Çatalhöyük

Çatalhöyük evleri, eski evlerin yıkılıp yerine yenilerinin aynı yere yapılması nedeniyle üst üste inşa edilmiştir.

Çatalhöyük'te evlerin birbirine bitişik olmasının nedeni, dış etkenlere karşı korunma sağlamaktır. Ayrıca, bitişik ev düzeni, sosyal gelişimi de desteklemiştir.

Çatalhöyük'te 18 yapı katı ev bulunmuştur.

Türkiye'nin en eski yerleşim yeri olarak kabul edilen Çatalhöyük, Konya il sınırları içerisinde bulunmaktadır.

Çatalhöyük'ün terk edilmesinin birkaç olası nedeni vardır: 1. Hastalıklar: Hayvanlarla yakın temas, insanlara da bulaşan zoonotik hastalıklara yol açmış olabilir. 2. Çevresel Değişiklikler: İklim değişiklikleri, kuraklık ve su kaynaklarının azalması gibi çevresel faktörler, yerleşimcilerin yaşamını sürdürebilmek için başka yerlere göç etmelerine neden olmuş olabilir. 3. Ekonomik Faktörler: Tarım alanlarının verim kaybetmesi, insanların yerleşim yerlerini terk etmelerine yol açmış olabilir. 4. Toplumsal Çatışmalar: İç çatışmalar veya dış saldırılar gibi toplumsal baskılar da Çatalhöyük'ün terk edilmesinde rol oynamış olabilir.

Çatalhöyük'te beslenme, hem bitkisel hem de hayvansal gıdaları içeren çeşitli bir diyet şeklindeydi. Temel besin kaynakları arasında şunlar bulunuyordu: - Tahıllar: Arpa, buğday, mercimek ve bezelye gibi ürünler yetiştiriliyordu. - Hayvanlar: Koyun, keçi, domuz ve sığır gibi evcil hayvanların yanı sıra geyik ve diğer yaban hayvanları da avlanıyordu. - Meyve ve sebzeler: Yabani meyveler ve kök bitkileri tüketiliyordu. Ayrıca, balık ve biftek gibi hayvansal ürünler de diyetin bir parçasıydı.

Göbeklitepe, Çatalhöyük'ten daha eski bir yerleşim yeridir. Göbeklitepe, M.Ö. 9600-9500 yıllarına, yani yaklaşık 12.000 yıl öncesine tarihlenmektedir. Çatalhöyük ise M.Ö. 7500-5700 yılları arasında kurulmuştur. Bu nedenle, Göbeklitepe Anadolu'nun ilk şehri olarak kabul edilebilir.

Türkiye'nin en eski köy evi, Konya'nın Çumra ilçesinde bulunan Çatalhöyük'te yer almaktadır.

Boncuklu Höyük'te yerleşik avcı-toplayıcı bir topluluk yaşadı. Bu topluluk, Çatalhöyük kültürünün öncüsü olarak kabul edilmektedir.

Çatalhöyük'te 8 bin 600 yıllık ekmek, Konya'nın Çumra ilçesinde yer alan Mekan 66 olarak adlandırılan alanda bulunan fırın yapısında keşfedildi.

Çatalhöyük'te bulunan bazı önemli eserler şunlardır: 1. Obsidiyenden Yapılmış Eserler: Büyük kemik eserler, nadir kesici aletler ve ok uçları. 2. En Eski Cam Ayna: Çatalhöyük'te bulunan ve dünyanın en eski cam aynası olarak kabul edilen bir eser. 3. Tekstil Parçaları: Dünyanın en eski tekstil parçaları arasında yer alan kumaşlar. 4. Ana Tanrıça Figürinleri: Anadolu'da ve ötesinde yaygın olarak tapılan Ana Tanrıça'nın en eski temsilleri olarak yorumlanan figürinler. 5. Duvar Resimleri: Vahşi hayvanlar, kuşlar ve başsız insan figürlerini içeren canlı duvar resimleri. 6. Bucrania: Boğa boynuzları ve kafataslarının duvarlara aplike edildiği süslemeler. Bu eserler, Çatalhöyük'ün Neolitik Dönem'e ait sosyal, ekonomik ve kültürel yapısını aydınlatan önemli buluntulardır.

