İlkyardım

Kalp krizinin en tehlikeli evresi, acil tıbbi müdahale yapılmadığı takdirde ciddi kalp dokusu kaybına yol açan ST yükselmeli miyokard enfarktüsü (STEMI) olarak kabul edilir. Bu tür kalp krizinde, koroner arterler tamamen tıkanır ve kalp kasına giden kan akışı aniden ve tamamen durur. Kalp krizi belirtileri fark edildiğinde, derhal 112 Acil Servis'e başvurulmalıdır.

İlkyardımda ilk 5 dakika, solunum ve dolaşım durması gibi hayati tehlikelerde, müdahale edilmezse kişinin geri dönüşümsüz sürece girmesi ve oksijenlenemeyen dokuların ölmeye başlaması nedeniyle hayati önem taşır. Bu süreçte, ilk yardımcılar hasta veya yaralının hayata tutunmasını sağlayabilir.

Sağlık Bakanlığı onaylı ilk yardım sertifikaları, üç yıl süreyle geçerlidir. Sertifikanın geçerliliğini devam ettirebilmek için, geçerlilik süresinin bitimini takiben en geç 3 ay içerisinde güncelleme eğitimi alınması zorunludur.

Vizyon Sürücü Kursu'nda trafik, araç tekniği ve ilk yardım dersleri toplam 30 saat sürmektedir. Trafik dersi: 16 saat. Araç tekniği dersi: 6 saat. İlk yardım dersi: 8 saat. Ayrıca, özel direksiyon dersleri de verilmektedir.

Kaşık tekniği, hasta veya yaralıya sadece bir taraftan ulaşılması durumunda üç ilkyardımcı tarafından uygulanan bir sedyeye yerleştirme tekniğidir. Kaşık tekniğinin uygulanışı: 1. İlkyardımcılar, hasta veya yaralının tek bir yanında, bir dizleri yerde olacak şekilde diz çökerler. 2. Hasta veya yaralının elleri göğsünde birleştirilir. 3. İlkyardımcılar, elleriyle sırasıyla baş ve omuzlardan, sırtın alt kısmı ve uyluktan, dizlerin altından ve bileklerden kavrarlar. 4. Baş tarafındaki ilkyardımcının komutu ile aynı anda hasta veya yaralı kaldırılır ve dizlerinin üzerine yerleştirilir. 5. Aynı anda, tek bir hareketle hasta veya yaralı göğüslere doğru çevrilir ve sedyeye yerleştirilir. Kaşık tekniği, baş, boyun ve omurga yaralanmasından şüphelenilen hastalarda dikkatli bir şekilde uygulanmalıdır.

Yaşlıların kucakta taşınması, belirli durumlarda doğru olabilir. Örneğin, acil durumlarda veya dar, basık ve geçiş güçlüğü olan bir yerden çıkarmada sürükleme yöntemleri yerine kucakta taşıma yöntemi tercih edilebilir. Ancak, genel olarak hasta veya yaralıların taşınması sırasında, olası yaralanmaları önlemek için dikkatli ve doğru tekniklerin uygulanması gereklidir. Daha güvenli taşıma yöntemleri için ilk yardım eğitimlerinden yararlanılması önerilir.

Kaşık taşıma tekniği, hasta veya yaralıya sadece bir taraftan ulaşılması durumunda üç ilkyardımcı tarafından uygulanır. Yapılışı: 1. İlkyardımcılar, hastanın tek bir yanında dizleri yerde olacak şekilde diz çökerler. 2. Hastanın elleri göğsünde birleştirilir. 3. Birinci ilkyardımcı, baş ve omzundan; ikinci ilkyardımcı, sırtın alt kısmı ve uyluğundan; üçüncü ilkyardımcı ise dizlerin altından ve bileklerinden kavrar. 4. İlkyardımcılar, kendi ellerini hastanın vücudunun altından geçirerek kavrarlar. 5. Başını ve omzunu tutan birinci ilkyardımcının komutuyla tüm ilkyardımcılar aynı anda hastayı kaldırarak dizlerinin üzerine koyarlar. 6. Aynı anda tek bir hareketle hasta, göğüslerine doğru çevrilir ve sedyeye yerleştirilir. Kaşık taşıma tekniği, baş, boyun ve omurga yaralanması olan hastalarda uygulanmaz.

