Arkeologiya

Hitit heykellerinin neden çıplak olduğuna dair bazı nedenler: Ritüelistik anlam: Çıplaklık, Hitit dünyasında ritüelistik bir eylem olarak kabul edilmiştir. Acizlik veya muhtaçlık: Çıplaklık, kişinin acizliğini veya muhtaçlığını ifade edebilir. Mitolojik bağlam: Mitolojide, tanrıları olumsuz durumlardan korumak için giydirmek gerekirken, bolluk ve bereketi simgeleyen tanrıçaların çıplaklığı, zararlı kişileri baştan çıkarmak için kullanılırdı. Doğallık: Antik dönemlerde çıplaklık, tabu olarak görülmez ve doğal bir durum olarak kabul edilirdi.

Antik nekropoller, dönemin yaşam tarzı, inançları, sanat ve din anlayışları ile mimarisine yönelik önemli ipuçları sunar. Nekropollerin önemli olmasının bazı nedenleri: Tarihsel ve kültürel değer: Antik mezarlar, geçmiş uygarlıkların izlerini taşır ve bölgenin tarihi ile kültürel kimliğini şekillendirir. Bilimsel araştırma: Nekropoller, arkeolojik araştırmalar için zengin bir kaynaktır ve ölü gömme gelenekleri ile sosyal yapılar hakkında bilgi sağlar. Sanat ve mimari: Mezar yapıları ve süslemeler, dönemin sanat ve mimari anlayışını yansıtır. Koruma ve tanıtım: Nekropoller, koruma altına alınarak tarihi ve kültürel mirasın gelecek nesillere aktarılmasına katkı sağlar. Türkiye'de önemli antik nekropoller arasında Şanlıurfa'daki Kızılkoyun Nekropolü ve Antalya'daki Nekropol Müzesi bulunur.

Kukulkan Piramidi'nin (El Castillo) yılan şeklinde olmasının nedeni, ilkbahar ve sonbahar ekinokslarında güneş ışıklarının piramidin çıkıntılarında oluşturduğu gölgelerin, piramidin tabanında bulunan iki yılan başı heykelinin üzerine düşerek S şeklinde bir yılan figürü oluşturmasıdır. Kukulkan, Maya mitolojisinde evrenin yaratılış gücünü, doğanın, tarımın ve yaşamın düzenlenmesini temsil eden bir tanrıdır.

Allianoi Antik Kenti, Yortanlı Barajı'nın kapaklarının kapanmasıyla 31 Aralık 2010 tarihinde suya gömülmüştür. Bu durum, İzmir 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun, baraj havzası içinde kalan Allianoi'nin kumla kapatılıp su tutacak hale getirilmesine karar vermesi nedeniyle gerçekleşmiştir.

Efes Antik Kenti'nde "stilizasyon" terimi, belirli bir bağlamda kullanılmamaktadır. Ancak, Efes Antik Kenti'nin genel özellikleri hakkında bilgi verilebilir. Efes Antik Kenti, M.Ö. 6000 yıllarına kadar uzanan bir tarihe sahiptir ve Doğu ile Batı arasında önemli bir liman kenti olarak tarih boyunca politik ve ticari bir merkez olmuştur. Efes'te görülmesi gereken bazı yapılar: Artemis Tapınağı: Dünyanın yedi harikasından biridir. Celsus Kütüphanesi: Antik çağın en önemli kütüphanelerinden biridir. Büyük Tiyatro: 25 bin kişilik kapasitesiyle antik dönemin en büyük tiyatrolarından biridir. Hadrian Tapınağı: İmparator Hadrianus adına yapılmıştır. Kuretler Caddesi: Efes'in ilk ana caddesi olarak kabul edilir.

H. G. Güterbock, Hans Gustav Güterbock'un kısaltılmış halidir. Hans Gustav Güterbock (27 Mayıs 1908 - 29 Mart 2000), Alman-Amerikalı Hititologdur. Berlin'de doğan Güterbock, Almanya'da eğitim görmüş, ancak Nazi baskısı nedeniyle Türkiye'ye yerleşmek zorunda kalmıştır. 1949'da Chicago Üniversitesi Doğu Enstitüsü'nde göreve başlayan Güterbock, 1976'da seçkin emeritus profesör olmuştur. Güterbock'un bazı çalışmaları: The Song of Ullikummi; Revised Text of the Hittite Version of a Hurrian Myth (1952); The Hittite Dictionary of the Oriental Institute of the University of Chicago (1980, Harry A. Hoffner ile birlikte); Hiéroglyphes de Yazılıkaya: à propos d'un travail récent (1982). Türk Tarih Kurumu'nun şeref üyesi olan Güterbock, birçok akademi üyeliği ve şeref doktorluğuna sahiptir.

İntepe'nin tarihi 6000 yıl öncesine dayanmaktadır. İntepe, antik dönemde "Boğazın Alnı" anlamına gelen Orfion olarak anılmıştır. İntepe'nin ismi, 1947 yılına kadar Erenköy olarak kaydedilmiştir. 2025 yılı itibarıyla, İntepe'nin tarihi yaklaşık 6050 yıl öncesine uzanmaktadır.

Çatalhöyük'te iki mahalle bulunmaktadır. Bu mahalleler, doğudaki Çatalhöyük (Doğu) ve batıdaki Çatalhöyük (Batı) olarak adlandırılmaktadır. Doğu Mahallesi: Neolitik Çağ'da yerleşim görmüştür. Batı Mahallesi: Kalkolitik Çağ'da yerleşim görmüştür.

