CMK

Mülga 251 ve 252 numaraları, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) eski düzenlemelerinde yer alan maddelerdir. - CMK'nın mülga 251. maddesi, basit yargılama usulünü düzenlemekteydi. - CMK'nın mülga 252. maddesi ise basit yargılama usulünde itirazı ele almaktaydı. 7188 sayılı kanunla yapılan değişikliklerle bu maddeler yeniden düzenlenmiş ve CMK'nın 251. ve 252. maddeleri olarak güncel halini almıştır.

Ek savunma CMK 226, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) 226. maddesinde düzenlenen ve sanığa, aleyhine ortaya konan yeni deliller veya suçun hukuki niteliğinin değişmesi durumunda savunma yapma imkanı tanıyan bir haktır. Bu hak, aşağıdaki durumlarda kullanılır: - Suçun hukuki niteliği değişmişse; - Cezanın artırılmasını veya cezaya ek olarak güvenlik tedbirlerinin uygulanmasını gerektiren yeni deliller ortaya çıkmışsa; - Duruşma sırasında iddianameyle uyuşmayan bir vakıa ortaya çıkmışsa (bu durumda yeni bir iddianame düzenlenmeli ve yeniden yargılama yapılmalıdır). Ek savunma hakkı, sanık veya avukatı tarafından duruşmada kullanılır.

İzmir Barosu'nun "CMK Görevlendirmeleri İçin Uygulamada Rehber El Kitabı"nı indirmek için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Twitter'da Avukat Hakları Grubu'nun paylaşımına gidin. 2. Paylaşımda yer alan bağlantıya tıklayın (https://izmirbarosu.org.tr/Yayin/1814/cmk-gorevlendirmeleri-icin-uygulamada-rehber-el-kitabi). 3. El kitabı, PDF formatında indirilebilir olacaktır.

CMK görevi için vekaletname gerekli değildir, çünkü baronun görevlendirmesi vekaletname yerine geçer.

CMK 223/8 maddesi, ceza davasında durma kararını düzenler. Buna göre, soruşturmanın veya kovuşturmanın yapılması belirli bir şarta bağlı tutulmuşsa ve bu şartın henüz gerçekleşmediği anlaşılırsa, gerçekleşmesini beklemek üzere durma kararı verilir. Durma kararı, yargılamayı sona erdirmez, sadece duruşmaya ara verilmesini sağlar.

309 entegresi ifadesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Muhasebe ve Finans: 309 hesap kodu, Diğer Mali Borçlar Hesabı olarak adlandırılır ve bu hesap, diğer hesap kalemlerinin hiçbirinin kapsamına alınmayan mali borçların takip edildiği hesaptır. 2. Hukuk: CMK Madde 309, Kanun Yararına Bozma olarak bilinir ve bu madde, hakim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümlerde hukuka aykırılık bulunması durumunda, Adalet Bakanlığı'nın bu kararların Yargıtay'ca bozulması istemini Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na bildirmesini düzenler.

Yargıtay 223 maddesi, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) 223. maddesini ifade eder. CMK'nın 223. maddesine göre, beraat kararı şu durumlarda verilir: 1. Yüklenen fiilin kanunda suç olarak tanımlanmamış olması. 2. Yüklenen suçun sanık tarafından işlenmediğinin sabit olması. 3. Yüklenen suç açısından failin kast veya taksirinin bulunmaması. 4. Yüklenen suçun hukuka aykırı fakat bağlayıcı emrin yerine getirilmesi suretiyle işlenmesi. 5. Kusurluluğu ortadan kaldıran bir hataya düşülmesi. Ayrıca, derhâl beraat kararı verilebilecek hâllerde durma, düşme veya ceza verilmesine yer olmadığı kararları verilemez.

