AdliKontrol

Hüseyin Baş hakkında "Cumhurbaşkanı'na hakaret" suçlamasıyla başlatılan soruşturma kapsamında, yurt dışına çıkış yasağı ve imza atma adli kontrol hükümleri uygulanarak serbest bırakılmıştır.

Barış Pehlivan, "kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması" ve "bilirkişiyi etkilemeye teşebbüs" suçlamalarıyla ilgili soruşturma kapsamında adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

Gözaltında ifade verdikten sonra olabilecekler şunlardır: 1. Serbest Bırakılma: Savcının kararıyla kişi doğrudan serbest bırakılabilir. 2. Adli Kontrol: Sulh Ceza Hakimi'nin kararıyla kişi, yurtdışı çıkış yasağı veya belli aralıklarla karakolda imza vermek gibi adli kontrol tedbirlerine tabi tutularak serbest bırakılabilir. 3. Tutuklama: Savcının tutuklama talebi ve Sulh Ceza Hakimi'nin kararıyla kişi tutuklanabilir, bu durumda soruşturma sürecinde tedbiren cezaevine konur. Bu süreçler, kişinin suçlu ya da suçsuz olduğunu göstermez.

DH (DonanımHaber) platformunda konu dışı yasak uygulamasının nedeni, platformun belirli kurallar ve düzenlemeler çerçevesinde işleyişini sürdürmesidir. Bu kurallar arasında, seyahat özgürlüğü ve yurt dışına çıkış yasağı gibi hassas konuların da yer alması mümkündür. Yurt dışına çıkış yasağı, kişinin suç soruşturması veya kovuşturması gibi belirli durumlar dışında, hakim kararına bağlı olarak uygulanabilen bir adli kontrol tedbiridir. Bu nedenle, bu tür yasakların tartışılması ve paylaşılması, platformun genel kuralları ve yasal düzenlemeler gereği kısıtlanmış olabilir.

Adli kontrol süresi, suçun niteliğine ve ceza mahkemesinin görevine göre değişir: - Ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde adli kontrol süresi en fazla iki yıldır ve bu süre zorunlu hallerde bir yıl daha uzatılabilir. - Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde ise adli kontrol süresi en fazla üç yıldır ve bu süre, Türk Ceza Kanunu'nun ilgili bölümleri ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarda dört yılı geçemez. Çocuklar için öngörülen adli kontrol süreleri, bu sürelerin yarısı kadardır.

CMK'ya göre adli kontrol altına alınan kişi, adli kontrol tedbirlerine uymak zorundadır. Bu tedbirler arasında şunlar yer alabilir: İmza atma: Şüpheli veya sanığın belirli periyotlarla mahkemeye imza atması gerekir. Yurtdışına çıkış yasağı: Belirli bir süre boyunca yurtdışına çıkamama tedbiri uygulanabilir. Belirli yerlere gitmeme: Şüpheli veya sanığın belirlenen yerlere gitmemesi gerekebilir. Silah bulundurmama: Silah bulundurma ve taşıma yasağı getirilebilir. Tedavi ve muayene: Uyuşturucu veya alkol bağımlılığı durumunda tedavi veya muayene tedbirlerine uyma zorunluluğu vardır. Adli kontrol tedbirlerine uyulmaması halinde, şüpheli veya sanık hakkında tutuklama kararı verilebilir.

Adli kontrolde uygulanabilecek tedbirler şunlardır: 1. Ev hapsi: Şüpheli veya sanığın belirli bir süre boyunca belirlenen yerde (ev veya belirli bir adreste) bulunması. 2. Seyahat yasağı: Belirli bir bölgeyi terk etme veya belirli bir yere seyahat etme yasağı. 3. İletişim yasağı: Belirli kişilerle iletişim kurmama yasağı. 4. İmza atma yükümlülüğü: Belirli aralıklarla emniyete giderek imza atma zorunluluğu. 5. Elektronik kelepçe: Kişinin belirli bir bölgeden ayrılmamasını sağlayan ve konum takibi yapan bir tedbir. Bu tedbirler, suçun niteliğine, suç şüphesi bulunan kişinin durumuna ve toplum güvenliğine yönelik risklere bağlı olarak belirlenir.

