Arkeologiya

Taş Tepeler Projesi kapsamında yer alan höyükler şunlardır: Göbeklitepe; Karahantepe; Sayburç; Çakmaktepe; Sefertepe; Yeni Mahalle Höyük; Ayanalar; Yoğunburç; Harbetsuvan; Kurttepesi; Taşlıtepe.

Karaman'ın en eski tarihi yeri, M.Ö. 8000 yıllarına dayanan yerleşim izlerinin bulunduğu Pınarbaşı Höyüğü'dür. Ayrıca, Karaman'ın Ermenek ilçesinde bulunan Gökçeseki Ören Yeri de yaklaşık 2500 yıllık tarihi ile dikkat çekmektedir.

Tios Antik Kenti'nin eski adları arasında Tieion, Tianon ve Tium bulunmaktadır. Antik kaynaklarda kent, Yunanca Τίειον, Τίον, Τήϊον, Τίος ve Latince Tieium, Tium, Tios, Tieion olarak anılmıştır.

İki kulplu, dibi sivri ve dar boyunlu antik testiye amfora denir. Amfora, genellikle kil veya seramikten yapılmış, şarap, zeytinyağı, bal, tahıl gibi ürünlerin depolama ve naklinde kullanılan bir kaptı. Günümüzde müzelerde ve kazılarda sıkça rastlanan amforalar, Akdeniz ticaretinin simgesi olarak kabul edilir.

Bozüyük'te bulunan antik kent Lamunya'dır. Lamunya, Frigyalılar tarafından şimdiki Bozüyük’te kurulmuş tarihi bir şehirdir. Ayrıca, Bozüyük'ün Soğukpınar mevkiinde, demir yolu inşaatı esnasında kazılan ve Tunç Çağına tarihlenen bir höyük de bulunmaktadır.

Batman Piramitleri'nin kaç yıllık olduğu konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, bazı iddialar bu piramitlerin M.Ö. 5000 yılından bile daha eski olabileceğini öne sürmektedir. Bu iddialar, piramitlerin topraktan inşa edilmiş olması ve çevresinde çok sayıda antik eser bulunması gibi bulgulara dayanmaktadır. Ancak, Batman İl Kültür Müdürü'nün yapıların doğal oluşum olduğunu belirtmesi, bu iddiaların bilimsel olarak doğrulanmasını zorlaştırmaktadır.

Urartular, Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Van Gölü çevresinde yaşamışlardır. Sınırları: Batıda Fırat Nehri; Kuzeyde Kuzey Ermenistan Dağları ve Gökçe Göl; Doğuda İran Azerbaycan'ındaki Savalan Dağları; Güneyde Zağros Dağları ile birleşen Doğu Toroslar. Ayrıca, Urartuların yerleşimleri Gürcistan, Ermenistan, Nahçıvan ve Irak topraklarına da uzanmaktaydı.

Karabük'teki bazı antik kentler: Hadrianapolis Antik Kenti. Tavium Antik Kenti. Melen Antik Kenti. Dadybra Antik Kenti. Nera Antik Kenti.

Girit'te bulunan bazı vazo türleri: Hadra Vazoları. Minos Vazoları. Taş Vazolar. Kernos Vazoları.

Türkiye'de en çok kazı yapılan antik kent hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye'deki bazı önemli antik kentler ve bu kentlerdeki bazı yapılar şunlardır: Efes Antik Kenti, İzmir. Çatalhöyük, Konya. Göbeklitepe, Şanlıurfa. Hattuşaş (Boğazköy), Çorum. Dara Antik Kenti, Mardin.

Göbeklitepe'de yaşayanların kim olduğuna dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, yapılan araştırmalar ve bulunan kalıntılar, burada avcı-toplayıcı grupların yaşadığını göstermektedir. Yaşam Biçimi: Bu insanlar, besin üretimine başlamamış ve hayvanları evcilleştirmemişlerdi; avcılık yapıyor ve çeşitli yemişleri topluyorlardı. Yerleşim: Göbeklitepe'nin sadece belirli zamanlarda insanların toplandığı bir yer değil, kalıcı bir yerleşim yeri olduğu düşünülmektedir. Kültürel Faaliyetler: Kazılar, Göbeklitepe'nin ritüel ve ibadet amaçları için inşa edildiğini ortaya koymaktadır. Kazı başkanı Klaus Schmidt ve diğer araştırmacılar, bu yapıları inşa eden ve kullanan toplulukların teknik açıdan gelişmiş ve tabakalı bir sosyal yapıya sahip olduklarını belirtmektedir.

