SosyalTarih

Ezogelin çorbasının hikayesi, Gaziantep'in Uruş köyünde doğan ve güzelliğiyle nam salan Zöhre'nin, halk arasında bilinen adıyla "Ezo Gelin"in hüzünlü yaşam öyküsüne dayanır. Ezo Gelin, aşık olduğu adamla evlenir ve "Ezo Gelin" olarak anılmaya başlar. Ezo Gelin, Suriye'ye gittiği 1936 yılından 20 yıl sonra, 1956 yılında, 47 yaşındayken verem hastalığına yenik düşer. Ezo Gelin'in ardında üç önemli miras kalır: güzellik; vatan sevgisi; zor zamanlarda hazırladığı leziz çorbası. Ezo'nun tarifi, Anadolu'da "Ezogelin çorbası" olarak anılmaya başlar. Bazı kaynaklara göre, Ezogelin çorbası, Ezo Gelin'in Antep'te dul ve yoksul kaldığı dönemde, evde kalan malzemeleri karıştırarak yaptığı bir çorbadır.

8 saatlik çalışma sistemi, ilk olarak 1817 yılında İngiliz sanayici Robert Owen tarafından ortaya atılmıştır. Bu fikir, 1847'de İngiltere'de çıkan On Saat Yasası ile kadın ve genç işçilerin günlük çalışma süresinin 10 saatle sınırlandırılmasıyla yasal bir zemin kazanmıştır. 8 saatlik çalışma günü, özellikle 1 Mayıs 1886'da Amerika'da işçilerin başlattığı hareketlerle daha geniş bir kabul görmüştür. Modern zamanlarda, 8 saatlik çalışma sistemi dünya genelinde birçok ülkede standart haline gelmiştir.

Sus işareti yapan hemşire, Dilek Tunca'dır. Dilek Tunca, 1976 yılında bir ilaç firmasının sağlık kuruluşları için yaptığı "sus işareti" kataloğu deneme çekimlerinde yer almış ve bu pozuyla ikonik hale gelmiştir. Tunca, o dönemde turizmcilik ve mankenlikle uğraşıyordu.

2025 yılında Antep'te gerçekleşen bazı işçi direnişleri: Ufuk Halı'da direniş. Karafiber Tekstil'de direniş. Şireci Tekstil'de direniş. Yalçın Kardeşler Tekstil'de direniş. Ayrıca, 13 Şubat 2025'te Antep Valiliği'nin eylem yasağı kararı alması üzerine, birçok fabrikada devam eden grevler engellendi.

Deli gömleği, 18. yüzyılda akıl hastalarını kontrol altına almak ve hareket özgürlüklerini kısıtlamak amacıyla icat edilmiştir. Zamanla, deli gömleği bir işkence aracı haline gelmiştir. Günümüzde deli gömleği, herhangi bir tedavi yöntemiyle ilişkilendirilmemektedir.

Orta Çağ'ın karanlık olarak anılmasının bazı nedenleri: Kara Ölüm (Veba). Feodalite ve siyasi otorite. Bilimsel ve felsefi kısıtlamalar. Ekonomik ve sosyal zorluklar. Orta Çağ, global anlamda değerlendirildiğinde her medeniyet için karanlık bir dönem olarak kabul edilmez.

Şirin Devrim, Şakir Paşa ailesinin bir ferdidir. Ailenin bazı diğer üyeleri: ressam Fahrelnisa Zeid (annesi); yazar İzzet Melih Devrim (babası); ressam Nejat Devrim (kardeşi); yazar Halikarnas Balıkçısı (dayısı); gravür sanatçısı Aliye Berger (teyzesi); seramik sanatçısı Füreya Koral (kuzeni).

