ŞehirTarihi

Mut, tarih boyunca farklı dönemlerde çeşitli yönetimlere bağlı kalmıştır. Roma İmparatorluğu döneminde Mut, Claudiopolis olarak adlandırılmış ve bu dönemde Roma hakimiyetine girmiştir. Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad zamanında Karamanoğulları beyliğinin eline geçmiş ve bu dönemde Mut, 5 yıl boyunca beyliğin başkenti olmuştur. 1466 yılında Fatih Sultan Mehmet'in vezirlerinden İshak Paşa tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. Günümüzde ise Mut, Mersin iline bağlı bir ilçedir.

Gaziantep'in oluşumu, tarih öncesi çağlara dayanmaktadır. Gaziantep'in şehir olarak kuruluşu ise daha yeni dönemlere dayanmaktadır: Dülük (Dolikhe ya da Doliche), Gaziantep'in yakınlarında bulunan ve ilk kurulduğunda Babil yönetimi altında olan en eski kenttir. Gaziantep Kalesi, Roma döneminde gözetleme kulesi olarak kurulmuş ve Bizans İmparatoru Iustinianos döneminde günümüzdeki halini almıştır. Osmanlı yönetimi altına girişi, 1516 yılında Yavuz Sultan Selim'in Mercidabık Muharebesi'ndeki zaferinden sonra gerçekleşmiştir. Gazi unvanı, 8 Şubat 1921 tarihinde TBMM tarafından Antep Savunması'ndaki kahramanlıklar nedeniyle verilmiştir.

Samarra'nın hikayesi, Abbasi Halifesi el-Mu'tasım tarafından 836 yılında, Abbasi ordusundaki Türk memlûk birlikleri için yeni bir idari başkent ve askeri üs olarak kurulmasıyla başlar. Kurulmasının bazı nedenleri: Bağdat'ın, artan Türk askeri sayısını barındıramayacak kadar kalabalıklaşması. Türklerin, yerli halkla karışarak savaşçı özelliklerini kaybetmelerinin istenmemesi. Samarra, Orta Çağ'ın en görkemli şehirlerinden biri haline geldi ve bir dönem İslam dünyasının merkezi oldu. Samarra, aynı zamanda Şiiler için önemli bir şehirdir, çünkü iki Şii imamın türbesi burada bulunmaktadır. 2007 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Alanı olarak ilan edilen Samarra, bugün Irak'ın Selahaddin ilinde yer almakta ve kalıntılarıyla ziyaretçilerini ağırlamaktadır.

İstanbul'un 7 bin yıllık bir şehir olarak kabul edilmesinin nedeni, kuruluş tarihinin M.Ö. 7. yüzyıla kadar uzanmasıdır. İstanbul'un temelleri, M.Ö. 7. yüzyılda, Megara’dan gelen Byzas önderliğinde bir grup kolonist tarafından atılmıştır.

Bursa'nın kısa tarihi şu şekilde özetlenebilir: Antik Çağ: Bursa, MÖ 3. yüzyılın sonlarında Bitinya Krallığı’nın egemenliğine girdi. Roma ve Bizans Dönemi: MÖ 74 yılında Bursa, Roma İmparatorluğu’na katıldı. Osmanlı Dönemi: 1326 yılında, Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi’nin oğlu Orhan Gazi tarafından fethedildi. Cumhuriyet Dönemi: 1867'den 1922 yılına kadar Hüdavendigâr Vilayetinin başkenti oldu. Bursa, günümüzde doğal güzellikleri, sanayi ve ticaret potansiyeli ile Türkiye'nin önemli kentlerinden biridir.

Bursa'nın 7 bin yıllık bir şehir olarak kabul edilmesinin nedeni, tarihinin M.Ö. 3. yüzyıla kadar uzanması ve bu dönemde Bithynialılar tarafından kurulan Prusa adlı antik yerleşim yeri olmasıdır. Bursa, M.Ö. 3. yüzyılın sonlarında Bitinya Krallığı'na dahil olmuş ve Prusias tarafından kurulmuştur.

İstanbul'un en eski metrosu, 17 Ocak 1875 tarihinde açılan ve dünyanın ikinci metrosu olarak bilinen Tünel'dir. 573 metre uzunluğunda ve iki istasyonu olan Tünel, Beyoğlu ilçesinde bulunmaktadır ve günümüzde füniküleri hattı olarak tanımlanmaktadır.