Kaşık yöntemi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Güzellik ve cilt bakımı: Uzak Doğu kökenli bu masaj tekniği, yüz kaslarını çalıştırarak kan dolaşımını hızlandırır ve ciltteki sıkılaşmayı destekler. 2. İlk yardım: Bu teknik, yaralıya sadece bir taraftan ulaşılması durumunda üç ilk yardımcı tarafından uygulanır. Kaşık yönteminin kullanımı, bağlama göre değişiklik gösterir.

Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş eğitim merkezlerinde verilen temel ilk yardım eğitimi, teorik ve pratik uygulamaları ile birlikte 2 gün sürer ve toplam 16 saat sürer. Eğitim sonunda, İl Sağlık Müdürlüğü tarafından düzenlenen ve 1 ay içinde yapılması gereken iki aşamalı (teorik ve uygulamalı) bir sınav yapılır. İlk yardım kurslarının süresi, alınan eğitimin türüne göre değişiklik gösterebilir; örneğin, standart ilk yardım eğitimi 40 saat sürer ve bu süre, 4 veya 8 günlük seçeneklerle sunulabilir.

Acil durum ekipleri genellikle aşağıdaki kişilerden oluşur: Söndürme ekibi: Yangınlara müdahale eder. Kurtarma ekibi: Acil durumlarda çalışanların ve ziyaretçilerin tahliyesini gerçekleştirir. Koruma ekibi: Panik ve kargaşayı önler, acil durum ekipleri arasında koordinasyonu sağlar. İlk yardım ekibi: Acil durumdan etkilenen kişilere ilk yardım müdahalesini yapar. Destek elemanları, her ekip için belirli sayılarda ve özel eğitimli kişilerden seçilir. Bu sayılar, işyerinin tehlike sınıfına göre değişir: Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 30 çalışana kadar. Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 40 çalışana kadar. Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 50 çalışana kadar. 10'dan az çalışanı olan işyerlerinde, acil durumlara ilişkin ulusal ve yerel kurum ve kuruluşlarla irtibatı sağlamak için en az bir destek elemanı görevlendirilmesi yeterlidir.

Burun kanaması sırasında dik bir pozisyonda oturulmalı ve baş hafifçe öne eğilmelidir. Bu pozisyon, kanın genze doğru akmasını engeller ve kanamanın daha kolay kontrol edilmesini sağlar. Başın geriye doğru yatırılması doğru değildir.

İlkyardımda ABC yöntemi, İngilizce kelimelerin baş harflerinden türemiştir ve şu anlamlara gelir: A (Airway): Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi. B (Breathing): Solunumun değerlendirilmesi. C (Circulation): Kan dolaşımının değerlendirilmesi. Uygulama adımları: 1. Bilinç durumu kontrolü: Hasta/yaralı konuşabiliyor ve tepki verebiliyorsa bilinci yerindedir. 2. A (Airway): Hava yolu kontrolü yapılır, gerekirse yabancı cisim çıkarılır. 3. B (Breathing): Solunum kontrol edilir, "bak-dinle-hisset" yöntemiyle değerlendirilir. 4. C (Circulation): Nabız kontrolü yapılır, deri rengi gözlenerek dolaşımın yeterliliği tespit edilir. Eğer bilinci kapalı, solunumu ve nabzı varsa ikinci değerlendirmeye geçilir; bilinci yok ama solunumu varsa koma pozisyonuna alınır; bilinci ve solunumu yoksa derhal Temel Yaşam Desteği uygulanır.

