Arkeologiya

Truva (Troya) Antik Kenti, MÖ 3000-2500 yıllarında, erken Bronz Çağı'nda kurulmuştur. Balıkesir'de ise Truva ile bağlantılı herhangi bir antik kent bulunmamaktadır. Balıkesir'in tarihi, antik çağlara kadar uzansa da, Truva'nın aksine, bölgede Truva kadar ünlü ve eski bir antik kent mevcut değildir. Balıkesir'deki bazı antik kentler arasında Manyas'ta yer alan Kyzikos, Bandırma ilçesi yakınlarındaki Parium ve Edremit Körfezi'nde bulunan Assos bulunmaktadır.

Oturan Kadın Heykelciğinin adı, Çatalhöyük Oturan Kadın Heykelciğidir. Günümüzde Çatalhöyük’te bulunan en ünlü heykelcik, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenmektedir. James Melaart ve ekibi tarafından bulunan heykelcik, kafa kısmına sahip değildi. İri göğüsleri ve geniş kalçaları nedeniyle her zaman hem tarımla hem de doğurganlıkla ilişkilendirilen kadın heykelciğinin, iki leoparın arasında oturur durumda tasvir edilmesi, onun güçlü bir kişilik olduğunu düşündürmektedir.

Side Antik Kenti'nin planı şu şekilde özetlenebilir: Ana Cadde: Kuzeydoğudaki "Büyük Kapı"dan başlar, Tiyatro önündeki kavis dışında düz bir çizgi halinde yarımada boyunca ilerler ve tapınaklar yakınındaki büyük bir meydanla sona erer. İkinci Cadde: "Büyük Kapı"dan kentin güneyine doğru uzanır. Sütunlu Cadde: Her iki cadde de sütunlu olup, iki tarafında Korint başlıklı sütunlu portikler ve bunların gerisinde bir sıra dükkân bulunur. Agora ve Ticaret Hayatı: Ticaret Agorası, kentin merkezi konumundadır ve burada siyasi, dini, kültürel ve ekonomik faaliyetler gerçekleşirdi. Tapınaklar: Apollon ve Athena Tapınakları, deniz kenarındaki sütunlarıyla dikkat çeker ve gün batımında eşsiz manzaralar sunar. Diğer Yapılar: Kent surları, kapılar, hamamlar ve su yolları gelişmiş bir şehir yapısının parçalarını oluşturur. Side Antik Tiyatrosu, plan açısından Helenistik geleneğin yarım daireden taşan biçiminde olup, inşa tekniği açısından Roma mimarisi özellikleri taşır.

Llullaillaco mumyalarının donmuş halde bulunmasının sebebi, bulundukları yüksek rakımlı bölgenin (6.700 metre) aşırı soğuk ve kuru iklim koşullarıdır. Ayrıca, çocukların kurban töreni sırasında koka yaprağı ve alkollü içeceklerle uyuşturulup daha sonra donarak ölüme terk edildikleri düşünülmektedir.

Aşağı Pınar Höyüğü, Neolitik ve Kalkolitik Çağ uygarlıklarına aittir. Neolitik Çağ: Höyüğün en alttaki kültür katı olan 7. tabaka, M.Ö. 6200 yıllarına tarihlenmektedir ve bu dönem, Anadolu kronolojisine göre Geç Neolitik, Balkan kronolojik sisteminde ise Neolitik Çağ-Karanovo II dönemine denk gelmektedir. Kalkolitik Çağ: Höyüğün 6. ve 5. tabakaları M.Ö. 5500-4800 yıllarına tarihlenmektedir. Ayrıca, höyüğün Erken Tunç Çağı ve Demir Çağı'nda da yerleşim gördüğü anlaşılmaktadır.

Orak, tarımda kullanılan en eski ve en temel aletlerden biridir ve tarihi insanlık tarihinin en eski dönemlerine kadar uzanır. MÖ 4. binyıl. MÖ 3000. Ayrıca, İzmir'in Kemalpaşa ilçesindeki Ulucak Höyüğü’nde yapılan kazı çalışmalarında, 7800 yıllık orak bulunmuştur. Bu bilgilere göre, orağın tarihi en az 7800 yıl öncesine dayanmaktadır.

Herakleia ad Sipylum, Türkiye'nin İzmir ilinin Menemen ilçesinde, Emiralem Merkez mahallesi içerisinde yer almaktadır. Bu antik kent, Sipylus Dağı'nın (Spil Dağı) eteklerinde bulunmaktadır.

Selime Kalesi ve Katedrali, Bizans (Doğu Roma) uygarlığına aittir. Bu yapılar, Bizans döneminde Hristiyan keşişler ve din adamları tarafından dini bir merkez olarak kullanılmış, Selime Manastırı önemli bir eğitim ve ibadet alanı haline gelmiştir.

Göbeklitepe'deki 6 metrelik heykellerin kime ait olduğu kesin olarak belirlenememiştir. Ancak, bu heykellerin insanları tasvir ettiği düşünülmektedir. Heykeller, T biçiminde olup, üzerinde insan, hayvan ve soyut semboller kabartma veya oyma olarak betimlenmiştir. Göbeklitepe'deki heykellerin kim tarafından yapıldığı ve temsil ettiği varlıklar, hala gizemini korumaktadır.