Trabzon'un eski hali, tarih boyunca farklı medeniyetlerin etkisi altında kalmıştır. Antik dönemde, Trabzon ve çevresi Kolhis Krallığı'nın merkezi olarak bilinmekteydi. Roma ve Bizans dönemlerinde, Trabzon stratejik bir liman kenti olarak önem kazanmış ve önemli yapılar inşa edilmiştir. Osmanlı döneminde, Trabzon önemli bir ticaret limanı olarak gelişmeye devam etmiş ve birçok tarihi yapı inşa edilmiştir. Trabzon'un eski halinin nasıl olduğuna dair daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: trabzon.gov.tr; sumela.gov.tr; trabzon.ktb.gov.tr.

Zonguldak, geçmişte madencilik faaliyetleri etrafında şekillenmiş bir şehirdi. Tarihçe: Zonguldak'ın oluşumu, yöredeki kömür madenlerinin işletilmeye başlanmasıyla başlamıştır. Ekonomik Yapı: 1848'de ilk kömür ocaklarının açılmasıyla Belçikalı ve Fransız şirketler tarafından işletilmiştir. Coğrafya: Yeryüzü şekilleri açısından engebeli bir yapıya sahiptir; %56'sı dağlarla, %31'i platolarla kaplıdır. Kültürel Yapı: Tarih boyunca Bizans, Ceneviz, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı gibi çeşitli medeniyetlerin etkisi altında kalmıştır. Günümüzde ise Zonguldak, Türkiye'nin Karadeniz kıyısında yer alan, önemli bir liman kenti ve taşkömürü madenlerine sahip bir ildir.

Samsun'un eski halini gösteren bazı kaynaklar şunlardır: Tekkeköy Mağaraları: Samsun'daki yerleşim geçmişi, Tekkeköy Mağaraları'nda keşfedilen kalıntılarla Eski Taş Çağı'na kadar uzanmaktadır. Nostaljik Fotoğraflar: "Samsun Tarih: Hiç Görmediğiniz Nostaljik Samsun Fotoğrafları" başlıklı YouTube videosu, 1900'lü yılların başından 1950'li yıllara kadar olan dönemde Samsun'un görünümünü deniz tarafından çekilmiş fotoğraflarla sunmaktadır. Eski Fotoğraflar: "Samsun'un 52 yıl öncesine ait 'Nasıl geçti o yıllar' dedirten fotoğrafları" başlıklı Samsun Kent Haber makalesi, 1973 yılına ait Samsun görüntülerini içermektedir. Ayrıca, Samsun'un tarihi ve eski hali hakkında bilgi veren çeşitli makaleler ve kaynaklar, ozhanozturk.com gibi sitelerde de bulunmaktadır.

16. yüzyılda Tebriz, Safeviler ve Osmanlıların arasında sık sık el değiştirmiştir. 1501 yılında I. İsmail tarafından Safevi Devleti'nin başkenti yapılmıştır. 1514 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı hâkimiyetine alınmıştır. 1548 yılında Kanûnî Sultan Süleyman döneminde Osmanlılar tekrar şehre hâkim olmuştur. 16. yüzyılın sonuna doğru, 1603 yılında Şah I. Abbas şehri yeniden zaptetmiş ve Osmanlı eserlerini yıktırmıştır.

Bursa'nın eski halini görmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: YouTube. Gezibilen.com. Gencgazete.net. Aydinlik.com.tr. GazeteVatan.com.

Çanakkale'nin kuruluş tarihi, M.Ö. 3000 yılına dayanmaktadır. Bölgede ilk yerleşim, Bakır Çağı'na (yaklaşık M.Ö. 6000) kadar uzanmakla birlikte, bu dönemdeki şehrin kimliği ve yaşayan insanların özellikleri hakkında çok fazla bilgi bulunmamaktadır.

Malatya'nın eski hali, tarih boyunca farklı medeniyetlerin egemenliği altında değişmiş ve gelişmiştir. Paleolitik Dönem: 1979 yılında başlayan Karakaya Baraj Gölü kurtarma kazıları kapsamındaki İzollu mevkii Cafer Höyük'te yapılan kazılarda, Malatya'nın M.Ö. 7000 yılında iskana başlandığı ve o dönemde insanların mağaralardan çıkıp tarım ve hayvancılıkla uğraşarak yerleşik köy hayatına geçtikleri anlaşılmıştır. Osmanlı Dönemi: 1838 yılında Osmanlı ordusu komutanı Hafız Paşa'nın karargâhını Harput'tan Malatya'ya taşımasıyla Eski Malatya (Battalgazi) terk edilmeye başlanmış ve bağlara göçen halkın evleri el konularak ordu için kullanılmıştır. Malatya, tarih boyunca savunma ve istilalardan korunmak için şehir merkezinin iki kez değiştirildiği, savaş sonrası yağmalanan bir bölge olmuştur.

