Feodalizm

Hayır, shogunate ve samuray aynı değildir. Shogunate, Japonya'da askeri diktatörlük sistemini ifade eder. Samuray ise feodal Japonya'da elit savaşçı sınıfı anlamına gelir. Ancak, shogunate sistemi samurayların egemenliği altında işlemiştir.

Şogunlar, Japonya'nın 12. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar olan döneminde önemli bir rol oynamıştır. Şogunların önemli olmasının bazı nedenleri: Askeri liderlik: Şogunlar, samuray sınıfının liderleri olarak Japonya'daki savaşları yönetmişlerdir. Barış ve istikrar: Şogunlar, sık sık iç savaşlar ve dış tehditlerin yaşandığı bir dönemde Japonya'da barış ve istikrarı sağlamışlardır. Hükümet ve toplum üzerindeki etki: Şogunlar, imparatorun vekili olarak hizmet etmiş ve hükümet ile toplum üzerinde önemli bir güce sahip olmuşlardır. Altyapı projeleri: Kaleler, tapınaklar ve yollar gibi birçok önemli binanın ve altyapı projesinin inşasını denetlemişlerdir. Şogunluk sistemi, 1867'de Meiji Restorasyonu ile sona ermiştir.

Feodal sistemin çökmesinin başlıca nedenleri şunlardır: Ekonomik değişimler: 10. yüzyıl sonrasında ticaretin canlanması, feodal düzeni zayıflattı. Merkezi krallıkların güçlenmesi: Krallıklar, güçlü ordular ve vergi sistemleri kurarak feodal lordların gücünü azalttı. Teknolojik devrimler: Tarımda kullanılan yeni teknolojiler ve askeri teknikler, köylülerin üretim süreçlerini ve savunma kapasitelerini değiştirdi. Şehirlerin büyümesi: Kentlerin büyümesi, insanların tarımdan bağımsız çalışmasına olanak sağladı. Haçlı Seferleri ve coğrafi keşifler: Bu olaylar, feodal beylerin gücünü zayıflattı. Veba salgını: 14. yüzyılda Avrupa'yı etkileyen veba salgını, tarımsal üretimi düşürerek feodal ekonominin temelini sarstı. Serfliğin ortadan kalkması: Serflerin isyanları ve şehirlere göç etmeleri, feodal sosyal yapının zayıflamasına neden oldu.

Orta Çağ'da Avrupa'nın bazı özellikleri: Kavimler Göçü ile başlayan ve İstanbul'un fethine kadar süren bir dönem. Merkezi otoritenin güçlü olmadığı, devletlerin birliğinin olmadığı bir süreç. Feodalizmin (derebeylik) siyasal, sosyal, ekonomik düzen olduğu bir çağ. Kralların yetkilerinin Papalara oranla daha az ve sınırlı olduğu bir dönem. En güçlü kurumun kilise (veya onun simgesel gücü Papalık) olduğu bir çağ. Bilimsel düşüncenin baskı altına alındığı ve bu yüzden bilim hayatının sönük geçtiği bir dönem. Haçlı Seferleri gibi önemli tarihi olayların yaşandığı bir dönem. Ticaretin öneminin arttığı, İpek ve Baharat Yolları'nın en önemli ticaret yolları olduğu bir dönem. Demokratik gelişmelerin de görüldüğü bir dönem (örneğin, 1295'te imzalanan Magna Carta).

18. yüzyılda İngiltere'de kralcıların topraklarını elden çıkarmasının başlıca sebepleri şunlardır: Tekeller ve Loncalar: Kralın ve destekçilerinin tekel hakları ve meslek loncaları, sanayinin gelişimini engellemiş ve bu durum burjuva sınıfında hoşnutsuzluğa yol açmıştır. Feodal Vergiler: Kral ve feodal beyler, köylülere ağır vergiler yüklemiş, bu da köylülerin yoksullaşmasına ve topraklarından atılmasına neden olmuştur. İç Savaş ve Parlamento Baskısı: I. Charles döneminde kralın keyfi yönetimi ve parlamentonun dağılması, burjuva ve yeni soylu sınıfların krallığa karşı öfkesini artırmış, bu da kralcıların topraklarının el değiştirmesine yol açmıştır. Çitleme (Enclosure): Toprakların birleştirilmesi ve çitlerle çevrilmesi, küçük toprak sahiplerinin topraklarını kaybetmelerine sebep olmuştur.

Feodal, "derebeylik ile ilgili" anlamına gelir. Feodalizm, Orta Çağ Avrupası'nda yaygın olarak görülen, toprak mülkiyeti ve kişisel sadakat ilişkilerine dayanan bir toplumsal, siyasal ve ekonomik örgütleniş biçimidir. Bu sistemde: En üstte kral bulunur. Soylular, kraldan aldıkları toprakları korur ve yönetir. Köylüler, senyörlerin topraklarında çalışır ve onlara bağlı olarak yaşar. Rahipler, kilisenin gücünü temsil eder ve manevi rehberlik sağlar. Burjuvalar, şehirlerde yaşayan ve ticaretle uğraşan sınıfı oluşturur. Feodalizm, Sanayi Devrimi ile birlikte ortadan kalkmıştır.

