Solunum

Bitkilerin gece solunum yapması önemlidir çünkü bu süreç, bitkilerin enerji ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlar. Gece saatlerinde güneş ışığı ortadan kalktığında fotosentez durur.

Alyuvarlar, oksijen ve besin maddelerini taşır. Oksijen: Alyuvarlar, akciğerlerden aldıkları oksijeni hücrelere taşır. Besin maddeleri: Sindirim sisteminde parçalanan besinleri, yani sindirilmiş besinleri, hücrelere ulaştırır.

Oksijenli solunum yaparken oksijen tüketen canlılar şunlardır: Memeliler: İnsanlar, memeliler, kuşlar ve diğer bazı hayvan türleri. Bitkiler: Fotosentez yoluyla ürettikleri glikozu oksijenli solunumda kullanarak enerji üretirler. Protistler: Amipler ve bazı alg türleri gibi tek hücreli organizmalar.

Airway, solunum ilk yardımında kullanılan bir malzemedir ve hava yolunu açık tutmak için kullanılır. İşe yaradığı durumlar: - Bilinci kapalı ve öğürme refleksi olmayan hastalarda dilin geriye kayarak üst hava yolunu tıkamasını önlemek. - Trismus veya nöbet vakalarında hastanın tüpü ısırmasını engellemek. - Endotrakeal entübasyondan sonra hastanın bilinci yerine geldiğinde tüpün güvenliğini sağlamak. Airway, üç ana türde gelir: oral, nazal ve kaflı airway.

Göz bebeklerinin küçülmesi, solunum durmasının belirtilerinden biri değildir. Solunum durmasının diğer belirtileri arasında ise dudakların morarması, göğüs hareketlerinin kaybolması ve nefes alma ve verme sesinin duyulamaması yer alır.

Sürfaktanın yetersiz olması, solunum sorunlarına ve ciddi sağlık komplikasyonlarına yol açabilir. Başlıca etkiler: - Akciğerlerin genişlemesinin zorlaşması: Alveollerin kollabe olma eğiliminin artması, akciğerlerin açılmasını ve hava ile dolmasını engeller. - Solunum yetersizliği: Özellikle prematüre bebeklerde, yeterli sürfaktan üretilememesi solunum sıkıntısına ve hiyalin membran hastalığına neden olabilir. - Pulmoner ödem: Sürfaktanın yokluğunda, alveol çeperinden sıvının çekilmesi artar ve bu da akciğerlerde ödem gelişimine yol açar. Bu durumlar, tedavi edilmezse ölümcül olabilir.

Oksijen kullanılmadığında anaerobik solunum veya oksijensiz solunum gerçekleşir.

Soluk alırken kaburga kasları kasılır.

Boğazın görevleri şunlardır: 1. Solunum Fonksiyonu: Boğaz, havanın burun ve ağızdan akciğerlere iletilmesini sağlar. 2. Sindirim Fonksiyonu: Yiyecek ve içeceklerin ağızdan yemek borusuna geçişini sağlar. 3. Ses Üretimi: Boğazda bulunan ses telleri, hava akımının titreşimi ile sesin oluşmasını sağlar. 4. Bağışıklık Sistemi Desteği: Boğazda bulunan lenfoid dokular, enfeksiyonlara karşı koruma sağlayarak bağışıklık tepkilerini güçlendirir.

Oksijensiz solunum, besinlerin oksijen kullanılmadan enzim yardımıyla parçalanıp enerji elde edilmesi olayıdır. Bu süreçte elde edilen enerji miktarı, oksijenli solunuma göre daha azdır.