Adli kontrol kararına itiraz dilekçesi, soruşturma aşamasında nöbetçi sulh ceza hakimliğine, yargılama aşamasında ise ilgili mahkemeye verilir.

Adli kontrol kararına itiraz dilekçesi, kararın verildiği merci tarafından beş gün içinde incelenir ve karara bağlanır.

Adli kontrole itiraz, kararın kendisine tebliğinden itibaren 7 gün içinde yapılmalıdır.

Bağlama olarak adlandırılan motosiklete bağlı köpeğin sürüklenmesi olayında, köpeği bağlayan sürücü adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

Adli kontrolün kaldırılması için soruşturma evresinde sulh ceza hakimliğine, kovuşturma evresinde ise dosyanın bulunduğu görevli ceza mahkemesine başvurulmalıdır.

Adli kontrole sevk edilen kişi, en geç kırk sekiz saat içinde hakim karşısına çıkarılır.

Tutuklama ve adli kontrolde şüphe, belirli kriterlere göre değerlendirilir. Tutuklama kararı verilebilmesi için, kuvvetli suç şüphesinin varlığı ve tutuklama nedenlerinin bulunması gereklidir. Adli kontrol ise, tutuklama yerine uygulanan ve daha hafif bir tedbir olarak, şüphelinin belirli yükümlülüklere tabi tutulmasını içerir. Her iki durumda da, hakim kararı verirken olayın özelliklerini ve şüphelinin durumunu dikkate alarak ölçülülük ilkesine riayet etmelidir.

GBT'de tedbir çıkması, kişinin hakkında adli kontrol tedbirleri uygulandığını gösterir.

Adli kontrol kararı, aşağıdaki hallerde kaldırılabilir: 1. Erteleme veya beraat kararı verilmesi durumunda. 2. Tutuklamaya dönüşme (şartlar değiştiğinde). 3. Yargılamanın sona ermesi. 4. Yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve suçun niteliklerinin hafifletici hale gelmesi. 5. Cumhuriyet Savcısının talebi üzerine, adli kontrol kararının artık gereksiz olduğu kanısına varılması durumunda. Adli kontrol kararının kaldırılması talebi, sulh ceza hakimliğine dilekçe ile yapılır ve hakim, savcının görüşünü alarak karar verir.

Adli kontrole itiraz edilmezse, adli kontrol kararı kesinleşir ve uygulanmaya devam eder. Ayrıca, adli kontrol yükümlülüklerini isteyerek yerine getirmeyen şüpheli veya sanık hakkında, hükmedilebilecek hapis cezasının süresi ne olursa olsun, yetkili yargı mercii hemen tutuklama kararı verebilir.

Denetimli serbestlikte elektronik kelepçe uygulaması, adli kontrol süresi dolana kadar devam eder. Ayrıca, elektronik kelepçe tedbirinin süresi, ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işlerde en fazla 2 yıl, ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde ise en fazla 3 yıl olarak belirlenmiştir.

Adli kontrol, hem katalog suçlar hem de katalog dışı suçlar bakımından uygulanabilir. Katalog suçlar arasında şunlar yer alır: - soykırım ve insanlığa karşı suçlar; - göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti; - kasten öldürme; - silahla işlenmiş kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış kasten yaralama; - işkence; - cinsel saldırı; - çocukların cinsel istismarı; - hırsızlık ve yağma; - uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti; - suç işlemek amacıyla örgüt kurma. Ayrıca, kanunda tutuklama yasağı öngörülen hallerde de adli kontrole ilişkin hükümler uygulanabilir.

Adli kontrol altında olan biri suç işlerse, bu durum adli kontrol tedbirinin ihlal edilmesi olarak değerlendirilir ve yetkili yargı mercii tarafından tutuklama kararı verilebilir. Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 112. maddesine göre, adli kontrol yükümlülüklerini isteyerek yerine getirmeyen kişi hakkında tutuklama kararı, hükmedilebilecek hapis cezasının süresi ne olursa olsun, hemen uygulanabilir.