Tunç çağından önce yazı yoktu. Tunç Çağı, yazının henüz tanınmadığı Eski Tunç Çağı (MÖ 3000 - MÖ 2000) ile başlar. Ancak, yazının keşfedildiği Mezopotamya ve Mısır gibi bölgelerde, Tunç Çağı deyimi yerine yazılı belgelerden elde edilen kronoloji ve sınıflandırmalar kullanılır.

Patasana, Ahmet Ümit'in 2000 yılında yayımlanan polisiye romanının başkahramanıdır. Patasana'nın tabletleri yazma nedeni, kendisini suçlu hissetmesidir. Patasana'nın gerçek bir kişi olup olmadığına dair bilgi bulunmamaktadır.

Gereme Antik Kenti'nin önemli olmasının bazı nedenleri: Tarihî ve kültürel değer: Gereme, Roma ve Bizans dönemlerine ait yapı kalıntılarıyla dikkat çeker. Dini merkez: Hristiyanlık döneminin önemli dini merkezlerinden biri olarak kabul edilir. Konumu: Erciyes Dağı'nın güney eteğindeki dik bir vadide yer alması, bölgeye doğal bir koruma sağlamıştır. İnanç turizmi: Manastır harabeleri, kiliseler ve anıt mezar gibi yapılar, Gereme Harabeleri'ni inanç turizmi açısından önemli kılmaktadır.

Yenisey yazıtlarının çözümü, Danimarkalı dilbilimci Vilhelm Thomsen tarafından 1893 yılında gerçekleştirilmiştir.

Türkiye'nin en eski tarihi, modern insanların geç Paleolitik dönemden beri bölgede yaşaması ile başlar. Bazı önemli antik dönem yerleşimleri: Çatalhöyük ve Göbekli Tepe: Dünyanın en eski Neolitik sitelerinden bazılarıdır. Troy: Efsanelerle bilinen bu şehir, Ege Denizi kıyısında önemli bir kültür merkeziydi. Türkiye'deki tarihi öncesi dönem, tarım ve yerleşik hayata geçişle birlikte ilk şehirlerin gelişimini de kapsar.

Bakırın ilk bulunduğu yer olarak Kuzey Irak gösterilmektedir. Bakır, ayrıca Kıbrıs'ta da erken dönemlerde bulunmuştur; buradaki yataklar, bakırın adının Latince "Cuprum" (Kıbrıs metali) olarak anılmasına yol açmıştır. Bakırın kullanımı, M.Ö. 10.000 yıllarına kadar uzanmaktadır.

KV58 mezarının sahibi bilinmemektedir. Bazı bilim insanları, KV58 mezarının, Aÿ'ın WV23'teki mezarına gömülmüş olabilecek mezar malzemesi için bir önbellek olduğuna inanmaktadır. Theodore M. Davis, KV58 mezarını, o dönemde az tanınan firavun Tutankhamun'un mezarı olarak değerlendirmiştir.

Myra Antik Kenti'nde 3. yüzyılda Ptolemaioslar, Seleukos Kralı 3. Antiokhos ve Rodoslular yaşamıştır. Ptolemaioslar: 3. yüzyıl boyunca Myra, Ptolemaioslar'ın hakimiyetinde kalmıştır. Seleukos Kralı 3. Antiokhos: M.Ö. 197 senesinde Seleukos Kralı 3. Antiokhos'un bu bölgeye hükmetmesiyle Myra’nın adı tarihte tam olarak yerini almıştır. Rodoslular: Kısa bir süre sonra bölge önce Rodoslular’ın ardından Roma’nın hakimiyetine geçmiştir. Ayrıca, Roma döneminde Myra'nın kendi limanı konumundaki Andriake ile ticaret yaptığı bilinmektedir.

Kazakistan'da yapılan arkeolojik kazılarda çeşitli tarihi eserler bulunmuştur. İşte bazı örnekler: Sakalar (İskitler) dönemine ait altın eserler: Başkent Astana'daki Kazakistan Milli Müzesi'nde "Ulu Dala Altındarı (Büyük Bozkır Altınları)" temalı sergide, çoğu Sakalar ve Batı Göktürk Kağanlığı dönemlerine ait 2500'e yakın tarihi eser sergilenmektedir. Sarmatlara ait eserler: Atrau eyaletindeki kazılarda, Sarmatlara ait takılar, silahlar ve seramik kaplar bulunmuştur. Göktürk Kağanlığı'na ait altın tokalar: Doğu Kazakistan'daki Eleke Sazı Göktürk Mezarlığında, Göktürk hanının bilinen en eski tasvirlerinin yer aldığı altın tokalar keşfedilmiştir. 2000 yıllık Türk tarihine ait kalıntılar: Akmola ili Ereymentau ilçesi yakınlarındaki Kumay Arkeoloji Kompleksinde, Hun ve Göktürk devirlerine ait tapınak, mezar ve yerleşim merkezleri bulunmuştur. Bu kazı çalışmaları, Kazakistan'ın tarihini ve kültürel mirasını aydınlatmaya katkı sağlamaktadır.

Çatalhöyük'te 8.000'in üzerinde insanın yaşadığı kabul edilmektedir.

Harpasa Antik Kenti, Karya uygarlığına aittir. Ancak, kentin Lydia sınırına yakın olması nedeniyle bu kültüre ait izlerin bulunması olağandır.