Tarlabaşı'nın eski hali, 19. yüzyılın ortalarından itibaren İstanbul'un önemli yerleşim birimlerinden biriydi. 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başı: Bölge, bahçe içinde yer alan konutlarla karakterize ediliyordu. 1940'lar: Varlık Vergisi'nin azınlıklara getirdiği yükler nedeniyle, birçok işyeri el değiştirmiş ve Türkler bu gayrimenkulleri satın almıştı. 1950'ler: Konsolosluklarda çalışan üst düzey yönetici gayrimüslimlerin yaşadığı bir bölgeydi. Tarlabaşı, 1980'lerin ikinci yarısında, Bedrettin Dalan'ın döneminde büyük bir değişim yaşamış ve Tarlabaşı Bulvarı'nın açılmasıyla bölgenin dokusu bozulmuştur.

Fransa'daki eski köylüler, 18. yüzyıl boyunca toplumun büyük bir kısmını oluşturan ve Ancien Régime döneminde yaşayan köylülerdir. Bazı özellikleri: Sosyal statü: Köylüler, toplumda düşük bir sosyal konuma sahipti. Ekonomik durum: Çoğu zaman düşük gelirli ve sınırlı olanaklara sahiptiler. Yükümlülükler: Krala, din adamlarına ve soylulara karşı çeşitli feodal yükümlülükler altındaydılar. Yaşam koşulları: Dar ve açık damlı toprak evlerde yaşarlardı. Vergi yükü: Gelirlerinin neredeyse yarısını vergilere, harçlara ve ondalıklara verirlerdi. Fransız Devrimi, bu köylülerin durumunu önemli ölçüde değiştirmiştir.

Avarız hanesi, Osmanlı Devleti'nde vergi toplama amacıyla oluşturulmuş bir birimdir. Avarız hanesi kavramında kullanılan "hane" kelimesi, ev anlamına gelir ve bir ev içinde yaşayan evli çifti ifade eder. Avarız vergisinin toplanmasında, halk gelirine ve sahip olduğu mülke göre gruplara ayrılır ve bu kurala uygun olarak vergi toplanırdı.

Reşat Ekrem Koçu, belirli bir edebi veya tarihi akıma mensup olmaktan ziyade, kendi başına bir figür olarak kabul edilir. Koçu, tarihi konularda yazdığı fıkra, roman, hikaye ve incelemeleriyle tanınır ve en önemli yapıtı olarak İstanbul Ansiklopedisi ile anılır. Koçu'nun eserleri, Osmanlı dönemi Türk tarihine dair derin bir bilgi ve edebiyatçı bir bakış açısıyla kaleme alınmıştır.

Sırrı Süreyya Önder, Adıyaman doğumludur.

Maraba, başkasına ait olan toprağı, önceden belirlenmiş bir süre zarfında ekip biçen çiftçilere denir. Marabalar, ya tarladaki ürüne ortak olurlar ya da toprak sahibi ile bir fiyatta anlaşırlar. Maraba kelimesi, argoda da kullanılır ve bu kullanımda genellikle aşağılayıcı bir anlam taşır. Maraba kelimesi, Türkçe kökenli olup, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygın olarak kullanılır.

Kara Ölüm, 1346-1353 yılları arasında Avrupa ve Yakın Doğu'da büyük bir veba salgınını ifade eder. Kara Ölüm'ün bazı etkileri: Toplumsal ve ekonomik etkiler: Feodaliteyi zayıflatmış, tarımı zorlaştırmış ve ekonomik çöküntülere yol açmıştır. Sosyal etkiler: Aile yapılarını bozmuş, toplumsal göçleri artırmış ve kiliseye olan güveni sarsmıştır. Kültürel etkiler: "Decameron" gibi eserlerin yazılmasına ilham vermiş ve bazı dini ve felsefi eserlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Salgının nedeni, Yersinia pestis bakterisidir ve genellikle hıyarcıklı veba şeklinde görülmüştür.

Amin Maalouf'un "Doğunun Limanları" adlı romanı, II. Dünya Savaşı'nda Filistin ve Lübnan'da yaşanan bölünmeleri anlatır ve Orta Doğu'daki olaylara üstü kapalı çözümler sunar. Romanın ana konusu, farklı milletlerden ve topraklarda yaşayan insanların ırkçılığa maruz kalmaları, bu mağduriyete karşı çıkıp direnmeleri ve yaşanan acılardır. Ayrıca, eserde bireysel travmalar ve toplumsal trajediler bir arada işlenmiştir. "Doğunun Limanları" ifadesi, bir dönem Avrupalıların ticaret yaptıkları Akdeniz kıyısındaki kentlere verilen isimdir.

