CMK

CMK madde 237 ve 238 ceza muhakemesinde kamu davasına katılma ile ilgili düzenlemeleri içerir: CMK madde 237: 1. Katılma Hakkı: Mağdur, suçtan zarar gören gerçek ve tüzel kişiler ile malen sorumlu olanlar, ilk derece mahkemesindeki kovuşturma evresinin her aşamasında hüküm verilinceye kadar şikayetçi olduklarını bildirerek kamu davasına katılabilirler. 2. Kanun Yolu Muhakemesi: Kanun yolu muhakemesinde davaya katılma isteğinde bulunulamaz. CMK madde 238: 1. Katılma Usulü: Katılma, kamu davasının açılmasından sonra mahkemeye dilekçe verilmesi veya katılma istemini içeren sözlü başvurunun duruşma tutanağına geçirilmesi suretiyle olur. 2. Sorgulama: Duruşma sırasında şikayeti belirten ifade üzerine, suçtan zarar görenden davaya katılmak isteyip istemediği sorulur. 3. Cumhuriyet Savcısının Kararı: Cumhuriyet savcısının, sanık ve varsa müdafiinin dinlenmesinden sonra davaya katılma isteminin uygun olup olmadığına karar verilir.

CMK'da iki komisyon bulunmaktadır: 1. CMK ve Uzlaşma Komisyonu: Bu komisyon, ceza muhakemesi uygulamalarının daha sağlıklı ve koordineli bir şekilde yürütülmesi için kurulmuştur. 2. CMK Uygulama Servisi: Bu servis, müdafi ve vekil görevlendirmelerinin yapılması ve ilgili işlemlerin yürütülmesi amacıyla kurulmuştur.

2025 yılı CMK ücret tarifesi 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Şikayetten vazgeçme halinde CMK'nın 231. maddesi uygulanabilir, çünkü bu madde hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kurumunu düzenler ve şikayetten vazgeçme, bu kurumun şartlarından biri olan zararın tazmin edilmesi ile ilişkilidir. HAGB kararı verilebilmesi için diğer şartlar ise şunlardır: - Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmamış bulunması; - Mahkemenin, sanığın kişilik özellikleri ve duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurarak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varması; - Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın tamamen giderilmesi.

CMK'ya göre, tutuklama kararı en geç 30 gün içinde Sulh Ceza Hakimliği tarafından gözden geçirilir.

CMK madde 309 ve 310'a göre itiraz dilekçesi, "kanun yararına bozma dilekçesi" olarak adlandırılır. Bu dilekçe, hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunması durumunda, Adalet Bakanlığı tarafından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na başvurulması için yazılır. İtiraz dilekçesinde şu unsurlar yer almalıdır: 1. Başlık: "Kanun Yararına Bozma Dilekçesi". 2. Başvuru Yapan: Cumhuriyet savcısı, sanık, hakim, mahkeme, şikayetçi veya müdahil olarak katılan kişiler. 3. Konu: Karar veya hükmün hukuka aykırılık nedenleri ve bu nedenlerin yasal dayanakları. 4. Talep: Karar veya hükmün bozulması talebi.

CMK'nın 206/2-a maddesi, ceza yargılamasında hukuka aykırı olarak elde edilen delillerin ortaya konulmasının reddedileceğini öngörür. Bu maddeye göre, bir delilin hukuka aykırı olması durumunda, yani yasaların öngördüğü usul kurallarına ve temel haklara aykırı yöntemlerle toplanması halinde, bu delil hükme esas alınamaz.

CMK'nın 303. maddesi, "Yargıtayca davanın esasına hükmedilecek hâller, hukuka aykırılığın düzeltilmesi" başlığını taşır ve iki ana konuyu düzenler: 1. Düşmanla İşbirliği Yapmak: Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile savaş halinde olan devletin ordusunda hizmet kabul eden ve düşman devletin yanında Türkiye'ye karşı silahlı mücadeleye giren vatandaş, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır. 2. Hukuka Aykırılığın Düzeltilmesi: Yargıtay, hükümdeki hukuka aykırılıkları düzeltebilir veya davanın esasına hükmedebilir belirli durumlarda, bunlar arasında: - Olayın daha fazla aydınlanması gerekmeden beraate veya davanın düşmesine karar verilmesi; - Kanunda yazılı cezanın en alt derecesinin uygulanması; - Kanun madde numarasının yanlış yazılmış olması; - Yeni bir kanun ile fiilin suç olmaktan çıkarılması.