CMK'da davanın düşmesi, Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) öngörülen düşme sebeplerinin varlığı veya soruşturma veya kovuşturma şartının gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması hallerinde, ceza mahkemesi tarafından verilen bir hüküm türüdür. Davanın düşmesi kararı şu durumlarda verilebilir: - Sanığın ölümü. - Genel af çıkması. - Dava zamanaşımı süresinin dolması. - Şikayete tabi suçlarda şikayetçinin şikayetinden vazgeçmesi. - Ön ödeme şartlarının yerine getirilmesi. Ayrıca, soruşturmanın veya kovuşturmanın yapılması bir şarta bağlı tutulmuşsa ve bu şartın gerçekleşmeyeceği anlaşılırsa, davanın düşmesi kararı yerine durma kararı verilir.

Evet, CMK'ya göre müdafi dosyayı inceleyebilir. Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) 153. maddesine göre, müdafi soruşturma evresinde dosya içeriğini inceleyebilir ve istediği belgelerin bir örneğini harçsız olarak alabilir. Ancak, bu yetki, soruşturmanın amacını tehlikeye düşürebilecekse, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine sulh ceza hakiminin kararıyla kısıtlanabilir.

CMK 401 dosya açık ifadesi, hukuksal sürecin devam ettiğini ve dosyanın henüz sonlanmadığını ifade eder.

CMK'ya göre uzlaşma şartları şunlardır: 1. Suçun Niteliği: Uzlaşma, yalnızca şikayete bağlı suçlar için mümkündür. 2. Yeterli Şüphe: Suçun işlendiğine dair yeterli şüphe ve oluşturacak delil bulunmalıdır. 3. Tarafların Kabulü: Hem şüpheli hem de mağdurun uzlaşma teklifini kabul etmesi gerekir. 4. Kamu Tüzel Kişileri: Kamu tüzel kişileri (Valilik, Belediye, Bakanlık vb.) aleyhine işlenen suçlarda uzlaşma uygulanmaz. 5. Uzlaştırmacı: Uzlaşma süreci, uzlaştırma bürosu tarafından görevlendirilen uzlaştırmacı tarafından yürütülür.

CMK görevlendirmelerinde mazeret girilmemesinin birkaç nedeni vardır: 1. Görevin Kabul Zorunluluğu: CMK görevlendirmelerini kabul eden avukatların, haklı ve yasal nedenler olmadıkça görevi bırakmaları yasaktır. 2. Puanlama Sistemi: Görevlendirmeler, puan sistemine göre yapılır ve mazeretsiz kabul edilmeyen görevler, avukata ceza puanı olarak yansır. 3. Mazeret Hakkının Sınırlı Olması: Avukatların, yıl içerisinde belirli bir süre (70 gün) mazeret koyma hakkı vardır ve bu süre dışındaki mazeretler kabul edilmez.

CMK'ya göre 3 yıllık dava zamanaşımı süresi, 5 yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlarda uygulanır.

CMK madde 141 ve 142 birlikte istenebilir, çünkü bu maddeler koruma tedbirleri nedeniyle tazminat davasıyla ilgilidir. CMK madde 141, haksız olarak yakalanan, tutuklanan veya diğer kanuna aykırı koruma tedbirlerine maruz kalan kişilerin tazminat taleplerini düzenler. CMK madde 142 ise tazminat davasının açma usulünü belirler ve bu dava için karar veya hükmün kesinleştiğinin ilgilisine tebliğinden itibaren üç ay ve her hâlde bir yıl içinde talepte bulunulmasını öngörür.

CMK madde 308 ve madde 309 arasındaki temel farklar şunlardır: 1. CMK madde 308: Bu madde, düşman devlete maddi ve mali yardım ile ilgilidir ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin savaş halinde olduğu devlete karşı işlenen suçları düzenler. 2. CMK madde 309: Bu madde, anayasayı ihlal suçunu düzenler ve cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye teşebbüs edenleri cezalandırır.