"Üsküdar'a Gider İken" türküsünün hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Kırım Harbi: Türkü, Kırım Harbi sırasında, 19. yüzyılda ortaya çıkmıştır. İskoç Marşı: Bir İskoç besteci, alay konusu olan İskoç askerleri için bir marş bestelemiştir. İstanbul Külhanisi: Bir İstanbul külhanisi, bu marşı kullanarak genç katiplerle alay eden bir türkü yazmıştır. Pantolon ve İç Donu: İkinci Mahmut döneminde askerlere Avrupa tarzı kıyafetler giydirilmiş, sivil memurlar ise serbest bırakılmıştır. Abdülmecid döneminde bu zorunluluk sivil memurlara da genişletilmiş, bu durum halk arasında "gavur taklidi" olarak eleştirilmiştir. Donsuz Askerler: İskoç askerlerinin kısa etekleri nedeniyle "donsuz asker" lakabını almaları, türkünün bu olayla ilişkilendirilmesine yol açmıştır. Türkü, farklı dillerde ve versiyonlarda da bilinmektedir.

Tahrir defterlerinde yer alan bazı bilgiler: Vergiye tabi nüfus: Halkın yerleşim yerleri, vatandaşların meslekleri, toplam gelir ve yapılan harcamalar. Arazi ve mülk bilgileri: Tımar sahiplerinin gelirleri, halk ve tımar sahibi arasındaki ilişkiler, vakıf ve mülkler. Üretim ve kaynaklar: Ürün kaynakları, yetiştirilen ürünlerin yıllık miktarları. İdari yapı: İdari teşkilâtı gösteren bilgiler. Diğer veriler: Usulsüz eylemlerin engellenmesi, vergi oranlarının yükselmesi gibi durumlar ve zamanla oluşan değişiklikler. Tahrir defterleri, Osmanlı Devleti'nde vergi sistemi, toplum düzeni ve idari kontrolün sağlanmasında önemli bir rol oynamıştır.

Barnathan Apartmanı'nda yaşamış bazı kişiler ve aileler: Nissim Barnathan ve ailesi. Levanten ve Yahudi aileler. Zamanla değişen demografik yapıya uyum sağlayarak farklı kiracılara ev sahipliği yapmıştır. Apartman, 2011 yılındaki restorasyonun ardından butik otel, restoran ve kafe olarak hizmet vermektedir.

Sabancı ailesinin soyu, Hacı Ömer Sabancı'ya dayanmaktadır. Hacı Ömer Sabancı, 1906 yılında Kayseri’nin fakir ailelerinden birine mensup olarak doğmuş, ancak girişimci ruhu ve çalışkanlığı sayesinde küçük çaplı ticaretle başladığı iş hayatında hızla yükselmiştir. Sabancı ailesinin soy ağacı şu şekildedir: Hacı Sabancı (ö. 1921). Hacı Ömer Sabancı (1906-1966). İhsan Sabancı (1931-1979). Güler Sabancı (1955-). Sakıp Sabancı (1933-2004). Hacı Sabancı (1935-1998). Özdemir Sabancı (1941-1996). Şevket Sabancı (1936-2021). Sabancı ailesi, iş dünyasındaki başarılarıyla birlikte aile bağlarını güçlü tutarak kuşaktan kuşağa değerlerini aktarmaktadır.

Dinçkök ailesinin en büyüğü, 71 yaşındaki Ali Raif Dinçkök'tür. Ali Raif Dinçkök, Akkök Holding'de ARD Holding'in %54'üne, holdingdeki dolaylı kişisel hisse oranı ise sadece %17,3'e sahiptir. Ailenin diğer üyeleri ve sahip oldukları hisseler şu şekildedir: Ömer Dinçkök, Atlantik Holding'de %54 paya sahiptir. Nilüfer Dinçkök Çiftçi, NDÇ Holding'in %60'ına sahiptir.