Romaİmparatorluğu

Batı Roma İmparatorluğu, 476 yılında Germen Kralı Odoacer tarafından yıkılmıştır. Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) ise 1453 yılında Osmanlı Padişahı II. Mehmet (Fatih Sultan Mehmet) tarafından İstanbul'un fethiyle yıkılmıştır.

Antik çağın en güçlü devleti konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı kaynaklar, antik çağın en güçlü devleti olarak Roma İmparatorluğu'nu göstermektedir. Diğer bir görüş ise Makedonya İmparatorluğu'nu en güçlü devlet olarak kabul etmektedir. Bazı kaynaklar da Moğol İmparatorluğu'nu en güçlü devletlerden biri olarak değerlendirmektedir. Antik çağın en güçlü devleti konusunda kesin bir yargıya varmak zordur ve farklı görüşler mevcuttur.

Hayır, Galya ve Fransa aynı değildir. Galya, günümüzde başta Fransa olmak üzere Batı Avrupa'nın büyük bir bölümüne tarihte verilen isimdi. Fransa ise, Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra Galya-Romalılar'ın Frank adını benimsemesi ve bölgeye yerleşmesiyle ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, Galya ve Fransa farklı tarihsel ve coğrafi kavramları ifade eder.

Helenistik dönemde Zeugma'da yaşayanlar arasında Büyük İskender'in generallerinden I. Seleukos Nikator ve Pers asıllı eşi Apama bulunmaktadır. Helenistik dönemde Zeugma, Kommagene Krallığı'nın bir parçasıydı. Roma döneminde ise Zeugma, IV. Skitia Lejyonu'nun konuşlandığı önemli bir askeri ve ticari merkez haline geldi.

Kavimler Göçü'nün temel nedeni siyasi etmenler olarak kabul edilir. Kavimler Göçü'nün başlamasının bazı nedenleri: Çin baskısı: Orta Asya'da yaşayan Hun Türkleri, Çin saldırılarından kaçmak istedi. Kuraklık: Orta Asya steplerinde yaşanan kuraklık, göçlere neden oldu. Toprak ve ticaret anlaşmazlıkları: Türk boyları arasında toprak ve ticaret anlaşmazlıkları yaşandı. Hunların batıya göçü: Hunlar, Volga Irmağı’nın batısına kadar geldiler ve bu durum, diğer toplulukların da göç etmesine yol açtı. Ayrıca, Hunların Volga-Don nehirleri arasında yaşayan Hunların daha batıya göçmelerine neden olması da göçün başlamasında etkili oldu.

Roma İmparatorluğu'nun sınırları, tarih boyunca değişiklik göstermiştir. En geniş sınırlarında imparatorluk, şu bölgelere uzanmaktaydı: Kuzey sınırları: Ren ve Tuna nehirlerinin seyri ile tanımlanmıştır. Batı sınırları: İspanya'ya kadar ulaşıyordu. Doğu sınırları: Hazar Denizi'ne kadar uzanıyordu. Güney sınırları: Afrika'daki Sahra çölüne kadar iniyordu. Diğer bölgeler: İmparatorluk, Orta Doğu'da da topraklara sahipti. Roma İmparatorluğu, 395 yılında Doğu ve Batı Roma İmparatorluğu olarak ikiye ayrılmıştır.

Celsus Kütüphanesi, antik dünyanın en büyük üçüncü kütüphanesi olması ve Efes Antik Kenti'nin en önemli yapılarından biri olmasıyla önemlidir. Kütüphanenin önemli olmasının bazı nedenleri: Tarihî ve kültürel değer: Roma İmparatorluğu döneminde Asia (Anadolu) eyaletinde kurulan bir kamu kütüphanesi olarak Efes halkına hizmet vermiştir. Onursal amaçlı bir yapı: Ölen kişinin mezar odasının üzerine inşa edilmiş bir kahramanlık anıtıdır. Mimari özellik: İmparator Hadrian döneminde popüler olan, çok katlı ve dekoratif cephelere sahip mimari tarzın bir örneğidir. Hristiyanlık ile bağlantı: Yeni din, kutsal metinlerin yazılı formuna önem verdiği için kütüphane, Hristiyanlık ile yakından ilişkilidir. Koruma önlemleri: Parşömenleri nem ve ısıdan korumak için duvarlarda boşluklar bırakılmıştır.

