YazıSistemleri

Arap alfabesinin neden sağdan sola yazıldığına dair bazı teoriler şunlardır: Yazma kolaylığı: Sağdan sola yazmak, insanların büyük çoğunluğunun sağlak olması nedeniyle daha kolay kabul edilir. Malzeme kullanımı: Çivi yazısı gibi erken dönemlerde kullanılan malzemelerin (örneğin, kil tabletler) rulo şeklinde olması, sağlak yazarların sol elleriyle ruloyu açıp sabit tutarken sağdan sola yazmalarını kolaylaştırırdı. Oturuş ve yazma şekli: Mezopotamya toplumlarında yerde oturma ve yazı gereçlerini tutma şekli, sağdan sola yazmayı daha pratik hale getirebilirdi. Bu teoriler kesin değildir ve konunun tarihsel açıklaması tam olarak yapılamamıştır.

El yazısı, Sümerlerin çivi yazısını geliştirmesiyle ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla, el yazısını bulan uygarlık Sümerler olarak kabul edilir.

Fonetik yazı sistemleri, dilin ses yapısını temsil eden yazı sistemleridir. İki ana türü vardır: 1. Fonemik yazı sistemleri: Bir dilin temel ses birimleri olan fonemleri temsil eder. 2. Morfemik yazı sistemleri: Hem sesleri hem de anlamı dikkate alarak, dilin en küçük anlamlı birimleri olan morfemleri temsil eder.

İletişimin tarihi, insanların ses ve doğayı taklit eden rastgele çıkardıkları seslerle başlamıştır. İlk gelişim basamağı, M.Ö. 3000 civarında Mısır'da kullanılan hayvan figürleri ve sembollerden oluşan Hiyeroglif yazı sisteminin icadı olmuştur. Önemli dönüm noktaları arasında şunlar yer alır: - M.Ö. 1300 civarı: Mezopotamya'da ilk alfabenin kullanımı. - 15. yüzyıl: Johannes Gutenberg'in matbaayı icadı, bilginin daha hızlı ve geniş kitlelere ulaşmasını sağlaması. - 1843: Samuel Morse'un Mors Alfabesi'ni icat etmesi, telgrafın daha kolay kullanılır hale gelmesi. - 1876: Alexander Graham Bell'in elektrik telleri üzerinden ilk insan sesini iletmesi. - 1926: Logie Baird'in televizyon icadı, görüntünün kayıt edilmesi ve yeniden gösterilmesi. - 1962: Amerikalıların ilk iletişim uydusu Telstar'ı uzaya fırlatması. - 1981: IBM'in ilk kişisel bilgisayarı üretmesi. - 1990: WWW (World Wide Web) icadı, iletişimde son noktanın belirlenmesi.

Dünyada 14 ana yazı sistemi bulunmaktadır: 1. Latin alfabesi; 2. Çince karakterler; 3. Ermeni alfabesi; 4. Gürcü alfabesi; 5. Kiril alfabesi; 6. İbrani alfabesi; 7. Amhar alfabesi; 8. Tana alfabesi; 9. Japonca karakterler; 10. Kannada alfabesi; 11. Yunan alfabesi; 12. Hint dilleri alfabesi; 13. Kore alfabesi; 14. Arap alfabesi.

Yazı, insanlık tarihinin önemli bir dönüm noktası olan çivi yazısının icadı ile ortaya çıkmıştır. Yazı gelişim süreci şu şekilde gerçekleşmiştir: 1. Resim Yazısı: Tarih öncesi dönemlerde insanlar, mağara resimleri ve petroglifler aracılığıyla düşüncelerini ifade etmişlerdir. 2. Çivi Yazısı: MÖ 4. binyılda Mezopotamya'da Sümerler, kil tabletler üzerine çizilen kama şeklindeki işaretlerden oluşan çivi yazısını geliştirmişlerdir. 3. Hiyeroglif Yazısı: Aynı dönemde Mısır'da hiyeroglif adı verilen, hem sesleri hem de nesneleri temsil eden karmaşık bir yazı sistemi kullanılmıştır. 4. Alfabenin İcadı: MÖ 2. binyılda Fenikeliler, her bir sesi temsil eden sembollerden oluşan bir alfabe geliştirmişlerdir. 5. Matbaanın İcadı: 15. yüzyılda Johannes Gutenberg'in matbaayı icat etmesi, yazının daha hızlı ve ucuz bir şekilde çoğaltılmasını sağlayarak bilginin yayılmasını hızlandırmıştır. 6. Dijital Çağ: 20. yüzyılın sonlarında bilgisayarların ve internetin ortaya çıkışı, yazıyı dijital ortamda düzenlemeyi, paylaşmayı ve tüketmeyi kolaylaştırarak bilgiye erişimi artırmıştır.

Sağdan-sola yazılan diller şunlardır: Arapça, İbranice, Farsça ve Urduca.