Su (H2O) ve karbondioksit (CO2) farklı işlevlere sahiptir: 1. Su (H2O): - Solunum ve pH dengesi: Karbonik asit (H2CO3) oluşturmak için karbondioksit ile birleşir ve vücutta pH dengesini düzenler. - Sindirim: Mide asidini nötralize ederek sindirim sistemine yardımcı olur. - Hidrasyon: Vücuttaki susuzluğu gidermeye yardımcı olur ve mineraller içerir. 2. Karbondioksit (CO2): - Sera gazı: Atmosferde sera etkisi yaratarak küresel sıcaklığı düzenler. - Endüstriyel kullanımlar: İçeceklerin gazlanması, yangın söndürme, petrol çıkarma, soğutma ve kaynak işlemlerinde kullanılır. - Tarım: Seralarda bitkilerin büyüme hızını artırmak için kullanılır.

Tidal volümün yüksek olması (hiperventilasyon) çeşitli semptomlara yol açabilir: Duygusal ve fiziksel rahatsızlık: Agitasyon, göğüs ağrısı, ellerde ve ayaklarda uyuşma veya karıncalanma, kol ve parmaklarda sertlik, baş dönmesi. Kan parametrelerinde değişiklikler: Kandaki karbondioksit seviyesinin düşmesi (hipokapni), solunumsal alkaloz. Ciddi sağlık sorunları: Eğer durum kronikse, akciğerlerde hasar ve solunum yetmezliği riski artar. Tidal volümün normal değerlerden sapması durumunda bir doktora başvurulması önerilir.

Solunum yetmezliği, ALS hastalığının ileri evrelerinde başlar. Hastalık ilerledikçe, diyafram kasının güçsüzleşmesi nedeniyle nefes darlığı (dispne) ortaya çıkar ve bu durum, hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkiler.

Saprofitler, oksijenli solunum yaparlar.

Fallot ameliyatı sonrası solunum sıkıntısı, genellikle anestezi ilaçlarının etkileri ve ameliyat sırasında akciğer kaslarının gevşetilmesi nedeniyle ortaya çıkar. Ayrıca, ameliyatın büyüklüğü, lenfatik hasar ve tek akciğer ventilasyonu gibi faktörler de solunum komplikasyonlarını artırabilir. Ameliyat sonrası dönemde solunum sıkıntısı yaşayan hastaların, oksijen uygulaması, pozisyon değişikliği ve gerekirse tekrar ventilatöre bağlanma gibi müdahalelerle desteklenmesi gerekebilir.

Kuşlar, diyafram nefesi alamazlar çünkü diyafram yapısına sahip değillerdir. Kuşların solunum sistemi, diyafram yerine göğüs kafesinin kas kasılmaları ve hava keseleri sayesinde çalışır.

Burun deliklerine sürülebilecek bazı yağlar şunlardır: 1. Mentol Yağı ve Okaliptüs Yağı: Solunum yollarını açmak için etkilidir. 2. Limon Yağı: Keskin bir yağ olduğu için sabit yağlarla karıştırılarak kullanılmalıdır. 3. Kekik Esansiyel Yağı: Buğu yoluyla kullanımı solunum yollarını rahatlatır. 4. Lavanta Yağı: Buharla direkt buğu yapılabilir, hem mental hem fiziksel rahatlama sağlar. 5. Sedir Ağacı Yağı: Burun yollarını açık tutan yağlar arasındadır. Bu yağları kullanmadan önce alerjik reaksiyon gösterebileceğinizi unutmayın ve teninize değme ihtimali olan ürünleri bileğinizde test ederek kullanın.

Hızlı yüzeyel solunum indeksi (RSBI), mekanik ventilasyon uygulanan hastalarda sütten kesme sürecini değerlendirmek için kullanılan bir araçtır. Bu indeks, solunum frekansı (nefes/dakika) ile tidal hacmin (ml/nefes) oranı olarak tanımlanır. RSBI'nin 65'in altında olması, genellikle sütten kesme hazırlığının bir göstergesi olarak kabul edilir.

Çift membranlı organellerin görevleri şunlardır: 1. Çekirdek: Hücrenin ana DNA'sını barındırır ve korur. 2. Mitokondri: Hücresel solunum burada yapılır. 3. Kloroplast: Fotosentez yapılan yerdir.

Ahtapot, nefes alma kabiliyeti sınırlı olduğu için solungaçları kuruduğunda ölür.