Barbarians dizisi, Roma İmparatorluğu'nun Cermen kabilelerini işgali sırasında yaşanan olayları ve bunun sonucunda Arminius liderliğinde gerçekleşen isyanı kurgusal bir şekilde anlatıyor. Dizinin konusu şu şekilde özetlenebilir: Cermen kabilelerinden Roma'ya bağlılıklarını sürdürmeleri için rehin alınan kabile reislerinden birinin oğlu olan Ari, çocuk yaşta ailesinden koparılıp Roma'ya götürülür. Orada, yıllar sonra Cermania valisi olarak atanan Varus tarafından bir Romalı gibi yetiştirilir ve adı Arminius olarak değiştirilir. Arminius, yıllar sonra onu yetiştiren Cermania valisi Varus'un yanına Romalı bir komutan olarak döner ve Varus'un bitmek bilmeyen taleplerine Cermen kabilelerinin uyması için görevlendirilir. Arminius, ait olduğu Çeruska kabilesini ziyareti sırasında kabile lideri olan gerçek babası Segimer ile karşılaşır. Arminius artık bir Romalıdır ve Cermen köklerini unutmaya çalışmaktadır. En büyük hayalleri Cermen kabilelerini bir araya getirerek Roma'ya karşı mücadele vermek ve bağımsızlıklarını kazanmaktır. Ancak Cermen kabileleri oldukça dağınık ve birbirleriyle mücadele halindedirler, onları birleştirecek bir lidere ihtiyaç vardır.

Zeugma'da çok sayıda mozaik bulunmasının sebebi, Roma döneminde kentin sanat ve mimari açıdan zengin villalarla dolu olmasıdır. Ayrıca, Zeugma'nın Fırat kıyısında bereketli topraklar üzerinde kurulmuş bir kent olması, mozaiklerdeki doğa ve su temalarının işlenmesine de olanak tanımıştır. Zeugma'daki mozaikler, kent baraj suları altında kalmadan önce başlatılan kurtarma kazıları sonucunda ortaya çıkarılmıştır.

Karakuş Tümülüsü'nün mezar odalarının açık olmasının nedeni, Roma İmparatorluğu'nun bölgeyi ilhak etmesi sırasında yapılan yağmalar ve Cendere Köprüsü'nün inşası için taşların sökülmesidir. Kommagene Krallığı'nın Roma tarafından ilhak edilmesinin ardından, Karakuş Tümülüsü ve çevresindeki yapılar tahrip edilmiş, özgün hali surlarla çevrili olan anıt mezardaki tonlarca ağırlıktaki taşlar, Cendere Köprüsü'nün yapımında kullanılmıştır.

Bazilika, çeşitli dönemlerde farklı işlevlere sahip olmuş önemli bir yapı tipidir: Erken Hristiyanlık ve Orta Çağ Mimarisi: Yan geçitleri bulunan, galerili veya galerisiz kiliseler olarak kullanılmıştır. Roma Dönemi: Forumların yanında, içinde mahkemelerin veya diğer resmi hizmetlerin görüldüğü büyük çatılı kamusal binalar olarak tasarlanmıştır. Hristiyanlık Tarihi: Hristiyanlık kutsal kitabı İncil'in ilk konsili (İznik Konsili) gibi önemli tarihi olaylara ev sahipliği yapmıştır. Dini ve Kültürel Önem: Örneğin, Aziz Petrus Bazilikası, Katolik inancı için çok önemli bir merkez olup, geleneksel olarak İsa'nın on iki havarisinden biri ve ilk Papa olan Aziz Petrus'un mezar yeri olarak kabul edilmektedir. Ayrıca, bazilika planı, Gotik sanat döneminde doruk noktasına ulaşmış ve birçok kilise mimarisine ilham kaynağı olmuştur.

Altın Kapı'nın hikayesi şu şekilde özetlenebilir: İnşa Tarihi: Altın Kapı, Bizans İmparatoru I. Theodosius tarafından yaklaşık 390 yılında zafer takı olarak inşa ettirilmiştir. Kullanım Amacı: Özellikle Avrupa’ya yapılan seferlerin dönüşlerinde ve ihtişamlı törenlerle kullanılmıştır. Sembolizm: Kapı, üzerinde bulunan altın yaldızlı harfli tunç kitabeler ve altın yaldızlı heykeller nedeniyle "Altın Kapı" veya "Yaldızlı Kapı" olarak adlandırılmıştır. Tarihsel Değişimler: Osmanlı döneminde kapı ve kuleler bir duvarla çevrilmiş, yapı hisar biçimini almıştır. Günümüzdeki Durumu: Günümüzde Yedikule Hisarı'nda yer almakta ve ziyarete açıktır.