Polis, cüzdan arayabilir ancak bu yetki belirli koşullara bağlıdır. Polis, kişinin üzerinde veya aracında silah veya tehlike oluşturan bir eşyanın bulunduğu hususunda yeterli şüphe olduğunda, kendisine veya başkalarına zarar verilmesini önlemek amacıyla gerekli tedbirleri alabilir. Ayrıca, CMK'nın 116. maddesi uyarınca hakimden karar veya Cumhuriyet savcısından yazılı emir alınmadan, kişilerin eşyasında arama yapılamaz.

CMK'ya göre itiraz edilebilecek kararlar şunlardır: 1. Yargıçlık kararları: Sulh ceza yargıçlığı makamı kararlarına karşı itiraz edilebilir. 2. Mahkeme kararları: Adli yargı içerisindeki mahkemeler tarafından verilen bazı kararlar itiraz yoluna tabidir. Bunlar arasında: - Madde bakımından yetkisizlik (görevsizlik) kararları. - Yer bakımından yetkisizlik kararları. - Yargıcın reddi isteminin kabul edilmemesine ilişkin kararlar. - Tutuklama kararları. - Adli kontrole ilişkin kararlar. 3. Diğer kararlar: İddianamenin iadesi kararları, durma kararları, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları gibi özel yasalarda da mahkeme kararlarına karşı itirazın mümkün kılındığı durumlar. İtiraz süresi, kararın öğrenilmesinden itibaren 7 gündür.

TCK'nın 53. maddesi, Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK)'da madde 2 olarak yer almaktadır.

CMK madde 10'a göre bağlantılı ceza davalarının birleştirilmesine veya ayrılmasına yüksek görevli mahkeme karar verir.

Evet, Yargıtay tek hazırunla yapılan aramayı hukuka aykırı buldu. CMK'nın 119/4. maddesine göre, Cumhuriyet savcısı hazır olmaksızın konut, iş yeri veya diğer kapalı yerlerde arama yapılabilmesi için o yer ihtiyar heyetinden veya komşulardan en az iki kişi bulundurulması gerekmektedir.

CMK'ya göre olağanüstü kanun yolları şunlardır: 1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının İtirazı (CMK m. 308): Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, hukuka aykırı gördüğü Yargıtay ceza daireleri kararlarına karşı itiraz edebilir. 2. Kanun Yararına Bozma (CMK m. 309): Hakim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümlerdeki hukuka aykırılıkların giderilmesi için başvurulan yoldur. 3. Yargılamanın Yenilenmesi (CMK m. 311): Kesinleşmiş hükümlerdeki hukuka aykırılıkları ortadan kaldırmak için başvurulabilecek olağanüstü bir kanun yoludur.

Yetki belgesi, CMK'da kovuşturma safhasındaki görevlendirmelerde geçici olarak verilir. Bu durumda, görevli avukatın ciddi bir mazereti olduğunda, başka bir avukatın duruşmayı takip etmesi ve yargılamanın aksamaması için yetki belgesi verilebilir.

CMK m. 254'e göre uzlaşma teklifi, taraflardan biri üç gün içinde yanıt vermezse reddedilmiş sayılır.

Sanığın yokluğunda duruşma, Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) uyarınca, suçun yalnız veya birlikte adli para cezasını veya müsadereyi gerektirmesi halinde mümkün olan bir yargılama şeklidir. Bu durumda, sanığa gönderilecek davetiyede gelmese de duruşmanın yapılacağı ihtarı yazılmalıdır. CMK'ya göre, kanunun ayrık tuttuğu haller saklı kalmak üzere, hazır bulunmayan sanık hakkında duruşma yapılamaz.

CMK'da düzenlenen delil serbestliği ilkesi, ceza yargılamasında akla uygun, olayla ilgili ve hukuka uygun her türlü delilin ispat vasıtası olarak kullanılabileceğini ifade eder. Bu ilkeye göre: - Hakim, sanığın lehine ve aleyhine olan tüm delilleri göz önünde bulundurmalıdır. - Deliller, duruşmada getirilmiş ve huzurunda tartışılmış olmalıdır. - Delillerin değerlendirilmesi, hakimin vicdani kanaatine göre serbestçe yapılır.

CMK'ya göre, ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde tutukluluk süresi en az bir yıldır ve bu süre zorunlu hallerde altı ay daha uzatılabilir. Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde ise tutukluluk süresi en fazla iki yıldır ve bu süre, gerekli görüldüğünde gerekçesi gösterilerek uzatılabilir.

CMK'da sirayet ifadesi, "hükmün bozulmasının diğer sanıklara etkisi" anlamına gelir. Bu ilke, iştirak halinde suç işlemiş sanıklardan biri hakkındaki şikayetten vazgeçmenin, diğer sanıkları da kapsaması durumunu ifade eder.