Karahantepe, ilk kez 1997 yılında Bahattin Çelik tarafından keşfedilmiştir. Karahantepe'nin kim tarafından yapıldığına dair spesifik bir bilgi bulunmamaktadır.

Milattan önce 3000 yıllarında bölgenin etrafı salon duvarları ile çevrilmiştir ifadesine dair doğrudan bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, M.Ö. 3000 yıllarına ait bazı yerleşimlerin etrafının duvarlarla çevrili olduğu bilinmektedir: Troia I. Mezopotamya sarayları. Ayrıca, M.Ö. 3000 yıllarında Anadolu'daki Bronz Çağı yerleşimlerinde, evlerin yan yana bitişik olarak inşa edildiği ve yerleşim yerlerinin etrafının sur duvarları ile çevrildiği bilinmektedir.

Antik Yunan'da kullanılan bazı kap formları şunlardır: Krater. Dinos. Hydra. Amphora. Oinoche. Kylix. Skyphos. Lekythos. Aryballos. Kantharos.

Hititlerin kullandığı bazı mühür türleri şunlardır: Kral Mührü: Genellikle aslan, boğa veya kartal gibi güçlü hayvan figürleri içerir. Tanrıça Mührü: Bereket ve koruma arzusunu temsil eder. Çiçek Mührü: Doğanın güzelliğini ve yaşamın döngüsünü simgeler. Yılan Mührü: Yeniden doğuş ve değişim sembolüdür. Güneş Mührü: İlahi ışığın ve yaşamın sürekliliğinin sembolüdür. Ay Mührü: Geceyi ve gizemi simgeler. Kutsal Ağaç Mührü: Yaşamın ve doğanın döngüsünü ifade eder. Ayrıca, Hitit mühürlerinde hiyeroglif yazısı ve bunun etrafında çivi yazısı da yer alırdı.

Satala'da yaşamış bazı topluluklar: Roma Lejyonları: Satala, Roma İmparatorluğu döneminde önemli bir askeri üs olarak kullanılmıştır. Persler: M.S. 256 yılında Sasani Kralı I. Shapur'un saldırılarıyla Satala iki yıl boyunca Sasaniler'in egemenliğinde kalmıştır. Bizanslılar: Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılmasıyla Satala, Bizans döneminde de askeri önemini korumuş ve çeşitli imar faaliyetlerine konu olmuştur. Hristiyanlar: Geç Antik Çağ'da Satala, bir piskoposluk merkezi olmuş ve bu misyonunu M.S. 1256 yılına kadar sürdürmüştür.

Mızrağın ilk olarak kim tarafından kullanıldığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır, çünkü bu temel savunma aracı, tarih boyunca birçok farklı kültürde görülmüştür. Mızrak kullanımının erken dönemlerine dair bazı bulgular: 500.000 yıl önce: Güney Afrika'daki Kathu Pan bölgesinde, Homo heidelbergensis türüne ait taştan yapılmış mızrak uçları bulunmuştur. 400.000 yıl önce: Almanya'da Schöningen kömür madeninde, ahşap mızraklar radyokarbon analiziyle bu döneme tarihlendirilmiştir. 5-6 milyon yıl önce: Senegal'deki şempanzelerin, ağaç dallarını sivrilterek mızrak yaptığı gözlemlenmiştir.

En eski taş tabletin nerede bulunduğuna dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, dünyanın farklı bölgelerinde eski taş tabletler keşfedilmiştir: Çin. Gürcistan. Kudüs.

Türkiye'deki en önemli arkeolojik kazı alanı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı önemli arkeolojik alanlar şunlardır: Göbekli Tepe, Şanlıurfa. Çatalhöyük, Konya. Efes, İzmir. Troya, Çanakkale. Anavarza, Adana.

Göbeklitepe'de yaban domuzu heykelinin bulunmasının nedeni, bu heykelin bir sanat eseri olarak o dönemde yaşayan insanlar tarafından yapılmış olmasıdır. Göbeklitepe'deki yaban domuzu heykeli, "D yapısında" kireç taşından yapılmış gerçek boyutlu bir eserdir. Prof. Dr. Necmi Karul'un açıklamalarına göre, bu tür heykeller genellikle yapıların özgün yerlerinde bırakılır ve yapılar gömülürken de bu eserler bilinçli olarak korunur. Ayrıca, bu heykelin boyalı olması, onu diğer heykellerden ayıran önemli bir özelliktir.