Acil çıkış ve ilkyardım işaretleri, acil çıkış yolları, ilkyardım veya kurtarma ile ilgili bilgi veren işaretleri ifade eder. Acil çıkış ve ilkyardım işaretlerinin temel özellikleri: Biçim: Dikdörtgen veya kare. Zemin: Yeşil. Piktogram: Beyaz. Kaplama: Yeşil kısımlar işaret alanının en az %50’sini kapsar. Bazı acil çıkış ve ilkyardım işaretleri: Acil çıkış ve kaçış yolu; İlk yardım; Sedyeler; Güvenlik duşu; Göz duşu; Acil telefon.

İtfaiyede kullanılan bazı taşıma teknikleri şunlardır: İtfaiyeci Yöntemi: Yürüyemeyen veya bilinci kapalı kişilerin taşınmasında kullanılır. Kucakta Taşıma: Bilinci açık çocuklar veya hafif yetişkinler için uygundur. Omuzdan Destek Alarak Taşıma: Hafif yaralı ve yürüyebilecek durumdaki hastalar için bir ilkyardımcı tarafından uygulanır. Sırtta Taşıma: Bilinci açık hastaları taşımada kullanılır. İki İlkyardımcı ile Ellerin Üzerinde Taşıma (Altın Beşik Yöntemi): Hasta yardım edebiliyorsa iki, üç veya dört elle taşınabilir. Kollar ve Bacaklardan Tutarak Taşıma: Hasta bir yerden kaldırılarak hemen başka bir yere aktarılacaksa iki ilkyardımcı tarafından uygulanır. Sandalye ile Taşıma: Bilinçli hastalar için, özellikle merdiven inip çıkarken kullanışlıdır.

İlkyardım sınavında 85 puan almak için en az 34 doğru gereklidir. Teorik sınavda, 40 çoktan seçmeli soru bulunmaktadır ve her doğru cevap 2,5 puan değerindedir.

KBK, ilkyardımın temel uygulamalarını ifade eder ve şu şekilde açılımı yapılır: Koruma. Bildirme. Kurtarma (Müdahale). ABC ise ilkyardımın değerlendirme aşamalarını ifade eder ve şu şekilde açılımı yapılır: A (Airway). B (Breathing). C (Circulation).

İlk yardımda hava yolu açıklığı şu şekilde sağlanır: 1. Ağız içi kontrolü: İlkyardımcı, hastanın ağız içinde yabancı cisim olup olmadığını kontrol eder. 2. Baş-çene pozisyonu: Bilinci kapalı hastalarda, dilin geriye kaçıp hava yolunu tıkamaması için baş geriye çekilip çene ileri doğru itilir. Hava yolu açıklığını sağlamak için kullanılan diğer yöntemler: Sırta vurma: Şiddetli soluk yolu tıkanması durumunda, hastanın sırtına 5 kez vurularak yabancı cismin çıkması sağlanır. Heimlich manevrası: Eğer sırt vurma etkili olmazsa, Heimlich manevrası uygulanır. İlk yardım uygulamalarında doğru ve güvenli hareket etmek için profesyonel eğitim alınması önerilir.

Halk Eğitim Merkezleri'nde verilen ilk yardım sertifikasının süresi, 16 saattir. Bu süre, 2 gün olarak uygulanır; 1 gün teorik, diğer gün ise uygulamalı eğitim şeklinde gerçekleştirilir.

Ayak burkulmasında buz uygulaması, günde birkaç kez, 15-20 dakikalık seanslar halinde yapılmalıdır. Buz torbası, havluya sarılarak doğrudan cilt üzerine temas ettirilmeden uygulanmalıdır.

Evet, Kızılay'dan alınan ilk yardım sertifikası geçerlidir. Kızılay'dan alınan ilk yardım sertifikası, hem ulusal hem de uluslararası geçerliliğe sahiptir. Sertifika, düzenlendiği tarih itibariyle 3 yıl geçerlidir.