Türkiye'nin en eski taş köprüsü, Adana'da bulunan Taş Köprü'dür. Seyhan Nehri üzerinde yer alan bu köprü, Roma İmparatoru Hadrianus döneminde M.S. 384 yılında inşa edilmiştir.

Hadrian Duvarı, Roma İmparatorluğu'nun Britanya'daki topraklarını, özellikle Kaledonyalılar ve diğer kuzey kabilelerinin akınlarından korumak amacıyla inşa edilmiştir. Ayrıca, duvarın göçü ve Roma topraklarına girip çıkmayı kısıtlama işlevi gördüğü de düşünülmektedir. Duvarın inşası, İmparator Hadrian'ın MS 122 yılında Britanya'yı ziyareti sırasında emredilmiştir.

Roma İmparatorluğu'nun çöküşü, iç ve dış etkenlerin bir araya gelmesiyle gerçekleşmiştir. Dış etkenler: Barbar kavimlerin saldırıları. İç etkenler: Siyasi istikrarsızlık ve yolsuzluk. Ekonomik zorluklar. Tarımda verimsizlik ve kölelik. Roma İmparatorluğu'nun resmi olarak sona erdiği tarih, Batı Roma İmparatoru Romulus Augustus'un 476 yılında Germen komutan Odoacer tarafından tahttan indirildiği andır.

Cendere Köprüsü, Roma İmparatoru Septimius Severus'un (MS 193-211) emriyle, o dönemde Samsat'ta (Somasata) karargâh kuran XVI. Lejyon tarafından yapılmıştır. Köprünün yapımı, general Alfenius Senecio'nun komutasındaki Marius Perpetus tarafından gerçekleştirilmiştir. Köprünün orijinalinde 4 korint sütunu bulunmaktadır.

Dara'da yaşamış bazı topluluklar: Parth ve Seleukos Krallıkları. Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu. Sasani İmparatorluğu. Araplar. Artuklu Beyliği. İlhanlılar. Rus ve Çeçenler.

RUM kısaltmasının açılımı, kullanıldığı bağlama göre değişiklik gösterebilir. İşte bazı olası açılımlar: Akılcı İlaç Kullanımı; Myanmar Birliği Cumhuriyeti; Dikdörtgen Çizgili Düzgün Hareket; Dönüş İstenmeyen İlaçlar; Gelir Yönetimi; Gerçek Kullanıcı İzleyicisi; Geçen Hafta Ultra; Hazırlık Kullanımı Bakım; Kaynaklar ve İzleme Birimi; Radyo Universitaria de Minho. Ayrıca, Rum kelimesi tarihsel olarak "Roma İmparatorluğu'nda yaşayan kimse" veya "Romalı" anlamına gelir.

Dara Antik Kenti, Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu'na aittir. Kent, İmparator Anastasius'un girişimleriyle 505 yılında, Doğu Roma İmparatorluğu'nun doğu sınırını Sasanilere karşı korumak amacıyla askeri bir garnizon kenti olarak kurulmuştur.

Tarihin ilk çağı, İlk Çağ (Antik Çağ) olarak adlandırılır. İlk Çağ, yazının icadı ile başlamış ve Kavimler Göçü ile sona ermiştir. İlk Çağ'ın bazı özellikleri: Başlangıcı: M.Ö. 3200. Bitişi: M.S. 375 (Kavimler Göçü) veya M.S. 476 (Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılışı). Önemli olaylar: Alfabe, para ve takvim gibi buluşların gerçekleştirilmesi; Hun İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu ve Çin Hanedanlığı gibi ilk büyük devletlerin kurulması. Geçim kaynağı: Tarım ve ticaret. Toplumsal yapı: Şehir devletleri ve merkezi imparatorluklar. Din: Çok tanrılı dinler; Yahudilik ve Hristiyanlık gibi tek tanrılı dinlerin doğuşu.