Yakalama Emri ve Nedenleri (CMK Madde 98) şu şekildedir: 1. Soruşturma Evresi: Çağrı üzerine gelmeyen veya çağrılamayan şüpheli hakkında, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine sulh ceza hâkimi tarafından yakalama emri düzenlenebilir. 2. Kaçan Şüpheliler: Yakalanmış iken kolluk görevlisinin elinden kaçan şüpheli veya sanık ya da tutukevi veya ceza infaz kurumundan kaçan tutuklu veya hükümlü hakkında Cumhuriyet savcıları ve kolluk kuvvetleri de yakalama emri düzenleyebilirler. 3. Kovuşturma Evresi: Kaçak sanık hakkında yakalama emri, re'sen veya Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hâkim veya mahkeme tarafından düzenlenir. 4. Yakalama Emrinde Yer Alması Gerekenler: Yakalama emrinde, kişinin açık eşkâli, kimliği ve yüklenen suç ile yakalandığında nereye gönderileceği gösterilir.

Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) uyarınca itiraz üzerine verilen kararlar genellikle kesindir. Ancak, ilk defa merci tarafından verilen tutuklama kararlarına karşı itiraz yoluna gidilebilir.

CMK'nın 191 ve 192 maddeleri ile 193 ve 195 maddeleri birlikte şu şekilde uygulanır: 1. CMK'nın 191. maddesi, duruşmanın başlangıcını düzenler ve sanığın ve müdafiinin hazır bulunup bulunmadığının tespit edilmesini, tanıkların duruşma salonundan çıkarılmasını ve iddianamenin okunmasını içerir. 2. CMK'nın 192. maddesi, sanığın sorgusunu düzenler ve bu işlemin nasıl yapılacağını belirler. 3. CMK'nın 193. maddesi, sanığın duruşmada hazır bulunmaması durumunu düzenler ve sadece kanunun ayrık tuttuğu hâller dışında, sanık gelmeden duruşmanın yapılamayacağını belirtir. 4. CMK'nın 195. maddesi, suçun yalnız veya birlikte adli para cezasını veya müsadereyi gerektirdiği durumlarda, sanık gelmese bile duruşmanın yapılabileceğini öngörür.

CMK'nın 289 ve 302 maddeleri şunlardır: 289. madde: Temyiz dilekçesinde gösterilmiş olmasa bile, aşağıda yazılı hâllerde hukuka kesin aykırılık var sayılır: 1. Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması. 2. Hâkimlik görevini yapmaktan kanun gereğince yasaklanmış hâkimin hükme katılması. 3. Geçerli şüphe nedeniyle hakkında ret istemi öne sürülmüş olup da bu istem kabul olunduğu hâlde hâkimin hükme katılması veya bu istemin kanuna aykırı olarak reddedilip hâkimin hükme katılması. 4. Cumhuriyet savcısı veya duruşmada kanunen mutlaka hazır bulunması gereken diğer kişilerin yokluğunda duruşma yapılması. 302. madde: Bölge adliye mahkemesinin temyiz olunan hükmünün Yargıtayca hukuka uygun bulunması hâlinde temyiz isteminin esastan reddine karar verilir. 2. Yargıtay, temyiz edilen hükmü, temyiz başvurusunda gösterilen, hükmü etkileyecek nitelikteki hukuka aykırılıklar nedeniyle bozar. Bozma sebepleri ilâmda ayrı ayrı gösterilir.

Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) dersinde aşağıdaki kanunlar ve düzenlemeler yer alır: 1. 5271 sayılı CMK: Türkiye'de ceza yargılamasının nasıl yapılacağını belirleyen temel kanun. 2. Türk Ceza Kanunu (TCK): Suç tanımları ve cezaların belirlendiği kanun, CMK ile birlikte değerlendirilir. 3. Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun: Silah kaçakçılığı suçlarını düzenleyen kanun. 4. Bankalar Kanunu: Zimmet suçunu tanımlayan kanun. 5. Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu: Hapis cezasını gerektiren suçları kapsayan kanun. 6. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu: İlgili suçları belirten kanun. 7. Orman Kanunu: Kasten orman yakma suçlarını tanımlayan kanun.