Keskin ilçesinin tarihi, kesin olarak bilinmemekle birlikte eski bir tarihe sahip olduğu anlaşılmaktadır. İlçenin kuruluş tarihi hakkında bazı bilgiler şunlardır: Denek Madeni adı: Keskin, Denek Dağı yakınlarında kurulmuş olmasından dolayı önceleri "Denek Madeni" adını almıştır. Keskin Madeni: Daha sonra "Keskin Madeni" olarak anılmaya başlanmıştır. Günümüzdeki adı: Bilahare "Keskin" olarak adlandırılmıştır. İlçenin tarihinin, Ceritkale Köyü'nde bulunan Hititlerden kalma kayalara oyulmuş mağaralardaki kabartma boğa ve aslan resimlerinden de anlaşıldığı üzere, oldukça eskiye dayandığı düşünülmektedir.

Gaziantep'in tarihi, ilk uygarlıklardan itibaren 10.000 yıldan fazla bir geçmişe sahiptir. Şehrin tarihçesi, Paleolitik, Kalkolitik, Neolitik dönemler, Tunç Çağı, Hitit, Med, Asur, Pers, İskender, Selefkoslar, Roma ve Bizans, İslam-Arap ve İslam-Türk devirleri olarak sıralanabilir. Gaziantep, ayrıca 1516 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetimine girmiştir. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanından sonra, 1924 yılında sancaklar kaldırılıp iller statüsüne geçilmiştir. Gaziantep, 1987 yılında büyükşehir unvanı kazanmış, 2012 yılında ise büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları olmuştur.

Maraş'ın eski hali, tarih boyunca farklı medeniyetlerin etkisiyle çeşitli değişiklikler göstermiştir. Hitit ve Asur Dönemi: Maraş, M.Ö. 2000-1200 yılları arasında Gurgum Krallığı'nın merkezi olarak önemli bir konuma sahipti. Roma ve Bizans Dönemi: M.S. 64 yılında Roma İmparatorluğu'nun hakimiyetine giren Maraş, bu dönemlerde de önemli bir şehir olarak varlığını sürdürmüştür. İslam Dönemi: 637 yılında İslam ordusu tarafından fethedilen Maraş, Bizans ve İslam medeniyetleri arasında sürekli bir mücadele alanı olmuştur. Selçuklu Dönemi: 1086 yılında Selçuklu komutanlarından Buldacı tarafından fethedilmiştir. Maraş'ın eski hallerini gösteren bazı fotoğraflar, marasavucumda.com ve youtube.com gibi sitelerde bulunabilir.

Diyarbakır'da 1990'lı yıllarda yıkılan Büyük Postane'nin yerine çok katlı yeni bir postane binası yapılmıştır.

Paris'in eski halinin nasıl olduğuna dair bazı bilgiler şu şekildedir: Antik Çağ. Orta Çağ. 19. yüzyıl. Paris'in eski hallerini gösteren fotoğraflara onedio.com sitesinden ulaşılabilir.

Çayeli'nin eski hali, "Mapavri" olarak biliniyordu. Mapavri, eski çağlarda Kolhis kültür alanında ve eski Lazlar'ın yerleşim bölgesinde bulunuyordu. Roma ve Bizans Dönemi: MS 1. yüzyılda Roma İmparatorluğu egemenliğine girdi ve 6. yüzyıldaki Laz Savaşları sonucunda, Roma/Bizans İmparatorluğunun Karadeniz sahilindeki en son yerleşim noktası olma özelliğini kazandı. Trabzon Rum İmparatorluğu Dönemi: 1204 yılında Bizans İmparatorluğu'nun geçici dağılması üzerine kurulan Trabzon Rum İmparatorluğu döneminde, Mapavri Rum egemenliğinin doğudaki son kalesi olarak kaldı. Osmanlı Dönemi: 1461'de II. Mehmed (Fatih) tarafından Osmanlı topraklarına katıldı. Rus İşgali: I. Dünya Savaşı sırasında iki yıl süreyle Rus işgali altında kaldı. 1944 yılında "Çaybaşı" adıyla ilçe olan Mapavri'nin adı, zamanla "Çayeli" olarak değiştirildi.