Doğru. Çatalhöyük, 9500 yıllık geçmişi olan ve yaklaşık 8000 insanı barındırmış geniş bir kasabadır.

Neolitik Çağ'ın en önemli yerlerinden biri olarak Çatalhöyük kabul edilir. Konya'nın Çumra ilçesinde bulunan Çatalhöyük, Neolitik Çağ'a ait bir arkeolojik sit alanıdır ve dünyanın en eski yerleşim yerlerinden biri olarak kabul edilir.

Evlerin kerpiçten yapıldığı ilk yerleşim yeri, M.Ö. 7400 yıllarına dayanan Çatalhöyük'tür.

Çatalhöyük'ü kuranların kim olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak, bu yerleşim yerinin ilk keşfini ve kazısını İngiliz arkeolog James Mellaart gerçekleştirmiştir.

Çatalhöyük, farklı yüksekliklerde iki tepe düzüne sahip olması nedeniyle "çatal" sıfatını alarak bu ismi almıştır.

Çatalhöyük'te bulunan resimler arasında şunlar yer almaktadır: 1. Boğa Başı Şeklinde Tören Kabı: Boğa başı ve leopar figürlerinin yer aldığı bir tören kabı. 2. En Eski Harita: Sıva üzeri boya bezekle yapılmış, Volkanik Hasan Dağı'nı tasvir eden bir duvar resmi. 3. Silahlar ve Kemik Kolye: Çeşitli silah ve kemik kolyeler. 4. Leopar Kabartmaları: Sıva üzeri boya bezekle yapılmış leopar kabartmaları. 5. "Boğa Sahnesi": Kırmızı renkte iri boynuzlu, büyük kuyruklu ve çatal toynaklı bir boğanın etrafında leopar postlu hareketli bir grup. 6. Obsidyen Ayna: Obsidyenden yapılmış bir ayna. Ayrıca, evlerin iç duvarlarında panolar halinde geometrik bezekler, kilim desenleri, yıldızlar ve çiçek motifleri gibi çeşitli tasvirler de bulunmaktadır.

M.Ö. 9000 yılında var olan tarihi yerler arasında Göbeklitepe ve Çatalhöyük öne çıkmaktadır. - Göbeklitepe: Güneydoğu Anadolu'da yer alan bu arkeolojik alan, M.Ö. 9600-8000 yılları arasında inşa edilmiştir. - Çatalhöyük: İç Anadolu'da bulunan bu neolitik yerleşim yeri, M.Ö. 7500-5700 yılları arasında kurulmuştur.

Çatalhöyük, dünyanın en eski yerleşim yerlerinden biri olarak kabul edilir. Çatalhöyük, MÖ 7500 ile MÖ 5700 yılları arasında yerleşim görmüş bir Neolitik kenttir.

5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabı sayfa 145'te, Çatalhöyük'te yaşayan toplumun sosyal yaşantısını açıklayan kaynaklar yer almaktadır. Bu kaynaklarda şu bilgiler bulunmaktadır: Beslenmeye yönelik faaliyetler: Buğday ve arpa tarımı yapılmış, bu besinler öğüterek ekmek yapılmış ve hayvancılık ile uğraşılmıştır. Barınmaya yönelik faaliyetler: Evler kerpiçten yapılmış ve girişler çatıdan gerçekleştirilmiştir. Temel geçim faaliyetleri: Ticaret, avcılık, taş oyma, hayvancılık ve tarım temel geçim kaynaklarıdır. Ayrıca, bu sayfada UNESCO'nun Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'si ve Türkiye'nin bu sözleşmeyi 6 Mart 1983'te imzalaması gibi kültürel miras ve koruma konularına vurgu yapan metinler de yer alabilir.