İngiltere'de toprak reformunun yapılma nedenlerinden bazıları şunlardır: Kilise mallarına el koyma: Manastırların feshedilmesi ile elde edilen büyük topraklar, Kraliyet Üstünlüğü Yasası'nın uygulanmasını kolaylaştırmak ve ülkedeki toprak sahibi güçlü kesimleri zayıflatmak amacıyla dağıtıldı. Ekonomik ve politik güç: Toprak ağalığına son vererek, toprak mülkiyetini kraliyet ve yeni soyluların eline geçirmek, ekonomik ve politik gücü merkezileştirme amacı taşıyordu. Yabancılara toprak satışı: İngiltere, Osmanlı Devleti'ne, ekonomik egemenliğini artırmak için yabancılara toprak satışının serbest bırakılmasını dayatmıştır.

Feodal beylerin bazı özellikleri: Toprak sahibi olma: Feodal beyler, üretim yapan serflerin çalıştığı toprakların sahibi idi. Siyasi ve askeri güç: Soylular sınıfı içinde yer alan feodal beyler, politik ve askeri güce sahipti. Yönetim: Malikâneleri yönetir, savaş zamanında şövalye olarak kralın veya başka bir soylunun ordusuna katılırlardı. Vergi toplama: Köylülerden vergi toplarlardı. Koruma: Köylülerin korunmasını sağlarlardı. Hiyerarşik yapı: Kendi içlerinde dük, marki, kont, vikont, baron gibi unvanlarla hiyerarşik bir yapı oluştururdu. Bağımsızlık: Krala karşı bağımsız hareket edebilirlerdi. Ekonomik güç: Ekonomik gücü ellerinde bulundururlardı ve kralın rakiplerine karşı tek dayanağıydı. Askeri güç: Donanımlı askerlerden oluşan merkezi bir ordu yerine, bu ihtiyacı kendileri karşılardı.

Fransa'daki eski köylüler, 18. yüzyıl boyunca toplumun büyük bir kısmını oluşturan ve Ancien Régime döneminde yaşayan köylülerdir. Bazı özellikleri: Sosyal statü: Köylüler, toplumda düşük bir sosyal konuma sahipti. Ekonomik durum: Çoğu zaman düşük gelirli ve sınırlı olanaklara sahiptiler. Yükümlülükler: Krala, din adamlarına ve soylulara karşı çeşitli feodal yükümlülükler altındaydılar. Yaşam koşulları: Dar ve açık damlı toprak evlerde yaşarlardı. Vergi yükü: Gelirlerinin neredeyse yarısını vergilere, harçlara ve ondalıklara verirlerdi. Fransız Devrimi, bu köylülerin durumunu önemli ölçüde değiştirmiştir.

Feodal bey, feodalizm (derebeylik) sisteminde toprak sahibi olan ve bu toprakları yöneten soylulara verilen addır. Feodal beylerin bazı özellikleri: Hiyerarşik yapı: Feodal bey, hiyerarşide kralın altında yer alır ve kendi topraklarında yaşayan köylülerin (serflerin) yönetiminden sorumludur. Askeri güç: Savaş zamanında şövalye olarak kralın veya başka bir soylunun ordusuna katılırdı. Ekonomik güç: Üretim yapmaz, serflerin ürettiği ürünlerden pay alarak geçinirdi. Sadakat: Kraldan aldıkları toprakları korur ve onun sadakatini kazanmak için vergi ve hizmet sağlardı.

Kontlar, tarihsel olarak Avrupa'da önemli bir rol oynamıştır: Toprak yönetimi: Kontlar, sahip oldukları topraklarda vergi toplar, yerel halkı yönetir ve askeri hizmette bulunurlardı. Feodal yapı: Feodal dönemde, kontlar yerel yönetimleri denetleyerek, krallıkların ve prensliklerin idari yapısını desteklerdi. Otorite ve güç: Kontlar, kendi bölgelerinde yasalar çıkarabilir, mahkemeler kurabilir ve geniş yetkilere sahiptiler. Günümüzde ise kont unvanı sembolik bir anlam taşır: Soyluluk ve prestij: Özellikle İngiltere, Fransa ve İspanya gibi monarşilere sahip ülkelerde, kont unvanı soyluluk ve tarihsel mirasın bir parçası olarak kullanılır. Toplumsal ve kültürel etki: Bazı kontlar, sosyal sorumluluk projelerine katılarak veya kültürel etkinliklerde yer alarak topluma katkıda bulunurlar.

Tekno-feodalizm, büyük teknoloji şirketlerinin (Big Tech) dijital ekonomide bir tür derebeylik sistemi kurarak ekonomik ve sosyal gücü ellerinde topladıkları bir düzeni ifade eder. Bu sistemde: Dijital mülkiyet ve kontrol. Ücretsiz emek ve veri sömürüsü. Tekelleşme ve alternatiflerin ortadan kalkması. Tekno-feodalizm terimi, özellikle Yunanistan'ın eski ekonomi bakanı Yanis Varoufakis tarafından popülerleştirilmiştir.