Soteria vazosu, Antakya'da bulunmuş ve Antakya Arkeoloji Müzesi'nde sergilenen, M.S. 5. yüzyıla tarihlenen bir taban mozaiğini tasvir eder. Bu mozaikte, "yenilenmeyi" temsil ettiği düşünülen bir kadın büstü yer alır. Vazonun üzerinde ayrıca, mozaiğin orijinalinde yer alan ve "Soteria" yazan bir yazıt da bulunmaktadır.

Göbeklitepe ile benzer yapılar, Şanlıurfa'da çeşitli bölgelerde bulunmaktadır: Harbetsuvan Tepe: Şanlıurfa'da, Göbeklitepe'deki yapılara benzeyen eserlere rastlanan bir tepedir. Karahantepe: Şanlıurfa kent merkezine 46 km uzaklıktaki Tek Tek Dağları Milli Parkı içerisinde yer alan Karahantepe'de de Göbeklitepe ile benzer "T" şeklindeki dikilitaşlar bulunmaktadır. Boncuklu Tarla: Mardin'in Dargeçit ilçesinde, Ilısu Barajı yakınlarında yer alan Boncuklu Tarla'da, Göbeklitepe ile çağdaş ve benzer yapılar keşfedilmiştir. Ayrıca, Stonehenge (İngiltere), Çatalhöyük (Türkiye), İskandinavya'daki megalitik yapılar ve Meksika'daki Teotihuacan gibi yerler de geçmişte olduğu gibi günümüzde de dini ve kültürel anlam taşıyan önemli mekanlar olarak değerlendirilmektedir.

Çatalhöyük ve Göbeklitepe'nin neden duvarlarla çevrili olduğuna dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, bu yapıların duvarlarının bazı işlevleri şunlar olabilir: Göbeklitepe: Yapıların duvarları, yüzeyden yükselmeyip yarı gömük şekilde inşa edilmişti ve sonrasında insanlar tarafından tamamen gömüldü. Çatalhöyük: Evlerin duvarları ortak olarak kullanılıyor ve dar geçitlerle avluya açılıyordu. Ayrıca, bu yapıların duvarlarında bulunan resimler ve kabartmalar, sembolik anlamlar taşıyabilir ve belki de bir çeşit iletişim veya ritüel amaçlı kullanılmış olabilir.

Afyonkarahisar'da bulunan bazı antik kentler şunlardır: Amorium Antik Kenti. Apameia Antik Kenti. Synnada Antik Kenti. Hieropolis Antik Kenti. Prymnessus Antik Kenti.

2018 yılında Kayseri'de bulunan lahit, Melikgazi ilçesi Gültepe Mahallesi Gelincik Sokak'ta bir oto yıkama dükkanının bahçesinde yapılan kaçak kazı sırasında ortaya çıkarıldı. Günümüzde bu lahit, restore edilen Kayseri Kalesi Kültür ve Sanat Merkezi'nde sergilenmektedir.

Şanlıurfa'nın Harran ilçesindeki Bazda Mağaraları'nın tarihi yaklaşık 2 bin yıl öncesine dayanmaktadır. Bu sonuca, mağaraların Roma döneminde inşa edilmiş olabileceği ve kayalara yazılmış Arapça kitabelerden, 13. yüzyılda Abdurrahman el-Hakkâri, Muhammet İbn-i Bakır ve Muhammed el-Uzzar gibi kişiler tarafından işletildiği bilgisinin anlaşılması yol açmıştır.

Pandantif kubbe, yapı mimarisinde kullanılan bir teknik olup, kare şekilli bir oda boşluğu üzerine daire şekilli bir kubbe veya dikdörtgen şekilli bir oda boşluğu üzerine elips şekilli bir kubbe inşa etmek için kullanılır. Pandantif kubbenin bazı özellikleri: İşlevi: Kubbenin ağırlığını taşır ve bu ağırlığı dört kenara dağıtır. Tarihsel önemi: İlk defa Antik Roma'da kullanılmış, en büyük gelişimini 6. yüzyılda Bizans İmparatorluğu'nda Ayasofya'da göstermiştir. Kullanım alanları: Doğu Ortodoks kiliseleri ve Batı Avrupa'daki Rönesans ile Barok tarzı kilise binalarında sıkça kullanılmıştır. Estetik unsurlar: Dekoratif işlemeler ve mozaikler gibi unsurlarla süslenebilir.

Saray kelimesinin bazı diğer adları şunlardır: Kasır. Kâşâne. Dergâh-ı Âlî. Bârgâh. Sahilsaray.

Maydos Höyüğü'nde yaşamış bazı topluluklar: Tunç Çağı toplulukları. Thrak kavimleri. Aioller. Ayrıca, höyükte Balkanlardan gelen toplulukların varlığı da tespit edilmiştir.

Çatalhöyük'te ilk harita, 1963 yılında yapılan kazılarda, kutsal bir mekanda olduğu düşünülen bir yapının kuzey ve doğu duvarlarında ortaya çıkarılmıştır. Bu harita, Çatalhöyük kent planı olduğu düşünülen bir duvar resmidir ve yaklaşık 3 metre uzunluğunda, 90 cm yüksekliğindedir. Harita, günümüzde Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmektedir.

Evet, "antik kent" ve "antik şehir" aynı anlama gelir. "Kent" ve "şehir" sözcükleri Türkçede aynı anlamı ifade eder.

Amynthas Kaya Mezarları, Helenistik dönemde yapılmıştır. Bu mezarların bulunduğu Fethiye, tarih boyunca Likyalılar, Antik Yunanlar ve diğer medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Dolayısıyla, Amynthas Kaya Mezarları hem Likya hem de Helenistik dönem özelliklerini yansıtabilir.