İlk yazı sistemi olan hiyeroglifi Eski Mısırlılar buldu.

Eski Türklerin kullandığı üç yazı sistemi şunlardır: 1. Orhun Alfabesi. 2. Uygur Alfabesi. 3. Arap Alfabesi.

Sümerlerin ilk alfabesi, çivi yazısı olarak adlandırılan yazı sistemidir.

Çivi yazısı, MÖ 3200 yıllarında Sümerler tarafından icat edilen, kil tabletler üzerine çiviye benzer bir kalemle bastırarak yazılan yazı sistemidir. Özeti: - Hece alfabesi olup, 600'den fazla sembolden oluşmaktadır. - Mezopotamya'da ve diğer Ön Asya topluluklarınca kullanılmıştır. - Edebiyat, tarih, din ve bilimsel bilgilerin kaydedilmesinde önemli bir rol oynamıştır.

Sümerler, ekonomik ilişkilerin artması ve karmaşıklaşması nedeniyle çivi yazısını kullandılar. Bu yazı sistemi, kayıtların tutulması ve özellikle tapınak depolarına giren ürünlerin miktarının ve çeşitliliğinin artması sonucu ortaya çıkan toplama ve dağıtma işlemlerinin belgelenmesi ihtiyacını karşılamak için geliştirildi.

Piktograf ve ideogram, yazı sistemlerinin iki farklı türünü ifade eder: 1. Piktograf: Somut nesnelerin resmedilmesi ile oluşan en eski yazı düzeneğidir. 2. Ideogram: Soyut kavramların çizimle ifade edilmesi anlamına gelir.

Kil tabletlerde çivi yazısı kullanılmıştır.

Hitit uygarlığı, birçok önemli buluş ve gelişmeye imza atmıştır: 1. Çivi Yazısı ve Hiyeroglif: Hititler, Asurlular'dan aldıkları çivi yazısı ile birlikte kendilerine ait olan hiyeroglif yazısını da kullanmışlardır. 2. Kadeş Antlaşması: MÖ 1280'de Hititler ile Mısırlılar arasında yapılan Kadeş Antlaşması, tarihte bilinen ilk yazılı barış antlaşmasıdır. 3. Resmi Nikah: Hititlerde medeni hukukun gelişmesi ile resmi evlenme geleneği başlamıştır. 4. Adalet Sistemi: Hitit kanunları, hür vatandaşlara olduğu kadar kölelere de mülkiyet hakkı tanımış ve cezalar insan onuruna aykırı olmayacak şekilde düzenlenmiştir. 5. Anallar: Kral tarafından Tanrı'ya hesap vermek için yazılan yıllıklar olan anallar, tarih yazıcılığının ilk örneklerini oluşturmuştur.

Kil tabletler, insanlık tarihi açısından önemlidir çünkü: 1. İlk yazı sistemi: Kil tabletler, M.Ö. 3000’li yıllarda Mezopotamya’da Sümerler tarafından geliştirilen çivi yazısının yazıldığı ilk malzemedir. 2. Bilgi saklama ve yayma: Tabletler, bilginin korunması ve yayılmasında devrim yaratarak yönetişim, bürokrasi ve ekonomik faaliyetlerin verimliliğini artırmıştır. 3. Kültürel miras: Tabletler, dini, sosyal ve kültürel hayatın hemen her yönüyle ilgili konuları içeren edebi eserler ve yasal belgeler gibi çeşitli bilgilerin saklandığı kültürel bir miras olarak kabul edilir. 4. Arkeolojik bulgular: Arkeologların kazılarda bulduğu binlerce tablet, Anadolu ve Mezopotamya uygarlıkları hakkında ayrıntılı bilgilere ulaşılmasını sağlamıştır.

Taş tabletlerde çivi yazısı kullanılmıştır.

İlk yazı, M.Ö. 3200 civarında Mezopotamya'da Sümerler tarafından icat edilen çivi yazısı olarak kabul edilir.

Eski zamanlarda yazı yazmak için çeşitli malzemeler kullanılmıştır: 1. Çivi Yazısı: İlk çağlarda Sümerler, üçgen uçlu bir aletle kil ve balçıktan yapılan tabletler üzerine çivi yazısı yazmışlardır. 2. Papirüs ve Parşömen: Papirüs ağacının yaprakları ve hayvan derileri, yazının kağıt bulunmadan önceki dönemlerinde kullanılmıştır. 3. Taş ve Metal Yüzeyler: Taşlar, metal levhalar ve çanak çömlek parçaları da yazı yazmak için tercih edilmiştir. 4. Bambu: Çinliler, bambu yüzeyini yazı yazmak için kullanmışlardır. Ayrıca, mağara duvarları ve ağaç kabukları da yazı yazmak için ilkel yöntemler arasında yer almaktadır.

İnkalar, herhangi bir kalem veya yazı aleti kullanmadan bir yazı sistemi geliştirmişlerdir.