Orta Çağ, tarihçiler tarafından iki ana aşamaya ayrılır: 1. Yüksek Orta Çağ: 5. ila 10. yüzyıllar. 2. Düşük Orta Çağ: 11. ila 15. yüzyıllar. Orta Çağ, 375 yılında Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasına neden olan Kavimler Göçü ile başlamış ve 1453’te Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul Fethi ile sonlanmıştır.

Meiji Restorasyonu'nun gerçekleşmesinin bazı nedenleri: Batı'nın üstünlüğü: 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere'nin sömürgecilik yarışına girmesi, Japonya'nın batı uygarlığının her alanda üstünlüğünü kabul etmesine yol açtı. Ekonomik ve siyasi zorluklar: Tokugawa Şogunluğu'nun karşılaştığı ekonomik ve siyasi sorunlar, özellikle yabancı güçlerin bölgeye müdahalesi, şogunluğun otoritesini zayıflattı. İmparatorun etkisi: İmparator Meiji'nin modernleşme ve kalkınma konusundaki fikirleri, reform yanlısı samuray sınıfını harekete geçirdi. Satsuma-Choshu ittifakı: 1866'da Satsuma ve Choshu bölgelerindeki reformcu unsurlar arasında kurulan ittifak, resmi restorasyon için zemin hazırladı. Kanagawa Antlaşması: 1854'te imzalanan Kanagawa Antlaşması, Japonya'nın ABD ve Batı ülkeleri ile zorunlu ticari ilişkiler başlatmasını sağladı.

Kavimler Göçü'nün bazı sonuçları: İlk Çağ sona erdi, Orta Çağ başladı. Roma İmparatorluğu, 395'te Doğu ve Batı olarak ikiye ayrıldı. Feodalite (derebeylik) rejimi ortaya çıktı. Avrupa'nın etnik yapısı değişti ve bugünkü Avrupa milletlerinin temeli atıldı. Hristiyanlık Avrupa'da hızla yayılmaya başladı. Skolastik düşünce ve kilise güç kazandı. Avrupa'da uzun süreli karışıklıklar yaşandı. Birçok Türk devleti kuruldu.

Züğürt Ağa, "Züğürt" çünkü feodalizmin çöküşüyle birlikte elindeki malları kaybetmiş ve yoksullaşmıştır. Filmin konusu kısaca şöyledir: Haraptar köyünün ağası olan Züğürt Ağa'nın yaşadığı köy, kuraklık nedeniyle yeterince ürün vermemektedir.

Feodal beylik, feodalizm veya derebeylik olarak da bilinen, başta Orta Çağ Avrupası olmak üzere tarihin birçok evresinde rastlanan toplumsal, siyasal ve ekonomik bir örgütleniş biçimidir. Feodal beyliğin temel özellikleri: Toprak mülkiyeti: Topraklar soyluların elinde toplanır. Hiyerarşik yapı: Toplum, soylular, rahipler, burjuvalar ve köylüler gibi sınıflara ayrılır ve bu yapı bir piramit şeklindedir. Kişisel sadakat: Senyörler ve vassaller arasındaki karşılıklı bağlılık ilişkileri üzerine kuruludur. Merkezi otoritenin zayıflığı: Yerel yönetimlere dayanır. Kapalı ekonomik sistem: Kendi kendine yeterlik üzerine kuruludur, ticaret gelişmemiştir. Feodal beylik, Sanayi Devrimi ile ortadan kalkmıştır.

Feodal sistemin ortaya çıkmasının bazı nedenleri: Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşü. Sürekli barbar saldırıları. Ekonomik bunalım. Ağır saban ve üzengi gibi tarım araçlarının icadı. Korunma ihtiyacı.

Kutsal Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasının bazı nedenleri: İç bölünmeler ve çatışmalar. Papa ile çatışmalar. Protestanlığın yükselişi. Habsburg Hanedanı'nın etkinleşmesi. Dış müdahaleler. 1806 yılında Napoleon Bonaparte'nin kendini imparator ilan etmesi, Kutsal Roma İmparatorluğu'nun geleneksel üstünlüğüne son verdi ve son imparator II. Franz'ın tahttan feragat etmesiyle bin yıllık imparatorluk sona erdi.

Feodalizmin bazı özellikleri: Toprak mülkiyeti ve hiyerarşik düzen: Toprak, gücün ve zenginliğin temel kaynağıdır. Kişisel sadakat ilişkileri: Soylular, koruma ve hizmet karşılığında köylülerden bağlılık yemini alır. Yerel yönetim ve merkezi otoritenin zayıflığı: Feodalizm, merkezi bir otorite yerine yerel yönetimlere dayanır. Kendi kendine yeten ekonomi: Ticaret gelişmemiştir, her feodal beylik kendine yeter. Askeri güç: Donanımlı askerlerden oluşan merkezi bir ordu yoktur, bu ihtiyaç feodal beyler tarafından karşılanır. Serflik: Köylüler, soyluların topraklarında çalışır ve onlara vergi öder. Kilisenin etkisi: Kilise, toplumun yönetiminde etkili bir rol oynar.