sağlar. 5. Gelecekteki yaşam için hazırlık: Çocukların, gelecekteki zorluklarla başa çıkabilmeleri için gerekli olan değerleri öğrenmelerini sağlar.

Bazı atasözleri ve bu atasözlerinin görsellerle desteklenmiş halleri: 1. Ağaç yaşken eğilir. Görsel: Eğitim alırken bir çocuk. 2. Ak akçe kara gün içindir. Görsel: Bir kumbara biriktiren kişinin resmi. 3. Damlaya damlaya göl olur. Görsel: Bir su damlasının göle dönüştüğünü gösteren bir resim. 4. Yalancının mumu yatsıya kadar yanar. 5. İyi dost kara günde belli olur. Diğer atasözü ve görselleri için nalanogretmen.com ve ebeveynakademisi.trtcocuk.net.tr sitelerini ziyaret edebilirsiniz.